12.03.2019 TARİH VE 30712 SAYILI RESMÎ GAZETE İLE YAYIMLANARAK YÜRÜRLÜĞE GİRMİŞ BULUNAN YATIRIM FONLARINA İLİŞKİN ESASLAR TEBLİĞİ (III-52.1)’NDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR TEBLİĞ (III-52.1.C) KAPSAMINDA YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER VE GETİRİLEN DÜZENLEMELER HAKKINDA BİLGİ NOTU
A. GENEL OLARAK
Bilindiği üzere, yatırım fonlarının kuruluşlarına, faaliyet ilke ve kurallarına, katılma payları ile bunların ihracına ve kamunun aydınlatılmasına ilişkin esaslar; 09.07.2019 tarih ve 28702 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak, 01.07.2014 tarihinde yürürlüğe girmiş bulunan Yatırım Fonlarına İlişkin Esaslar Tebliği (III-52.1)’nde (kısaca “Tebliğ” olarak anılacaktır.) düzenlenmiştir. Söz konusu Tebliğ, 6362 Sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’nun (kısaca “SPKn” olarak anılacaktır.) 52. ve 54. maddelerine dayanılarak tanzim edilmiştir.
Halihazırda 12.03.2019 tarih ve 30712 sayılı Resmî Gazete uyarınca yayımlanarak yürürlüğe girmiş bulunan Yatırım Fonlarına İlişkin Esaslar Tebliği (III-52.1)’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (III-52.1.c) (kısaca “Değişiklik Tebliğ” olarak anılacaktır.) ile Tebliğ maddelerinde birtakım değişiklikler yapılmış olup, ayrıca bazı maddelere ilave fıkralar eklenmiştir. Değişiklik Tebliğ, toplamda 6 (altı) maddeden oluşmakta olup; ilk 4 (dört) maddesi ile Tebliğ kapsamında değişiklikler düzenlenmiş olup; son 2 (iki) maddesi ise yürürlük hükümlerinden ibarettir.
İşbu Bilgi Notu, Değişiklik Tebliğ uyarınca Tebliğ maddelerinde yapılan revizyonlar ve ilave fıkralar çerçevesinde eski ve yeni hükümlerin karşılaştırılması amacı ile tanzim edilmiş olup, güncel yasal mevzuat hükümleri kapsamında ilgili hususlar aşağıda değerlendirmelerinize arz edilmektedir.
B. DEĞİŞİKLİK TEBLİĞ İLE TEBLİĞ’DE YAPILAN DÜZENLEMELER HAKKINDA
Öncelikle belirtmek gerekir ki, Değişiklik Tebliğ uyarınca Tebliğ’in;
- maddesinin 6. fıkrası ile 17. maddesinin 1. fıkrasının (d) bendinde değişiklik yapılmış olup;
- ve 33. maddelerin sonlarına ek fıkralar ilave edilmiştir.
İşbu kapsamda söz konusu güncel düzenlemeleri aşağıda Tablo-1’de eski ve yeni karşılaştırmalı olarak bilgilerinize sunarız.
Tablo-1:
Tebliğ Madde Numarası | Eski Düzenleme | Yeni Düzenleme |
m. 15 f.6 | Kurucu ve/veya yönetici tarafından katılma paylarının fon adına alım satımı esastır. Kurucu ve/veya yönetici, fonun katılma payı sayısının %20’sini aşmayacak şekilde katılma paylarını kendi portföyüne dahil edebilir. Ancak katılma paylarının satışına başlanmadan önce kurucu tarafından fona avans olarak tahsis edilen tutar karşılığında alınan katılma payları fonun kuruluşundan itibaren bir yıl süre ile bu oranın hesaplanmasında dikkate alınmaz. | Kurucu ve/veya yönetici tarafından katılma paylarının fon adına alım satımı esastır. Kurucu, fonun katılma paylarını kendi portföyüne dahil edebilir ve katılma paylarının satışına başlanmadan önce kurucu ve/veya yönetici tarafından fona avans tahsis edilebilir. |
m.17 f.1 b. (d) | TCMB, Hazine Müsteşarlığı ve ipotek finansmanı kuruluşları tarafından ihraç edilen para ve sermaye piyasası araçları için bu fıkrada yer alan sınırlamalar uygulanmaz. Bu bent kapsamında tek bir varlığa yapılan yatırım, fon toplam değerinin %35’ini aşamaz. | TCMB, Hazine ve Maliye Bakanlığı, ipotek finansmanı kuruluşları ve Türkiye Varlık Fonu tarafından ihraç edilen para ve sermaye piyasası araçları için bu fıkrada yer alan sınırlamalar uygulanmaz. Ancak bu bent kapsamında tek bir varlığa yapılan yatırım, fon toplam değerinin %35’ini aşamaz. |
m. 24 (eklenen fıkra 6) | Kurul, fon türü bazında fon portföyüne alınacak varlık ve işlemlere ilişkin olarak bu Tebliğde yer alan oranlardan farklı asgari ve/veya azami oranlar belirleyebilir. | |
m. 33 (eklenen fıkra 6) | Kurul, fon türü bazında yönetim ücretinin üst sınırını belirleyebilir. |
İlgili karşılaştırmalar yukarıda Tablo-1’de belirtilmiş olup; ilgili maddeler dahilinde yapılan değişiklik ve eklemeler aşağıda ayrıntılı olarak ele alınmıştır. Şöyle ki;
- Belirtmek gerekir ki, Değişiklik Tebliğ’in 1. maddesi çerçevesinde; Tebliğ’in 15. maddesinin 6. fıkrasında yapılan değişiklik ile Tebliğ’in 3. maddesinde “Kurucu” olarak tanımlanan portföy yönetim şirketlerine %20’lik sınır ve %20’lik sınırı aşmak için bir yıl süreli bir seçenek olarak düzenlenen fona avans olarak tahsis edilen tutarın kullanılmasına ilişkin hükümler kaldırılmıştır. Değişiklik Tebliğ ile yapılan yeni düzenleme çerçevesinde, portföy yönetim şirketleri, fonun katılma paylarını kendi portföyüne serbestçe dahil edebilecek olup; katılma paylarının satışına başlanmadan önce kurucu ve/veya yönetici tarafından fona avans tahsis edilebilecektir.
- Tebliğ’in 2. maddesi çerçevesinde; Tebliğ’in 17. maddesinin 1. fıkrasının (d) bendinde yapılan değişiklik ile; fon portföyüne alınacak varlıklar ve ihraççılarına ilişkin öngörülen sınırlamaların TCMB ile Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın yanı sıra Türkiye Varlık Fonu’na da uygulanmayacağı; bu kuruluşların ilgili sınırlamalardan muaf tutulacağı düzenlenmiştir.
Bu düzenleme sonucunda, Türkiye Varlık Fonu da Tebliğ’in 17. maddesinin 1. fıkrasında yer alan muafiyetlerden yararlanabilecek duruma gelmiştir. Bu kapsamda 17. maddenin 1. fıkrasında belirtilmiş olan aşağıdaki sınırlamalar Türkiye Varlık Fonu’na uygulanmayacaktır:
- Fonun toplam değerinin %10’undan fazlası bir ihraççının para ve sermaye piyasası araçlarına ve bu araçlara dayalı türev araçlara yatırılamaz. Bu oranın hesaplanmasında ipotek ve varlık teminatlı menkul kıymetler dikkate alınmaz ve bu varlıklara yapılacak yatırımlar için birinci cümlede belirtilen oran %25 olarak uygulanır.
- Fon toplam değerinin %5’inden fazla yatırım yapılan ihraççıların para ve sermaye piyasası araçlarının toplam değeri fon toplam değerinin %40’ını aşamaz.
- Fon toplam değerinin %20’sinden fazlası Kurulun finansal raporlama standartlarına ilişkin düzenlemeleri kapsamında, aynı grubun para ve sermaye piyasası araçlarına yatırılamaz.
- Fon portföyüne bir ihraççının borçlanma araçlarının tedavülde olan ihraç miktarının %10’undan fazlası dahil edilemez. Bu oranın hesaplanmasında ihraççının tüm borçlanma araçlarının, borçlanma aracının fon portföyüne dahil edildiği tarihteki tedavülde olan ihraç tutarının piyasa değeri esas alınır.
- Tebliğ’in 3. maddesi çerçevesinde; Tebliğ’in 24. maddesinin sonuna eklenen 6. fıkra ile; Sermaye Piyasası Kurulu’na fon türü bazında fon portföyüne alınacak varlık ve işlemlere ilişkin olarak Tebliğ’de yer alan oranlardan farklı asgari ve/veya azami oranlar belirleme konusunda takdir yetkisi tanınmıştır.
- Tebliğ’in 4. maddesi çerçevesinde; Tebliğ’in 3. maddesinin sonuna eklenen 6. fıkra ile; Sermaye Piyasası Kurulu’na fon türü bazında yönetim ücretinin üst sınırını belirleme konusunda takdir yetkisi tanınmıştır.
C. SONUÇ OLARAK
12.03.2019 tarih ve 30712 sayılı Resmî Gazete uyarınca yayımlanarak yürürlüğe girmiş bulunan Yatırım Fonlarına İlişkin Esaslar Tebliği (III-52.1)’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (III-52.1.c) uyarınca, 09.07.2019 tarih ve 28702 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak, 01.07.2014 tarihinde yürürlüğe girmiş bulunan Yatırım Fonlarına İlişkin Esaslar Tebliği (III-52.1)’nde bir takım madde revizyonları ve ek fıkraların ihdası söz konusu olmuştur. Bu kapsamda, Tebliğ’in 15. maddesinin 6. fıkrası ile 17. maddesinin 1. fıkrasının (d) bendinde değişiklik yapılmış olup; 24. ve 33. maddelerin sonlarına ek fıkralar ilave edilmiştir.
Getirilen en önemli değişikliklerden birinin, Türkiye Varlık Fonu’nun; TCMB ile Hazine ve Maliye Bakanlığı ile birlikte, Tebliğ uyarınca fon portföyüne alınacak varlıklar ve ihraççılarına ilişkin öngörülen sınırlamalardan muaf tutulacağının düzenlenmesi olmuş olup; bunun yanı sıra, Sermaye Piyasası Kurulu’na fon türü bazında fon portföyüne alınacak varlık ve işlemlere ilişkin olarak Tebliğ’de yer alan oranlardan farklı asgari ve/veya azami oranlar belirleme ve fon türü bazında yönetim ücretinin üst sınırını belirleme konularında takdir yetkisi tanınmıştır. Ayrıca, portföy yönetim şirketlerine fonun katılma paylarını kendi portföylerine serbestçe dahil edebilme imkanı tanınmış olup, %20’lik sınır kaldırılmıştır.
İşbu Bilgi Notu, sizlere bilgi ve faydalı olması amacı ile tavsiye maksadıyla hazırlanmış olup bilgi için bizler ile her zaman iletişime geçebilirsiniz.