Aralık 10, 2024

Kasım 2024 Bülten No: 12

2024 yılı Kasım ayı içinde Resmi Gazete’de ilan edilen mevzuat düzenlemelerinin sektörel yansıması.

İÇİNDEKİLER

  • ENERJİ PİYASASINA İLİŞKİN DÜZENLEMELER
  • ELEKTRİK PİYASASI
  • PETROL PİYASASI
  • LPG PİYASASI
  • YENİLENEBİLİR ENERJİ
  • ATAMA VE GÖREVLENDİRMELER
  • ÇEVRE, ÇALIŞMA, SOSYAL GÜVENLİK VE SİGORTA MEVZUATINA İLİŞKİN DÜZENLEMELER
  • GÜMRÜK, TİCARET, YATIRIM, İMAR VE İTHALAT MEVZUATINA İLİŞKİN DÜZENLEMELER
  • VERGİ MEVZUATI VE KAMU ALACAKLARINA İLİŞKİN DÜZENLEMELER

 

ENERJİ PİYASASINA İLİŞKİN DÜZENLEMELER

ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURULU TARAFINDAN LİSANSLAMA, SERMAYE GEREKLİLİKLERİ, GELİR VE TARİFE DÜZENLEMELERİ İLE SERMAYE ARTIRIMI KONULARINA İLİŞKİN DEĞİŞİKLİKLER YAPILDI. 

  • Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu’nun 07.11.2024 Tarihli ve 12980, 12981, 12987 ve 12993 Sayılı Kararları 9 Kasım 2024 tarihli ve 32717 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;
      • 12980 sayılı Karar ile; Enerji piyasasında faaliyet göstermek için gerekli lisanslara ilişkin asgari ödenmiş sermaye miktarları artırıldı ve mevcut lisans sahiplerinin asgari ödenmiş sermayelerini ilgili tutarlara çıkarmaları için son tarih 1 Haziran 2026 olarak belirlendi.
      • 12981 sayılı Karar ile; Dağıtıcı lisansı için aranan aktif toplam tutarı 37.500.000 Türk lirasından 125.000.000 Türk lirasına çıkarıldı ve mevcut lisans sahiplerinin asgari ödenmiş sermayelerini ilgili tutarlara çıkarmaları için son tarih 1 Haziran 2026 olarak belirlendi.
      • 12987 sayılı Karar ile; Elektrik piyasasında faaliyet gösteren dağıtım şirketleri ve görevli tedarik şirketlerinin gelir/tarife düzenlemelerine esas parametrelerin geçerli olacağı 5. uygulama dönemi 1 Ocak 2026 ile 30 Aralık 2030 olarak belirlendi.
  • 12993 sayılı Karar ile; Önlisans sahipleri, sermaye yapılarında meydana gelen yurt dışı ilişkili pay devirlerinin Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu tarafından onaylanmasından itibaren 6 ay içinde ödenmiş sermayesini yurt dışı kaynaklı olarak ve ana kaynağa ilişkin toplam yatırım tutarının % 25’i oranında artırmakla yükümlü kılındı. 

ELEKTRİK PİYASASI

SON KAYNAK TÜKETİCİ GRUPLARINI BELİRLEYEN TÜKETİM MİKTARI BELİRLENDİ VE YÜKSEK TÜKETİMLİ TÜKETİCİLERE UYGULANACAK TARİFELERDE DEĞİŞİKLİK YAPILDI. 

  • Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu’nun 07.11.2024 Tarihli ve 12989 Sayılı Kararı 1 Ocak 2025 tarihinde yürürlüğe girmek üzere 16 Kasım 2024 tarihli ve 32724 sayılı Resmi Gazete’de yayımlandı. Buna göre;
  • Son kaynak tüketici gruplarını belirleyen tüketim miktarının, 01.02.2025 tarihinden itibaren, mesken tüketici grubu kapsamındaki kamu kurumları, mahalli idareler, müstakil binalar, apartmanlar ve benzeri yerler için 5 bin kWh/yıl, İçişleri Bakanlığı’nın kurduğu geçici barınma merkezleri, köy içme suyu tesisleri ve tarımsal faaliyetler için 100 milyon kWh/yıl ve diğer tüketici grupları için ise 15 bin kWh/yıl olarak uygulanacağı düzenlendi. 
  • 26.10.2023 tarihli Kurul Kararı ile belirlenen tüketim miktarının 31.01.2025 tarihine kadar geçerli olmaya devam edeceği belirtildi. 
  • Yüksek tüketimli tüketicilere uygulanacak son kaynak tedarik tarifesinin belirlenmesinde kullanılan ve enerji tedarik maliyeti dışındaki diğer tüm maliyetler ile makul kar dikkate alınarak belirlenen katsayının 01.01.2025 tarihinden itibaren 1,0938 olarak uygulanacağı düzenlendi. 

YETKİLENDİRİLMİŞ OTOMASYON ŞİRKETLERİ İÇİN FİNANSAL VE HİZMET ŞARTLARI YENİDEN BELİRLENDİ. 

  • Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu’nun 14.11.2024 Tarihli ve 13004 Sayılı Kararı 1 Ocak 2025 tarihinde yürürlüğe girmek üzere 16 Kasım 2024 tarihli ve 32724 sayılı Resmi Gazete’de yayımlandı. Buna göre;
  • Yetkilendirilmiş Otomasyon Şirketlerinin, bir önceki yıl için ilgili vergi dairesine sunulan bilançosunda bulunan asgari 15 Milyon Türk lirası olan öz kaynaklar toplamı, 25 milyon Türk lirasına yükseltildi. Bu şirketlerin başvuru yaptıkları yıl içinde kurulmuş olmaları durumunda aranacak en az 15 Milyon Türk lirası olan ödenmiş sermaye tutarının 5 milyon Türk lirasına yükseltildiği belirtildi.
  • Servis hizmetinin, başvuru sahibinin kendi personeli tarafından sağlanması durumunda istihdam edilmesi gereken mesleki yeterliliğe sahip toplan çalışan sayısı 140’tan 90’a düşürüldü. 
  • Servis hizmetinin, hizmet alımı ve başvuru sahibinin kendi personeliyle sağlanması halinde, her bir coğrafi bölgede 3 adet yetkili servisten daha az sayıda yetkili servisle hizmet verilebilmesi için, eksilen her bir yetkili servis için en az 3 personel bulunması şartı eklendi. 
  • Yetkilendirilmiş otomasyon şirketlerinin teknik değişiklikler için tadil başvurusu yapabileceği düzenlendi. Ek olarak tadil başvurusunun da 60 gün içerisinde sonuçlandırılacağı belirtildi. 
  • Belirli süreler içinde şartları sağlayamayan veya başvuru aşamasında gerekli koşulları kaybeden yetkilendirilmiş otomasyon şirketlerinin izinlerinin Kurul tarafından sona erdirileceği belirtildi.
  • Kurul kararının yürürlüğe girdiği tarihte yetkilendirilmiş otomasyon şirketi izni bulunan tüzel kişilerin, belirtilen asgari öz kaynaklar toplamı şartını sağladıklarına dair son üç ay içinde düzenlenmiş yeminli mali müşavir onaylı belgelerini 01.06.2026 tarihine kadar Kurum’a sunmakla yükümlü olduğu belirtildi. 

PETROL PİYASASI

PETROL PİYASASI LİSANSI BAŞVURULARINDA ASGARİ SERMAYE ŞARTI YÖNETMELİKTEN ÇIKARILDI VE BU SERMAYE TUTARLARINI BELİRLEME YETKİSİ ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURULU’NA DEVREDİLDİ.

  • Petrol piyasası lisansı başvurusunda bulunan tüzel kişilerin sağlamakla yükümlü oldukları asgari sermaye tutarları Yönetmelik hükümlerinden çıkarıldı ve bu tutarların Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu kararlarıyla belirleneceği yönünde düzenleme yapıldı.

PETROL PİYASASINDA BAYİ DENETİM SİSTEMİ VE OTOMASYON SİSTEMİ KILAVUZUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILDI.

  • Petrol Piyasasında Dağıtıcı Lisansı Sahiplerinin Bayi Denetim Sistemine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Kurul Kararı’nın Ek-1’i olan “Otomasyon Sistemi Kılavuzu”nda değişiklik yapıldı. 

PETROL PİYASASI LİSANSI BAŞVURULARINDA ARANACAK ASGARİ SERMAYE ŞARTINI BELİRLEME YETKİSİ ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURULU’NA DEVREDİLDİ.

  • Petrol Piyasası Lisans Yönetmeliği’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 1 Kasım 2024 tarihli ve 32709 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;
  • Petrol piyasası lisansı başvurusunda bulunan tüzel kişilerin sağlamakla yükümlü oldukları asgari sermaye tutarları Yönetmelik hükümlerinden çıkarıldı ve bu tutarların Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu kararlarıyla belirleneceği yönünde düzenleme yapıldı.

LPG PİYASASI

SIVILAŞTIRILMIŞ PETROL GAZLARI (LPG) PİYASASI LİSANS BAŞVURULARINA, BAYİLİK LİSANSLARINA VE LİSANS SAHİPLERİNE İLİŞKİN DÜZENLEME YAPILDI.

  • Lisansa ilişkin başvurularının sonuçlarına ilişkin bildirimlerin yazılı olarak yapılabilmesinin yanı sıra EPDK Başvuru Sistemi üzerinden gerçekleştirilebilmesinin önü açıldı.
  • LPG Dağıtıcı, LPG Depolama ve LPG Otogaz Bayilik lisansları için SGK’ya vadesi geçmiş borcun bulunmaması koşuluna ilaveten başvurucunun vadesi geçmiş amme alacağının da bulunmaması şartı eklendi.
  • LPG Dağıtıcı Lisansı sahibi şirketlerin birleşmesi veya bölünmesi durumunda LPG otogaz bayilerinin dağıtıcı bilgisinin resen tadil edileceği düzenlendi.
  • LPG lisansı sahiplerinin pay sahipliğinde meydana gelen değişiklikler onay zorunluluğu kapsamından çıkarılmış ve söz konusu değişiklikten itibaren 6 ay içinde EPDK’ya bildirilmeleri yeterli kılındı.
  • LPG lisansı sahiplerinin yönetim organında veya üst düzey temsil ve ilzamla yetkililerinde değişiklik olması halinde bu hususun değişiklikten itibaren 6 ay içinde EPDK’ya bildirilmesi zorunluluğu tesis edildi.
  • LPG Dağıtıcı Lisansı sahiplerinin LPG taşımasında kullanacakları araçlara ilişkin bildirimlerin Enerji Piyasası Bildirim Yönetmeliği kapsamında gerçekleştirileceği belirlendi.

LPG TESİSLERİNİN EL DEĞİŞTİRME NEDENİYLE YENİDEN LİSANSLAMAYA KONU OLMASI HALİNDE İŞYERİ AÇMA VE ÇALIŞMA RUHSATININ İBRAZI ZORUNLU KILINDI.

LPG DAĞITICI VE DEPOLAMA LİSANSI SAHİPLERİNİN DEĞİŞİKLİK BAŞVURULARINA İLİŞKİN DÜZENLEMELER YAPILDI.

  • Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu’nun 31.10.2024 Tarihli ve 12964 Sayılı Kararı 23 Kasım 2024 tarihli ve 32731 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;
  • LPG Otogaz Bayilik, LPG Taşıma, LPG Tüpü İmalatı ve LPG Tüpü Muayenesi, Tamiri ve Bakımı Lisansı sahiplerinin unvan değişikliği veya işyeri açma ve çalışma ruhsatı tadiline ilişkin lisans tadil başvurularını ilgili süre sonrasında yapmaları durumunda, tadil talebinde bulundukları yıl geçerli olan lisans alma bedelini ödeyerek yükümlülüklerini yerine getirmiş sayılmalarına karar verildi.
  • LPG Dağıtıcı ve LPG Depolama Lisansı sahiplerinin adres değişikliği nedeniyle işyeri açma ve çalışma ruhsatı tadiline ilişkin lisans tadil başvurularını ilgili süre sonrasında yapmaları durumunda, tadil talebinde bulundukları yıl geçerli olan tadil bedelinin 5 katını ödeyerek yükümlülüklerini yerine getirmiş sayılmalarına karar verildi.
  • LPG Dağıtıcı ve LPG Depolama Lisansı sahiplerinin tüp dolum veya depolama kapasitesi değişikliklere ilişkin başvurularını ilgili süre sonrasında yapmaları durumunda, tadil talebinde bulundukları yıl geçerli olan tadil bedelinin 5 katını ödeyerek yükümlülüklerini yerine getirmiş sayılmalarına karar verildi.
  • Kupon sistemi hizmet izni ve izin süre uzatımı başvurularının ilgili süre sonrasında yapılması durumunda başvurunun yapıldığı tarihte geçerli olan LPG Dağıtıcı Lisansı tadil bedelinin 5 katının ödenmesi kaydıyla başvurunun geçerli sayılmasına karar verildi.
  • LPG Dağıtıcı ve Depolama Lisansı sahiplerinin ortaklık yapılarında, yönetim organında veya temsil ve ilzama yetkili kişilerinde meydana gelen değişikliklere ilişkin bildirimleri ilgili süre sonrasında yapmaları durumunda cari yıl geçerli olan tadil bedelinin 5 katını ödeyerek yükümlülüklerini yerine getirmiş sayılmalarına karar verildi.

YENİLENEBİLİR ENERJİ

YÜKSEK TÜKETİMLİ TÜKETİCİLER İÇİN YENİ TARİFELER, YEKDEM HESAPLAMALARI VE BİLGİLENDİRME SÜREÇLERİ YENİDEN BELİRLENDİ.

  • Son Kaynak Tedarik Tarifesinin Düzenlenmesi Hakkında Tebliğde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ’in yüksek tüketimli tüketicilere ilişkin son kaynak tedarik tarifesine dair değişiklikler 1 Ocak 2025 tarihinde yürürlüğe girmek üzere, diğer hükümleri ise 16 Kasım 2024 tarihli ve 32724 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre; 
  • Yüksek tüketimli tüketiciler için belirlenen son kaynak tedarik tarifesinin serbest tüketici olamayanlar için onaylanmış tek zamanlı perakende satış tarifesinden düşük olamayacağı ve kademeli tarifelerin uygulandığı tüketici gruplarında, kıyaslamanın yüksek kademeli tarifeye göre yapılacağı düzenlendi. 
  • Yenilenebilir Enerji Kaynaklarını Destekleme Mekanizması (YEKDEM) değerinin hesaplanmasına ilişkin değişiklik yapıldı. 
  • Öngörülen ve gerçekleşen YEKDEM bedeli kaynaklı farklar son kaynak tedarikçisinin tarife düzenlemelerinde dikkate alınacağı belirtildi.
  • Yüksek tüketimli tüketiciler için belirlenen son kaynak tedarik tarifesi ilk kez yüksek tüketimli tüketici grubuna dahil olan tüketicilerden iletim gerilim seviyesinden bağlı olanlara, Türkiye Elektrik İletim Anonim Şirketi’nden (TEİAŞ) gerekli görülen bilgilerin alınarak görevli tedarik şirketleri tarafından; dağıtım gerilim seviyesinden bağlı olanlara dağıtım şirketleri tarafından tüketicinin yüksek tüketim miktarına eriştiğinin anlaşıldığı tarihten itibaren 15 gün içinde kalıcı veri saklayıcısıyla veya yazılı gönderilmesi suretiyle bilgilendirme yapılacağı ve daha önce bu kapsama dahil olup tekrar yüksek tüketimli tüketici grubuna dahil olan tüketiciler için söz konusu fiyatın hemen uygulanacağı ve 15 gün içinde kalıcı veri saklayıcısıyla veya yazılı bilgilendirme yapılacağı belirtildi.
  • Son kaynak tedarikini etkileyen tüketici grubu değişikliklerine ilişkin muvazaalı işlemlerin önlenmesini için lisans sahibi tüzel kişiler gerekli bilgi ve belgeleri talep etmeye yetkili olduğu düzenlendi.

ATAMA VE GÖREVLENDİRMELER

CUMHURBAŞKANI TARAFINDAN ÇEŞİTLİ ATAMALAR YAPILDI.

  • Cumhurbaşkanlığı Tarafından Yapılan Atamalar Hakkında Kararlar (Karar: 2024/386, 387, 388, 389, 390, 391, 392, 393) 3 Kasım 2024 tarihli ve 32711 sayılı Resmi Gazete’de yayımlandı. Buna göre;
  • Bilgi Teknolojileri Genel Müdürlüğü Genel Müdür Yardımcılığı görevine Mehmet BALIKÇILAR atandı.
  • İstanbul Vali Yardımcılığı’na Can AKSOY atandı.
  • İzmir Vali Yardımcılığı’na Mehmet GÖDEKMERDAN atandı.
  • Göç İdaresi Başkanlığı Başkan Yardımcılığı’na Ramazan SEÇİLMİŞ atandı.
  • Göç İdaresi Başkanlığı Sınır Yönetimi Genel Müdürlüğü’ne Ozan GAZEL atandı.
  • Göç İdaresi Başkanlığı Yabancılar Genel Müdürlüğü’ne Fatih AYNA atandı.

SERMAYE PİYASASI KURULU ÜYELİKLERİNE ATAMALAR YAPILDI.

    • Sermaye Piyasası Kurulu İkinci Başkanlığı’na Mahmut SÜTCÜ atandı.
  • Sermaye Piyasası Kurulu Üyeliği’ne Mutlu AKIN ve Elif Gülşah GÜRLEK atandı

ÇEVRE, ÇALIŞMA, SOSYAL GÜVENLİK VE SİGORTA MEVZUATINA İLİŞKİN DÜZENLEMELER

DEVLET DESTEKLİ TİCARİ ALACAK SİGORTASI SİSTEMİ KAPSAMINDA RİSK DEĞERLENDİRME ÜCRETLERİ, KOMİSYON ORANLARI, DOĞAL AFET RİZİKOSU VE TEKNİK PERSONEL EĞİTİMİ GİBİ KONULARDA DÜZENLEMELER YAPILDI.

  • Teminat verilecek alıcıların belirlenmesi amacıyla yapılacak risk değerlendirmesine ilişkin teklif aşamasındaki sorgulama ücretinin her yıl yeniden belirlenmesinde esas alınacak parametreler belirlendi.
  • Doğal afet rizikosu DDAS-Finansman ve DDAS-Ticari kapsamına dahil edildi.
  • Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu’na sorgulama ücretini yeniden belirleme yetkisi verildi.

GÜMRÜK, TİCARET, YATIRIM, İMAR VE İTHALAT MEVZUATINA İLİŞKİN DÜZENLEMELER

TEKNOLOJİ ODAKLI SANAYİ HAMLESİ PROGRAMI UYARINCA PROJE BAZLI DESTEKLERDEN YARARLANILMASINA İLİŞKİN USUL VE ESASLAR BELİRLENDİ.

  • Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı kapsamında proje bazlı desteklerden yararlanmak için yapılan başvurulara Karar’da öngörülen başvuru usulünün uygulanmayacağı ve bu başvuruların Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı (Bakanlık) tarafından belirlenecek usul ve esaslar çerçevesinde yürütüleceği belirlendi.
  • Karar kapsamında değerlendirilebilecek başvurulara ilişkin asgari yatırım tutarı Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı kapsamındaki yatırımlar için 50.000.000 Türk lirasından 100.000.000 Türk lirasında, diğer yatırımlar için ise 1.000.000.000 Türk lirasından 2.000.000.000 Türk lirasına çıkarıldı.
  • Öncelikli Ürün Listesi’nde yer alan ürünlere yönelik yatırım projelerinin Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi Programı kapsamında değerlendirilmesi Bakanlık’ın takdirine bırakıldı.
  • Kısmen işletmeye geçilmesiyle birlikte azami enerji desteğinin yarısına kadarının yatırım tamamlama vizesi alınmadan önce sağlanabilmesinin önü açıldı.
  • Program Değerlendirme Komitesi tarafından uygun görülmesi şartıyla, yatırım desteklerinden yararlanan firmanın öz kaynaklarıyla gerçekleştirdiği yatırım harcamalarının da yatırım teşvik belgesine konu yatırımın bütünlüğünün sağlanması kapsamında değerlendirilebilmesi mümkün kılındı.

YATIRIM PROJELERİNİN STRAETJİK ÖNCELİK VE TEKNİK DEĞERLENDİRMESİNDEKİ KRİTERLER YENİDEN BELİRLENDİ VE BAŞVURU AŞAMASINA İLİŞKİN DEĞİŞİKLİKLER YAPILDI. 

  • Yatırım Projelerinin Stratejik Öncelik ve Teknik Değerlendirmesine Dair Tebliğ’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ 13 Kasım 2024 tarihli ve 32721 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre
  • Bankalar kanalıyla sağlanan finansal imkanlardan yararlanmak için başvuruda bulunacak yatırımcılar son mali yılda minimum 50.000.000 Türk lirası özkaynağa sahip olması zorunlu kılındı.
  • Finansman programından yararlanan yatırımcıların finansman kullanımından doğan kar payı ödemeleri için destek sağlanmayacağı belirtildi.
  • Programa ilişkin başvuru usulü yeniden düzenlenerek ön başvuru ve kesin başvuru olmak üzere iki aşamalı bir değerlendirme sürecine öngörülmüştür. Projeyi başarı ile hayata geçirmek ve hedeflenen nitelikte üretim yapabilmek için gerekli teknik yeterlilik ve kapasiteye sahip olması, yatırım kapsamındaki yıllara yayılan ek üretim faaliyetlerinin ülke ekonomisine katkısı, yatırımın sağlayacağı katma değer, ürünün ait olduğu sektör açısından önemi ve diğer sektörlerin gelişimine sağlayabileceği katkılar ön başvuru aşamasında göze alınacak kriterler olarak belirlendi.
  • Ön başvuru aşamasında reddedilen veya kesin başvuru aşamasında yeterli puan alamayan firmaların, başvuru sonucunun tebliğ tarihinden itibaren en az 6 ay sonra yeniden başvuru yapabileceği düzenlendi.
  • Değerlendirme kriteri kapsamında yeni bir ön koşul eklendi. Bu koşul sayesinde yatırım amacıyla yapılacak olan üretim faaliyetlerinin ülke ekonomisine katkısı, katma değeri, sektörel açıdan önemi ve sektöre sağlayabileceği katkının dikkate değer düzeyde olması arandı.

TRANSİT REJİMİ KAPSAMINDA BEYAN SÜREÇLERİ VE TAŞIMA KOŞULLARINDA DEĞİŞİKLİK YAPILDI.

  • Gümrük Genel Tebliği’nde (Transit Rejimi) (Seri No: 4) Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Transit Rejimi) (Seri No: 16) 17.11.2024 tarihinde yürürlüğe girmek üzere 16 Kasım 2024 tarihli ve 32724 sayılı Resmi Gazete’de yayımlandı. Buna göre; 
  • Transit beyanın Türkçe yapılacağı ve ilgili hareketin gümrük idaresine sistem üzerinden elektronik imza ile gönderileceği düzenlendi. 
  • Beyanın eşyanın gümrüğe sunulmasından sonra verilen ve Ek Beyan Türü’nün “A” seçildiği durumda, beyanın hareket gümrük idaresince kabul edilebilmesi için LRN numarasının ilgili belgelerle birlikte hareket gümrük idaresine ibraz edilmesi gerektiği düzenlendi.
  • Beyanın eşyanın gümrüğe sunulmasından önce verilen ve Ek Beyan Türü’nün “D” seçildiği durumda, beyanın hareket gümrük idaresince kabul edilebilmesi için eşyanın gümrüğe sunulduğunun, beyanın sunulduğu tarihten itibaren otuz gün içerisinde hareket gümrük idaresine bildirilmesi ve LRN numarasının ilgili belgelerle birlikte hareket gümrük idaresine ibraz edilmesi gerektiği düzenlendi.
  • Transit rejimi için “T1” veya “T2” sembollerinin kullanılacağı, sevkiyatın her iki sınıftan eşyayı içermesi durumunda “T” sembolünün kullanılarak her bir eşya kalemi için ilgili sembollerin belirtileceği düzenlendi.
  • Taşınan eşyanın birlikte sevk edilmesi koşuluyla römorkun, yarı römorkun, demiryolu vagonunun, belirli gemilerin veya konteynerlerin tek bir taşıma aracı olarak kabul edileceği düzenlendi. 
  • Her bir transit beyanının sadece bir hareket gümrük idaresinden bir varış gümrük idaresine yapılacak taşımayı kapsayacağı ve bu taşıma için tek bir taşıma aracına yüklenen eşyayı içereceği belirtildi.
  • Bir taşıma aracına birden fazla hareket gümrük idaresinden eşya yüklenmesi halinde her bir hareket gümrük idaresi için ayrı transit beyanı yapılması gerektiği düzenlendi. 
  • Bir sevkiyat iki veya daha fazla taşıma aracına bölünmesi halinde eşyanın tamamının aynı hareket ve varış gümrük idareleri arasında taşınması halinde dahi her bir taşıma aracı için ayrı transit beyanı verilmesi gerektiği belirtildi. 
  • Transit beyanında taşıyıcı bilgisinin kaydedilmesinin zorunlu olduğu düzenlenmiş olup ortak transit rejimi kapsamındaki taşımalarda yabancı taşıyıcıların gerekli Ekonomik Operatör Kayıt Tanımlama Sistemi numarasına sahip olması ve Türkiye’de yerleşik taşıyıcıların ise Ekonomik Operatör Kayıt Tanımlama Sistemi numarası ile vergi numarasını eşleştirilmiş olması gerektiği belirtildi. 
  • Taşıyıcının, kaza veya bozulma, mühür arızası, güzergah değişikliği, boşaltma gereksinimi veya engellere karşılaşması halinde derhal en yakın gümrük idaresini bilgilendirmesi gerektiği düzenlendi. Olay kaydının en yakın gümrük idaresi tarafından yapıldığını ve durumun sisteme kaydedildiğini belirtildi. 
  • Konteynerin demiryolundan karayoluna veya karayolundan demiryoluna aktarılması halinde konteynerin açılmadan diğer taşıma aracına yükleneceği ve yetkili makamın onayı ve mühürlemesinin gerekmediği düzenlendi. 
  • Konteynerin denizyolundan karayoluna veya demiryoluna aktarılması halinde de konteyner açılmadan yeni taşıma aracına yükleneceği ve limanın sorumlu gümrük idaresi bu değişikliği sisteme kaydedeceği akabinde varış gümrük idaresine sevk edileceği düzenlendi. Ancak liman gümrük idaresi tarafından şüphe veya ihbar halinde kontrol ve muayenenin yapılabileceği belirtildi. 
  • Eşyanın sunulmasından sonra varış gümrük idaresi tarafından Hareket Referans Numaraları (MRN) beyanı kontrol edildikten sonra eşyanın muayene edilip edilmeyeceğine karar vereceği belirtildi. 
  • Antrepoların boşaltılma sonuçlarının Yetkilendirilmiş Gümrük Müşaviri tarafından sisteme kaydedileceği düzenlendi. Boşaltma sonuçları uygun olan MRN’lerin, boşaltmanın yapıldığı antrepodan sorumlu YGM tarafından, aynı gümrük idaresine bağlı birden fazla antrepoya eşya boşaltılması durumunda ise son antrepodan sorumlu YGM tarafından, bir liste halinde boşaltmayı takip eden en geç 3 iş günü içerisinde varış gümrük idaresine iletileceği düzenlendi. 
  • Boşaltma sonucunun uygun olmaması halinde uyuşmazlığın tespit edildiği antrepodan sorumlu YGM tarafından en geç takip eden iş günü mesai bitimine kadar gümrük idaresine MRN numarasını da içerecek şekilde bilgi verilmesi zorunludur. YGM tarafından işbu hükümlere uygun hareket edilmemesi halinde her bir transit beyanı için YGM’ye Gümrük Kanunu uyarınca usulsüzlük cezasının uygulanacağı düzenlendi. 

TİCARET GEMİLERİNİN LİMAN ÇIKIŞ İZİNLERİ, RÖMORKÖR KULLANIMI VE DENETİM SÜREÇLERİNE YÖNELİK YENİ DÜZENLEMELER GETİRİLDİ.

  • Limanlar Yönetmeliği’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik’in Gros tonaja göre gemi ve deniz araçlarının alması gereken römorkör sayısı ve römorkörlerin çekme kuvvetini düzenleyen Ek-5’ine ilişkin düzenlemeleri 17 Kasım 2025 tarihinde yürürlüğe girmek üzere, diğer maddeleri ise 17 Kasım 2024 tarihli ve 32725 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;
  • Her ticaret gemisinin limandan ayrılması için Liman Başkanlığı’ndan izin alınması gerektiği ve bu iznin, liman çıkış belgesi ile verildiği düzenlendi. 
  • Gemi ilgililerinin, liman çıkış belgesini Liman Yönetimi Bilgi Sistemi (LYBS) üzerinden veyahut yazılı olarak sunması gerektiği belirlendi. 
  • Liman çıkış belgesi düzenlenmesine esas olacak denetimde geminin asgari gemiadamı donatımı ve personel yeterliliği, yolcu gemilerinin kapasitesine uygun yolcu taşıyıp taşımadığı, yük gemilerinin taşıdığı yük ile geminin taşıma kapasitesi ile uyumu ve diğer tüm gerekli belgelerin uygunluğunun kontrol edileceği belirlendi.  
  • Ayrıca liman çıkış iznine ilişkin denetim kapsamında gemide bulunması zorunlu olan tüm belgelerin geçerliliği ve uygunluğunun Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı (Bakanlık) tarafından çıkarılacak yönergeye göre yapılacağı belirtildi. 
  • Liman çıkış belgesinin denize elverişli gemilere verileceği ve geminin denize elverişli olmadığının tespit edilmesi halinde liman çıkış belgesinin verilemeyeceği veya iptal edileceği düzenlendi. 
  • Ticari faaliyette bulunmayan gemiler için liman çıkış belgesi düzenlenemeyeceği belirtildi. 
  • Ayrıca liman çıkış belgesi aldıktan sonra limanı terk etmeyen gemilerin belgelerinin iptal edilebileceği düzenlendi. 
  • Kabotaj ve liman seferlerine ilişkin olarak liman çıkış belgesi olan her geminin belgeye esas durumlarında bir değişiklik olması halinde Liman Başkanlığına bilgi vermesi gerektiği düzenlendi. 
  • Liman tesislerine veya Yüzer LNG Depolama ve Yeniden Gazlaştırma Ünitesine (FSRU) yanaşmış LNG gemileri için emniyet tedbiri olarak gemi operasyonu süresince asgari 60 ton çekme gücüne sahip römorkör alınması ve gemi üzerinde kılavuz kaptan bulundurulması zorunluluğu getirildi. Ayrıca, Liman Başkanlığının hava ve deniz koşullarına göre römorkör sayısı ve çeki gücünü artırabileceği belirtildi. 
  • Gemi kaptanı tarafından yazılı olarak talep edilmedikçe belirlenen asgari römorkör sayısının üstünde römorkör kullanılması durumunda fazla kullanılan römorkörlerin ücrete tabi olmayacağı düzenlendi. 
  • Gros tonaja göre gemi ve deniz araçlarının alması gereken römorkör sayısı ve römorkörlerin çekme kuvvetini düzenleyen Ek-5’te değişiklik yapıldı.

SERBEST DOLAŞIMA SOKULACAK EŞYALARIN VERGİ MATRAHININ HESAPLANMASINA BAZI NAKLİYE GİDERLERİ EKLENDİ.

HAVA MEYDANLARI, LİMANLAR VE SINIR KAPILARINA İLİŞKİN DÜZENLEMELER YAPILDI.

  • Yönetmelik kapsamında sivil hava meydanları, limanlar ve sınır kapılarında görevli organizasyonlar arasında koordinasyonu, güvenlik tedbirlerini ve iş birliğini sağlamak amacıyla tanımlanan merciler kapsamına Uluslararası Denizcilik Örgütü (IMO) de dahil edildi.
  • Limanlarda alınacak tedbirler bakımından güvenlik için gerekli teknik ve elektronik cihazların mülki idare amirinin vasıtasıyla ilgili genel kolluk kuvvetleri tarafından temin edileceği düzenlendi.

VERGİ VE KAMU ALACAKLARINA İLİŞKİN DÜZENLEMELER

VADESİZ VE VADELİ HESAPLARDA STOPAJ ORANLARI ARTIRILDI; YATIRIM FON GELİRLERİNDE İNDİRİM KALDIRILDI VE KUR KORUMALI HESAPLARA İLİŞKİN TEVKİFAT UYGULAMASI 31 OCAK 2025’E KADAR UZATILDI.

  • 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun Geçici 67. Maddesinde Yer Alan Tevkifat Oranları Hakkında Karar (Karar Sayısı: 9075) 1 Kasım 2024 tarihli ve 32709 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;
  • Vadesiz ve ihbarlı hesaplar ile 6 aya kadar (6 ay dahil) vadeli hesaplar için stopaj oranı % 7,5’ten % 10’a, 1 yıla kadar vadeli hesaplar için % 5’ten % 7,5’e, 1 yıldan uzun vadeli hesaplar için ise % 2,5’tan % 5’e çıkarıldı.
  • Yatırım fonlarından elde edilen gelirler için % 7,5 oranında indirimli uygulama sona erdirildi ve 1 Kasım 2024 tarihinden itibaren iktisap edilen katılma paylarından elde edilen gelirler için % 10’luk genel tevkifat oranı uygulanacağı belirlendi.
  • Kur korumalı hesaplar ve diğer Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarına ödenen faiz ve kar paylarına, bankalar tarafından ihraç edilen tahvil ve bonolardan elde edilen gelirler ve fon kullanıcısının bu bankalar olduğu varlık kiralama şirketleri tarafından ihraç edilen kira sertifikalarından elde edilen gelirlere, 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu hükümlerine tabi olarak kurulan ipotek finansmanı kuruluşlarının ihraç etmiş olduğu varlığa dayalı menkul kıymet, ipoteğe dayalı menkul kıymet, varlık teminatlı menkul kıymet ve ipotek teminatlı menkul kıymetlerden elde edilen gelirlere, devlet tahvili ve Hazine bonolarından elde edilen gelirler ile 4749 sayılı Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanun uyarınca kurulan varlık kiralama şirketleri tarafından ihraç edilen kira sertifikalarından elde edilen gelirlere uygulanan indirimli tevkifat uygulamasına ilişkin süre 31 Ocak 2025 tarihine uzatıldı ve indirim oranlarında birtakım değişiklikler yapıldı.

E-DEFTER UYGULAMASI VE MÜKELLEFİYETİNE İLİŞKİN USUL VE ESASLAR DÜZENLENDİ.

  • Bilanço esasına göre defter tutmak zorunda olan ve ihtiyari olarak bilanço esasına göre defter tutan mükellefler için Elektronik Defter (e-Defter) uygulamasına dahil edildi.
  • e-Defter uygulaması kapsamındaki mükelleflerin e-Defter ve berat dosyalarını sunma yükümlülüklerine ilişkin süreler belirtildiği biçimde yeniden düzenlendi.
  • Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından yetkilendirilen uyumlu yazılım firmalarının mevzuata aykırılıkları halinde uygulanacak idari yaptırımlar öngörüldü.
  • E-Defter uygulamasına ilişkin usul ve esasların edefter.gov.tr internet adresinde duyurulacağı belirtildi.

E-ARŞİV FATURA UYGULAMASINDAKİ FİYATLARA İLİŞKİN DEĞİŞİKLİKLER YAPILDI.

  • e-Arşiv fatura uygulamasına dahil olmayan mükelleflerin 2025 yılı içinde düzenleyecekleri 3000 Türk lirasından fazla bedelli faturaların e-Arşiv fatura olarak düzenlenmesi zorunlu kılındı. 2026 yılı ve sonrası için ise bedeline bakılmaksızın tüm faturaların e-Arşiv fatura olarak düzenleneceği öngörüldü.
  • e-Dekont, e-Belge, e-Müstahsil Makbuzu ve e-Gider Pusulası uygulamalarının kapsam ve usullerinde birtakım değişiklikler yapıldı.

2024 YILI YENİDEN DEĞERLEME ORANI BELİRLENDİ.

  • 2024 yılı yeniden değerleme oranı %43,93 olarak tespit edildi.

KAZANÇLARA KAYNAK OLUŞTURAN YATIRIM FONLARININ KATILMA PAYLARININ SATIŞINDAN DOĞAN KAZANÇLARA UYGULANACAK KURUMLAR VERGİSİ İSTİSNASI ORANINDA İNDİRİM YAPILDI.

  • Kurumların en az 2 tam yıl süreyle aktiflerinde yer alan iştirak hisseleri ile aynı süreyle sahip oldukları kurucu senetleri, intifa senetleri, rüçhan hakları ve belirli istisna kazançlarına kaynak oluşturan yatırım fonlarının katılma paylarının satışından doğan kazançlara uygulanacak kurumlar vergisi istisnası oranı % 75’ten % 50’ye indirildi.

TEVSİK ZORUNLULUĞU KAPSAMINDAKİ TUTAR ARTIRILDI.

  • Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği’nde (Sıra No: 459) Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sıra No: 575) 30 Kasım 2024 tarihli ve 32738 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;
  • Tevsik zorunluluğu kapsamında olanların her türlü tahsilat ve ödemelerini aracı finansal kurumlar kanalıyla yapmaları ve bu tahsilat ve ödemeleri söz konusu kurumlarca düzenlenen belgeler ile tevsik etmeleri zorunluluğu için belirlenen tutar 7.000 Türk lirasından 30.000 Türk lirasına çıkarılmış ve örneklerde yer alan tutarlar da buna uygun şekilde artırılmıştır.

Saygılarımızla,