ENERJİ PİYASASINA İLİŞKİN DÜZENLEMELER

1- ENERJİ PİYASASI DÜZENLEME KURUMUNDA GÖREV YAPAN DEVLET MEMURLARININ DİSİPLİN AMİRLERİ BELİRLENDİ.

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Disiplin Amirleri Yönetmeliği 18 Şubat 2022 tarihli 31754 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• İşbu Yönetmelik ile; Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’nda görev yapan Devlet memurlarının disiplin amirleri belirlendi.
• Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu Disiplin Amirleri Cetveli aşağıdaki gibidir;

TÜRKİYE ELEKTRİK İLETİM ANONİM ŞİRKETİ ÜRÜN VE HİZMET SATIŞI İLE ARAÇ GEREÇ KİRA YÖNETMELİĞİ YAYIMLANDI.

Türkiye Elektrik İletim Anonim Şirketi Ürün ve Hizmet Satışı ile Araç Gereç Kira Yönetmeliği 18 Şubat 2022 tarihli 31754 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• TEİAŞ’ın ihtiyacını karşılamak üzere üretilen ürün ve/veya hizmetlerin satışı ile TEİAŞ’ın sahip olduğu araç ve gereçlerin kiralanması, TEİAŞ dışından talep geldiği takdirde TEİAŞ faaliyetlerini aksatmamak koşulu ile yapılabilir.
• Yönetmelik uyarınca taleplerin karşılanmasında aşağıda belirtilen öncelik sırası izlenir:
• 10.12.2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununa ekli cetvellerde yer alan kamu idareleri.
• Kamu iktisadi teşebbüsleri.
• Belediyeler, il özel idareleri ve köyler.
• Elektrik enerjisi üretim, iletim ve dağıtımı ile ilgili olan gerçek ve tüzel kişiler.
• Talebin karşılanması konusunda ilgili birim amiri Türkiye Elektrik İletim Anonim Şirketi Yönetim Kurulunca tespit edilen ihale yetki limitleri kadar yetkilidir. Yetki limitleri açısından işin bölünmemesi esastır.
• Mutabık kalınan ürün ve/veya hizmetin satışı ile araç-gerecin kiralanmasında, bunlara ait tahmini keşif bedellerinin talep sahibi tarafından yatırılması esastır. Yatırılan bu bedel avans niteliğindedir.
• Hizmet veren TEİAŞ personelinin ulaşım, konaklama ve beslenme giderleri talep sahibi tarafından karşılanır.
• Ürünün değer takdiri; ürünün cinsi, satış üstünlüğü, hali hazır durumu, piyasa rayici ve stok düzeyi incelenerek yapılacaktır. Piyasa rayicinin belirlenebilmesi için satışa konu ürünün ticareti ile iştigal eden en az üç firmadan proforma veya teklif alınır. Rayiç bedelin belirlenmesinde firmalardan alınan teklifler dışında ürüne ilişkin varsa; resmi kurum ve kuruluşların fiyatları, odalardan elde edilecek fiyatlar ve idarece aynı ürüne ilişkin olarak geçmiş dönemde yapılmış satış fiyatları da göz önünde bulundurulacaktır.
• Mücbir sebepler TEİAŞ tarafından kabul edilebilir bir belgeye dayandırılmalıdır. İş yerini, satış işlemini veya hizmetin yapılacağı yeri etkileyen;
• Doğal afet (yangın, su taşkını, deprem, sel, genel salgın hastalık, kasırga vb.),
• Talep sahibinin çalışmasına, işte kullanacağı malzemeleri sağlamasına veya satış işlemine engel olması kaydıyla harp, ambargo, kısmi veya genel seferberlik, sabotaj, salgın hastalıklar,
• Sorumluluğu talep sahibine ait olmayan yasal grevler,
• Sözleşme yapılmasından önce yürürlükte olan kanun ve kararnamelerdeki değişikliklerden doğan imkansızlıklar,
• İşte kullanılacak ürünlerin yüklü bulunduğu nakil aracının yanması, batması veya kazaya uğraması,

mücbir sebeplerdir. Mücbir sebep halleri dışında alım talebi sahibinin, talebinden kısmen ya da tamamen vazgeçmesi halinde, yatırılan avans gelir kaydedilir. Satışa katılarak sözleşme imzalayan yüklenicinin taahhüdünden vazgeçmesi halinde ise geçici teminatı gelir kaydedilir.

• Bu Yönetmelik kapsamında satışı veya kiraya verilmesi işlemi yapılacak ürünlerle ilgili satış ve kiraya verme temel birim fiyatları her yıl ocak ayı içinde ilgili birim personelinin katılımı ile oluşacak komisyon tarafından belirlenir. Gerektiğinde TEİAŞ tarafından üretimi yapılan ürünlerin girdilerinde oluşacak artışlar nedeni ile bu ürünün temel birim fiyatı ilgili birimin teklifi ile güncellenir ve bir genelge ile duyurulacaktır.
• Ürün satış bedelinin tespit edilmesinde ilgili birimlerce, her yıl sonu itibarıyla bir sonraki yıl uygulanacak satışa esas temel fiyatlar, malzeme, mühendislik, işçilik, araştırma, geliştirme, amortisman, sair masraflar ve benzeri unsurlardan oluşan toplam üretim maliyetine genel giderler dahil edilmek suretiyle ürün satış bedeli bulunur. Bu bedel en az %25 kar ilave edilerek tespit edilir. Tespit edilen temel fiyatlar yıl içinde bu maddede yer verilen formül ve esaslara göre eskale edilerek satış fiyatı bulunur ve satışta Ürün Satış Sözleşmesi tanzim ve imza edilir. Ürünün teslimini takip eden yedi gün içinde fatura tanzim edilecektir. 
• Ürün satışında TEİAŞ dışından gelen talepler karşılanabilecek ise ilgili birimler tarafından fiyatı, ödeme ve teslim şartlarını belirleyen bir sözleşme taslağı düzenlenerek talep sahibine gönderilir. TEİAŞ tarafından hazırlanan teklif, talep sahibi tarafından kabul edildiği taktirde taraflar arasında sözleşme imzalanır. Bu sözleşmenin her türlü masrafları talep sahibine ait olacaktır.
• Hizmet satışında alınacak hizmet bedelinin tespit edilmesinde ilgili birimlerce, hizmet satışına esas temel fiyat, personel masrafları, kullanılan araç ve gereçlerin kira ve test bedelleri, kullanılan sarf malzemesinin hizmetin görüldüğü tarihteki fiyatı, vasıta masrafları ile sair masraflar ve benzeri unsurlardan oluşan bedele genel giderler dahil edilmek suretiyle maliyet bedeli bulunur. Bu bedel %25 kar ilave edilerek tespit edilecektir.
• Hizmet talebinin karşılanmasında, karşılıklı mutabakat sağlandığı takdirde yapılacak olan hizmet keşif bedelinin tamamının, peşin olarak talep sahibi tarafından TEİAŞ banka hesaplarına yatırılması esastır. Hizmetin gerektirdiği tahmini bedel, talep sahibi tarafından yatırılmadıkça ve talep sahibi ile ilgili birim arasında, bu Yönetmelikte esasları belirlenen sözleşme imzalanmadıkça hizmete başlanmaz. Ancak mesai harici ve tatil gününe rastlayan acil hizmetlere ait tahmini veya gerçek bedel tatili takip eden ilk iş günü yatırılır. Hizmetin tamamlanmasını müteakip 7 gün içinde yapılacak hesaplama ile belirlenecek hizmet bedeli tutarında fatura tanzim edilecektir.,
• Araç-gereçlerin kiraya verilmesinde, teslim eden ile teslim alan arasında TEİAŞ birimleri için tutanak diğer talep sahipleri için ise kira sözleşmesi düzenlenir. tutanak ve sözleşmede, araç ve gereçlerin varsa rayiç, yoksa TEİAŞ tarafından saptanacak bedelleri, demirbaş numarası, markası, modeli, cinsi, plaka numarası, teslim tarihi, varsa çalışma saati veya kilometresi, dış görünüşü, çalışma durumu, lastikler, akü, takım ve avadanlıklar ve benzeri belirtilir. Araç ve gereçlerin teslim edilme ve teslim alınma yeri sözleşmesinde belirtilir. Araç ve gereçlerin teslim alınan yerden nakli ve teslim edilecek yere getirilmesi ile ilgili tüm masraflar talep sahibine aittir.
• Araç-gereçlerin nakliyesinde veya işletilmesi sırasında meydana gelen herhangi bir hasar veya arıza durumunda talep sahibi tarafından hiçbir teknik müdahale yapılamaz ve derhal kiralayan TEİAŞ’ın ilgili birimi haberdar edilir.
• Kiraya verilen araç-gereçlerin bedelinin 1,25 katı nakit veya kiralama süresinin bitim tarihinden itibaren 90 gün süreli kesin teminat mektubu kiracıdan alınır.
• TEİAŞ kiraya verdiği araç ve gereçleri her zaman kontrol etme yetkisini haizdir. Kiraya verilen araç ve gereçler sözleşme esaslarına göre çalıştırılmıyor ise, kiracı ikaz edilir. İkazlar yerine getirilmediği takdirde kira sözleşmesi feshedilerek araç ve gereçler TEİAŞ tarafından geri alınır ve yatırılmış olan bedeller geri ödenmez, irat kaydedilir.
• Talep sahibine kiraya verilen araç; operatörü veya sürücüsü ile birlikte kiralanır, gereçlerin kullanıcısı ile verilip verilmemesi TEİAŞ tarafından belirlenir. Kiralanmış bulunan araç-gereçlerin TEİAŞ usul ve kurallarına uygun olarak her türlü bakım ve onarımının gereğince yapılıp yapılmadığından sorumlu olan kişi, araç-gereç kontrolüne yetkili olan kullanıcısıdır. Kullanıcı gerekli gördüğünde üst makama haber vermek suretiyle, aracı veya gereci çalıştırmaktan alıkoyabilecektir.
• Kiracıya teslim edilen araç ve gereçlerin normal işletmeden doğacak yıpranma veya aşınması sebebiyle gereken tamirat giderleri TEİAŞ’a anormal işletme ve her türlü kaza, yangın, infilak, sel ve benzeri nedenlerden doğacak bütün zarar, hasar ve kayıpların giderilmesi için yapılacak tamir ve bakım masrafları ile yedek parça bedelleri, üçüncü kişilere verilebilecek her türlü zarar ile iş kazalarından doğacak sorumluluklar kiracıya ait olacaktır.
• Kiraya verilen gereçler için ise; herhangi bir nedenle meydana gelecek hasar ve arızanın giderilmesi için yapılacak masraflar ile genel giderler kiracıya aittir. Ancak arızanın tamiri mümkün değilse alınan teminat TEİAŞ’a gelir kaydedilerek gereç kiracıya bırakılır.
• Araç ve gereçlerin geriye alınışında normal işletmeden doğacak yıpranma veya aşınmalar sebebiyle gereken tamir ve bakım giderleri dışında herhangi bir nedenle oluşan hasar ve zarar tespit edilir ve kiracı bunu kendi imkanları ile gideremezse, araç-gereç TEİAŞ tarafından tamir ettirilir. Bu amaçla TEİAŞ tarafından yapılacak masrafların tamamı kiracı tarafından ödenir.
• Araç-gereçler TEİAŞ birimlerince uygun görülen süre için kiraya verilebilirler. Ancak transformatörler altı aydan az süreyle kiraya verilemez. Bu sürelerden daha az sürelerde kiralanması halinde, altı aylık kira bedeli peşin olarak tahsil edilir. Altı aydan uzun süreyle kiralanmalarda, kira bedeli yine altışar aylık süreler için peşin olarak tahsil edilir. Ancak ilk altı ay hariç müteakip altı ayı geçen süreler içinde vaki olacak erken iadelerde, kira bedeli farkı aylık olarak hesaplanıp kiracıya iade edilir.
• İhtiyaç duyulduğu takdirde kiraya verilen transformatör ve benzeri teçhizat iki ay önceden haber verilmek suretiyle TEİAŞ tarafından geri istenebilir. Bu takdirde kullanılmayan kira süreleri için alınmış olan bedel geri verilir.
• İlgili birimlerin, satış işlemlerine başlamadan önce yetki limitine bakılmaksızın; satışa konu ürüne ilişkin bilgiler, rayiç bedeli, satışın dayanağı, satış usulü vb. hususları belirtmek suretiyle Genel Müdürlük makamından Satış Ön Oluru almaları zorunludur. Satış Ön Oluru; satışın yapılacağı birim amirinin imzası, satılacak ürünle ilgili Daire Başkanı, Ticaret Dairesi Başkanı ve satılacak ürünle ilgili Genel Müdür Yardımcısının koordinasyon parafı, Ticaret Dairesi Başkanlığının bağlı bulunduğu Genel Müdür Yardımcısının uygun görüşle arz etmesi ve Genel Müdürlük makamının onayı ile tamamlanır. Satış işleminin yetki limitini aşması halinde Satış Ön Olurunda yetki devri talebi de yapılır. Satışa konu ürünlerden TEİAŞ merkez teşkilatında bulunanların satışı, Ticaret Dairesi Başkanlığınca, taşra teşkilatında bulunanların satışı ise yetki limitleri dahilinde ilgili işletme müdürlükleri ve bölge müdürlüklerinin satın alma birimlerince gerçekleştirilecektir.
• TEİAŞ merkez teşkilatı birimlerinde satış komisyonu; Ticaret Dairesi Başkanlığından biri komisyon başkanı olmak üzere iki, ilgili birimden iki ve Mali İşler ve Finans Yönetimi Dairesi Başkanlığından bir üye olmak üzere toplam beş üyeden yetki limitine göre Ticaret Dairesi Başkanlığı veya Genel Müdürlük makam onayı ile oluşur ve Taşra teşkilatı birimlerinde satış komisyonu; bölge/işletme müdür yardımcısı başkanlığında muhasebe biriminden ve satın alma biriminden birer, ihale yetkilisinin belirleyeceği iki üye olmak üzere toplam beş üyeden ilgili işletme müdürü veya bölge müdürünün onayı ile oluşur.
• Satışa konu ürünlerin bedeli teslimattan önce satışı yapan birim tarafından peşin olarak alınır. Satışı üzerinde kalan firma ve kişi herhangi bir nedenle satış bedelinin bir kısmını ödememesi halinde kalan miktara o anda yürürlükte olan günlük ticaret işlerinde kanuni temerrüt faiz oranı uygulanır. Satışı üzerinde kalan isteklinin satışa konu ürünü kısmen veya tamamen sözleşmede belirtilen süre içinde teslim almaması durumunda; ihtarname çekilmek suretiyle sözleşmede belirtilen süre kadar gecikme cezası uygulanır, bu sürenin sonunda da ürünün teslim alınmaması halinde ödenen ürün bedeli iade edilmeden önce kesin teminatı irat kaydedilir ve satış dosyası kapatılır.
• Ürünleri satın alan gerçek ve tüzel kişiler ile kuruluşların sözleşmeyi süresi içinde imzalaması, bedelini peşin yatırması ve tesellümünü aynı gün yapması halinde kesin teminat alınmaz.
• Bu Yönetmeliğin yürürlüğe konulmasından dolayı yeniden düzenlenmesi gereken Tip Şartnameler ve Tip Sözleşmeler ile standart formlar bu Yönetmeliğin yayımlandığı tarihten itibaren altmış gün içinde TEİAŞ tarafından hazırlanır ve TEİAŞ’ın kurumsal internet sitesinde yayımlanır. Bu düzenlemeler yapılıncaya kadar mevcut Tip Şartname ve Tip Sözleşme hükümleri uygulanmaya devam edilir.

ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI’NDA GÖREV YAPAN DEVLET MEMURLARININ DİSİPLİN AMİRLERİ BELİRLENDİ.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Disiplin Amirleri Yönetmeliği 26 Şubat 2022 tarihli 31762 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığında görev yapan Devlet memurlarının disiplin amirleri Yönetmelik’in ek’inde belirlendi.
• ELEKTRİK PİYASASI

FATURAYA ESAS GÜNLÜK ELEKTRİK TÜKETİM MİKTARLARINDA VE TARİFE TABLOLARINDA DEĞİŞİKLİK YAPILDI. 

Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunun 31/01/2022 Tarihli ve 10756, 10757 Sayılı Kararları  1 Şubat 2022 tarihli 31737 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre; 

• 10756 sayılı Kurul Kararı ile: 31.12.2021 tarihli ve 10707 sayılı Kurul Kararı ile mesken alçak gerilim tek zamanlı abone grubu için faturaya esas günlük ortalama 5 kWh olarak belirlenen tüketim miktarının, 01.02.2022 tarihinden itibaren düzenlenecek faturalar için günlük ortalama 7 kWh olarak güncellenmesine karar verildi.
• 10757 sayılı Kurul Kararı ile: Dağıtım şirketleri tarafından dağıtım sistemi kullanıcılarına ve görevli tedarik şirketleri tarafından serbest olmayan tüketiciler ile serbest tüketici olmasına rağmen tedarikçisini seçmeyen ve Son Kaynak Tedarik Tarifesinin Düzenlenmesi Hakkında Tebliğ kapsamında tanımlanan düşük tüketimli tüketicilere 01.02.2022 tarihinden itibaren uygulanmak üzere Karar’a ait Ek-1 ve Ek-2’de yer alan tarife tablolarının onaylanmasına karar verildi.

MESKEN ABONELİĞİ İLE İŞİKİLENDİRİLEN LİSANSSIZ ELEKTRİK ÜRETİM TESİSLERİNE YÖNELİK UYGULAMADA DEĞİŞİKLİK YAPILDI.

Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunun 03/02/2022 Tarihli ve 10759Sayılı Kararı  4 Şubat 2022 tarihli 31740 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• 10759 sayılı Kurul Kararı ile: Elektrik Piyasası Kanununun 17. maddesinin dördüncü fıkrasına eklenen bu abone grupları için elektrik enerjisi tüketim miktarına göre farklı hükmünün mesken aboneliği ile ilişkilendirilen lisanssız elektrik üretim tesislerine uygulanmasına ilişkin olarak;

1. Üreticinin serbest tüketici olup olmaması ve mahsuplaşmanın saatlik veya aylık olarak yapılması arasında herhangi bir ayrım yapılmaksızın üreticilere ödenecek ihtiyaç fazlası elektrik enerjisi bedeli için kademeli tarife esas alınarak uygulama yapılmasına.
2. Saatlik mahsuplaşma işlemi sonucunda tüketimin, üretimi geçmesi halinde; saatlik mahsuplaşma neticesinde elde edilen net tüketim değeri üzerinden kademeli tarife uygulamasının yapılmasına,
3. Aylık mahsuplaşma kapsamındaki tesislerde mahsuplaşılmamış ham tüketim değerleri esas alınarak tüketiciler ve tedarikçiler için kademeli tarife kapsamında uygulama yapılmasına. karar verildi.

ELEKTRİK PİYASASI DENGELEME VE UZLAŞTIRMA YÖNETMELİĞİNDE BİRTAKIM DEĞİŞİKLİKLER YAPILDI.

Elektrik Piyasası Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile  24 Şubat 2022 tarihli 31760 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• Dengeleme birimi olup dengeleme güç piyasası kapsamında teklif sunmamış olan veya dengeleme birimi olmayan üretim tesislerine sahip piyasa katılımcılarına, ilgili üretim tesisleri için Sistem İşlemecisi tarafından acil durum talimatı verilebilir. Bu talimatlar için uzlaştırma fiyatı olarak, talimatın yük alma yönünde olması halinde ilgili saatte verilmiş olan yük alma talimat fiyatlarının en yükseği, talimatın yük atma yönünde olması halinde ilgili saatte verilmiş olan yük atma talimat fiyatlarının en düşüğü kullanılır ve talimatlar net talimat hacminin belirlenmesinde kullanılmak üzere kayda alınır. İlgili saatte, acil durum talimatı ile aynı yönde talimat oluşmaması durumunda, bir önceki ay aynı yönde verilmiş olan teklif fiyatlarının aritmetik ortalaması söz konusu talimatlar için uzlaştırma fiyatı olarak kullanılır. Ancak yük alma talimatları için belirlenen aritmetik ortalama fiyatın ilgili saatin piyasa takas fiyatından düşük olması veya yük atma talimatları için belirlenen aritmetik ortalama fiyatın ilgili saatin piyasa takas fiyatından yüksek olması durumunda ilgili saatin piyasa takas fiyatı, söz konusu talimatlar için uzlaştırma fiyatı olarak kullanılır.

SON KAYNAK TEDARİKİ KAPSAMINDAKİ TÜKETİCİLER İÇİN TEMİN EDİLECEK ELEKTRİK ENERJİSİNE İLİŞKİN DÜZENLEME YAPILDI.

Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunun 24/02/2022 Tarihli ve 10810, 10811, 10812 ve 10814 Sayılı Kararları 26 Şubat 2022 tarihli 31762 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• 10814 sayılı Kurul Kararı ile; 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu’nun 26. maddesinde sayılan görevli tedarik şirketlerinin, son kaynak tedariki kapsamındaki tüketiciler için 4. tarife uygulama döneminin kalan süresi boyunca temin edeceği elektrik enerjisinin, takvim yılı bazında %50’sinden az olmamak kaydıyla %90’ına kadar olan miktarını Elektrik Üretim Anonim Şirketi’nden temin edilmesine karar verilmiştir.

2. PETROL PİYASASI

SOCAR TURKEY AKARYAKIT DEPOLAMA A.Ş. İLE BAZI ŞİRKETLERİN DEPOLAMA VE İLETİM LİSANSLARI KAPSAMINDA TARİFELERİNİN TADİLİNE KARAR VERİLDİ.

Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunun 03/02/2022 Tarihli ve 10763, 10764, 10765, 10766 ve 10767 Sayılı Kararları  4 Şubat 2022 tarihli 31740 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• 10763 sayılı Kurul Kararı ile: Socar Turkey Akaryakıt Depolama A.Ş’nin; DEP/7191-7/38782 sayılı depolama lisansı kapsamında Siteler Malı. Kardeşlik Cad. No: 10 Aliağa-İZMİR adresinde faaliyette bulunan Aliağa Akaryakıt Depolama ve Dolum Tesisine ilişkin depolama tarifesinin tadil edilerek onaylanmasına karar verildi.
• 10764 sayılı Kurul Kararı ile: Socar Turkey Akaryakıt Depolama A.Ş’nin; PİL/7191-8/38784 sayılı iletim lisansı kapsamında Siteler Mah. Kardeşlik Cad. No: 10 Aliağa-İZMİR adresinde faaliyette bulunan Aliağa İletim Tesisine (İskele) ilişkin iletim tarifesinin tadil edilerek onaylanmasına karar verildi.
• 10765 sayılı Kurul Kararı ile: Socar Turkey Akaryakıt Depolama A.Ş.’nin; PİL/8441-1/41141 sayılı iletim lisansı kapsamında Siteler Mah. Kardeşlik Cad. No: 10 Aliağa – İZMİR adresinde faaliyette bulunan Aliağa Akaryakıt Depolama ve Dolum Tesisine (Star Hattı) ilişkin iletim tarifesinin tadil edilerek onaylanmasına karar verildi.
• 10766 sayılı Kurul Kararı ile: Socar Turkey Akaryakıt Depolama A.Ş.’nin; PİL/7191-9/38785 sayılı iletim lisansı kapsamında Siteler Malı. Kardeşlik Cad. No: 10 Aliağa-İZMİR adresinde faaliyette bulunan Aliağa İletim Tesisine (Tüpraş Hattı) ilişkin iletim tarifesinin tadil edilerek onaylanmasına karar verildi.

GÜZEL ENERJİ AKARYAKIT ANONİM ŞİRKETİ’NİN İLETİM LİSANSI VE DEPOLAMA LİSANSI KAPSAMINDA TARİFELERİNİN TADİL EDİLEREK ONAYLANMASINA KARAR VERİLDİ.

Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunun 24/02/2022 Tarihli ve 10810, 10811, 10812 ve 10814 Sayılı Kararları 26 Şubat 2022 tarihli 31762 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• 10810 sayılı Kurul Kararı ile; Güzel Enerji Akaryakıt Anonim Şirketi’nin; PİL/1266-2/22636 sayılı iletim lisansı kapsamında Atatürk Mahallesi Karaağaç Caddesi No:9 Aliağa/İZMİR adresinde faaliyette bulunan Aliağa Akaryakıt Depolama ve Dolum Tesisine ilişkin iletim tarifesinin tadil edilerek onaylanmasına karar verildi.
• 10811 sayılı Kurul Kararı ile; Güzel Enerji Akaryakıt Anonim Şirketi’nin; PİL/9675-1/43785 sayılı iletim lisansı kapsamında Atatürk Mahallesi Karaağaç Caddesi No:9 Aliağa/İZMİR adresinde faaliyette bulunan Aliağa Akaryakıt Depolama ve Dolum Tesisine ilişkin iletim tarifesinin tadil edilerek onaylanmasına karar verildi.
• 10812 sayılı Kurul Kararı ile; Güzel Enerji Akaryakıt Anonim Şirketi’nin; DEP/476-163/10883 sayılı depolama lisansı kapsamında Atatürk Mahallesi Karaağaç Caddesi No:9 Aliağa/İZMİR adresinde faaliyette bulunan Aliağa Akaryakıt Depolama ve Dolum Tesisine ilişkin depolama tarifesinin tadil edilerek onaylanmasına karar verildi.

3. DOĞAL GAZ PİYASASI

İLÇELERE DOĞAL GAZ ULAŞTIRILMASINA İLİŞKİN USUL VE ESASLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILDI.

Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunun 17/02/2022 Tarihli ve 10796 Sayılı Kararı ile “İlçelere Doğal Gaz Ulaştırılması Amacıyla Alınan 23/09/2020 Tarihli ve 2953 Sayılı Cumhurbaşkanı Kararının Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslarda Değişiklik Yapılmasına Dair Usul ve Esaslar” (“Usul ve Esaslar”) kabul edilerek 19 Şubat 2022 tarihli 31755 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• Merkez nüfusu 15.000 ve üzerinde olan ilçelerin listesi BOTAŞ tarafından ilgili kurum ve/veya kuruluşlardan talep edilir. Büyükşehirlerde yer alan ilçelerde merkez nüfusun tespitinde 6360 Sayılı On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun İle mahalleye dönüşen köylerin/beldelerin nüfuslarının dikkate alınmaması gerektiği BOTAŞ tarafından ilgili kurum ve veya kuruluşlara bildirilir.
• Merkez nüfusu sonradan 15.000 ve üzerine çıkan ilçelerin tespit edilebilmesi amacıyla, BOTAŞ tarafından her yıl Mart ayı sonuna kadar ilgili kurum ve kuruluşlardan merkez nüfusu 15.000 ve üzerine çıkan ilçelerin listesi temin edilerek EPDK’ya sunulur. EPDK tarafından bu madde çerçevesinde değerlendirilen ilçeler BOTAŞ’a bildirilir. BOTAŞ tarafından EPDK’nın görüşleri ile birlikte söz konusu ilçeler Bakanlık onayına sunulur. Bakanlık tarafından onay verilen ilçeler 2953 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ve Usul ve Esaslar kapsamında değerlendirilir.
• Merkez nüfusu 10.000 ve üzerinde olup bölgesel coğrafi koşulları, tüketim potansiyeli veya bölgede bulunan tesislerin ihtiyaçları açısından şehir besleme hattı yapımında ekonomik veya stratejik fayda görülen ilçeler, EPDK tarafından kendisine intikal eden talepler doğrultusunda ilgili dağıtım şirketlerinin görüşleri ile birlikte Bakanlık onayına sunulmak üzere BOTAŞ’a bildirilir. Bakanlık tarafından Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın da görüşü alınarak şehir besleme hattı yapılmasına onay verilen ilçeler Usul ve Esaslar kapsamında değerlendirilir.
• 28.12.2021 tarihli ve 4978 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı kapsamında, merkez nüfusu 10.000 ve üzerinde olan ilçelerin listesi 01.04.2022 tarihine kadar BOTAŞ tarafından ilgili kurum ve/veya kuruluşlardan temin edilerek EPDK’ya sunulur. Söz konusu ilçeler için Usul ve Esaslar’ın 5. maddesinde belirtilen işlemler yürütülür.

4. YENİLENEBİLİR ENERJİ PİYASASI

ÜRÜNLERİN ÇEVREYE DUYARLI TASARIMINA İLİŞKİN USULLER BELİRLENDİ.

Enerji ile İlgili Ürünlerin Çevreye Duyarlı Tasarımına İlişkin Yönetmelik (Karar Sayısı: 5187)  5 Şubat 2022 tarihli 31741 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre; 

• Yönetmelik kapsamına giren ürünler, yetkili kuruluşlarca yayımlanan uygulama tebliğleri ile belirlenecektir.
• İnsan ve eşya taşıma maksadıyla kullanılan ulaşım araçları Yönetmelik’in kapsamı dışındadır kalacaktır.
• Florlu sera gazlarına ilişkin Avrupa Birliği (“AB”) mevzuatı da dahil olmak üzere, Yönetmelik ve buna dayanılarak yetkili kuruluşlar tarafından yayımlanan uygulama tebliğleri, Avrupa Birliği’nin atık yönetimi ve kimyasallar mevzuatına halel getirmeyecektir.
• Yetkili kuruluş, uygulama tebliğleri kapsamındaki ürünlerin, bu tebliğlere uygun olması ve “CE” işareti taşıması kaydıyla, piyasaya arz edilmesini ve/veya hizmete sunulmasını sağlayacak gerekli tüm önlemleri alacaktır.
• Ürünlerin piyasa gözetimi ve denetimi yetkili kuruluşça, Ürünlerin Piyasa Gözetimi ve Denetimine Dair Çerçeve Yönetmelik hükümlerine göre gerçekleştirilecektir.
• Yetkili kuruluş, ürünlerin uygunluğu konusunda tüketicilerin ve diğer ilgili tarafların görüş ve önerilerini kendisine kolaylıkla iletebilmelerini teminen gerekli tedbirleri alır.
• İmalatçının Türkiye’de yerleşik olmadığı ve Türkiye’de yerleşik bir yetkili temsilcinin bulunmadığı durumlarda, ithalatçı;

1. 1. Piyasaya arz edilen ve/veya hizmete sunulan ürünün Yönetmelik’e ve uygulama tebliğlerine uygun olmasını sağlamakla, 
   2. AB uygunluk beyanını ve teknik dosyayı hazır bulundurmakla yükümlüdür.

• Uygulama tebliğleri kapsamındaki ürün piyasaya arz edilmeden ve/veya hizmete sunulmadan önce üzerine, “CE” İşareti Yönetmeliği’ne uygun olarak “CE” işareti iliştirilecektir.
• İmalatçının ya da yetkili temsilcisinin, ürünün uygulama tebliğlerinin ilgili hükümlerine uygun olduğunu temin ve beyan ettiğine dair AB uygunluk beyanı hazırlanacaktır.
• “CE” işareti Yönetmelik’te belirtilen esaslara uygun olarak kullanılacaktır.
• AB uygunluk beyanında, Yönetmelik’te belirtilen hususlar yer alır ve ilgili uygulama tebliğlerine atıf yapılacaktır.
• Ürünlere, “CE” işaretinin anlamı ya da şekli konusunda kullanıcıyı yanıltabilecek işaretler iliştirilemeyecektir.
• Ürünün nihai kullanıcıya ulaştığı aşamada, Yönetmelik’in ikinci bölümü kapsamındaki bilgilerin Türkçe olması zorunludur. Söz konusu bilgiler, Türkçenin yanı sıra, AB kurumlarının resmi dillerinde de verilebilir. Bu hüküm uygulanırken uyumu sağlanmış semboller, tanınmış kodlar veya diğer araçların olup olmadığı, ürünün hangi kullanıcı türü için düşünüldüğü ve verilecek bilgilerin yapısı göz önünde bulundurulacaktır.
• İlgili uygulama tebliğlerinin hükümlerine uygun olan ve “CE” işareti taşıyan ürünlerin, ilgili uygulama tebliğlerinin kapsamında bulunan ve Yönetmelik’in birinci bölümündeki ürünler için çevreye duyarlı tasarım parametrelerine ilişkin çevreye duyarlı tasarım gerekliliklerine dayanılarak piyasaya arzı ve/veya hizmete sunulması yasaklanamaz, kısıtlanamaz ve engellenemez. Ancak Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliği’nde belirlenen enerji performansı gerekliliklerine ve sistem gereksinimlerine dair hükümler saklı kalacaktır.
• “CE” işareti taşıyan ürünlerin, ilgili uygulama tebliğlerinde çevreye duyarlı tasarım gerekliliklerinin öngörülmediği durumlarda, Yönetmelik’te belirtilen çevreye duyarlı tasarım gerekliliklerine dayanılarak piyasaya arzı ve/veya hizmete sunulması yasaklanamaz, kısıtlanamaz ve engellenemeyecektir.
• İlgili uygulama tebliğlerinin hükümlerine uygun olmayan ürünlerin, bu hükümlere uygunluğu sağlanıncaya kadar piyasaya arz edilemeyeceğini ve/veya hizmete sunulamayacağını açık bir şekilde gösteren bir işaret taşımaları kaydıyla, ticari fuarlar ve sergilerde tanıtımı engellenemeyecektir.
• Yetkili kuruluşun, “CE” işareti taşıyan ve amacına uygun olarak kullanılan bir ürünün, ilgili uygulama tebliğlerinin hükümlerine uygun olmadığını tespit etmesi halinde, imalatçı veya yetkili temsilcisi, ürünü ilgili uygulama tebliğlerinin hükümlerine ve/veya “CE” işaretine uygun hale getirmek ve yetkili kuruluş tarafından belirlenen şartlarda ve sürede ihlali sona erdirmekle yükümlü olacaktır.
• Ürünün Yönetmelik’e veya ilgili uygulama tebliğlerine uygun olmadığına dair yeterli bulgu bulunması durumunda yetkili kuruluş, bulguların önemine göre ürünün uygun olduğu tespit edilene kadar, ürünün piyasaya arzının yasaklanması da dahil olmak üzere gerekli her türlü tedbiri alacaktır.
• Uygunsuzluğun devam ettiği durumlarda yetkili kuruluş, ürünün piyasaya arzını ve/veya hizmete sunulmasını kısıtlayan ya da yasaklayan bir karar alır veya ürünün piyasadan çekilmesini sağlar. Ürünün yasaklanması veya piyasadan çekilmesi durumlarında, Avrupa Komisyonu (“Komisyon”) ve üye ülkeler Ticaret Bakanlığı aracılığıyla ivedilikle bilgilendirilecektir.
• Yetkili kuruluş tarafından Yönetmelik kapsamında alınan, ürünün piyasaya arzını ve/veya hizmete sunulmasını kısıtlayan veya yasaklayan her türlü karar, gerekçelerini de içermelidir. Karar, başvurulabilecek yargı yolları ve zamanaşımı süreleri ile birlikte ilgili kişilere bildirilecektir.
• Yetkili kuruluş, bu madde kapsamında alınan kararları gerekçeleriyle birlikte ve özellikle uygunsuzluğun;

1. 1. Uygulama tebliğlerinin gerekliliklerinin karşılanamaması,
   2. Uyumlaştırılmış standartların yanlış uygulanması,
   3. Uyumlaştırılmış standartlardaki eksiklikler

nedeniyle ortaya çıkıp çıkmadığını Ticaret Bakanlığı aracılığıyla Komisyon’a ve üye ülkelere derhal bildirir. Yetkili kuruluşların bu doğrultuda aldığı kararlar, şeffaf bir şekilde kamuoyu ile paylaşılacaktır.

• Uygulama tebliği kapsamındaki bir ürünün imalatçısı ya da yetkili temsilcisi, piyasaya arz edilmeden ve/veya hizmete sunulmadan önce ürünün, ilgili uygulama tebliğlerinin hükümlerine uygun olup olmadığına ilişkin olarak uygunluk değerlendirmesinin yapılmasını sağlayacaktır.
• Uygunluk değerlendirme işlemleri, uygulama tebliğleri ile belirlenir ve imalatçıya, bu Yönetmelik’te belirtilenler arasında seçim hakkı tanınır. Usulüne uygun gerekçelendirilmesi ve riskle orantılı olması kaydıyla, uygunluk değerlendirme işlemleri “CE” İşareti Yönetmeliği’nde belirtilen ilgili modüller arasından seçilecektir.
• Uygunsuzluğa ilişkin güçlü belirtiler varsa yetkili kuruluş, mümkün olan en kısa zamanda ürüne ilişkin doğrulanmış değerlendirmeyi yayımlar. Söz konusu değerlendirme, düzeltici faaliyetin zamanında gerçekleştirilmesine imkan vermek üzere, yetkili kuruluşça belirlenen yetkin bir kuruluşun desteğiyle yürütülecektir.
• Uygulama tebliği kapsamındaki bir ürün, AB eko-yönetim ve denetim sistemine kayıtlı bir kuruluş tarafından tasarlanmış ise ve tasarım işlevi bu kayıt kapsamında yer alıyorsa, bu kuruluşun yönetim sisteminin, Yönetmelik’te belirtilen şartlara uygun olduğu kabul edilecektir.
• Uygulama tebliği kapsamındaki bir ürün, tasarlama fonksiyonunu içeren ve uyumlaştırılmış standartlara göre uygulanan yönetim sistemine sahip bir kuruluş tarafından tasarlanmışsa, bu yönetim sisteminin, Yönetmelik’te belirtilen şartları karşıladığı varsayılacaktır.
• Uygulama tebliği kapsamındaki bir ürün piyasaya arz edildikten ve/veya hizmete sunulduktan sonra, imalatçı ya da yetkili temsilcisi, yapılan uygunluk değerlendirmesine ve hazırlanan uygunluk beyanlarına ilişkin ilgili dokümanları yetkili kuruluşun incelemesi amacıyla son ürünün üretilmesinden itibaren on yıl süreyle saklar. Yetkili kuruluş talep ettiği takdirde, ilgili dokümanlar on gün içinde yetkili kuruluşa sunulacaktır.
• Yönetmelik’te yer alan uygunluk değerlendirmesine ve AB uygunluk beyanına ilişkin belgeler Türkçe düzenlenir. Söz konusu belgelere, başka dillerde düzenlendiği durumlarda Türkçe tercümesi de eklenecektir.
• “CE” işaretini taşıyan ürünlerin, ilgili uygulama tebliğlerinin hükümlerine uygun olduğu varsayılacaktır.
• Uyumlaştırılmış standartların uygulandığı ürünlerin, bu standartların ilgili olduğu uygulama tebliğlerinin hükümlerini karşıladığı varsayılacaktır.
• AB mevzuatına göre eko-etiket ile ödüllendirilmiş ürünlerin, söz konusu eko-etiket gerekliliklerini karşılaması halinde ilgili uygulama tebliğlerinin çevreye duyarlı tasarım gerekliliklerini karşıladığı varsayılacaktır.
• Yetkili kuruluş, mümkün olduğunca, uyumlaştırılmış standartları hazırlama ve izleme sürecinde ulusal seviyede ilgili taraflara danışılmasını sağlayacaktır.
• Yetkili kuruluş, uyumlaştırılmış standartların, uygulama tebliğlerinin hükümlerini tam olarak karşılamadığını tespit ederse sebeplerini belirterek konuyu Ticaret Bakanlığı aracılığıyla Komisyon’a bildirilecektir.
• Uygulama tebliğleri; bileşen ve alt aksamı piyasaya arz eden ve/veya hizmete sunan imalatçının ya da yetkili temsilcisinin, uygulama tebliğlerine tabi bir ürünün imalatçısına, malzemenin bileşimi ve bileşen ya da alt aksamının enerji, malzeme ve/veya kaynak tüketimi hakkındaki bilgileri vermesini öngörebilecektir.
• Bir ürünün, bir uygulama tebliğine veya bir iç düzenlemeye tabi olmasını gerektirecek kriterler aşağıda belirtildi. Bir ürünün aşağıda yer alan kriterleri karşılaması durumunda ürün, bir uygulama tebliğine veya bir iç düzenlemeye tabi olur:

1. Ürünün son bir yıl içerisinde mevcut rakamlara göre önemli miktarda satış ve ticaret hacmini temsil etmesi.
2. Ürünün, piyasaya arz edilen ve/veya hizmete sunulan miktarına göre önemli çevresel bir etkiye sahip olması.
3. Ürünün, ek bir maliyet getirmeksizin, aşağıdaki kriterler göz önünde bulundurularak, çevresel etkisini iyileştirici önemli bir potansiyele sahip olması:
   1. İlgili başka bir mevzuatın olmaması veya piyasa güçlerinin bu sorunu gidermekteki başarısızlığı.
   2. Eşdeğer işlevselliğe sahip piyasada bulundurulan ürünlerin çevresel performanslarındaki büyük farklılıklar.

• Uygulama tebliğleri aşağıdaki kriterleri karşılayacaktır:

1. 1. Kullanıcı açısından ürünün işlevselliği üzerinde olumsuz bir etki oluşturmaması.
   2. Sağlığı, güvenliği ve çevreyi olumsuz yönde etkilememesi.
   3. Tüketiciler üzerinde özellikle ürünün yaşam döngüsü maliyeti ve ödenebilirliği açısından olumsuz bir etkisinin olmaması.
   4. Sanayinin rekabet edebilirliği üzerinde olumsuz bir etkisinin olmaması.
   5. Kural olarak, çevreye duyarlı tasarım gerekliliklerinin oluşturulmasında, imalatçıları belirli bir teknolojinin kullanılması yönünde zorlamaması.
   6. İmalatçılara ek idari yük getirmemesi.

• Uygulama tebliğleri, çevreye duyarlı tasarım gerekliliklerini düzenler. Çevreye duyarlı özel tasarım gereklilikleri, çevre üzerinde önemli etkisi olan çevresel boyutlar için belirlenir. Uygulama tebliğleri, Yönetmelik’in birinci bölümünde belirtilen çevreye duyarlı tasarım parametrelerinden bazıları için çevreye duyarlı tasarım gerekliliklerine ihtiyaç bulunmadığım öngörebilecektir.
• Çevreye duyarlı tasarım gereklilikleri; yetkili kuruluşlar tarafından, ürünün uygulama tebliğlerinin gerekliliklerine uygun olup olmadığının doğrulanabilmesine imkan verecek şekilde belirlenir. Uygulama tebliğleri, doğrulamanın ürünün üzerinde ya da teknik dokümanlar bazında gerçekleştirileceğini belirtilecektir.
• Yetkili kuruluş, Yönetmelik ile ilgili olarak, Komisyon tarafından kurulan Danışma Kurulu toplantılarına katılım sağlayacaktır.
• Yetkili kuruluş, küçük ve orta ölçekli işletmeler ile daha küçük ekonomik işletmelerin, ürünün tasarım aşamasından başlamak üzere, çevreye duyarlı bir yaklaşım benimsemelerine ve mevzuata uyum sağlamalarına yönelik gerekli tedbirleri alır. Gerektiğinde, yetkili kuruluşlarca yayımlanacak uygulama tebliğlerinde, etkilenen sektörde faaliyet gösteren küçük ve orta ölçekli işletmelerin özel durumlarını kapsayan açıklayıcı bilgilere yer verilecektir:
• İmalatçılar, ilgili uygulama tebliğleri doğrultusunda, uygun gördükleri biçimde tüketiciye;

1. 1. Ürünün sürdürülebilir kullanımını sağlamak için dikkat edilecek hususlar,
   2. Uygulama tebliğleri tarafından öngörülmesi halinde ürünün ekolojik profili ve çevreye duyarlı tasarımının yararları hakkında gerekli bilgiyi sunar.

• İç düzenlemelerin hazırlanmasında ve uygulanmasında Yönetmelik’te yer alan asgari kriterler dikkate alınır.
• Yönetmelik’in ve uygulama tebliğlerinin hükümlerinin ihlali halinde, 7223 sayılı Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenlemeler Kanunu hükümleri uygulanacaktır. Yönetmelik ile Enerji ile İlgili Ürünlerin Çevreye Duyarlı Tasarımına İlişkin Yönetmelik yürürlükten kaldırıldı.

YEK BEDELİ ÖDENMESİNE DAİR DEĞİŞİKLİK YAPILDI.

Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Belgelendirilmesi ve Desteklenmesine İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 10 Şubat 2022 tarihli 31746 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre; 

• 5346 sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanunu kapsamında 30.06.2021 tarihinden sonra işletmeye giren ve YEKDEM’e kayıt olmayan üretim tesislerinde yerli aksam kullanılması halinde 3453 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı uyarınca belirlenen ve söz konusu tesisin ilgili uzlaştırma dönemine ait uzlaştırmaya esas veriş miktarı dikkate alınarak hesaplanan yerli aksam destek fiyatı YEK Bedeli olarak ilgili kişiye ödenecektir.
• Bu kapsamda hesaplanan bedeller YEK toplam bedeline ilave edilecektir.

BİNALARDAKİ ENERJİ PERFORMANSINA İLİŞKİN BİRTAKIM DEĞİŞİKLİKLER YAPILDI.

Binalarda Enerji Performansı Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 19 Şubat 2022 tarihli 31755 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak Yönetmelik’in yenilebilir enerji kaynaklarının, ısı pompası, kojenerasyon ve mikrokojenerasyon sistemlerinin kullanımına ilişkin 5. maddesi ve NSEB’e ilişkin 6. maddesi 01.01.2023 tarihinde, diğer hükümleri Resmi Gazete’de yayımlandığı tarihte (19.02.2022) yürürlüğe girecektir. Buna göre;

• Tanımlar maddesine aşağıdaki ifadeler eklendi:
• Bakanlık: Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nı
• Neredeyse Sıfır Enerjili Bina (“NSEB”): Yüksek enerji performansına ve aynı zamanda belli oranda yenilenebilir enerji kullanımına sahip olan binayı ifade etmektedir.
• Yönetmelik’in yenilebilir enerji kaynaklarının, ısı pompası, kojenerasyon ve mikrokojenerasyon sistemlerinin kullanımına ilişkin 22. maddesi yürürlükten kaldırıldı.
• NSEB niteliğindeki binaların Enerji Kimlik Belgesindeki enerji performans sınıfının B veya daha iyi olması ve aynı zamanda binanın birincil enerji ihtiyacının en az % 10’u oranında yenilenebilir enerji kullanımına sahip olması zorunludur. Bu oran 01.01.2023 tarihinden 01.01.2025 tarihine kadar % 5 olarak uygulanır.
• Toplam yapı inşaat alanı 2000 m2 ve üzeri olan binaların NSEB olarak inşa edilmesi zorunludur. Bu alan 01.01.2023 tarihinden 01.01.2025 tarihine kadar 5000 m2  olarak uygulanır. Bu binaların mimari, mekanik ve aydınlatma projelerinin Yönetmelik’e uygunluğunu gösteren ve Ek’te yer alan Ön Hesap Sonuç Formu’nun, BEP-TR yazılımı ile hazırlanarak ruhsat eki projeler ile birlikte sunulması zorunludur. 3194 sayılı İmar Kanunu’nun 26. maddesine göre avan proje esas alınarak yapı ruhsatı düzenlenmesi durumunda “Ön Hesap Sonuç Formu” aranmaz. 
• Enerji Kimlik Belgesinin, binanın tamamı için hazırlanması şarttır.
• Binalar veya bağımsız bölümlere ilişkin alım, satım ve kiraya verme ile ilgili iş ve işlemlerde enerji kimlik belgesi düzenlenmiş olması şartı aranır. Binanın veya bağımsız bölümün satılması veya kiraya verilmesi safhasında, mal sahibi enerji kimlik belgesinin bir suretini alıcıya veya kiracıya verir. NSEB’i sağlayan binalara düzenlenen enerji kimlik belgesinde bu durum belirtilir.
• Enerji kimlik belgesi vermeye yetkili kuruluşların bu belgelerin düzenlenmesi ile ilgili faaliyetlerinin denetimi Bakanlık tarafından yapılır veya yaptırılır. Denetimlere ilişkin hususlar Bakanlık tarafından yürürlüğe konulacak tebliğ ile belirlenir.

MİLLETLERARASI ANDLAŞMALAR

TÜRKİYE CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ VE AZERBAYCAN CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ ARASINDA MÜTTEFİKLİK İLİŞKİLERİ HAKKINDAKİ ŞUŞA BEYANNAMESİ ONAYLANDI.

7355 Türkiye Cumhuriyeti ile Azerbaycan Cumhuriyeti Arasında Müttefiklik İlişkileri Hakkında Şuşa Beyannamesinin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun  14 Şubat 2022 tarihli 31750 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre; 

• 15 Haziran 2021 tarihinde Şuşa’da imzalanan “Türkiye Cumhuriyeti ile Azerbaycan Cumhuriyeti Arasında Müttefiklik İlişkileri Hakkında Şuşa Beyannamesi”nin onaylanması uygun bulundu.

ATAMA VE GÖREVLENDİRMELER

CUMHURBAŞKANLIĞI TARAFINDAN BİRTAKIM ATAMALAR GERÇEKLEŞTİRİLDİ.

• Cumhurbaşkanlığı Tarafından Yapılan Atamalar Hakkında Kararlar (Karar: 2022/29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36)  5 Şubat 2022 tarihli 31741 sayılı Resmi Gazete’de yayımlandı. Buna göre;
• Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı Strateji Geliştirme Başkanı Muhiddin ŞAHİN görevden alındı.
• Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Genel Müdür Yardımcısı Nadide YİĞİTELİ görevden alındı.
• Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nda açık bulunan Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Araştırmaları Merkezi Başkanlığı’na Selami YAZICI atandı.
• Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nda açık bulunan Denetim Hizmetleri Başkanlığı’na Süleyman HACICAFEROĞLU atandı.
• Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları İşletmesi Genel Müdürlüğü;
  1. Hukuk Müşaviri Ferit Cumhur DALKILIÇ,
  2. Bölge Müdürü Şehabettin GEDİKLİ,
  3. Bölge Müdürü Selim KOÇBAY görevden alındı,
     1. I. Hukuk Müşavirliği’ne Ercan ATASEVER atandı.

Cumhurbaşkanlığına, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat OKTAY’ın Vekâlet Etmesine Dair Tezkere 14 Şubat 2022 tarihli 31750 sayılı Resmi Gazete’de yayımlandı. Buna göre;

• Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 14-15 Şubat 2022 tarihlerinde Birleşik Arap Emirlikleri’ne ziyarette bulunduğundan, dönüşüne kadar Cumhurbaşkanlığı’na, Cumhurbaşkanı yardımcısı Fuat OKTAY vekalet etti.

Cumhurbaşkanlığına, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat OKTAY’ın Vekâlet Etmesine Dair Tezkere 20 Şubat 2022 tarihli 31756 sayılı Resmi Gazete’de yayımlandı. Buna göre;

• Cumhurbaşkanı, 20-23 Şubat 2022 tarihleri arasında Kongo Demokratik Cumhuriyeti, Senegal Cumhuriyeti ve Gine-Bissau Cumhuriyeti’ne ziyarette bulunduğundan, dönüşüne kadar Cumhurbaşkanlığı’na, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat OKTAY vekalet etti.

Cumhurbaşkanlığı Tarafından Yapılan Atama Hakkında Karar (Karar: 2022/45) 21 Şubat 2022 tarihli 31757 sayılı Resmi Gazete’de yayımlandı. Buna göre;

• Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu;
• Başkanlığına ve yönetim kurulu başkanlığına Prof. Dr. Hasan MANDAL,
• Yönetim kurulu üyeliğine Mehmet İhsan TAŞER,
• Yönetim kurulu üyeliğine Lütfü Haluk BAYRAKTAR,
• Yönetim kurulu üyeliğine Cemal Şeref Oğuzhan ÖZTÜRK,
• Yönetim kurulu üyeliğine Prof. Dr. Mehmet Naci İNCİ,
• Yönetim kurulu üyeliğine Prof. Dr. Mehmet BULUT, atandı.

Cumhurbaşkanlığı Tarafından Yapılan Atamalar Hakkında Kararlar (Karar: 2022/46, 47, 48, 49, 50, 51, 52, 53) 25 Şubat 2022 tarihli 31761 sayılı Resmi Gazete’de yayımlandı. Buna göre;

• Hazine ve Maliye Bakanlığı Vergi Müfettişliğine;
• Azruhan Aktaş TOPÇU,
• Erkan KATKAY,
• Faik IŞIK,
• Fikret ÖNCÜL,
• Güler MERGEN,
• Gürol DEMİR,
• Hilmi UYSAL,
• İbrahim ELMASTAŞ,
• Kadim SAYGILI,
• Mehmet Ali KAYMAK,
• Mehmet Burak TOPRAK,
• Mesut YILDIZ,
• Nazik Aydan TANRIVERDİ,
• Nihat TOKTAŞ,
• Oğuz Han DUMAN,
• Ömer GEZER,
• Öznur ELMASTAŞI,
• Serdar AKTAŞ,
• Soner AZAR,
• Songül KAYA,

atandı.

Cumhurbaşkanlığı Tarafından Yapılan Atamalar Hakkında Kararlar (Karar: 2022/54, 55, 56, 57, 58, 59, 60, 61, 62, 63, 64, 65, 66, 67, 68, 69, 70, 71, 72, 73) 26 Şubat 2022 tarihli 31762 sayılı Resmi Gazete’de yayımlandı. Buna göre;

• 2022/54 sayılı Karar ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Başmüfettişliğine Türkiye İş Kurumu Genel Müdür Yardımcısı Bekir AKTÜRK atandı.
• 2022/55 sayılı Karar ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Başmüfettişi Mehmet ÇAKIROĞLU görevden alındı.
• 2022/56 sayılı Karar ile Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğüne, Mekansal Planlama Genel Müdür Yardımcısı Hacı Abdullah UÇAN atandı.
• 2022/57 sayılı Karar ile Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünde açık bulunan II. Bölge Müdürlüğüne Cengiz YILDIRIM atandı.
• 2022/58 sayılı Karar ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Enerji İşleri Genel Müdürü Murat Zekeriya AYDIN görevden alındı.
• 2022/59 sayılı Karar ile Türkiye Kömür İşletmeleri Genel Müdürlüğünde açık bulunan Genel Müdür Yardımcılığına ve Yönetim Kurulu üyeliğine Mustafa Mert AYAZ atandı.
• 2022/62 sayılı Karar ile Vakıflar Genel Müdürlüğü Edirne Vakıflar Bölge Müdürü Osman GÜNEREN görevden alındı.
• 2022/72 sayılı Karar ile Ticaret Bakanlığı İzmir Ticaret İl Müdürü Şahin ERSÜ görevden alındı.
• 2022/73 sayılı Karar ile Rekabet Kurulu İkinci Başkanlığına Ahmet ALGAN, üyeliğine Berat UZUN atandı.

CUMHURBAŞKANI KARARI

TÜRKİYE İLE AZERBAYCAN ARASINDA GIDA GÜVENLİĞİ ALANINDA İŞBİRLİĞİ YAPILDI.

Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Azerbaycan Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Gıda Güvenliği Alanında İşbirliği Anlaşmasının Onaylanması Hakkında Karar (Karar Sayısı: 5228) 25 Şubat 2022 tarihli 31761 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• Taraflar, ithalat ve ihracat sırasında gıda ürünlerinin güvenilirliğini ye uygunluğunu sağlamak için onların risk seviyesine uygun olarak gıda ürünlerinin uzmanlığını yapacaklardır.
• Taraflar, ithal edilen gıda ürünlerinin kontrolünün, ülkelerin ulusal mevzuatına göre risk değerlendirmesine dayalı gıda kontrol sistemine uygun olarak yapılmasını kabul ederler.
• Taraflar, ihraç edilen gıda ürünlerinin güvenilirliğini garanti eden ilgili sertifikaları sunarlar.
• Taraflar, ihraç edilen gıda ürünlerinin sertifikasyonu için diğer Tarafın gıda güvenliği alanında yürürlükte olan ulusal mevzuat belgelerini ve uluslararası standartları esas alırlar.
• İthal edilen gıda ürünleri hakkında diğer Tarafın yürürlükte olan yasal mevzuat ve standartlarının, ithal edilen belirli gıda maddelerini özel gereklilikler açısından kapsamadığı durumlarda, Taraflar, Kodeks Alimentarius Komisyonunun (Codex), Dünya Hayvan Sağlığı Örgütü (OIE) ve “Bitki Korumaya İlişkin Uluslararası Sözleşme (IPPC)”nin standartlarına, talimatlarına ve tavsiyelerine, sertifikasyon (ve diğer garantilerin) temeli olarak başvurabilirler.
• Taraflar, ihraç edilecek ürünlerle ilgili kendi ulusal mevzuatlarına ilişkin bilgileri diğer Tarafla paylaşır.
• İthalat talepleri ve şartlananda herhangi bir değişiklik yapılması durumunda Taraflar, karsı Tarafa usulü uyarınca bildirimde bulunurlar.
• İhracatçı Taraf, ihracat sertifikalarının (gıda güvenliği, veterinerlik, bitki sağlığı sertifikalan) ithalatçı Tarafın ulusal mevzuatı ve uluslararası standartlarına uygun olarak hazırlanmasını sağalar.
• İthalatçı Taraf, gıda ihracatçılarının faaliyetlerinin gıda güvenliği normları ve kurallının karşılamasından emin olmak için ilgili belgeleri İhracatçı Taraftan isteme hakkına sahiptir.
• İthalatçı Taraf, gerektiğinde, ithal edilen yüklerin tamamını ulusal mevzuata uyumlu olarak denetleme hakkını saklı tutar. Bu, belge doğrulamayı, fiziksel muayeneyi, örnek almayı, geçici depolamayı ve diğer eylemleri kapsar.
• İhracatçı Taraf, ihracat sertifikalarının (gıda güvenliği, veterinerlik, bitki sağlığı sertifikalan) ithalatçı Tarafın ulusal mevzuatı ve uluslararası standartlarına uygun olarak hazırlanmasını sağlar.
• İthalatçı Taraf, gıda ihracatçılarının faaliyetlerinin gıda güvenliği normların ve kurallınım karşılamasından emin olmak için ilgili belgeleri ihracatçı Taraftan isteme hakkına sahiptir.
• Taraflar, ithal edilen gıda ürünlerinin üretim sürecini mahallinde görmek ye kalite kontrol sistemlerini incelemek için risk derecesi yüksek tesisleri (patojen mikroorganizmanın gelişmesi için uygun ortam olarak nitelendirilebilen gıda ürünlerinin birincil üretimi, imali, imali faaliyetleriyle iştigal eden tesisler) ziyaret etme hakkına sahiptir. İhracatçı Taraf bu tur ziyaretleri koordine eder.

İHALE MEVZUATI KAPSAMINDAKİ DEĞİŞİKLİKLER

KAMU İHALE KANUNUNA GÖRE İHALE EDİLEN MAL VE HİZMET ALIMLARINDA UYGULANACAK FİYAT FARKLARINA İLİŞKİN ESASLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILDI.

“4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Mal Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslarda Değişiklik Yapılmasına Dair Esaslar” ve “4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslarda Değişiklik Yapılmasına Dair Esaslar” ile “4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Yapım İşlerinde Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslarda Değişiklik Yapılmasına Dair Esaslar”(Karar Sayısı: 5202) 24 Şubat 2022 tarihli 31760 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yayımlandığı tarihten 30 gün sonra (26.03.2022) yürürlüğe girecektir. Buna göre;

• 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu (“KİK”)’na göre ihale edilen 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’na göre Türk parası üzerinden sözleşmeye bağlanan;

1. 1. Elektrik, doğal gaz, ilaç, petrol ürünleri ve sıvılaştırılmış petrol gazı ürünleri alımlarında,
   2. Yukarıdakiler dışında kalan ve sözleşme süresi 180 takvim gününden fazla olan mal alımlarında teslimi 180 takvim gününden sonra yapılan kısım için

uygulanacak fiyat farkı Esaslar’a göre hesaplanır.

Fiyat farkı hesabında A1;

• Sıvılaştırılmış doğal gaz (“LNG”) için ihalenin yapıldığı aya ait Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (“EPDK”) tarafından aylık yayımlanan ortalama satış fiyatını, diğer doğal gaz türleri için, ihalenin yapıldığı aya ait Türkiye İstatistik Kurumu  (“TÜİK”) tarafından aylık yayımlanan yurt içi üretici fiyat endeksi, 2003=100, CPA 2008 kısım, bölüm ve gruplarına göre tarihsel seri tablosunun 35.2 numaralı “Gaz İmalatı; Ana Şebeke Üzerinden Gaz Yakıtların Dağıtımı” başlıklı sütunundaki sayıyı ifade etmektedir.
• Sözleşme süresi 180 takvim gününden fazla olan elektrik, doğal gaz, ilaç, petrol ürünleri ve sıvılaştırılmış petrol gazı ürünleri dışındaki mal alımlarında, 180 takvim günlük sürenin bittiği tarihin içinde bulunduğu aya ait alt sektörler itibarıyla alımın niteliği ve gereklerine uygun olarak idarece tespit edilen TÜİK tarafından aylık yayımlanan yurt içi üretici fiyat endeksi, 2003=100, CPA 2008 kısım, bölüm ve gruplarına göre tarihsel seri tablosunun ilgili sütunundaki sayıyı, idarece bu tespitin yapılamaması halinde anılan tablonun “Genel” sütunundaki sayıyı ifade etmektedir.

Fiyat farkı hesabında A2;

• LNG için sözleşmeye göre malın teslim edilmesi gereken tarihin içinde bulunduğu aya ait EPDK tarafından aylık yayımlanan ortalama satış fiyatını, diğer doğal gaz türleri için, sözleşmeye göre malın teslim edilmesi gereken tarihin içinde bulunduğu aya ait TÜİK tarafından aylık yayımlanan yurt içi üretici fiyat endeksi, 2003=100, CPA 2008 kısım, bölüm ve gruplarına göre tarihsel seri tablosunun 35.2 numaralı “Gaz İmalatı; Ana Şebeke Üzerinden Gaz Yakıtların Dağıtımı” başlıklı sütunundaki sayıyı ifade etmektedir.
• Sözleşme süresi 180 takvim gününden fazla olan elektrik, doğal gaz, ilaç, petrol ürünleri ve sıvılaştırılmış petrol gazı ürünleri dışındaki mal alımlarında, 180 takvim gününü aşan kısım için, sözleşmeye göre malın teslim edilmesi gereken aya ait alt sektörler itibarıyla alımın niteliği ve gereklerine uygun olarak idarece tespit edilen TÜİK tarafından aylık yayımlanan yurt içi üretici fiyat endeksi, 2003=100, CPA 2008 kısım, bölüm ve gruplarına göre tarihsel seri tablosunun ilgili sütunundaki sayıyı, idarece bu tespitin yapılamaması halinde anılan tablonun “Genel” sütunundaki sayıyı ifade etmektedir.  
• Fiyat farkına ilişkin endekslerden birinin veya birkaçının sözleşmenin uygulanması sırasında TÜİK tarafından değiştirilmesi halinde, değiştirilen endekse eşdeğer yeni bir endeks belirlenir ise bu endeks; yeni bir endeks belirlenmez ise TÜİK tarafından aylık yayımlanan yurt içi üretici fiyat endeksi, 2003=100, CPA 2008 kısım, bölüm ve gruplarına göre tarihsel seri tablosunun “Genel” sütunundaki sayı esas alınarak fiyat farkı hesaplanır.
• 4646 sayılı Doğal Gaz Piyasası Kanunu çerçevesinde EPDK tarafından belirlenen LNG için fiyat farkı uygulamasına esas fiyatlar EPDK tarafından izlenerek internet sayfasında yayımlanır.

KAMU İHALE SÖZLEŞMELERİ KANUNU KAPSAMINDA EK FİYAT FARKI VE SÜRE UZATIMINA İLİŞKİN DEĞİŞİKLİK YAPILDI.

4735 Sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun Geçici 5 inci Maddesinin Uygulanmasına İlişkin Esaslar (Karar Sayısı: 5203) 24 Şubat 2022 tarihli 31760 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• Esaslar’ın amacı, 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun geçici 5. maddesi uyarınca, ek fiyat farkı hesaplanması ve sözleşmelerin devri ile Toplu Konut İdaresi Başkanlığı (“TOKİ”)’nın sözleşmelerinde süre uzatımı ve fiyat farkı verilmesine ilişkin usul ve esasların belirlenmesidir.
• Yapım işlerinde, hizmet alımlarında ve mal alımlarında ek fiyat farkı hesabına ilişkin hesaplama yöntemi işbu Esaslar kapsamında detaylıca açıklandı.
• Sigorta, muhasebe ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu (“KİK”)’nun 48. maddesinde yer alan danışmanlık hizmetlerinden mali ve hukuki nitelikteki hizmet alımlarında Esaslar’da belirtilen hizmet alımlarına ilişkin ek fiyat farkı hesaplanmaz.
• İhale tarihi (son teklif verme tarihi) ile teslim tarihi arasındaki süre 60 takvim günü ve altında olan mal alımlarında ve ihale dokümanında fiyat farkı hesaplanacağı düzenlenen elektrik, ilaç, petrol ürünleri ve sıvılaştırılmış petrol gazı ürünleri alımlarında Esaslar’da belirtilen mal alımlarına ilişkin ek fiyat farkı hesaplanmaz.
• Ek fiyat farkının hesaplanabilmesi için yüklenicinin Esaslar’ın yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 30 gün içerisinde idareye yazılı olarak başvurması zorunludur. Hesaplama sonucunda ek fiyat farkının eksi (-) çıkması durumunda hakedişten kesinti yapılmaz.
• Esaslar kapsamındaki işlerde, varsa ihale dokümanındaki fiyat farkına ilişkin hükümlerin uygulanmasına devam olunur. Ek fiyat farkı hesaplanması, ihale dokümanındaki fiyat farkına ilişkin hükümlerin uygulanmasını etkilemez.
• Birim fiyatlı yapım işlerinde ihzar edilen malzeme için, ihzaratın yapıldığı ay uygulama ayı kabul edilerek işlem yapılır.
• Ek fiyat farkı hesaplamalarında 01.07.2021 ile 31.12.2021 tarihleri arasında (bu tarihler dahil) sözleşmelerin gerçekleştirilen kısımlarının iş veya teslim programına uygun olması şartı aranmaz.
• İş veya teslim süresi 01.07.2021 tarihinden önce sona eren ancak bu tarihten sonra gecikme cezası uygulanarak devam eden sözleşmelerde, ek fiyat farkı hesaplanmaz.
• Yapım işleri ile hizmet alımlarında 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu (“KİSK”)’nun 10. maddesinde belirtilen mücbir sebep hallerinin gerçekleşmesi veya sözleşmenin ifasının idareden kaynaklanan nedenlerle gecikmesi nedeniyle yükleniciye süre uzatımı verilmiş olması halinde, iş kalemleri ya da gruplarının iş programına uygun gerçekleştirilip gerçekleştirilmediğine bakılmaksızın 01.07.2021 ile 31.12.2021 tarihleri arasında (bu tarihler dahil) yapılan imalat ve işlere ek fiyat farkı hesaplanır. Mal alımlarında KİSK’in 10. maddesinde belirtilen mücbir sebep hallerinin gerçekleşmesi üzerine veya idareden kaynaklanan nedenlerle yükleniciye süre uzatımı verilmiş olması halinde, uzatılan sürede yeni teslim programına uygun teslimat yapılıp yapılmadığına bakılmaksızın 01.07.2021 ile 31.12.2021 tarihleri arasında (bu tarihler dahil) teslim edilen mallara ek fiyat farkı hesaplanır.
• Esaslar’a göre sözleşmeler, yüklenicinin Esaslar’ın yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 60 gün içerisinde idareye yazılı olarak başvuruda bulunması ve idarenin onayı ile devredilebilir. Başvuru üzerine idarece 30 gün içerisinde başvuruya ilişkin karar alınır. İdarenin sözleşmenin devrine onay vermesi halinde, yüklenici tarafından devre ilişkin işlemler onay tarihini takip eden 30 gün içerisinde tamamlanır. İşlemlerin tamamlanmaması halinde başvuru yapılmamış kabul edilir. Yüklenicinin idareye başvuruda bulunması, sözleşmeden kaynaklanan yükümlülüklerini ortadan kaldırmaz.
• Devredilen sözleşmelerde devir alacaklarda ilk ihaledeki şartlar, devir tarihi itibarıyla aranır. Ancak, yüklenimi ortak girişim tarafından yürütülen sözleşmelerde ortaklar arasında devir veya hisse devirlerinde ilk ihaledeki yeterlik şartları aranmaz.
• Sözleşme devirlerinde, devirden kaynaklanan kısıtlama ve yaptırımlar uygulanmaz, devredilecek sözleşmelerden damga vergisi alınmaz. Sözleşmeyi devreden yüklenicinin teminatı iade edilir.
• Sözleşmenin devredilmesi durumunda, ek fiyat farkına ilişkin hakları saklı kalmak üzere, yüklenici devir tarihine kadar gerçekleştirdiği işler ya da imalatlar dışında idareden herhangi bir mali hak talebinde bulunamaz.
• TOKİ tarafından 01.12.2021 tarihinden önce KİK’e göre ihalesi yapılan, 22.01.2022 tarihi itibarıyla devam eden ve Türk Lirası üzerinden imzalanan yapım işi sözleşmelerinde süre uzatımı verilebilmesi için yüklenicinin bu Esasların yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 30 gün içerisinde Toplu Konut İdaresi Başkanlığına yazılı olarak başvurması zorunludur. Toplu Konut İdaresi Başkanlığı tarafından, yüklenicinin yazılı başvurusu hakkında 10 gün içerisinde karar verilir. Yüklenicinin başvuruda bulunması, sözleşmeden kaynaklanan yükümlülüklerini ortadan kaldırmaz.
• KİK kapsamındaki idarelerin istisna edilen mal ve hizmet alımları ile yapım işlerine ilişkin imzalanan ve Esaslar kapsamında bulunan sözleşmeleri için Esaslar’ın yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 120 gün içinde ilgili mevzuatında düzenleme yapılması kaydıyla, 01.07.2021 ile 31.12.2021 tarihleri arasında (bu tarihler dahil) gerçekleştirilen kısımlar için ek fiyat farkı hesaplanabilir ve/veya bu sözleşmeler devredilebilir.

GÜMRÜK, TİCARET, YATIRIM VE İTHALAT MEVZUATI KAPSAMINDAKİ DEĞİŞİKLİKLER

GEMİ VE SU ARAÇLARINDA GAZDAN ARINDIRMA YÖNETMELİĞİ YAYIMLANDI.

Gemi ve Su Araçlarında Gazdan Arındırma Yönetmeliği 1 Şubat 2022 tarihli 31737 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• Bu Yönetmeliğin amacı; Türk deniz yetki alanlarında veya iç sularında bulunan gemi ve su araçlarının inşa, tadilat, bakım, onarım veya söküm işlemlerine başlamadan önce ve devamında yapılacak işlemler ile can, mal ve çevre güvenliği bakımından tesise yanaşma, tehlikeli mahallere emniyetli giriş ve bu mahallerde soğuk veya sıcak çalışma yapılabilmesi için ölçüm yapan ve yaptıranların sorumluluklarının olarak belirlendi.
• Bu Yönetmelik, Türk deniz yetki alanlarında veya iç sularında bulunan inşa, tadilat, bakım, onarım ve söküm işlemlerinde, tehlikeli mahallere emniyetli giriş ve bu mahallerde soğuk veya sıcak çalışma yapılabilmesi için gaz ölçümü yapılacak Türk ve yabancı bayraklı tüm gemi ve su araçlarını kapsamaktadır.
• Kargo, slop, artık veya yükü soğutma amacıyla depolanan gaz tanklarında, bölmelerinde veya boru devrelerinde, IMDG Kodda belirtilen; katı, sıvı, gaz, aerosol haldeki parlayıcı, patlayıcı, zehirleyici veya boğucu maddeleri taşıyan gemi ve su araçlarından tesise yanaşacaklara veya demir sahasında sıcak veya soğuk işlem yapacak olanlara gazdan arındırma işlemi Limanlar Yönetmeliği’ne uygun olarak, liman idari sahalarında gazdan arındırma işlemi için demirleme alanı belirlenmiş ise bu alanda, belirlenmemiş ise tehlikeli madde taşıyan gemiler için belirlenmiş olan demirleme alanlarında ve Tatvan Liman Yönetmeliğine uygun olarak belirlenen demirleme alanlarında yapılacaktır.
• Gemi ve su araçlarının yukarıda belirtilenler dışındaki tehlikeli mahallerinde gazdan arındırma işlemi can, mal ve çevre emniyeti ile iş sağlığı ve güvenliği açısından tüm tedbirler alınarak tesiste yapılabilecektir.
• Sökümü yapılacak gemi ve su aracında gazdan arındırma işlemi, liman başkanlığının müsaadesi ile gemi, su aracı ve söküm bölgesinde güvenlik tedbirleri alındıktan sonra yapılabilir. Bu durumda gemi ve su aracının tesise yanaşmasından önce ve yanaştıktan sonra herhangi bir işleme başlanmadan önce söz konusu tesis tarafından her türlü can, mal ve çevre ile iş sağlığı ve güvenliği tedbirleri alınarak gerekli gaz ölçümlerinin yaptırılacağına dair tesis yetkilisince imzalanmış taahhütname liman başkanlığına verilecektir.
• Gemi ve su araçlarının batma tehlikesi veya çok ciddi hasar ile acil olarak tesise girmesini gerektiren durumlarda liman başkanlığının müsaadesi ile demirleme alanlarında yapılacak gazdan arındırma işlemleri muaf tutulabilir. Ancak bu gibi durumlarda gemilerin tesislere yanaşmasından önce ve yanaştıktan sonra herhangi bir işleme başlanmadan önce söz konusu tesisler ve gemi kaptanınca her türlü can, mal, çevre ile iş sağlığı ve güvenliği tedbirleri alınarak gerekli gaz ölçümlerinin yaptırılacağına dair gemi kaptanı ve tesis yetkilisince imzalanmış taahhütname liman başkanlığına verilecektir.
• Bu Yönetmelikte aksi belirtilmedikçe, IMDG Kodda belirtilen; katı, sıvı, gaz, aerosol haldeki parlayıcı, patlayıcı, zehirleyici veya boğucu maddeleri kargo, slop, artık veya gemi bünyesinde yer alıp kargodaki yükü soğutma amacıyla depolanan gaz tanklarında, bölmelerinde veya boru devrelerinde taşıyan gemi ve su araçları gazdan arındırma işlemleri tamamlanmadan ve ölçüm raporunda tesise girmesinin uygun olduğu belirtilmeden tesise yanaşamaz. Ancak geminin demir sahasından tesise kadar olan seyri esnasında oluşabilecek atıkların (sludge) tutulduğu tanklarda veya bitişik mahallerde, sıcak veya soğuk çalışma yapılmayacağı durumlarda bu mahallerde gazdan arındırma işlemi ve ölçümü yapılamayacaktır.
• IMDG Kodda belirtilen; gaz ve aerosol haldeki parlayıcı, patlayıcı, zehirleyici veya boğucu maddeleri kargo hacimlerinde taşıyan LNG, LPG ve bunun gibi gaz tankerlerinin gazdan arındırma işlemlerinin, geminin liman idari sahasına gelmesinden önce yapılması esastır. Ancak, bunun mümkün olmaması durumunda liman başkanlığı idari sahasının; durumu, tesislere ve yaşam alanlarına mesafesi hususu göz önüne alınarak ilgili liman başkanlığının uygun göreceği alanlarda sorumlu kişi tarafından gazdan arındırma işlemi her türlü emniyet tedbiri alınarak yapılacaktır.
• Gazdan arındırma belgesi düzenlenmeden ve mahallerin iş sağlığı ve güvenliği kurallarına uygun olduğu teyit edilmeden tehlikeli mahallere girilemez. Gazdan arındırma belgesi düzenlendikten sonra; tesiste inşa, tadilat, bakım, onarım veya söküm maksadıyla bulunan gemi ve su araçlarındaki tehlikeli mahallere emniyetli giriş müsaadesini sorumlu kişi verir. Demir sahasındaki gemiler için söz konusu durumda emniyetli giriş müsaadesini gazdan arındırma belgesine istinaden gemi kaptanı verilecektir.
• Kapalı veya tehlikeli mahallerde ilk defa sıcak veya soğuk çalışmaya başlamadan gaz ölçüm uzmanı tarafından ölçüm ve belgelendirmeler yapılır. Bu belgelerin geçerlilik süresi 24 saatten fazla olmamak üzere açıkça yazılır ve periyodik ölçüm gerektiren işlerde de ölçüm periyodu belge üzerinde ayrıca belirtilecektir.
• Kullanılan bütün ölçüm cihazları, yapılacak ölçüm işi için uygun üretilmiş, kalibre edilmiş ve onaylanmış tipte olacaktır.
• Tesiste tadilat, bakım, onarım veya söküm işlemi maksadıyla bulunan gemi ve su araçlarının kapalı veya tehlikeli mahallerindeki gazdan arındırma işlemlerinde belge düzenleme aşamasına kadar yetki ve sorumluluk sorumlu kişidedir. Demir sahasındaki gemiler için söz konusu durumda gemi kaptanı yetkili ve sorumlu olacaktır.
• İnşa, tadilat, bakım onarım veya söküm amacıyla tesiste veya demir sahasında bulunan gemi ve su aracındaki katı, sıvı, gaz, aerosol haldeki parlayıcı, patlayıcı, boğucu ve zehirleyici maddelerin depolandığı ve taşındığı tanklar, ambarlar, dip, üst veya asma tanklar, makine dairesi yakıt ve yağ tankları, pompa dairesi ve diğer tüm kapalı yerlerde yapılan temizleme ve havalandırma işlemlerinin öncesinde, sırasında ve sonrasında; emniyetli giriş, sıcak veya soğuk çalışma yapmak için aşağıda belirtilen durumlarda gazdan arındırma belgesi düzenlenecektir:

1. 1. Zehirleyici veya boğucu maddeler bulunan veya daha önce bu maddelerin bulunduğu kapalı veya tehlikeli mahallerde ve gerek duyulduğunda bitişik bölmelerde işlem yapıldığında.
   2. Yanıcı, parlayıcı veya patlayıcı özelliği bulunan veya daha önce bu maddelerin bulunduğu kapalı veya tehlikeli mahallerde ve bu mahaller ile bitişik bölmelerdeki her türlü çalışmada.
   3. Bu maddenin (b) bendinde belirtilen kapalı veya tehlikeli mahallerle irtibatlı boru devresi, kangal, tulumba, bağlantı elemanı gibi yan unsurlarda yapılacak sıcak işlemlerde.
   4. Yanıcı, parlayıcı ve patlayıcı maddelerin ve basınçlı sistemlerin bulunduğu sintine, makine dairesi gibi bölmelerde yapılacak sıcak işlemlerde.
   5. Normal çalışma şartlarında basınç altında bulunan veya yanıcı, boğucu ya da zehirleyici özellikte maddeler içeren sistemlere ait bağlantı elemanları, boru devreleri, kangallar, tulumbalar üzerinde, yakınında ve bitişik bölmelerde yapılacak sıcak işlemlerde.
   6. Drain, kondenser devreleri gibi içi boş yapısal elemanlarda yapılacak sıcak işlemlerde.
   7. Tanklar, boru devreleri, yük depoları, dümen dairesi, tamamıyla kapalı ambar kapakları, kapalı korkuluklar, babalar ve benzeri kapalı mahallerde yapılacak işlemlerde.

• Aşağıda belirtilen işlemler kapalı veya tehlikeli mahallerde yapılırken gerekirse gaz ölçüm uzmanı veya gaz ölçüm uzmanının belirlediği koşullarda gaz ölçüm destek personeli, işlemlerin yapıldığı mahalde gözlem ve değerlendirmeler için nezaret edebilir:

1. 1. Zehirleyici veya boğucu gaz konsantrasyonunun tehlikeli oranda artması sonucunu doğurabilecek işlemler yapılırken
   2. Perçin veya kaynak yerlerinden sızıntı olabilecek veya koruyucu maddelerle kaplanmış yerlerde sıcak işlem yapılırken.
   3. Yanıcı ve zehirleyici gaz içeren astar boya, epoksi boya veya yüzey boyası kullanılırken
   4. Bir bölmedeki slaç, çamur ve tortu tabakasının temizlenmesi gibi tehlikeli, yanıcı veya zehirleyici gazın açığa çıkmasına neden olan işlemler yapılırken
2. Parlayıcı, patlayıcı, boğucu ve zehirleyici maddeleri taşıyan gemi ve su aracının bakımı veya onarımı yapılırken
3. Gemi ve su araçlarının söküm işlemleri sırasında, parlayıcı, patlayıcı, boğucu ve zehirleyici maddelerin depolandığı mahallerde ve bu mahallere bitişik mahallerde sıcak veya soğuk işlem yapılırken.

• Tesiste veya demirleme sahasında bulunan gemi ve su araçlarının kapalı veya tehlikeli mahallerinde gerçekleştirilen işlemlerin devam etmesi durumunda ölçümler gaz ölçüm uzmanının belirleyeceği periyotlarda sürekli yapılarak bulunan değerler Yönetmelik Ek-4’te yer alan periyodik gaz ölçüm takip ve kontrol formuna işlenir ve ölçüm süreleri ile işlemin özelliğine göre alınması gereken tedbirler belirtilecektir.

YATIRIMLARDA DEVLET YARDIMLARI HAKKINDA KARARDA DEĞİŞİKLİK YAPILARAK BAZI ÜRÜNLERDE KDV İSTİSNASI VE GÜMRÜK VERGİSİ MUAFİYETİ VE İTHALATI HUSUSUNDA DEĞİŞİKLİKLER YAPILDI. 

Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Karar (Karar Sayısı: 5209) 24 Şubat 2022 tarihli 31760 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak (i) gümrük vergisi muafiyetine ilişkin 1. maddesi ile faiz ve kar payına ilişkin 11. maddesinin 3. fıkrasında yapılan değişiklik 29.06.2021 tarihinden geçerli olmak üzere, (ii) faiz ve kar payına ilişkin 11. maddesinin 8. fıkrasında yapılan değişiklik yatırım süresi devam eden yatırım teşvik belgeleri kapsamında Karar’ın yürürlüğe girdiği tarihten itibaren kullanılacak kredilere de uygulanmak üzere (iii) geçici 8. maddesinde yapılan değişiklik ile Ek-8’inde yapılan değişiklikler 01.01.2022 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere, (iv) diğer hükümleri ise yayımlandığı tarihte yürürlüğe girdi. Buna göre;

• Baskı, basım, matbaa, tekstil, hazır giyim, konfeksiyon ve çimento imalatı yatırımlarına yönelik teşvik belgeleri kapsamında kullanılmış veya yenileştirilmiş makine ve teçhizat temin edilemez. Karar’ın Ek-8’inde belirtilen makine ve teçhizat kullanılmış veya yenileştirilmiş olarak teşvik belgesi kapsamında temin edilemez. Ancak Karar’ın Ek-8’inde yer alan ve kullanılmış komple tesis kapsamında ithali uygun görülen kullanılmış veya yenileştirilmiş makine ve teçhizat KDV istisnası ve gümrük vergisi muafiyeti sağlanmaksızın ithal edilerek sabit yatırım tutarına dahil edilebilir.
• Otomobil üretimine yönelik olarak asgari yüzbin adet/yıl kapasiteli yeni bir yatırım yapılması veya mevcut tesislerin kurulu kapasitelerinin en az yüzbin adet/yıl artırılması halinde, teşvik belgesinde kayıtlı sabit yatırım tutarının % 20’sinin gerçekleştirilmesini müteakip, yatırım süresi içerisinde olmak kaydıyla gümrük vergisine tabi olmaksızın yatırımcılara motor silindir hacmi 1.600 cm3’e kadar olan otomobil ithaline izin verilebilir. Ayrıca, hibrit ve/veya elektrikli olmak koşuluyla otomobil ve/veya ticari araç üretimine yönelik yatırımlarda asgari yüzbin adet/yıl kapasiteli yeni bir yatırım yapılması veya mevcut tesislerin kurulu kapasitelerinin en az yüzbin adet/yıl artırılması halinde,  teşvik belgesinde kayıtlı sabit yatırım tutarının % 20’sinin gerçekleştirilmesini müteakip, yatırım süresi içerisinde olmak kaydıyla gümrük vergisine tabi olmaksızın yatırımcılara ilave kapasitenin % 2,5’ine kadar ve motor silindir hacmi 2.500 cm3’e kadar olan otomobil ve/veya brüt ağırlığı 5 tonu geçmeyen eşya taşımaya mahsus motorlu araç ithaline yatırım süresi içerisinde olmak kaydıyla izin verilebilir. Teşvik belgesi kapsamında ithaline izin verilen toplam araç sayısı, belgede kayıtlı ilave kapasitenin % 15’ini aşamaz. Ancak, belge kapsamında motor üretiminin de yer alması halinde, motor üretim kapasitesinin % 15’i kadar daha (Motor üretim kapasitesinin, otomobil üretim kapasitesinden fazla olması durumunda otomobil kapasitesi dikkate alınır.) silindir hacmi 1.600 cm3’e kadar olmak üzere ilave otomobil ithaline izin verilebilir. Bu fıkra kapsamında izin verilen gümrük vergisine tabi olmaksızın yapılacak ithalat, otomobil üretimine yönelik teşvik belgesi için otomobil, elektrikli ya da hibrit ticari araç üretimine yönelik teşvik belgesi için ticari araç ithali ile sınırlıdır.
• Bölgesel teşvik uygulamaları kapsamında yapılacak yatırımlarda proje bazında sağlanacak faiz veya kar payı desteği tutarları 3., 4., 5. ve 6. bölgelerde sırasıyla birmilyon, 1.200.000, 1.400.000 ve 1.800.000 Türk Lirasını geçemez. Ancak bu fıkrada belirtilen üst sınırlar, Karar’ın Ek-1’inde yer alan 3. bölge illerinin Karar’ın Ek-7’sinde yer alan ilçelerinin organize sanayi bölgeleri veya endüstri bölgelerinde,  Karar’ın Ek-1’inde yer alan 4. bölge illerinin organize sanayi bölgeleri veya endüstri bölgelerinde, Karar’ın Ek-1’inde yer alan 5. ve 6. bölge illerinde gerçekleştirilecek imalat sanayi yatırımlarına yönelik (US-97 Kodu: 15-37) düzenlenen yatırım teşvik belgeleri için Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı (“Bakanlık”) tarafından ilan edilecek aracı kurumlar tarafından sağlanan ve “İmalata Dayalı İthal İkamesi Destek Paketi” kapsamında Kredi Garanti Fonu tarafından teminatlandırılan TL cinsi krediler ile TL cinsi finansal kiralama işlemleri kapsamında bir kat artırılarak uygulanır.
• Teşvik belgelerinin iptal edilmesi veya kısmi müeyyide uygulanması halinde yatırımcılara fazladan ödenen faiz veya kar payı desteği tutarı, aracı kurum tarafından kredinin kullandırıldığı veya borçlanmanın yapıldığı tarihte uygulanan faiz veya kar payı oranı uygulanmak suretiyle her bir ödemenin yapıldığı tarihten itibaren hesaplanacak faizi ile birlikte, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri çerçevesinde geri alınır. Bu hüküm, Karar ve daha önceki kararlara istinaden düzenlenen teşvik belgelerine de uygulanır.
• Yatırımcı, öngörülen süre veya ek süre bitimini müteakip 6 ay içinde yatırımın tamamlama vizesinin yapılması için teşvik belgesini düzenleyen yerel birime veya Bakanlık’a müracaat eder. Müracaat edilmemesi halinde, Bakanlık’ça firmaya tamamlama vizesi müracaatında bulunulması için bildirimde bulunulur. Bildirim tarihini müteakip 2 ay içerisinde tamamlama vizesi için müracaatta bulunulmaması halinde yatırım teşvik belgesi iptal edilebilir. Bu süre içerisinde müracaat edilmemesi ve daha sonra teşvik belgesinin herhangi bir nedenle iptal edilmesi veya kısmi müeyyide uygulanması durumunda geçen süreden kaynaklanan cezanın sorumluluğu yatırımcıya aittir. Bu hüküm, Karar ve daha önceki kararlara istinaden düzenlenen teşvik belgelerine de uygulanır.
• Karar kapsamındaki destek unsurlarından yararlanan yatırım harcamaları, diğer kamu kurum ve kuruluşlarının desteklerinden yararlanamaz. Diğer kamu kurum ve kuruluşlarının desteklerinden yararlanılan veya yararlanılacak yatırım harcamaları için, Karar kapsamındaki desteklerden yararlanmak üzere Bakanlık’a müracaat edilemez. Bu madde hükmüne aykırı davranılması halinde, Karar kapsamında yararlanılan destekler ilgili mevzuat çerçevesinde geri alınır. Ancak, diğer kamu kurum ve kuruluşlarının sadece sübvansiyonlu kredi desteğinden veya yatırım kapsamında kullanılan krediyle ilgili başka bir desteğinden yararlanan yatırımlar, söz konusu krediye Karar kapsamında yer alan faiz veya kar payı desteği sağlanmaması kaydıyla, Karar kapsamındaki diğer destek unsurlarından yararlandırılabilir. Bu imkan daha önceki kararlara istinaden düzenlenen teşvik belgeleri de dahil olmak üzere tamamlama vizesi yapılmamış teşvik belgelerine de uygulanır.
• Karar ve daha önceki kararlara istinaden imalat sanayiine yönelik (US-97 Kodu:15-37) düzenlenen yatırım teşvik belgeleri kapsamında; 

1. 1. 01.01.2017 ile 31.12.2024 tarihleri arasında gerçekleştirilecek bina-inşaat harcamalarında KDV iadesi,
   2. 01.01.2017 ile 31.12.2022 tarihleri arasında gerçekleştirilecek yatırım harcamaları için bölgesel ve stratejik teşvik uygulamaları kapsamında vergi indirimi desteğinde uygulanacak yatırıma katkı oranları her bir bölgede geçerli olan yatırıma katkı oranına 15 puan ilave edilmek suretiyle, kurumlar vergisi veya gelir vergisi indirimi tüm bölgelerde % 100 oranında ve yatırıma katkı tutarının yatırım döneminde yatırımcının diğer faaliyetlerinden elde ettiği kazançlarına uygulanacak oranı % 100 olmak üzere, teşvik belgesi üzerinde herhangi bir işlem yapılmaksızın uygulanır.

• Karar’ın Ek-2B’sinde birtakım değişiklikler yapıldı. Karar’ın Ek-8 sayılı ve “Gümrük Vergisi Muafiyetinden Yararlanamayacak Makine ve Teçhizat Listesi” başlıklı tablosu değiştirildi.

YATIRIMLARDA UYGULANAN DEVLET TEŞVİKLERİ HAKKINDA DÜZENLEME YAPILDI.

Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararın Uygulanmasına İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2012/1)’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (No: 2022/1) 24 Şubat 2022 tarihli 31760 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• Teşvik belgesi kapsamında;

1. 1. Güneş enerjisine dayalı elektrik üretimi yatırımları kapsamında yurt dışından temin edilecek güneş paneli ve güneş paneli taşıyıcı konstrüksiyon sistemleri ve 
   2. Lisanssız faaliyet kapsamında ve bağlantı anlaşmasındaki sözleşme gücü ile sınırlı olmak kaydıyla rüzgar enerjisine dayalı elektrik üretimi yatırımları kapsamında yurt dışından temin edilecek kanat, jeneratör ve türbinler değerlendirmeye alınmaz.

BAZI ŞİRKETLERİN DIŞ TİCARET ŞİRKETİ STATÜSÜ GERİ ALINDI.

Sektörel Dış Ticaret Şirketi Statüsünün Geri Alınmasına İlişkin Karar 26 Şubat 2022 tarihli 31762 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• “Çorum Yumurta Üretim ve Pazarlama A.Ş.”, “Dicle Fırat Dış Ticaret A.Ş.” ve “Platin Teknoloji Dış Ticaret A.Ş.” unvanlarını haiz şirketlerin Sektörel Dış Ticaret Şirketi statüleri geri alındı.

DIŞ TİCARET SERMAYE ŞİRKETİ STATÜSÜ VERİLEN ŞİRKETLER BELİRLENDİ.

Dış Ticaret Sermaye Şirketlerine İlişkin Karar 26 Şubat 2022 tarihli 31762 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• 2022 yılında “Dış Ticaret Sermaye Şirketi” statüsü verilen şirketlerin alfabetik sıralı şekilde tablosu Karar’ın ek’inde sunuldu.

BANKACILIK MEVZUATI KAPSAMINDAKİ DEĞİŞİKLİKLER

TÜRK LİRASI MEVDUAT VE KATILMA HESAPLARINA DÖNÜŞÜMÜN DESTEKLENMESİ HAKKINDA TEBLİĞ’DE DEĞİŞİKLİK YAPILDI..

Türk Lirası Mevduat ve Katılma Hesaplarına Dönüşümün Desteklenmesi Hakkında Tebliğ (Sayı: 2021/14)’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sayı: 2022/5) 1 Şubat 2022 tarihli 31737 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• Merkez Bankası, bankanın mevduat hesabına uygulayacağı azami faiz oranını belirlemeye yetkilidir.

ALTIN HESAPLARINDAN TÜRK LİRASI MEVDUAT VE KATILMA HESAPLARINA DÖNÜŞÜMÜN DESTEKLENMESİ HAKKINDA TEBLİĞ’DE DEĞİŞİKLİK YAPILDI.

Altın Hesaplarından Türk Lirası Mevduat ve Katılma Hesaplarına Dönüşümün Desteklenmesi Hakkında Tebliğ (Sayı: 2021/16)’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sayı: 2022/6) 1 Şubat 2022 tarihli 31737 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• Merkez Bankası, bankanın mevduat hesabına uygulayacağı azami faiz oranını belirlemeye yetkilidir.

MEVDUAT VE KATILMA HESAPLARININ KUR ARTIŞLARINA KARŞI DESTEKLENMESİNE İLİŞKİN DÜZENLEME YAPILDI.

Mevduat ve Katılma Hesaplarının Kur Artışlarına Karşı Desteklenmesine İlişkin Karar (Karar Sayısı: 5206) 24 Şubat 2022 tarihli 31760 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak 21.12.2021 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yürürlüğe girdi. Buna göre;

• Karar’ın amacı 4749 sayılı Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’un geçici 35. maddesi çerçevesinde, 5411 sayılı Bankacılık Kanunu’nda tanımlanan mevduat ve katılım bankaları ile yararlanıcılara aktarılmak üzere Hazine ve Maliye Bakanlığı (“Bakanlık”) tarafından Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (“TCMB”) aracılığıyla sağlanacak desteğe ilişkin usul ve esasların düzenlenmesidir.
• Yararlanıcıların, Karar kapsamındaki destekten faydalanabilmeleri için açtıracakları Kur Korumalı Hesaplar (“KKH”)’ın aşağıda belirtilen şartları taşıması gerekir:

1. 1. Türk Lirası cinsinden olması.
   2. 90 günden kısa ve 370 günden uzun olmamak üzere açılan KKH’lerin vadelerinin 10. maddenin ikinci fıkrası kapsamında düzenlenmesi öngörülen uygulama talimatına uygun şekilde olması.
   3. Vade başı/vade sonu kuru olarak 3. maddede tanımlanan kurların kullanılması.
   4. 21.12.2021 ile 31.12.2022 tarihleri arasında açılması.

• Yararlanıcıların, Karar kapsamındaki destekten faydalanabilmeleri için yukarıda yer alan şartlara ek olarak, Karar’ın 5. maddesi ve 10. maddesinin 2. fıkrası kapsamında düzenlenmesi öngörülen uygulama talimatında belirlenecek asgari ve azami faiz oranları ile katılım bankacılığı esasları çerçevesinde belirlenecek kar payı oranlarına uygun şekilde KKH’lerini açtırmaları gerekir.
• Mevduat bankalarının KKH’lere uygulayacağı asgari faiz oranı, TCMB tarafından belirlenen bir hafta vadeli repo ihale faiz oranın altında olamaz.
• Mevduat bankalarının alt limiti belirtilen asgari faiz oranı, yukarıda belirtilen vadelere göre, bu limitten az olmamak şartıyla 10. maddenin 2. fıkrası kapsamında düzenlenmesi öngörülen uygulama talimatında tekrar belirlenebilir.
• Mevduat bankalarının KKH’lere uygulayacağı azami faiz oranı, asgari faiz oranının en fazla 300 baz puan üstünde olacak şekilde 10. maddenin 2. fıkrası kapsamında düzenlenmesi öngörülen uygulama talimatında belirlenir.
• Katılım bankalarında Karar kapsamında açılan KKH’lerden sağlanan getirinin TCMB’nin katılım bankaları ile açık piyasa işlemleri kapsamında yaptığı bir hafta vadeli geri satım vaadi ile alım işlemlerinde oluşan maliyetten düşük olması halinde aradaki farkı katılım bankacılığı esasları çerçevesinde katılım bankası karşılayabilir, karşılanmayan kısım için destek sağlanmaz.
• Vade sonunda Türk Lirası mevduat sahibine anapara ile faiz, Türk Lirası katılma hesabı sahibine ise katılma hesabı bakiyesi banka tarafından aynı gün ödenir.
• Vade sonu kurunun vade başı kurundan düşük olması durumunda TCMB tarafından kur farkı ödemesi yapılmaz.
• Vade sonu kurunun, vade başı kurundan yüksek olması ve kur farkı üzerinden hesaplanan tutarın banka tarafından ödenecek faiz veya kar payından yüksek olması durumunda, kur farkı üzerinden hesaplanan tutardan faiz veya kar payı tutarı düşülerek hesaplanan tutar banka tarafından TCMB’ye bildirilir. TCMB bu tutarı mevduat veya katılma hesabı sahibine ödenmek üzere destek hesabından ilgili bankaya aktarır.
• Vade sonu kurunun, vade başı kurundan yüksek olması ve kur farkı üzerinden hesaplanan tutarın banka tarafından ödenecek faiz veya kar payına eşit veya düşük olması durumunda, TCMB tarafından kur farkı ödemesi yapılmaz.
• KKH’nin vadeden önce kapatılması halinde;

1. 1. Hesabın kapatıldığı tarihteki kurun, vade başı kurundan yüksek olması durumunda TCMB tarafından kur farkına ilişkin ödeme yapılmaz.
   2. Hesabın kapatıldığı tarihteki kurun, vade başı kurundan düşük olması durumunda; hesabın vadeden önce kapatıldığı tarihteki kur üzerinden hesap bakiyesi güncellenir. Oluşan fark banka tarafından destek hesabına sonraki iş günü aktarılır. Aktarımın aynı gün yapılmaması durumunda, aktarılacak tutarlara 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’un 51. maddesine göre hesaplanacak gecikme zammı uygulanır.

• Destek hesabına ilişkin usul ve esaslar, Bakanlık ve TCMB arasında imzalanacak protokol ile belirlenir.
• Bakanlık, Karar kapsamında sağlayacağı desteğe ilişkin nakit tutarları destek hesabına aktarır. TCMB, destek hesabını ayrı bir hesapta takip eder. TCMB, Karar kapsamında yapacağı ödemeleri münhasıran destek hesabından yapar. TCMB, destek hesabındaki bakiyeyi bir hafta vadeli repo ihale faiz oranının altında olmamak kaydıyla nemalandırmakla yükümlüdür. Nemalandırmaya ilişkin usul ve esaslar yukarıda belirtilen protokol ile belirlenir.
• Karar’ın yayımı tarihinden önce, vadesinden önce kapatılan mevduat ve katılma hesaplarından yapılan kesintiler; varsa nemalarıyla birlikte, Karar’ın yayımı tarihinden sonra bankalar tarafından 3 iş günü içinde destek hesabına aktarılır.

VERGİ MEVZUATI KAPSAMINDAKİ DEĞİŞİKLİKLER

KURUMLAR VERGİSİ GENEL TEBLİĞİ’NDE DEĞİŞİKLİKLER YAPILDI.

Kurumlar Vergisi Genel Tebliği (Seri No: 1)’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Seri No: 19) 11 Şubat 2022 tarihli 31747 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre; 

• 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu (“Kanun”)’na eklenen geçici 14. madde uyarınca 1211 sayılı Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Kanunu hükümlerine istinaden Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarına dönüşümün desteklenmesi kapsamında dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevrilen hesaplar ile ilgili olarak; kurumların 31.12.2021 tarihli bilançolarında yer alan yabancı paralarını, dördüncü geçici vergi dönemine ilişkin beyannamenin verilme tarihine kadar Türk lirasına çevirmeleri ve bu suretle elde edilen Türk lirası varlığı, bu kapsamda açılan en az üç ay vadeli Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarında değerlendirmeleri durumunda aşağıda belirtilen kazançlar kurumlar vergisinden müstesnadır:

1. 1. Bu kapsamındaki yabancı paraların dönem sonu değerlemesinden kaynaklanan kur farkı kazançlarının 01.10.2021 ila 31.12.2021 tarihleri arasındaki döneme isabet eden kısmı,
   2. 2021 yılı dördüncü geçici vergi dönemine ilişkin beyannamenin verilme tarihine kadar Türk lirasına çevrilen hesaplarla ilgili oluşan kur farkı kazançları ile söz konusu hesaplardan dönem sonu değerlemesinden kaynaklananlar da dahil olmak üzere vade sonunda elde edilen faiz ve kaar payları ile diğer kazançlar.

• Yukarıdaki hüküm kapsamına girmemekle birlikte, kurumların 31.12.2021 tarihli bilançolarında yer alan yabancı paralarını 2022 yılı sonuna kadar Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarına dönüşümün desteklenmesi kapsamında dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevirmeleri ve bu suretle elde edilen Türk lirası varlığı en az üç ay vadeli Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarında değerlendirmeleri durumunda oluşan kur farkı kazançlarının, geçici vergi dönemi sonu değerlemesiyle Türk lirasına çevrildiği tarih arasına isabet eden kısmı ile dönem sonu değerlemesinden kaynaklananlar da dahil olmak üzere vade sonunda elde edilen faiz ve kar payları ile diğer kazançlar kurumlar vergisinden müstesnadır.
• Kurumların 31.12.2021 tarihli bilançolarında yer alan altın hesabı ile bu tarihten sonra açılacak işlenmiş ve hurda altın karşılığı altın hesabı bakiyelerini 2022 yılı sonuna kadar Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarına dönüşümün desteklenmesi kapsamında dönüşüm fiyatı üzerinden Türk lirasına çevirmeleri ve bu suretle elde edilen Türk lirası varlığı en az üç ay vadeli Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarında değerlendirmeleri durumunda Türk lirasına çevrildiği tarihte oluşan kazançlar ile dönem sonu değerlemesinden kaynaklananlar da dahil olmak üzere vade sonunda elde edilen faiz ve kar payları ile diğer kazançlar kurumlar vergisinden müstesnadır.
• Yukarıda yer alan istisna hükümleri, aynı şartlarla geçerli olmak üzere bilanço esasına göre defter tutarı gelir vergisi mükelleflerinin kazançları hakkında da uygulanır.
• Anılan geçici maddede öngörülen süre ve şekilde dönüşüm kuru/fiyatı üzerinden Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarına çevrilen yabancı paralar ile altın hesaplarına ilişkin olarak bu istisnayla sınırlı olmak üzere kurumlar vergisinden istisna edilen kazançlarına ilişkin giderlerinin veya istisna kapsamındaki faaliyetlerinden doğan zararlarının, istisna dışı kurum kazancından indirilmesine ilişkin hükümler uygulanmaz.
• Türk lirası mevduat veya katılma hesabından vadeden önce çekim yapılması durumunda anılan geçici madde kapsamında istisna edilen tutarlar nedeniyle zamanında tahakkuk ettirilmeyen vergiler, vergi ziyaı cezası kesilmek suretiyle gecikme faiziyle birlikte tahsil olunur.
• Mükelleflerin 31.12.2021 tarihli bilançolarında yer alan yabancı paralar ve altın hesapları ile 01.01.2022 tarihinden itibaren (bu tarih dahil) açılacak işlenmiş ve hurda altın hesabı bakiyeleri yukarıdaki geçici madde kapsamındadır. Dolayısıyla, söz konusu yabancı paralarını ve altın hesaplarını Türk Lirası mevduat ve katılma hesaplarına dönüşümün desteklenmesi kapsamında dönüşüm kuru/fiyatı üzerinden, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nda öngörülen süre ve şekilde Türk Lirasına çeviren kurumlar vergisi mükellefleri bu istisnadan yararlanabileceklerdir. Kendilerine özel hesap dönemi tayin edilmiş olan kurumlar vergisi mükellefleri de hangi özel hesap dönemine tabi olduklarına bakılmaksızın, 31.12.2021 tarihi itibarıyla çıkaracakları bilançolarını dikkate almak suretiyle bu bilançoda yer alan yabancı paralar ve altın hesapları ile 01.01.2022 tarihinden itibaren (bu tarih dahil) açılacak işlenmiş ve hurda altın hesabı bakiyeleri dolayısıyla bu istisnadan yararlanabileceklerdir. Kazançlarını bilanço esasına göre tespit eden gelir vergisi mükelleflerinin de aynı şartlarla bu istisnadan yararlanabilmeleri mümkündür.
• 31.12.2021 tarihli bilançolarında yer alan yabancı paralarını dördüncü geçici vergilendirme dönemine ilişkin beyannamenin verilme tarihine kadar Türk Lirasına çevirmek suretiyle elde ettikleri Türk Lirası varlığını 1211 sayılı Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Kanununu (“MBK”) ilgili hükmü kapsamında açılan Türk Lirası mevduat ve katılma hesaplarında değerlendiren mükellefler, aşağıdaki kazançları için kurumlar vergisi istisnasından yararlanabileceklerdir.
• Yabancı paraların dönem sonu değerlemesinden kaynaklanan kur farkı kazançlarına ilişkin istisna: 01.02.2021 tarihli bilançolarında yer alan yabancı paralarını, Kanun ve MBK’da öngörülen süre ve şekilde Türk Lirası mevduat veya katılma hesaplarına dönüştüren kurumlar vergisi mükelleflerinin, söz konusu yabancı paralarının dördüncü geçici vergilendirme (01.10.2021-31.12.2021) dönemine ilişkin dönem sonu değerlemesinden kaynaklanan kur farkı kazançları kurumlar vergisinden istisna tutulacaktır. Mükellefler gerek dönem içi gerekse dönem sonu kur farkı kazançlarını muhtelif usullere göre belirleyebilmektedirler. Ancak, istisnaya konu edilecek kur farkı gelirinin tespitine münhasır olmak üzere, dönem içi döviz çıkışlarında ve istisna tutarının hesaplanmasında ilgili hesaba giriş sırasının esas alınması gerekmektedir.
• Türk Lirasına dönüşüm tarihinde oluşan kur farkı kazançlarına ilişkin istisna: 31.12.2021 tarihli bilançolarında yer alan yabancı paralarını dördüncü geçici vergilendirme dönemine ilişkin beyannamenin verilme tarihine kadar MBK’nın ilgili hükmü kapsamında açılan Türk Lirası mevduat veya katılma hesaplarına aktaran mükelleflerin, Türk Lirasına dönüşümden kaynaklanan kur farkı kazançları da kurumlar vergisinden istisna tutulacaktır. Dolayısıyla, 01.01.2022 tarihinden Türk Lirası mevduat veya katılma hesabının açılış tarihine kadar olan döneme ilişkin kur farkı kazancı istisna kapsamında değerlendirilecektir.
• Türk Lirası mevduat ve katılma hesaplarının dönem sonu değerlemesinden kaynaklanan kazançlarda istisna: 31.12.2021 tarihli bilançolarında yer alan yabancı paralarını dördüncü geçici vergilendirme dönemine ilişkin beyannamenin verilme tarihine kadar Kanun’da öngörülen süre ve şekilde Türk Lirası mevduat veya katılma hesaplarına aktaran kurumlar vergisi mükelleflerinin, mevduat veya katılma hesaplarının vadelerinden önceki bir tarihte sona eren geçici vergilendirme dönemleri dahil olmak üzere dönem sonları itibarıyla tahakkuk eden faiz ve kar payı gelirleri kurumlar vergisinden istisna tutulacaktır.
• Türk Lirası mevduat ve katılma hesaplarından vade tarihinde elde edilen kazançlarda istisna: Kanun’da öngörülen süre ve şekilde dönüştürülen yabancı paraların aktarıldıkları Türk Lirası mevduat veya katılma hesaplarından vade sonunda elde edilen faiz veya kar payı gelirleri ile diğer kazançlar kurumlar vergisinden istisna tutulacaktır.
• Kendilerine özel hesap dönemi tayin edilmiş olan mükelleflerin Kanun’un geçici 14. maddesinin birinci fıkrası karşısındaki durumu: Kendilerine özel hesap dönemi tayin edilmiş olan mükellefler tabi oldukları özel hesap dönemine bakılmaksızın, 31.12.2021 tarihine ilişkin olarak düzenleyecekleri bilançolarında yer alan yabancı paralarını öngörülen süre ve şekilde Türk Lirası mevduat ve katılma hesaplarına dönüştürmeleri halinde, Türk Lirasına dönüştürülen yabancı paraların 31.12.2021 tarihinin içinde bulunduğu geçici vergilendirme döneminin sonu itibarıyla değerlemesinden doğan kazançları için kurumlar vergisi istisnasından yararlanabileceklerdir. Söz konusu mükellefler, 31.12.2021 tarihi itibarıyla çıkaracakları bilançolarında yer alan yabancı paraları için bu tarihin içinde bulunduğu geçici vergilendirme dönemini takip eden tarihten Türk Lirası mevduat ve katılma hesabının açılış tarihine kadar olan dönem için aynı istisnadan yararlanabileceklerdir. Özel hesap dönemi kullanan mükelleflerce, öngörülen süre ve şekilde açılmış olan Türk Lirası mevduat ve katılma hesaplarının vade tarihine kadar olan dönem sonlarında değerlemesinden kaynaklananlar da dahil olmak üzere vade sonunda elde edilen faiz ve kar payı gelirleri ile diğer kazançlar için de istisna uygulanacaktır.
• Kurumlar vergisi mükelleflerinin, 31.12.2021 tarihli bilançolarında yer alan yabancı paralarını, MBK’nın ilgili hükmüne istinaden Türk Lirası mevduat ve katılma hesaplarına dönüşümün desteklenmesi kapsamında dönüşüm kuru üzerinden, Kanun’da öngörülen süre ve şekilde dördüncü geçici vergilendirme dönemine ilişkin beyannamenin verilme tarihinden 31.12.2022 tarihine kadar Türk Lirası mevduat ve katılma hesaplarına dönüştürmeleri halinde aşağıdaki kazançları bu istisnaya konu edilebilecektir.

1. 1. Yabancı paraların Türk Lirası mevduat ve katılma hesaplarına aktarıldıkları tarihi içeren geçici vergilendirme döneminin başından, Türk Lirası mevduat ve katılma hesabının açılış tarihine kadar olan döneme ilişkin kur farkı kazançları,
   2. Söz konusu Türk Lirası mevduat ve katılma hesaplarının (vadesinden önceki tarihte sona eren geçici vergilendirme dönemleri dahil olmak üzere) dönem sonları itibarıyla tahakkuk eden faiz gelirleri ve kar payları ile
   3. Bu hesaplardan vade sonunda elde edilen faiz ve kar payı gelirleri ile diğer kazançlar 

kurumlar vergisinden istisna tutulacaktır. Öte yandan, 31.12.2021 tarihli bilançolarında yer alan yabancı paralarını dördüncü geçici vergilendirme dönemine ilişkin beyannamenin verilme tarihinden sonra Türk Lirası mevduat ve katılma hesaplarına dönüştüren mükellefler, 31.12.2021 tarihinde biten geçici vergilendirme dönemi sonu ile hesabın açıldığı tarihten önce sona ermiş olan geçici vergilendirme dönemlerinin sonu itibarıyla, hesaplanan kur farkı kazançları için bu istisnadan yararlanamayacaklardır.

• Kurumlar vergisi mükelleflerinin 31.12.2021 tarihli bilançolarında yer alan altın hesabı ile bu tarihten sonra açılacak işlenmiş ve hurda altın karşılığı altın hesabı bakiyelerini 2022 yılı sonuna kadar Türk Lirası mevduat ve katılma hesaplarına dönüşümün desteklenmesi kapsamında dönüşüm fiyatı üzerinden Türk Lirasına çevirmeleri ve bu suretle elde edilen Türk Lirası varlığı Kanunda öngörülen süre ve şekilde Türk Lirası mevduat ve katılma hesaplarında değerlendirmeleri durumunda;

1. 1. Altın hesabı ile işlenmiş ve hurda altın karşılığı altın hesabı bakiyelerinin Türk Lirası mevduat veya katılma hesabına dönüştüğü tarihte doğan kazançlar,
   2. Söz konusu Türk Lirası mevduat ve katılma hesaplarının vadelerinden önceki tarihte sona eren geçici vergilendirme dönemleri dahil olmak üzere dönem sonları itibarıyla tahakkuk eden faiz ve kar payı gelirleri ile
   3. Türk Lirası mevduat ve katılma hesaplarından vade sonunda elde edilen faiz ve kar payı gelirleri ile diğer kazançlar

kurumlar vergisinden muaf tutulacaktır. Buna göre, mükelleflerin gerek 31.12.2021 tarihli bilançolarında yer alan altın hesapları gerekse bu tarihten sonra açılacak olan işlenmiş ve hurda altın karşılığı altın hesabı bakiyeleri ile ilgili olarak söz konusu istisna uygulamasından yararlanmaları mümkün bulunmakta olup, istisnanın uygulanabilmesi için altın varlıklarının 2022 yılı sonuna kadar Türk Lirası mevduat ve katılma hesaplarına dönüşümün desteklenmesi kapsamında dönüşüm fiyatı üzerinden Türk Lirasına çevrilmesi ve bu suretle elde edilen Türk Lirası varlıkların Türk Lirası mevduat ve katılma hesaplarında değerlendirilmesi gerekmektedir.

• Kanun’un 5. maddesi uyarınca, kurumların kurumlar vergisinden istisna edilen kazançlarına ilişkin giderlerinin veya istisna kapsamındaki faaliyetlerinden doğan zararlarının, istisna dışı kurum kazancından indirilmesi kabul edilmemektedir. Ancak, Kanun’un geçici 14. maddesinde öngörülen süre ve şekilde dönüşüm kuru/fiyatı üzerinden Türk Lirası mevduat ve katılma hesaplarına çevrilen yabancı paralar ile altın hesaplarına ilişkin olarak bu istisnayla sınırlı olmak üzere Kanun’un anılan 5. maddesi hükmü uygulanmayacaktır.
• Türk Lirası mevduat ve katılma hesabından, vadeden önce çekim yapılması durumunda Kanun’un geçici 14. maddesi kapsamında yararlanılan kurumlar vergisi istisnası nedeniyle zamanında tahakkuk ettirilmeyen vergiler, vergi ziyaı cezası uygulanmak suretiyle gecikme faiziyle birlikte tahsil olunacaktır.

VERGİ USUL KANUNU KAPSAMINDA 2021 YILI İÇİN YAPILACAK DEĞERLENDİRMELERE ESAS OLUŞTURACAK KURLARA YÖNELİK TESPİTLER YAPILDI.

Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No: 536) 11 Şubat 2022 tarihli 31747 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• Tebliğ’in amacı, borsada rayici olmayan yabancı paraların, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu gereğince 2021 yılı için yapılacak değerlemelerine esas oluşturacak kurların tespit edilmesidir.
• Borsada rayici olmayan yabancı paraların ve bu paralarla olan senetli ve senetsiz alacak ve borçların değerlemesinde 2021 yılı sonu itibarıyla Tebliğ Ek’inde yer alan listede gösterilen kurlar uygulanacaktır.
• 130 Sıra No’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ve 217 Seri No’lu Gelir Vergisi Genel Tebliği gereğince, değerleme günü itibarıyla Hazine ve Maliye Bakanlığı’nca kurların ilan edilmediği durumlarda Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından ilan edilen kurlar esas alınacaktır.
• Bu şekilde yapılacak değerlemelerde efektif cinsinden yabancı paralar için efektif alış kuru (efektif alış kurunun bulunmaması halinde döviz alış kuru), döviz cinsinden yabancı paralar içinse döviz alış kuru uygulanacaktır.
• Vergi uygulamaları açısından bankaların, 31.12.2021 tarihi itibarıyla yapacakları değerleme sırasında Tebliğ ile belirlenen kurlar yerine, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından belirlenen esaslara uygun olarak tespit ettikleri ve fiilen uyguladıkları alış kurlarını esas almaları gerekecektir.

TEMEL GIDA ÜRÜNLERİNDE KDV %8’DEN %1’E İNDİRİLDİ.

Mal ve Hizmetlere Uygulanacak Katma Değer Vergisi Oranlarının Tespitine İlişkin Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Karar (Karar Sayısı: 5189) 13 Şubat 2022 tarihli 31749 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak 14 Şubat 2022 tarihinde yürürlüğe girdi. Buna göre;

• 24.12.2007 tarihli ve 2007/13033 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulan “Mal ve Hizmetlere Uygulanacak Katma Değer Vergisi Oranlarının Tespitine İlişkin Karar” ın 1. Maddesinin üçüncü fıkrası .”(I) sayılı listenin “A) GIDA MADDELERİ” bölümünde yer alan ürünlerden özel tüketim vergisine tabi olanların tesliminde bu maddenin birinci fıkrasının (c) bendinde öngörülen vergi oranı uygulanır.” şeklinde değiştirilmiş olup, Karar’da sayılan listelerde belirtilen temel gıda ürünleri için öngörülen katma değer vergisi oranı %8’den %1’e indirildi.
• Aynı Kararın perakende safhadaki teslimi kavramını açıklar nitelikteki 1.maddesinin dördüncü fıkrası yürürlükten kaldırıldı.
• Aynı Karara ekli (II) sayılı listenin “A) GIDA MADDELERİ” bölümünün sonunda yer alan “Bu bölümdeki malların (I) sayılı listede de yer alması halinde, (I) sayılı listede belirlenen oranlar uygulanır.” Şeklindeki hüküm yürürlükten kaldırıldı.
• Aynı Karara ekli (II) sayılı listenin “A) GIDA MADDELERİ” bölümünde yer alan ve temel gıda maddelerinin düzenlendiği sıralar bu listeden kaldırılarak bölüm başlığı ile birlikte olduğu gibi katma değer vergisinin %1 olarak düzenlendiği (I) sayılı listeye eklenmiş ve (II) sayılı listenin “B) DİĞER MAL VE HİZMETLER” bölüm başlığı yürürlükten kaldırıldı.

KUR KORUMALI VADELİ MEVDUAT VE KATILMA HESAPLARINDA UYGULANACAK TEVKİFAT ORANLARININ YÜRÜRLÜK SÜRELERİ BELİRLENDİ. 

193 Sayılı Gelir Vergisi Kanununun Geçici 67 nci Maddesinde Yer Alan Tevkifat Oranları Hakkındaki 24/12/2021 Tarihli ve 4970 Sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile 30/12/2021 Tarihli ve 5046 Sayılı Cumhurbaşkanı Kararında Değişiklik Yapılmasına İlişkin Karar (Karar Sayısı: 5193) 14 Şubat 2022 tarihli 31750 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• 21.12.2021 tarihinden itibaren açılan kur korumalı vadeli mevduat ve katılma hesaplarında, Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarına dönüşümün desteklenmesi uygulaması kapsamında yurt içi yerleşik gerçek kişilerin 20.12.2021 tarihi itibarıyla, yurt içi yerleşik tüzel kişilerin ise 31.12.2021 tarihi itibarıyla mevcut olan döviz tevdiat hesapları ve döviz cinsinden katılım fonu hesapları ile yurt dışında yerleşik vatandaşlar mevduat ve katılım sistemi kapsamında yurt dışı bankalardan transfer edilen döviz tutarları karşılığında bankalarda açılan Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarında uygulanır.
• Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarına dönüşümün desteklenmesi uygulaması kapsamında yurt içi yerleşik gerçek kişilerin 28.12.2021 tarihi itibarıyla, yurt içi yerleşik tüzel kişilerin ise 31.12.2021 tarihi itibarıyla mevcut olan altın depo hesapları ve altın cinsinden katılma fonu hesaplan ile bu tarihlerden sonra açılacak işlenmiş ve hurda altın karşılığı altın hesaplarından dönüşüm fiyatı üzerinden Türk lirasına çevrilen mevduat ve katılma hesaplarında uygulanır.

KİŞİSEL VERİLERİ KORUMA MEVZUATI KAPSAMINDAKİ DEĞİŞİKLİKLER

SOSYAL GÜVENLİK KURUMU VERİLERİNİN KORUNMASINA VE İŞLENMESİNE YÖNELİK DÜZENLEME YAPILDI.

Sosyal Güvenlik Kurumu Nezdindeki Verilerin Korunmasına ve İşlenmesine İlişkin Yönetmelik 19 Şubat 2022 tarihli 31755 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• Yönetmelik ile, Sosyal Güvenlik Kurumu (“Kurum”)’nun 5502 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumuna İlişkin Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun (“SGKHK”), 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu (“SGK”) ve 4 sayılı Bakanlıklara Bağlı, İlgili, İlişkili Kurum ve Kuruluşlar ile Diğer Kurum ve Kuruluşların Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi (“Kararname”)’nde belirtilen görev ve yetkileri kapsamında, tamamen veya kısmen otomatik olan ya da herhangi bir veri kayıt sisteminin parçası olmak kaydıyla otomatik olmayan yollarla elde ettiği verilerin işlenmesinde uyulacak usul ve esaslar belirlendi.
• Kurum; SGKHK, SGK ve Kararname ile kendisine verilen görevleri yerine getirmek amacıyla kişisel verilerin, kişisel sağlık verilerinin ve ticari sır niteliğindeki verilerin işlenmesinde aşağıdaki ilkelere uymak zorundadır:

1. 1. Hukuka ve dürüstlük kurallarına uygun olma.
   2. Doğru ve gerektiğinde güncel olma.
   3. Belirli, açık ve meşru amaçlar için işlenme.
   4. İşlendikleri amaçla bağlantılı, sınırlı ve ölçülü olma.
   5. İlgili mevzuatta öngörülen veya işlendikleri amaç için gerekli olan süre kadar muhafaza edilme.

• Kurum’la sözleşmeli sağlık hizmeti sunucuları, Kurum adına işledikleri kişisel sağlık verilerini Kurum veri kayıt sistemine aktarmakla yükümlüdür. 
• Sağlık hizmeti sunucuları, sözleşme kapsamında Kurum adına işledikleri kişisel sağlık verilerini, Kurum veri kayıt sistemi dışında hiçbir yere kopyalayamaz veya aktaramaz.
• Kurum adına kişisel verileri, kişisel sağlık verilerini ve ticari sır niteliğindeki verileri işleyen veya görevi gereği bu verilere erişen herkes, sır saklama yükümlülüğü altında olup veri gizliliğinin sağlanması amacıyla Kurum ve Kişisel Verileri Koruma Kurulu (“Kurul”) tarafından belirlenen önlemlere uymakla yükümlüdür.
• Kişisel verilerin, kişisel sağlık verilerinin ve ticari sır niteliğindeki verilerin bulunduğu Kurum veri kayıt sistemine erişim izni verilebilmesi için, yetkilendirme dahilinde kullanıcı tanımlanması gerekir. Kullanıcı tanımlama ve yetkilendirmeye ilişkin her türlü işlem kayıt altına alınır ve bu kayıtlar muhafaza edilir. Yetkilendirme, kayıt altına alma ve verilerin muhafazasına ilişkin hususlar veri sorumlusu tarafından belirlenir.
• Veri sorumlusu, Yönetmelik kapsamındaki verilerin hukuka aykırı olarak işlenmesini ve bu verilere, hukuka aykırı bir şekilde erişilmesini önlemek, bu verilerin muhafazasını sağlamak amacıyla uygun güvenlik düzeyini temin etmeye yönelik gerekli her türlü teknik ve idari tedbirleri almak zorundadır.
• Veri sorumlusu, tedbirlerin alınması hususunda veri işleyenler ile birlikte müştereken sorumludur.
• Vatandaşlar, Kurum’a başvurarak kendisiyle ilgili kişisel verileri ile kişisel sağlık verilerinin işlenip işlenmediğini öğrenebilecek, işlenmişse buna ilişkin bilgi talep edebilir, silinip yok edilmesini isteyebilir.
• Kişilerin kişisel verileri ile kişisel sağlık verilerinin silinmesi veya yok edilmesi taleplerinde, kişisel verilerin işlenme şartlarının tamamının ortadan kalkıp kalkmadığı yönünde ilgili mevzuat birimince değerlendirme yapılarak silme, yok etme veya anonim hale getirme işlemlerinden hangisinin uygulanacağına karar verilir. Uygulanan yöntem ve gerekçesi en geç 30 gün içinde ilgili mevzuat birimi tarafından ilgili kişiye yazılı olarak veya elektronik tebligat adresine bildirilir.
• Kurum, işlediği kişisel veri ile ticari sır niteliğinde olan verileri, ilgili kişinin noter onaylı muvafakati veya e-Devlet uygulaması üzerinden kimlik teyidi ile verilen izni ile ve kişiler adına vekalet ile yetkilendirilenler tarafından, kişisel veri veya ticari sır niteliğindeki veriler hususunda yetkiyi içeren özel vekaletnamenin veya vasi atamaya ilişkin mahkeme kararının Kuruma ibraz edilmesi koşuluyla gerçek veya tüzel kişilere, ilgili mevzuat birim amirinin onayı ile aktarılabilir.
• Kamu kurum veya kuruluşları tarafından talep edilen sürekli nitelikteki kişisel veriler ile ticari sır niteliğindeki verilerin aktarılabilmesi için veri talebinde bulunanlar ile Kurum arasında ilgili mevzuat biriminin koordinasyonunda aktarımın usulünü ve diğer gerekli hususları belirleyen protokolün imzalanması zorunludur.
• Kurum adına kişisel verileri, kişisel sağlık verilerini ve ticari sır niteliğindeki verileri işleyen veya görevi gereği bu verilere erişen herkes, sır saklama yükümlülüğü altında olacak ve veri gizliliğinin sağlanması amacıyla Kurum ve Kurul tarafından belirlenen önlemlere uymakla yükümlüdür.
• Kişisel verileri, kişisel sağlık verileri ile ticari sır niteliğindeki verileri işleyen kişiler, bu verilere erişen kişiler ve veri sorumluları, öğrendikleri bu verileri başkasına açıklayamayacak ve işleme amacı dışında kullanamayacaktır. Bu yükümlülük, söz konusu kişilerin görevden ayrılmalarından sonra da devam edecektir. 

İMAR MEVZUATI KAPSAMINDAKİ DEĞİŞİKLİKLER

YAPI DENETİMİ YÖNETMELİĞİNDE BİRTAKIM LAFZİ DEĞİŞİKLİKLER YAPILDI.

Yapı Denetimi Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 12 Şubat 2022 tarihli 31748 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• 05.02.2008 tarihli ve 26778 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yapı Denetimi Uygulama Yönetmeliğinin 26. maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan “Yapı grupları ve bu gruplara” ibaresi “Yapı denetimi hizmet bedeline esas yapı gruplarına” olarak değiştirildi.
• Aynı Yönetmeliğin 31. maddesinin birinci fıkrasında yer alan “yapı denetim kuruluşunca” ibaresi “yapı müteahhidince” olarak ve ikinci fıkrası “Bina kimlik sertifikasının bedelleri Bakanlıkça, her yıl 1 Mart tarihinden itibaren geçerli olmak üzere ilan edilir. Bu bedel Bakanlık Döner Sermaye hesabına yatırılır.” olacak şekilde değiştirildi.

YAPI GRUPLARININ ELEKTRONİK ORTAMDA BELİRLENMESİNE İLİŞKİN DEĞİŞİKLİKLER YAPILDI.

Yapı Sahipleri ile Yapı Denetimi Hizmet Sözleşmesi İmzalayacak Yapı Denetim Kuruluşlarının Elektronik Ortamda Belirlenmesine İlişkin Usul ve Esaslara Dair Tebliğde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ 12 Şubat 2022 tarihli 31748 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• 29.12.2018 tarihli ve 30640 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yapı Sahipleri ile Yapı Denetimi Hizmet Sözleşmesi İmzalayacak Yapı Denetim Kuruluşlarının Elektronik Ortamda Belirlenmesine İlişkin Usul ve Esaslara Dair Tebliğin 3. maddesinin birinci fıkrasının (ğ) bendi “Yapı grubu: Yapı için bu Tebliğ hükümlerine göre Bakanlıkça elektronik ortamda yapı denetim kuruluşu görevlendirilmesi yapılması gereken grubu” şeklinde değiştirildi.
• Aynı Tebliğin 7. maddesinin birinci fıkrası “Yapı denetim kuruluşları aşağıda belirtilen yapı gruplarında; 

1. 1. Yönetmeliğin 26. maddesine göre I. grup içinde yer alan yapıların oluşturduğu I. yapı grubu için, 
   2. Yönetmeliğin 26. maddesine göre II. grup içinde yer alan yapıların oluşturduğu II. yapı grubu için, 
   3. Yönetmeliğin 26. maddesine göre III. grup içinde yer alan yapıların oluşturduğu III. yapı grubu için,
   4. Bu fıkranın (a), (b) ve (c) bentlerinde belirtilen yapı gruplarından hangisinde yer alırsa alsın inşaat alanı 500 metrekareyi geçmeyen yapıların oluşturacağı IV. yapı grubu için,

ayrı ayrı sıralanır.” şeklinde değiştirildi.

• Aynı Tebliğin beşinci fıkrasının (ç) bendinde yer alan “Yönetmelikte belirtilen” ibaresi yürürlükten kaldırılmış, on birinci fıkrasının (a) ve (b) bentlerinde yer alan “üç” ibareleri “dört” olarak değiştirilmiş ve aynı maddeye; 

“Yapının, birinci fıkranın (ç) bendi kapsamında kalıp kalmadığına ilişkin yapılacak değerlendirmede;

1. Küme yapılarda küme yapı içerisinde kalan tüm yapıların inşaat alanı,
2. Yapı denetimi hizmet sözleşmesi fesihli işlerde onaylı fesih seviyesinden sonra yapının kalan inşaat alanı, dikkate alınır.

I., II., III. ve IV. yapı grubuna giren yapılar için; beşinci, altıncı ve yedinci fıkralar ile 8. maddenin dokuzuncu fıkrası uyarınca yürütülecek işlemlerde Yönetmelik ile belirlenen birim maliyet konusunda, Yönetmeliğin 26. maddesinde yer alan ve o yapının yapı denetim hizmet sözleşmesi bedeli hesabında kullanılması gereken birim maliyet dikkate alınır.”  fıkraları eklendi.

• Aynı Tebliğe “Mevcut gruplarda ve yeni oluşturulacak grupta ilk sıralama işlemleri” başlıklı “Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihte 7. maddenin birinci fıkrası kapsamında her bir yapı grubu için ayrı ayrı yapılacak ilk sıralamada;

1. • 7.maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentleri kapsamında yapı denetim kuruluşlarının sıralanmasında, I., II. ve III. grupların mevcut puanlamaları ve sıralamaları ile bu Tebliğ hükümleri dikkate alınarak işlemlere devam edilir.
   • 7.maddenin birinci fıkrasının (ç) bendi kapsamında yeni oluşturulan IV. yapı grubu için sıralamaya girmesi mümkün olan yapı denetim kuruluşlarının puanı sıfır kabul edilir ve belge numarası küçükten büyüğe doğru sıralanır. “ şeklindeki Geçici 3. Madde eklendi.

TEKNOLOJİ BÖLGELERİ KAPSAMINDAKİ DEĞİŞİKLİKLER

TEKNOLOJİ GELİŞTİRME BÖLGELERİNİN UYGULAMA USULLERİ DEĞİŞTİRİLDİ. 

Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 10 Şubat 2022 tarihli 31746 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre; 

• Teknoloji geliştirme bölgesi (“Bölge”)’nde yapılacak; idare binası, Ar-Ge binası, atölye ve kuluçka merkezi ve alt yapı inşası, atölyelerde kullanılacak makine, ekipman ve yazılımlar ile Ar-Ge ve yenilik faaliyetleri ile tasarım faaliyetlerini desteklemeye yönelik yönetici şirketçe yürütülen veya yürütülecek kuluçka programları, teknoloji transfer ofisi hizmetleri ve teknoloji iş birliği programlarının gerçekleştirilebilmesi için Bölge kurucularının sağlayacakları finansman planına ilişkin bilgiler yapılabilirlik raporunda belirtilir. Yapılabilirlik raporunda belirtilen nakdi sermaye miktarı, 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nda istenilen sermaye miktarının on katından az olamaz.
• Kurucu heyet, Bölge kuruluşu ile ilgili başvurusunu; Bölge yönetici şirketi ise Bölgeye ek alan katılması, Bölge sınırı değişikliği ya da Bölge alanı iptali ile ilgili başvurusunu elektronik ortamda Bilim ve Teknoloji Genel Müdürlüğü (“Genel Müdürlük”)’ne yapar.
• Başvuru için gerekli bilgi ve belgeler aşağıda belirtilmektedir:

1. Bölge kuruluşu için;

1. 1. Kurucu heyet protokolü,
   2. Seçilen yer ile ilgili tapu kayıt bilgisi ve tasdikli mülkiyet paftası veya haritası,
   3. Seçilen arazinin kamu kurum ve kuruluşlarına ait olanları için malikinden alınacak muvafakat yazısı,
   4. Bölge alanı yer seçimine ilişkin belgeler,
   5. Plan bütünlüğü açısından herhangi bir sakıncasının bulunup bulunmadığına dair, seçilen alan üzerinde plan onama yetkisine sahip ilgili kurumdan alınacak görüş,
   6. Yapılabilirlik raporu,
   7. Bölge alanı içinde bina varsa yapı ruhsat belgesi, yapı kullanma izin belgesi veya yapı kayıt belgesi.
2. Bölge alanının genişletilmesi veya Bölgeye ek alan katılması için;

1. 1. Başvuruya ilişkin yönetici şirket yönetim kurulunun kararı,
   2. Seçilen yer ile ilgili tapu kayıt bilgisi ve tasdikli mülkiyet paftası veya haritası,
   3. Seçilen arazinin kamu kurum ve kuruluşlarına ait olanları için malikinden alınacak muvafakat yazısı,
   4. Bölge alanı yer seçimine ilişkin belgeler,
   5. Plan bütünlüğü açısından herhangi bir sakıncasının bulunup bulunmadığına dair, seçilen alan üzerinde plan onama yetkisine sahip ilgili kurumdan alınacak görüş,
   6. Yönetmelik’in EK’inde yer alan yapılabilirlik raporunun “Bölge alanı seçimine ilişkin bilgiler” başlığı altındaki veriler; ancak, Bölgeye katılan ek alanın farklı il sınırları içerisinde yer alması durumunda, o il için yeniden hazırlanan Yapılabilirlik Raporu,
   7. Bölge alanı içinde bina varsa yapı ruhsat belgesi, yapı kullanma izin belgesi veya yapı kayıt belgesi.
2. Bölge alanının daraltılması veya Bölge alanı iptali için;
3. 1. Başvuruya ilişkin yönetici şirket yönetim kurulunun kararı,
   2. Bölgeden çıkartılan ya da Bölge alanı olarak iptal edilmesi istenilen yer ile ilgili tapu kayıt bilgisi ve tasdikli mülkiyet paftası veya haritası,
   3. Bölgeden çıkartılan ya da Bölge alanı olarak iptal edilmesi istenilen yerin kamu kurum ve kuruluşlarına ait olanları için malikinden alınacak muvafakat yazısı,
   4. Bölge alanı yer seçimine ilişkin belgeler.
4. Bölge alanları dışında açılacak kuluçka merkezi başvurusunda bölgenin faaliyete geçmiş olması ve bölge içinde kuluçka merkezinin kurulmuş olması şartı aranır. Başvuru için;
   1. Yönetim kurulu kararı,
   2. Mülkiyeti yönetici şirkete ait değilse malik muvafakatını içeren en az 3 yıllık kira sözleşmesi,
   3. Kuluçka merkezi açılmasının gerekçesi için elektronik ortamda hazırlanan fizibilite raporu,
   4. Yapı ruhsat belgesi, yapı kullanma izin belgesi veya yapı kayıt belgesi.
5. Bölge alanları dışında yer alan kuluçka merkezinin iptali için;
6. 1. Yönetim kurulu kararı.

• Bölge başvurusu ya da Bölge alanları dışında açılacak kuluçka merkezi başvurusu, herhangi bir eksikliğinin olup olmadığı bakımından Genel Müdürlük tarafından 15 gün içinde incelenir. Başvuruda eksiklik tespit edilmesi halinde eksiklikler başvuru sahibine bildirilir. Bakanlık tarafından temin edilen belgeler başvuru sahibinden ayrıca istenmez. Başvurunun eksikliği yok ise başvuru, Değerlendirme Kurulu tarafından 30 gün içerisinde değerlendirilir. Bölge kuruluş başvurusu Genel Müdürlük tarafından toplantı tarihinden en geç 10 gün öncesinde Değerlendirme Kurulu üyelerinin görüşüne sunulur.
• Değerlendirme Kurulu, Bölgeye ya da Bölge alanları dışında açılacak kuluçka merkezine ilişkin başvuruyu 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu (“Kanun”) ve Yönetmelik hükümleri ile temsil ettikleri kurum ve kuruluşu ilgilendiren hususlar açısından değerlendiren;

1. 1. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı (“Bakanlık”),
   2. Hazine ve Maliye Bakanlığı,
   3. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı,
   4. Strateji ve Bütçe Başkanlığı,
   5. Yüksek Öğretim Kurumu,
   6. Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu,
   7. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği,
   8. Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı,
   9. Bakanlık tarafından belirlenecek teknoloji konusunda faaliyet gösteren en az biri özel kuruluştan olmak şartıyla iki kurum veya kuruluş

olmak üzere 10 kurum ve kuruluştan gelen temsilcilerden oluşur.

• Değerlendirme Kurulu, Bakanlık Temsilcisi başkanlığında en az sekiz üyenin katılımıyla toplanır.
• Kurul, ihtiyaç duyulması halinde, başvuru yapılmaksızın, Genel Müdürlüğün veya Değerlendirme Kurulunun en az altı üyesinin aynı konu ile ilgili yazılı daveti üzerine toplanır, Kanun ve Yönetmelik kapsamında Bölgeye ilişkin Karar alabilir.
• Kurul üyeleri, başvuruyu Kanun ve Yönetmelik hükümleri çerçevesinde, öncelikle temsil ettikleri kurum ve kuruluşu ilgilendiren hususlar açısından inceler ve toplantıda bölge alanları dışında açılacak kuluçka merkezi başvurusunun uygunluğu ve yeterliliği bakımından da değerlendirme yapılır.
• Bölge başvurusunun uygun görülmesine yönelik Değerlendirme Kurulu kararı, toplantıya katılan en az sekiz üyenin aynı yönde oy kullanması ile alınır.
• Bölge alanları dışında açılacak kuluçka merkezi başvurusunun Değerlendirme Kurulu kararı Bakanlık makamına sunulur. Bakan Oluru alındıktan sonra kuluçka merkezi açılır.
• Bölge alanları dışında yer alan kuluçka merkezinin iptaline Bakan Oluru alınarak karar verilir. Bölge alanları dışında açılan ya da iptal edilen kuluçka merkezi bilgileri ilgili kurum ve kuruluşlara bildirilir.
• Yönetici şirketin kuruluş esas sözleşmesinin Türkiye Ticaret Sicili Gazetesinde yayımlanmasından sonra yapılacak değişikliklerde, Kanun ve Yönetmelik’e uygunluk açısından Bakanlık izni şartı aranır.
• Yönetici şirket; Kanun’un amacını gerçekleştirmek üzere; Bölge’nin yönetimi ve işletilmesi, Bölge’de yer alacak girişimci başvuruları ile Bölgede yer alan girişimcilerce yürütülecek her bir yeni Ar-Ge veya tasarım projesinin, projenin korunmasına ilişkin gizlilik şartlarına riayet edilerek değerlendirilmesi, uygun görülenlere yer tahsisinin yapılması, teknolojik ürünün üretilmesine izin veren Kanunun hükmünün uygulanması, Yönetmelik’e uygun kira kontratlarının düzenlenmesi, Ar-Ge veya tasarım personelinin Bölgede yürütülen Ar-Ge veya tasarım projesi kapsamında ya da Ar-Ge veya tasarım personelinin yüksek lisans veya doktora eğitimi kapsamında Bölge dışında geçirilecek sürelerin onay işlemi, projelerin, girişimcilerin ve ücreti gelir vergisinden istisna tutulacak personelin izlenmesi, girişimcilerin Bölge’den çıkarılması gibi hususlar dahil Bölge’de yürütülecek tüm faaliyet ve uygulamalara ilişkin usul ve esasları içeren ve Kanun kapsamında Bölge’de yer alan tüm gerçek ve tüzel kişilerin uymakla yükümlü olduğu Bölge İşletme Yönergesi’nin Kanun ve Yönetmelik’e uygun olarak hazırlanması ve bir kopyasının yönetici şirket kuruluşunun Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nde yayımlanmasını takiben en fazla üç ay içerisinde veya mevcut yönergede herhangi bir değişiklik yapılması halinde en fazla bir ay içerisinde Genel Müdürlük’e iletilmesi; Bölge’de yer alan girişimcilerin Yönetmelik kapsamında yönetici şirkete iletmekle yükümlü oldukları bilgi ve belgeleri süresinde iletmemeleri veya projelerinin tamamlanma tarihinden itibaren yeni bir proje sunmayan girişimcinin son projesinin tamamlanma tarihinden itibaren; otuz gün içinde ilgili vergi dairesine ve Sosyal Güvenlik Kurumu’na bildirilmesi, üç ay içerisinde yeni bir Ar-Ge veya tasarım projesi başlatılamaması halinde, mevcut kira sözleşmesi süresi dikkate alınmaksızın kira sözleşmesinin fesih olunmuş sayılması ve girişimcinin Bölge’den ihraç edilmesini temin edecek gerekli işlemlerin yapılması; Bölge’de yer alan girişimcilerle ilgili olarak  ilgili başvurunun konusunda uzman en az bir öğretim elemanı veya sektör temsilcisine inceletilerek değerlendirilmesi, elektronik ortamda kabul edilmesi ve imzalanması  görevlerinin yerine getirilmesi ile birlikte, Kanun ve Yönetmelik kapsamında Bölge’nin yönetimi ve işletilmesi için gerekli olan işlemleri yapmakla yükümlüdür. Ayrıca, Bakanlık tarafından verilen destekler kapsamında; Yönetici Şirket’in ve Bölge’de yer alan işletmelerin başvurularına ait bilgi ve belgelerde tutarsızlık veya Kanun ve Yönetmelik’e göre uygunsuzluk tespit edilmesi halinde, bu durumdan başvuru sahibi işletme ile birlikte sorumludur.
• Bölge alanında faaliyete geçildikten sonra ilgili alanda mücbir sebep halleri dışında faaliyetin sona ermesi ve bir yıl içerisinde yeniden faaliyete geçilmemesi durumunda Cumhurbaşkanının söz konusu alanın ilanına ilişkin kararı hüküm ve sonuçları ile birlikte ortadan kalkar. Bu durum, ilgili diğer kurum ve kuruluşlara bildirilir. Bölge alanları dışında açılacak olan kuluçka merkezine ilişkin Bakan Oluru alındıktan sonra en fazla altı ay içerisinde faaliyete geçilir. Mücbir sebepler dışında, belirtilen süre içerisinde, Bölge alanları dışında açılan kuluçka merkezinin faaliyete geçirilememesi halinde, Bölge yönetici şirketi süre uzatımı için Bakanlığa müracaat eder. Bakanlıkça uygun görülmesi halinde bir defaya mahsus olmak üzere kuluçka merkezinin faaliyete geçirilmesi için en fazla altı aya kadar ek süre verilebilir. Bu ek süre içerisinde, faaliyete geçilememesi durumunda konuya ilişkin Bakan Oluru hüküm ve sonuçları ile birlikte ortadan kalkar. Bölge alanları dışında açılan kuluçka merkezinin faaliyete geçtikten sonra Kanun ve Yönetmelik’te belirtilen amacın dışında kullanıldığının tespiti halinde kuluçka merkezi kararı Bakan Oluru ile ortadan kaldırılır.
• Ar-Ge ve yenilik faaliyetleri ile tasarım faaliyetinde bulunmak üzere Yönetmelik kapsamında projesi değerlendirilerek girişimciye yer tahsis edilmesi ve Bakanlık tarafından yerinde ziyaret edilerek uygun görülmesi halinde Bölge alanı faaliyete geçmiş sayılır.
• İşyeri açma ve çalışma ruhsatı, 3572 sayılı İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına Dair Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulüne Dair Kanun ve bu Kanun’a dayalı olarak çıkartılan yönetmelikte belirtilen hususlar çerçevesinde sanayi ve teknoloji il müdürlükleri tarafından düzenlenir ve bu kapsamda denetlenir.
• Genel Müdürlük, gelen talepler doğrultusunda veya gerekli görmesi halinde teknoloji geliştirme bölgelerindeki ve Bölge alanları dışında açılan kuluçka merkezlerindeki kira üst limitlerini belirlemeye ve bu merkezlerde kuluçka firmalarına uygulanacak kira indirim oranlarını farklılaştırmaya yetkilidir.
• Genel Müdürlük, teknoloji geliştirme bölgelerindeki firmaların toplam personeli başına düşen asgari ofis alanını belirlemeye yetkilidir.
• Kuluçka firmaları; teknoloji geliştirme bölgesi yönetici şirketleri tarafından yürütülen girişimcilik programlarına katılarak şirketleşen veya Ar-Ge, teknolojik yenilik, yazılım ve tasarım faaliyetlerinde bulunan, en fazla üç yıllık, proje sahibi işletmeler olarak, kuluçka merkezlerinde yer alan girişimcilerdir.
• Yönetici şirket; Bölge’de ve Bölge alanları dışında açılan kuluçka merkezinde Ar-Ge ve yenilikçi firmaları yetiştirmek, genç ve yeni işletmeleri geliştirmek amacıyla kuluçka merkezi faaliyetinde bulunur.
• Bölge alanları dışında açılan kuluçka merkezlerinde yer alacak kuluçka girişimcisinin personel sayısının 10 kişiden az ve son 3 yıl içerisinde kurulmuş teknoloji tabanlı işletme olması şartı aranır.
• Yönetici şirket; iş fikri ya da hayata geçirmek istediği bir projesi olan ve henüz gelir ve kurumlar vergisine tabi bir işletme kurmamış girişimciyi ön kuluçka programına tabi tutabilir ve bunun için girişimciye en fazla 18 ay olmak üzere kuluçka merkezinde yer tahsisi yapabilir.
• Bölge alanı içerisinde yer alan kuluçka firma sayısı toplam firma sayısının % 10’undan az olamaz ve yönetici şirket Bölge alanı içerisinde yer alan kuluçka firmalarına binanın toplam kiralanabilir alanının en az % 5’i oranında yer ayırır. Hesaplamalarda küsurat tama iblağ edilir. Bölge içerisinde, var ise TEKMER’de yer alan kuluçka firmaları da bu hesaba dahil edilir. Bölge alanları dışında açılan kuluçka merkezlerinde yer alan kuluçka firmaları bu hesaba dahil değildir.
• Yönetmelik kapsamında sağlanan destek, teşvik, muafiyet ve istisnalar, Bölge alanları dışında açılan kuluçka merkezlerine de aynen uygulanır. Yönetici şirketin görev ve sorumlulukları dahil olmak üzere, bu merkezlere dair diğer tüm iş ve işlemlerde Kanun ve Yönetmelik hükümleri uygulanır.
• Bölge alanı içerisinde Bölge ilanından önce yer alan mevcut ve ruhsatlı binalar ile Bölge alanları dışındaki kuluçka merkezleri için yürütülecek her türlü yapı ruhsatı ve yapı kullanma izin belgesi işlemleri inşaat ruhsatını veren ilgili kurum ve kuruluşlarca yürütülecektir
• Bölgeler’de Kanun kapsamında yürütülen yazılım, Ar-Ge, yenilik ve tasarım projeleri ile ilgili araştırmalarda kullanılmak üzere ithal edilen eşya, gümrük vergisi ve her türlü fondan, bu kapsamda düzenlenen kağıtlar ve yapılan işlemler damga vergisi ve harçtan istisnadır. Bu istisna kapsamında ithal edilen eşya; Ar-Ge, yenilik ve tasarım projeleri ile ilgili araştırmalarda kullanılmak üzere Genel Müdürlük’çe onaylanarak Tek Pencere Sistemi aracılığıyla Ticaret Bakanlığına gönderilecek izinde belirtilen eşyadan oluşur. Bu istisnadan yararlanacak işletmeler Genel Müdürlük’çe belirlenen başvuru formu ve eklerine göre taleplerini Bölge yönetici şirketine bildirir. Bölge yönetici şirketi 14. madde kapsamında projeye uygunluğu açısından ithal eşya talebinin uygun olup olmadığını değerlendirir. Bölge yönetici şirketi bu kapsamda ithalini uygun gördüğü eşyaya ilişkin bilgileri de içeren başvuruyu Ticaret Bakanlığı Tek Pencere Sistemi üzerinden Genel Müdürlük’e iletir. Genel Müdürlük başvuruyu değerlendirir, uygun bulması halinde söz konusu başvuruyu onaylayarak gümrük işlemlerinde kullanılmak üzere Tek Pencere Sistemi üzerinden Ticaret Bakanlığına bildirir.
• 01.01.2022 tarihinden itibaren verilecek yıllık gelir ve kurumlar vergisi beyannamesinde Kanun kapsamında istisna edilen kazançları tutarı 1.000.000 Türk lirası ve üzerinde olan gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri tarafından, bu tutarın % 2’si pasifte geçici bir hesaba aktarılır. Bu kapsamda aktarılması gereken tutar yükümlülüğü, yıllık bazda 20.000.000 Türk lirası ile sınırlıdır. Bu tutarın, geçici hesabın oluştuğu yılın sonuna kadar Türkiye’de yerleşik girişimcilere yatırım yapmak üzere kurulmuş girişim sermayesi yatırım fonu paylarının satın alınması veya girişim sermayesi yatırım ortaklıkları ya da Kanun kapsamındaki kuluçka merkezlerinde faaliyette bulunan diğer girişimcilere sermaye olarak konulması şarttır. Söz konusu tutarın ilgili yılın sonuna kadar aktarılmaması durumunda, bu Kanun kapsamında yıllık beyanname üzerinden istisna edilen kazançlar tutarının %20’si, ilgili yılda yararlanılan gelir ve kurumlar vergisi istisnasına konu edilemez. Bu tutar nedeniyle zamanında alınmayan vergiler vergi ziyaı cezası uygulanmaksızın tarh edilir. Cumhurbaşkanı bu fıkrada yer alan tutar ve oranları birlikte ya da ayrı ayrı sıfıra kadar indirmeye, beş katına kadar artırmaya yetkilidir.

UZAKTAN KİMLİK TESPİTİ YÖNTEMLERİNE VE ELEKTRONİK ORTAMDA SÖZLEŞME İLİŞKİSİNİN KURULMASINA YÖNELİK DÜZENLEMELER

ARACI KURUMLAR VE PORTFÖY YÖNETİM ŞİRKETLERİ TARAFINDAN KULLANILACAK UZAKTAN KİMLİK TESPİTİ YÖNTEMLERİNE VE ELEKTRONİK ORTAMDA SÖZLEŞME İLİŞKİSİNİN KURULMASINA YÖNELİK DÜZENLEME GETİRİLDİ.

Aracı Kurumlar ve Portföy Yönetim Şirketleri Tarafından Kullanılacak Uzaktan Kimlik Tespiti Yöntemlerine ve Elektronik Ortamda Sözleşme İlişkisinin Kurulmasına İlişkin Tebliğ (III-42.1) 8 Şubat 2022 tarihli 31744 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak 08 Mart 2022 tarihinde yürürlüğe girecektir. Buna göre;

• Tebliğ’in amacı, aracı kurumlar ve portföy yönetim şirketleri tarafından yeni müşteri kabulünde kullanılabilecek uzaktan kimlik tespiti yöntemlerine ve mesafeli olsun olmasın bir bilişim veya elektronik haberleşme cihazı üzerinden yazılı şeklin yerine geçecek şekilde ya da mesafeli olarak sözleşme ilişkisinin kurulmasına yönelik usul ve esasları düzenlemektir.
• Uzaktan kimlik tespiti yöntemi, 5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun ile 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu ve bu Kanunlar ile ilgili mevzuatta yer alan yükümlülükler saklı kalmak kaydıyla uygulanacaktır.
• Uzaktan kimlik tespiti, Tebliğ’de belirtilen usul ve esaslar daahilinde personel ile kişinin; fiziksel olarak aynı ortamda bulunmasına gerek olmadan, çevrim içi olarak görüntülü görüşmesi ve birbiriyle iletişim kurması ile yapılacaktır.
• Uzaktan kimlik tespitinde uygulanacak yöntem, yüz yüze yapılan kimlik tespiti yöntemine benzer ve asgari seviyede risk ihtiva edecek şekilde tasarlanır.
• Kimlik tespiti sırasında kullanılacak belgelere, bu belgelerde var olan doğrulanabilir özelliklere ve doğrulamanın yapılması sırasında kullanılacak kriterlere ilişkin detaylı dokümanlar oluşturulacaktır.
• Uzaktan kimlik tespitinde kullanılacak görüntülü görüşme yönteminde olası teknolojik, operasyonel ve benzeri riskler dikkate alınarak yeterli seviyede güvenlik önlemleri alınacaktır.
• Uzaktan kimlik tespiti için kullanılacak süreçler ve sistemler yoluyla uzaktan kimlik tespiti işlemi, kritik işlem olarak değerlendirilir ve işlemin bilgi teknolojileri veya personel tarafından başlatılması, onaylanması ve tamamlanmasına imkaan vermeyecek şekilde tasarlanır ve işletilir. Sürecin kişi tarafından başlatılması, bilgi teknolojileri tarafından uygulanan kontroller ile devam ettirilmesi ve personel tarafından yapılacak onaylama ve ek kontroller ile tamamlanması sağlanır. Personel tarafından yapılan kontrollerde işlemin riskli bulunması halinde işlem ikinci bir personele onaya gönderilir veya sonlandırılacaktır.
• Aracı kurum ve portföy yönetim şirketi tarafından uzaktan kimlik tespiti sürecinin uygulanmasından önce, iş akış prosedürü oluşturulur ve prosedürde belirlenen sürecin etkinliği test edilerek sonuçları yazılı hale getirilir. Test sonuçlarının başarılı bulunmaması durumunda prosedürde gerekli güncellemeler yapılır ve sürecin etkinliği ve yeterliliğinden emin olunmadıkça süreç uygulanmayacaktır.
• Uzaktan kimlik tespiti prosedürü yılda en az iki defa gözden geçirilir. Güvenlik ihlallerinin tespit edilmesi veya gerçekleşmesi, ilgili mevzuatta değişiklik yapılması, aracı kurumun ve portföy yönetim şirketinin muhtemel dolandırıcılık veya sahtecilik teşkil edebilecek eylemlerden haberdar olması ve kullanılan uzaktan kimlik tespiti yöntemine ilişkin zayıflıkların ortaya çıkması gibi durumlarda teknolojik gelişmeler ve uygulamada kazanılan deneyimler dikkate alınarak sürecin ayrıca gözden geçirilmesi sağlanır ve gerekli güncellemeler yapılacaktır.
• Uzaktan kimlik tespitinin görüntülü görüşme aşaması bu konuda eğitim almış personel tarafından gerçekleştirilecektir.
• Personelin, kimlik tespitinde kullanılabilecek belgelerin özelliklerini ve bu belgeler için uygulanan geçerli doğrulama yöntemlerini öğrenmesi ve dolandırıcılık veya sahtecilik teşkil edebilecek eylemlere, Tebliğ’de ve ilgili diğer mevzuatta yer alan yükümlülüklere ilişkin bilgi sahibi olması sağlanacaktır.
• Personelin, uzaktan kimlik tespiti sürecine ilişkin yılda en az bir defa ve her bir güncelleme sonrasında kişisel verilerin korunması mevzuatı da daahil olmak üzere eğitim alması sağlanacaktır.
• Personelin, kişinin aracı kurum veya portföy yönetim şirketi müşterisi olma veya hizmet ve faaliyetlerinden yararlanma isteğini aracı kurumdan veya portföy yönetim şirketinden kendi iradesiyle talep ettiğine şüphe bırakmayacak şekilde karar verebilmesi konusunda eğitim alması sağlanacaktır.
• Uzaktan kimlik tespiti sürecinde personelin, yaşanabilecek güvenlik zafiyetlerinin ya da suistimallerin engellenmesine yönelik gerekli tedbirlerin alındığı, erişimi sınırlandırılmış ayrı alanlarda çalışması sağlanır.
• Kişiye güven açısından personelin aracı kurum veya portföy yönetim şirketi adına çalıştığını yansıtacak şekilde uygun bir ortam oluşturulması veya yöntemler kullanılması sağlanacaktır.
• Aracı kurum veya portföy yönetim şirketi tarafından engelli kişilere hizmet verebilmek amacıyla gerekli önlemler alınacaktır.
• Uzaktan kimlik tespiti sürecinde görüntülü görüşme başlamadan önce kişinin başvurusu uzaktan kimlik tespiti sürecinin işletildiği aracı kurum veya portföy yönetim şirketi uygulaması üzerinden elektronik ortamda doldurulan bir form ile alınır, alınan veriler kullanılarak kişi hakkında risk değerlendirmesi gerçekleştirilir. Alınan formda asgari olarak Mali Suçları Araştırma Kurulu Genel Tebliği (Sıra No: 19)’nde yer alan bilgilere yer verilir. Risk değerlendirmesi sonucunda gerekiyorsa görüntülü görüşme başlatılmadan süreç sonlandırılacaktır.
• Tebliğ kapsamında uygulanacak uzaktan kimlik tespiti sürecinde, kişinin uzaktan kimlik tespitinin yapılması amacıyla özel nitelikli kişisel verilerden sadece biyometrik verisi kullanılabilir ve kişinin buna dair açık rızası elektronik ortamda kayıt altına alınacaktır.
• Personele uzaktan kimlik tespiti işlemleri atanırken belirli bir kişinin belirli bir personele atanması gibi önceden tahmin edilebilir durumlardan kaynaklı suistimal olasılığını azaltmak için gerekli mekanizmalar tesis edilecektir.
• Kişi ile yapılan görüntülü görüşmede personelin soracağı asgari sorular belirlenir ve sorulan soruların sırası ve/veya türü değişkenlik arz edecektir.
• Uzaktan kimlik tespitinin görüntülü görüşme aşaması gerçek zamanlı ve kesintisiz şekilde yapılır. Personel ile kişi arasındaki görsel-işitsel iletişimin bütünlüğünün ve gizliliğinin yeterli seviyede olması sağlanır. Bu amaçla, yapılan görüntülü görüşme uçtan uca güvenli iletişim ile gerçekleştirilecektir.
• Gerçekleşen iletişimin görüntü ve ses kalitesinin, Tebliğ’de yer alan hükümler ve kontroller çerçevesinde şüpheye yer bırakmayacak ve kimlik tespitinde herhangi bir kısıtlamaya imkan vermeyecek şekilde tüm görüşme esnasında yeterli seviyede olması sağlanır. Görüntü kalitesinin, sunulan belgeyi beyaz ışık altında görsel olarak doğrulayabilmeye ve sunulan belgenin yıpranmamış ya da tahrif edilmemiş olduğunu kontrol edebilmeye yönelik güvenlik ögelerinin incelenmesine olanak tanıması gerekecektir.
• Uzaktan kimlik tespiti sürecinde kişiye yalnızca yapılan kimlik tespiti işlemi için geçerli, merkezi olarak üretilen SMS OTP iletilir. İletilen SMS OTP’nin kişi tarafından çevrim içi olarak uygulama ara yüzü üzerinden geri gönderilmesi sağlanır. Sistemde bu SMS OTP’nin başarılı şekilde onaylanması durumunda kişinin cep telefonu numarası doğrulanmış olur.
• Görüntülü görüşme ile uzaktan kimlik tespiti sürecinde beyaz ışık altında görsel olarak ayırt edilebilen güvenlik ögelerine, fotoğraf ve imzaya sahip olan kimlik belgesi kullanılacaktır.
• Yakın alan iletişimi kullanılarak kimlik belgesinin yongası üzerinde yer alan kimlik bilgilerinin doğrulanması, kimlik belgesinden kişinin kimliğinin tespit edilmesi için gereken eşleşmenin sağlandığı anlamına gelir. Söz konusu doğrulama;

1. 1. Kullanılan kimlik belgesinin, belgeyi çıkaran yetkili makam tarafından verildiği ve belgenin temassız yongası üzerindeki bilgilerin değiştirilmediği,
   2. Kimlik belgesinin temassız yongası üzerindeki anahtarların kopyalanarak oluşturulmadığı

kontrol edilerek yapılacaktır.

• Yakın alan iletişimi kullanılarak yukarıda belirtilen doğrulamanın herhangi bir nedenle yapılamaması halinde görüntülü görüşme ile uzaktan kimlik tespiti sürecinde; beyaz ışık altında görsel olarak ayırt edilebilen güvenlik ögelerine, fotoğraf ve imzaya sahip olan kimlik belgesinin sahip olduğu görsel güvenlik unsurlarından seçilen en az dört adedinin şekil ve içerik bakımından doğrulanması sağlanır. Sadece görsel güvenlik unsurlarının doğrulanması suretiyle yapılan kimlik tespitinde ilave olarak kişi ile sürekli iş ilişkisi tesisi öncesinde ilk finansal hareketin, müşterinin tanınmasına ilişkin esasların uygulandığı bir başka finansal kuruluş üzerinden yapılması zorunlu olacaktır.
• Görsel güvenlik unsurlarının doğrulanması suretiyle yapılan kimlik tespiti esnasında kişinin, kimlik belgesini kameranın önünde yatay veya dikey olarak eğmesi ve personelin vereceği talimata göre ilave hareketler yapması sağlanır. Bu amaçla kişiden, kimlik belgesinin güvenlikle ilgili kısımlarından sistem tarafından değişken ve rastgele şekilde belirlenen kısımlarına parmağını koyması istenecektir.
• Personel, görüntülü görüşme sürecinde kişiyi ve kişi tarafından sunulan kimlik belgesinin ön ve arka yüzü ile birlikte belgenin üzerindeki bilgileri gösteren fotoğraflar ve/veya ekran görüntüleri oluşturulacaktır.
• Personel, kişinin hareketlerinden alınan, kesilen ve büyütülen tekil görselleri kullanarak, beyaz ışık altında görsel olarak ayırt edilebilen tüm güvenlik ögeleri ile birlikte kimlik belgesinin doğru açıyla tam olarak kapsandığından ve kimlik belgesinin üzerindeki kısımlar arasındaki geçiş noktalarında tahrifatı gösteren hiçbir yapaylık bulunmadığından emin olacaktır.
  1. Sunulan kimlik belgesinde bulunan veri ve bilgilerin geçerliliği ve gerçekliğine ilişkin doğrulama, görüntülü görüşme ile uzaktan kimlik tespiti sürecinin bir parçası olarak gerçekleştirilir. Bu kapsamda asgari olarak;

1. 1. Kimlik belgesinde bulunması gereken karakterlerin yazı tipi, düzeni, sayısı, büyüklüğü, aralığı ve tipografisi gibi belgeyi çıkaran yetkili makamca tanımlanan özelliklere sahip olduğu,
   2. Kimlik belgesinin zarar görmemiş, tahrif edilmemiş, değiştirilmemiş ve özellikle üzerine sonradan fotoğraf yapıştırılmamış olduğu,
   3. Kimlik belgesi geçerlilik süresinin söz konusu kimlik belgesinin sahip olduğu standartlara aykırı olmadığı,
   4. Kimlik belgesinin optik karakter okuma yöntemlerini kullanarak makine okuması için biçimlendirilmiş, zorunlu ve isteğe bağlı verileri kapsayan, kimlik belgesi üzerinde yer alan sabit boyutlu alanında (MRZ’sinde) yer alan bilgiler ile kimlik belgesine ait bilgilerin uyuştuğu,
   5. Kişiye ilişkin kimlik belgesinde yer alan bilgilerin aracı kurum veya portföy yönetim şirketi tarafından bilinen, Kimlik Paylaşımı Sisteminden alınan ve varsa kimlik tespiti yapmak amacıyla aracı kurumun veya portföy yönetim şirketinin erişimine açık olan diğer bilgiler ile eşleştiği,
   6. Kişiye görüntülü görüşme sırasında kimlik belgesinde yer alan seri numarası okutularak doğrulanacaktır.

• Uzaktan kimlik tespitinin görüntülü görüşme aşamasında kişinin canlılığını tespit edici yöntemler kullanılır. Aracı kurum veya portföy yönetim şirketi sahte yüz teknolojisine dair riskleri önlemeye yönelik ilave tedbirler alacaktır.
• Uzaktan kimlik tespiti sürecinde, kişinin yüzü ile kimlik belgesinden yakın alan iletişimi kullanılarak alınabilmesi halinde temassız yongadaki fotoğrafın, alınamaması halinde ise kimlik belgesi üzerinde yer alan fotoğrafın biyometrik karşılaştırması yapılacaktır.
• Personel, kişi ile kuracağı diyalog ve yapacağı gözlemler yardımıyla kimlik avı, sosyal mühendislik, başka bir tarafın zorlamasıyla baskı altında gerçekleşen hareketler ve benzeri dolandırıcılık yöntemlerini göz önüne alarak kullanılan kimlik belgesindeki fotoğrafın ve kişisel bilgilerin kişi ile uyuştuğundan ve kimlik belgesindeki bilgilerin, görüşme esnasında kişi tarafından sağlanan bilgilerin ve belirtilen niyetin inandırıcı ve yeterli olduğundan emin olacaktır.
• Uzaktan kimlik tespitinin görüntülü görüşme aşamasının sonunda kişiye, belirlenmiş olması halinde verilecek hizmet ve faaliyetlerin belirtilmesi ve kişiden aracı kurum veya portföy yönetim şirketi müşterisi olacağının kabulüne ilişkin sözlü onay alınması ile süreç tamamlanmış olacaktır.
• Zayıf ışık koşulları, düşük görüntü kalitesi ya da iletimi ve benzeri durumlar nedeniyle bu Tebliğde belirtildiği şekilde görsel doğrulama yapmanın ve/veya kişi ile sözlü iletişim kurmanın mümkün olmadığı hallerde uzaktan kimlik tespitinin görüntülü görüşme aşaması sonlandırılır. Süreçte herhangi başka bir tutarsızlık veya belirsizlik bulunması durumunda da görüntülü görüşme aşaması bu şekilde sonlandırılacaktır.
• Uzaktan kimlik tespitinin görüntülü görüşme aşamasında kişi tarafından sunulan belgelerin geçerliliği hususunda ya da dolandırıcılık veya sahtecilik teşebbüsünden şüphe edilmesi durumunda, uzaktan kimlik tespiti süreci sonlandırılacaktır.
• Uzaktan kimlik tespiti sürecinin tamamı, sürecin tüm adımlarını içerecek ve denetlenebilir olmasını sağlayacak şekilde kayıt altına alınır ve saklanır. Bilgi ve belge saklama gereklilikleri Belge Kayıt Tebliği’nde yer alan bilgi ve belge saklama ile ilgili hükümleri aynen saklı kalmak koşuluyla uygulanacaktır.
• Uzaktan kimlik tespiti için kullanılan çözümlerin kişiyi yanlış tespit riskini en aza indirecek şekilde kullanılmasını sağlamak aracı kurumun veya portföy yönetim şirketinin sorumluluğundadır. Sermaye Piyasası Kurulu tarafından yetkilendirilmiş aracı kurum veya portföy yönetim şirketi uzaktan kimlik tespiti ile kimlik tespiti yaptığı kişileri farklı bir risk profilinde izler. Bu kişilerce yapılan işlemin türüne ve tutarına bağlı olarak ilave güvenlik ve kontrol yöntemleri uygulanır. Kişilere ya da üçüncü bir tarafa yükümlülük doğuran işlemlerde itiraz halinde ispat yükümlülüğü aracı kurum veya portföy yönetim şirketindedir.
• Aracı kurumun veya portföy yönetim şirketinin Tebliğ’de yer alan hükümlere uyum durumu, şikaayetler ile sahtecilik veya dolandırıcılık teşkil edebilecek eylemlerin değerlendirilmesi neticesinde ve gerekli görülen diğer hallerde uzaktan kimlik tespiti kullanımını kısıtlamaya veya durdurmaya Sermaye Piyasası Kurulu yetkili olacaktır.
• Tebliğ’de yer alan şartlar daahilinde uzaktan veya yüz yüze kimlik tespitinin yapılmasını müteakiben, müşterilerce gerçekleştirilmek istenen işlemlere yönelik olarak sözleşme ilişkisinin mesafeli olarak kurulabilmesi için, müşterinin sözleşmeyi kuran irade beyanının elektronik ortamda Belge Kayıt Tebliği’ne uygun olarak gerçekleştirilmiş bir kimlik doğrulama sonrasında alınması şarttır.
• Mesafeli olarak sözleşme kurulmasına ilişkin müşteri irade beyanının, Tebliğ’de yer alan şartlar dahilinde gerçekleştirilen uzaktan kimlik tespiti görüşmesi esnasında veya kimlik tespitini müteakip görüşme sonlandırılmadan önce alınması durumunda, kimlik doğrulamaya ilişkin Belge Kayıt Tebliği’nin gerekleri yerine getirilmiş sayılacaktır.
• Tebliğ’de yer alan usul ve esaslar dahilinde uzaktan kimlik tespitinin yapılmasını müteakiben mesafeli olsun olmasın, müşterilerce gerçekleştirilmek istenen işlemlere yönelik olarak bir bilişim veya haberleşme cihazı üzerinden yazılı şeklin yerine geçecek nitelikte bir sözleşme ilişkisi kurulmak istenmesi halinde;

1. 1. Söz konusu sözleşmenin bütün şartlarının, müşterinin okuyabileceği şekilde elektronik ortamda müşteriye iletilmesi,
   2. (a) bendine göre müşteriye iletilen sözleşme ve bu sözleşme ile birlikte müşterinin sözleşmeyi kuran irade beyanının, Belge Kayıt Tebliği’nde belirtilen müşteriye özgü şifreleme gizli anahtarı ile imzalanarak aracı kuruma veya portföy yönetim şirketine iletilmesi,
   3. (a) bendine göre iletilen sözleşmede müşteriye sözleşme içeriği olarak hangi bilgiler gösterilmiş ise (b) bendine göre müşteri tarafından yalnızca o bilgilerin imzalanmasının sağlanması şarttır.

• Müşteriye sunulacak yatırım hizmet ve faaliyetlerine yönelik olarak aracı kurum ile müşteri arasındaki ilişkileri düzenleyen teminat, kefalet, temlik gibi sözleşmeler de dahil olmak üzere her türlü sözleşme, yukarıdaki şekilde kurulması halinde, yazılı şekilde kurulmuş sayılır. Bu durum, portföy yönetim şirketi ile müşteriler arasında imzalanan sözleşmeler bakımından da geçerli olacaktır.
• Sermaye Piyasası Kurulu, uzaktan kimlik tespiti sürecinin yürütülmesinde kullanılmak üzere oluşturulacak uygulamaların merkezi bir yapı üzerinden sağlanmasına yönelik usul ve esaslar belirlemeye yetkili olacaktır.

İŞ HUKUKU MEVZUATI KAPSAMINDAKİ DEĞİŞİKLİKLER

ULUSLARARASI İŞGÜCÜ KANUNU UYGULAMA KAPSAMI BELİRLENDİ.

Uluslararası İşgücü Kanunu Uygulama Yönetmeliği  2 Şubat 2022 tarihli 31738 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre; 

• Yönetmelik’in amacı; Uluslararası İşgücü Kanun’u uyarınca, uluslararası işgücüne ilişkin politikaların belirlenmesi, uygulanması, izlenmesi ile yabancılara verilecek çalışma izni ve çalışma izni muafiyetlerine dair iş ve işlemlerde izlenecek usul ve esasları, yetki ve sorumlulukları ve uluslararası işgücü alanındaki hak ve yükümlülükleri düzenlemektir.
• Yönetmelik; uluslararası işgücünü ve Türkiye’de çalışan, mesleki eğitim gören, staj yapan, sınır ötesi hizmet sunan veya bu kapsamda faaliyette bulunmak için çalışma izni ya da çalışma izni muafiyeti başvurusunda bulunan yabancılar ve bu yabancıları çalıştıran veya çalıştırmak üzere başvuruda bulunan gerçek ve tüzel kişileri kapsamaktadır.
• Uluslararası işgücü politikası temel olarak;

1. 1. Türkiye’nin ihtiyaç duyduğu işgücünün öncelikle yerli işgücünden karşılanmasına yönelik geliştirilecek politikaların yanı sıra ulusal istihdam politikalarının sürdürülebilirliğini bozmadan, yerli ve yabancı işgücü dengesinin kurularak nitelikli yabancı işgücünden de yararlanılması,
   2. Eğitim düzeyi, mesleki deneyimi, bilim ve teknolojiye katkısı ile stratejik öneme haiz herhangi bir alanda öne çıkmış yüksek nitelikli yabancı işgücünün ülkemize kazandırılması,
   3. Yatırımın büyüklüğü, istihdama ve ekonomiye katkısı, istihdam düzeyi, ihracat tutarı, faaliyet gösterilen bölge, il veya sektöre katkısı ve benzeri hususlar gözetilerek yüksek nitelikli yabancı yatırımcının ülkemize kazandırılması, esaslarına dayalı olarak Genel Müdürlükçe uygulanacaktır..

• Tanıtım ofisi, uluslararası işgücü politikasının belirlenmesi, uygulanması ve izlenmesi ile Genel Müdürlükçe belirlenecek diğer hususlara ilişkin faaliyetleri yürütecektir.
• Tanıtım ofislerinin açılacağı yer, faaliyetleri, bütçesi, bu ofislerde görevlendirilecek personelin niteliği ve benzeri hususlara ilişkin usul ve esaslar Genel Müdürlükçe belirlenecektir.
• Yabancıların çalışma izni ve çalışma izni muafiyet başvuruları ile diğer başvuruların alınmasına, değerlendirilmesine, sonuçlandırılmasına ilişkin tüm iş ve işlemler sistem üzerinden elektronik ortamda yapılacaktır.
• Sistem Türkçe olarak hizmet verir. Genel Müdürlükçe uygun görülecek diğer yabancı diller de sisteme eklenebilecektir.
• Yurtdışından Türkiye’ye ve Türkiye’den yurtdışına gerçekleşen işgücü hareketliliğinin etkilerinin izlenmesine dair tüm iş ve işlemlere ilişkin veriler sistem üzerinden elektronik ortamda toplanarak saklanacaktır.
• Gerekli görülen hallerde sistem dışından başvuruların alınması, değerlendirilmesi ve sonuçlandırılmasına Genel Müdürlükçe imkan sağlanabilir. Bu başvurulara ilişkin bilgi ve belgelerin, başvurunun sonuçlandırıldığı tarihten itibaren otuz gün içinde sisteme girilmesi zorunlu olacaktır.
• Genel Müdürlükçe belirlenen yetki sınırları dahilinde yetkili aracı kurumların sisteme erişimlerine imkan sağlanabilecektir.
• Sistem, ulusal coğrafi bilgi sistemi uygulamaları ile uyumlu şekilde çalışır. Uluslararası işgücüne ilişkin hususlar, işveren ve işyerine ilişkin hususlar, coğrafi bölge ve benzeri kırılımlar bazında tutulan verilerin farklı düzeylerde eşleştirilmesi sonucunda elde edilen mikro veya makro kapsamlı ve etkileşimli çıktılar üretecektir.
• Türkiye’de çalışacak yabancının çalışmaya başlamadan önce çalışma izni alması zorunludur. Çalışma izni Bakanlık tarafından verilecektir.
• Kanunlarda veya Türkiye’nin taraf olduğu ikili veya çok taraflı anlaşmalar veya uluslararası sözleşmelerde çalışma izni almadan çalışabileceği belirtilen yabancılar çalışma izni almadan çalışabilirler. Bu kapsamdaki yabancıların Türkiye’de çalışmaya başlamaları yabancı çalışmaya başlamadan en geç bir gün önce ve çalışmalarının sona ermesi bu tarihten itibaren en geç on beş gün içinde Bakanlığa bildirilecektir.
• İlgili mevzuatına göre yabancı istihdam etme yetkisi bulunan kamu kurum ve kuruluşlarının bu yabancıları çalıştırmaya başlamadan önce Bakanlıktan çalışma izni almaları zorunludur.
• Çalışma izni almadan yabancı istihdam edebileceği özel kanunlarında açıkça belirtilen kamu kurum ve kuruluşları, bu kapsamdaki yabancıların Türkiye’de çalışmaya başlamalarını yabancı çalışmaya başlamadan en geç bir gün önce ve çalışmalarının sona ermesini bu tarihten itibaren en geç on beş gün içinde Bakanlığa bildirmekle yükümlüdür.
• Çalışma izni başvuruları yurt dışında yabancının vatandaşı olduğu veya yasal olarak bulunduğu ülkedeki Türk dış temsilciliğine yapılır. Bu başvurulara ilişkin bilgi ve belgeler ile varsa görüş ve değerlendirmeleri Türk dış temsilciliğince Bakanlığa iletilecektir.
• Sistem üzerinden onaylanarak tamamlanan çalışma izni başvuruları için Bakanlığa ayrıca kaağıt ortamında bilgi veya belge gönderilmez. Sahte veya yanıltıcı bilgi ve belgelerin ibraz edildiğinin tespiti halinde başvuru reddedilir ve durum adli mercilere bildirilecektir.
• Genel Müdürlük, çalışma izni başvurularının değerlendirilmesinde;

1. 1. Yabancının eğitimi, iş yerinde alacağı görev, mesleki bilgi ve tecrübesi, işyerinde alacağı görev ile mesleki bilgisi ve tecrübesi arasındaki uyum, ücreti, bildiği diller ve benzeri,
   2. Yabancının ortağı olduğu veya istihdam edileceği tüzel kişiliğin ödenmiş sermayesi, öz kaynağı, brüt satışı, ihracat ile yatırım miktarları, faaliyet alanı, faaliyet gösterdiği sektör veya coğrafi alan, toplam istihdam düzeyi, toplam istihdamı içerisindeki Türk ve yabancı çalışanların oranı, yatırım ve istihdam düzeyine ilişkin kısa ve orta vadeli taahhütleri ve benzeri,
   3. Uluslararası işgücü politikasına uygunluk bakımından işgücü piyasası araştırmaları ve analizleri ve bu kapsamda hazırlanacak pozitif ve negatif işgücü değerlendirme listeleri, milli güvenlik ve kamu düzeni, karşılıklılık ilkesi doğrultusunda yabancının vatandaşı olduğu ülke ile ikili ilişkiler, Türkiye’nin taraf olduğu ikili veya çok taraflı anlaşmalar ve uluslararası sözleşmeler ve benzeri,
   4. Çalışma izni talep edilen iş ve meslek için ülke içinde aynı işi yapacak aynı niteliğe sahip kişinin bulunup bulunmadığına ilişkin Türkiye İş Kurumu kayıtları ve benzeri, hususları dikkate alarak kriterler belirlenecektir.

• Aşağıda belirtilen yabancılara ilişkin çalışma izni başvuruları, değerlendirme kriterlerine tabi tutulmayabilir:

1. 1. Anne, baba veya çocuğu Türk vatandaşı olan yabancılar.
   2. İnsani ikamet izni verilmiş olan yabancılar.
   3. İnsan ticareti mağduru olarak ikamet izni verilmiş olan veya 17.03.2016 tarihli ve 29656 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan İnsan Ticaretiyle Mücadele ve Mağdurların Korunması Hakkında Yönetmelik uyarınca mağdur destek programından yararlanan yabancılar.
   4. Vatansız Kişi Kimlik Belgesi sahibi yabancılar.
   5. Bilim ve teknolojiye katkısı, yatırım veya ihracat düzeyi, sağlayacağı istihdamın büyüklüğü ve benzeri özellikleri itibarıyla nitelikli yatırımcı olduğu ilgili kamu kurum ve kuruluşlarınca bildirilen yabancılar.
   6. Genel Müdürlükçe uygun bulunacak diğer yabancılar.
   7. Dışişleri Bakanlığının uygun görüşü olması durumu hariç, Türkiye Cumhuriyetinin tanımadığı veya diplomatik ilişkisinin bulunmadığı ülke vatandaşları için yapılan,
   8. Çalışma izni harcı ve değerli kaağıt bedeli yatırılması bildirimi tarihinden itibaren otuz gün içerisinde harç ve değerli kaağıt bedeli yatırılmayan

• Bir işverene bağlı çalışan yabancıya verilen çalışma izni, iş veya hizmet sözleşmesinin süresini aşmamak koşuluyla, gerçek veya tüzel kişiye ya da kamu kurum veya kuruluşuna ait belirli bir işyerinde veya bunların aynı işkolundaki işyerlerinde belirli bir işte çalışmak şartıyla ilk başvuruda en çok bir yıl süreyle geçerli olmak üzere düzenlenecektir.
• Çalışma izni yabancının pasaport veya pasaport yerine geçen belgelerinin geçerlilik süresinden altmış gün daha kısa süreli olarak düzenlenir.
• Yurtiçinden yapılan başvurularda yabancının, çalışma izninin başlangıç tarihinden itibaren bir ay içerisinde ilgili mevzuat kapsamında yükümlülüklerini yerine getirmek suretiyle çalışmaya başlaması zorunludur.
• Yurtdışından yapılan başvurularda yabancının yurda giriş tarihinden itibaren bir ay içerisinde ve her halükarda çalışma izninin başlangıç tarihinden itibaren altı ay içerisinde ilgili mevzuat kapsamında yükümlülüklerini yerine getirmek suretiyle çalışmaya başlaması zorunlu olacaktır.
• Türkiye’de uzun dönem ikamet izni veya en az sekiz yıl kanuni çalışma izni olan yabancılar süresiz çalışma iznine başvurabilir. Ancak, yabancının başvuru şartlarını taşıması süresiz çalışma izni verilmesi hususunda yabancıya mutlak hak sağlamayacaktır.
• Süresiz çalışma izni, ilgili mevzuat hükümlerine uyulması ve yeni işyerinde çalışmaya başlamadan en geç on gün önce Bakanlığa bildirim yapılması kaydıyla yabancıya bağımsız veya bir ya da birden fazla işverene bağlı olarak çalışma hakkı verecektir.
• Süresiz çalışma izni olan yabancı, uzun dönem ikamet izninin sağladığı tüm haklardan yararlanır. Süresiz çalışma izni olan yabancı, özel kanunlardaki düzenlemeler hariç, sosyal güvenliğe ilişkin kazanılmış hakları saklı kalmak ve bu hakların kullanımında ilgili mevzuat hükümlerine tabi olmak şartıyla, Türk vatandaşlarına tanınan haklardan yararlanır. Süresiz çalışma izni olan yabancının seçme, seçilme ve kamu görevlerine girme hakkı ile askerlik hizmeti yapma yükümlülüğü olmayacaktır
• Süresiz çalışma izni belgeleri çalışma izni başlangıç tarihi itibarıyla her beş yılın sonunda yenilenir. Belge yenileme başvurusu süresiz çalışma izni başlangıç tarihinden itibaren beş yıllık sürenin dolmasından önceki altı ay içerisinde ve her halükarda süre dolmadan yapılır. Bu başvurunun usulü ile başvuruda ibrazı gereken belgeler Genel Müdürlükçe belirlenerek resmi internet sayfasında yayımlanacaktır.
• Aşağıda sayılan yabancılara bağımsız çalışma izni verilebilecektir:

1. 1. Genel Müdürlükçe belirlenecek profesyonel meslek mensupları.
   2. Türkiye’de gerçekleştireceği faaliyetleri Yönetmeliğin 48. maddenin birinci fıkrası kapsamında öngörülen süreleri aşacak şekilde hizmet sunumunda bulunacak bağımsız veya yurt dışında kurulu bir işverene bağlı çalışan sınırötesi hizmet sunucuları.
   3. Türk Ticaret Kanunu’na göre kurulmuş olan; limited şirketlerin şirket ortağı olan müdürü, anonim şirketlerin şirket ortağı olan yönetim kurulu üyesi, sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerin yönetici olan komandite ortağı olan yabancılar.
   4. Türk Ticaret Kanunu’na göre kurulmuş olan diğer şirketlerin şirket ortağı ve yöneticisi olan yabancılar.

• Özel kanunlarda yer alan hükümler ile yabancı ile işverenin diğer kanunlardan doğan yükümlülüklerinin saklı kalması kaydıyla;

1. 1. Bilimsel, kültürel ve sanatsal faaliyetler kapsamında çalışacak yabancılar bir aya kadar,
   2. Türkiye’den ihraç edilen ya da Türkiye’ye ithal edilen mal ve hizmetlerin kullanılmasına ilişkin eğitim amacıyla veya Türkiye’ye ithal edilen makine ve teçhizatın montajı, bakım ve onarımı, kullanımına ilişkin eğitiminin verilmesi veya teçhizatı teslim almak veya Türkiye’de arızalanan araçların tamiri amacıyla gelecek yabancılar toplam üç aya kadar,
   3. Sınırötesi hizmet sunucusu yabancılar üç aya kadar,
   4. Türk Ticaret Kanunu’na göre kurulmuş anonim şirketlerin Türkiye’de ikamet etmeyen yönetim kurulu üyeleri ve diğer şirketlerin yönetici sıfatı olmayan ortakları ile bu şirketlerde ortak olmayıp en üst seviyede temsil ve ilzama yetkili olan Türkiye’de çalışacak yabancılar üç aya kadar,
   5. Yurtdışında yerleşik olup İçişleri veya Dışişleri Bakanlığınca Türk soylu olduğu bildirilenlerden Türkiye’de çalışacaklar üç aya kadar,
   6. Sportif faaliyetler kapsamında çalışacak yabancılar dört aya kadar,
   7. Türk üniversiteleri ile yabancı ülkelerdeki üniversiteler arasında yapılmış ve Yükseköğretim Kurulunca onaylanmış öğrenci değişim programları kapsamında staj yapacak yabancılar dört aya kadar,
   8. Genel Müdürlükçe belirlenen mevsimlik tarım ve hayvancılık işlerinde çalışacak yabancılar altı aya kadar,
   9. Belgeli turizm işletmelerinin sınırları dışında faaliyette bulunacak fuar ve sirklerde çalışacak yabancılar altı aya kadar,
   10. Ekonomik, sosyo-kültürel ve teknolojik alanlar ile eğitim konularında Türkiye’ye önemli hizmet ve katkı sağlayabilecekleri ilgili kamu kurum ve kuruluşlarınca bildirilen yabancılar altı aya kadar,
   11. Tur operatörü temsilcisi olarak çalışacak yabancılar sekiz aya kadar,
   12. Genel Müdürlükçe uygun görülen uluslararası stajyer öğrenci değişimi, yeni mezun stajyer değişimi veya gençlik değişimi programları kapsamında staj yapacak yabancılar on iki aya kadar,
   13. Üniversiteler ile kamu kurum ve kuruluşlarına araştırma yapmak veya bilgi ve görgülerini artırmak amacıyla gelen yabancılar eğitim süresiyle sınırlı olmak kaydıyla ve her halükarda iki yıla kadar,
   14. Gençlik ve Spor Bakanlığı veya Türkiye Futbol Federasyonu’nun uygun görüşü olması kaydıyla spor meşruhatlı vize ile Türkiye’ye gelen profesyonel yabancı sporcu ve antrenörler ile spor hekimi, spor fizyoterapisti, spor mekanisyeni, spor masözü veya masörü ve benzeri spor elemanı yabancılar spor federasyonları ve spor kulüpleri ile olan sözleşmeleri süresince,
   15. Gemiadamlarının Eğitim, Belgelendirme ve Vardiya Standartları Hakkında Uluslararası Sözleşme’nin I/10 Kuralına göre devletlerle yapılan ikili protokoller gereği, ilgili idareden Uygunluk Onayı Belgesi almış Türk Uluslararası Gemi Siciline kayıtlı ve kabotaj hattı dışında çalışan gemilerde görev yapan yabancı gemiadamları iş veya hizmet sözleşmesi süresince,
   16. Türkiye Avrupa Birliği Mali İşbirliği Programları kapsamında yürütülen program veya projelerde görevlendirilen yabancılar görevleri süresince,
   17. Türkiye’de bir örgün öğretim programına kayıtlı yabancı öğrencilerden ilgili mevzuat gereği mesleki eğitim kapsamında bir işveren yanında staj yapması zorunlu olanlar zorunlu staj süresince,
   18. Yabancı ülkelerin Türkiye’deki diplomatik ve konsüler temsilciliklerinin bağlı birimi olarak faaliyet gösteren okullarda, kültür kurumlarında ve din kurumlarında görevli yabancılar görevleri süresince,
   19. Yabancı ülkelerin Türkiye’deki diplomatik ve konsüler temsilciliklerinde diplomatik kadro üyesi, konsolosluk memuru, idari ve teknik kadro üyesi ve konsolosluk hizmetlisi, Türkiye’deki uluslararası kuruluşlarda uluslararası memur ve idari ve teknik personel olarak görev yapan kişilerin özel hizmetinde çalışan yabancılar iş veya hizmet sözleşmeleri süresince,
   20. Milli Savunma Bakanlığı bünyesinde faaliyet gösteren askeri fabrika ve tersaneler ile Makina ve Kimya Endüstrisi Anonim Şirketi bünyesinde çalışacak yabancılar iş veya hizmet sözleşmeleri süresince,
   21. Türk-Japon Bilim ve Teknoloji Üniversitesinin Kuruluşu Hakkında Kanun ile kurulan Türk-Japon Bilim ve Teknoloji Üniversitesi bünyesinde çalışacak yabancı uyruklu personel, araştırmacı veya yöneticiler iş sözleşmeleri süresince,
   22. Tıpta ve Diş Hekimliğinde Uzmanlık Eğitimi Yönetmeliği uyarınca uzmanlık eğitimi alan yabancılar eğitimleri süresince,

• çalışma izni muafiyeti kapsamında değerlendirilecektir.
• Çalışma izni muafiyeti Kanun’un 48.maddesi kapsamında belirlenen süre sınırlarını aşmamak kaydıyla yabancı tarafından talep edilen süreyle düzenlenir.
• Çalışma izni muafiyeti, yabancının pasaport veya pasaport yerine geçen belgelerinin geçerlilik süresinden altmış gün daha kısa süreli ve her yabancı için ayrı düzenlenir.
• Çalışma izni muafiyetinde süre uzatma başvurusu yapılamaz.

İŞ EKİPMANLARININ KULLANIMINDA SAĞLIK VE GÜVENLİK ŞARTLARINA İLİŞKİN BİRTAKIM DEĞİŞİKLİKLER YAPILDI.

İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliğinde  Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 18 Şubat 2022 tarihli 31754 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak Yönetmelik’in 16. maddesi ile eklenen 14/B maddesi 31.12.2022 tarihinde, 17.maddesiyle eklenen EK-II. maddesi ve 31. maddesiyle değiştirilen EK-III’ün 1.13, 2.3.5, 2.3.6 ve 2.3.7. maddeleri 31.12.2023 tarihinde, diğer hükümleri Resmi Gazete’de yayımlandığı tarihte yürürlüğe girecektir. Buna göre;

• Tehlikeli Malların Karayolu ile Uluslararası Taşımacılığına İlişkin Avrupa Anlaşması (ADR), Tehlikeli Eşyanın Demiryolu ile Uluslararası Taşınmasına İlişkin Yönetmelik (RID), Deniz Yoluyla Taşınan Tehlikeli Yüklere İlişkin Uluslararası Sözleşme (IMDG) ve usulüne göre yürürlüğe konulan benzer sözleşmeler kapsamında bulunan taşınabilir gaz tüpleri, manifoldlu tüp demetleri ve LPG tüplerine uygulanmayacaktır.
• İş ekipmanın geçici süreyle kullanılacak olması, kiralanması veya benzeri durumlar işverenin genel yükümlülüklerini etkilemeyecektir.
• İş ekipmanının güvenliğinin kurulma ve montaj şartlarına bağlı olduğu durumlarda, ekipmanın kurulmasından sonra ve ilk defa kullanılmadan önce, önemli bakım ve onarımlardan sonra ve her yer değişikliğinde ekipmanın, periyodik kontrolleri yapmaya yetkili kişiler tarafından periyodik kontrolü yapılır. İskeleler, sütunlu çalışma platformları veya kule krenler gibi ilk kurulumdan sonra yükseltilebilen veya değişikliğe uğratılabilen iş ekipmanları, yükseltilmesi veya değişikliğe uğratılması sonrasında iş ekipmanının yapılan değişiklikleri içerecek şekilde periyodik kontrolleri yapmaya yetkili kişiler tarafından periyodik kontrolü yapılacaktır.
• İşverence, periyodik kontrol sonuçları ıslak imzalı şekilde kayıt altına alınır ve yetkililer her istediğinde gösterilmek üzere uygun şekilde saklanır. 5070 sayılı Elektronik İmza Kanunu’na uygun olarak güvenli elektronik imza ile imzalanmış ve elektronik ortamda saklanan kayıtlar da geçerlidir.
• İşveren; periyodik kontrolü yapmaya yetkili kişiler tarafından belirtilen, iş ekipmanının periyodik kontrolleri ile ilgili ön hazırlıkları yapar veya yaptırır. Periyodik kontrol yapmaya yetkili kişi tarafından talep edilmesi halinde, ekipmanın yetkili servisinin periyodik kontrol faaliyetlerine nezaret etmesini sağlanacaktır.
• Patlayıcı ortamda kullanılan iş ekipmanlarının uygunluk kontrolü, iş ekipmanının ilk kurulumu da dahil olmak üzere ekipmanın türüne göre belirlenen aralıklarla yapılır. Patlayıcı ortamda kullanılan iş ekipmanlarının uygunluk kontrolü esnasında, uygunluk belgesi kapsamındaki özelliklerin devam etme durumuna ilişkin TS EN 60079 ve TS EN ISO 80079 standart serilerine göre hareket edilecektir.
• İşveren tarafından iş ekipmanını kullanmakla görevli çalışanlara, iş ekipmanını kullanmadan önce bunların kullanımından kaynaklanabilecek riskler ve bunlardan kaçınma yollarına ilişkin eğitim verilecektir.
• Bu Yönetmelik kapsamında periyodik kontrolleri yapmaya yetkili kişiler, EKİPNET üzerinden kayıt yaparak bilgilerini Bakanlığa bildirilecektir. Bu kişilere Bakanlıkça kayıt numarası verilir. Yapılan inceleme sonucunda bildirim veya başvurularda bulunan bilgilerin doğru veya uygun olmadığı tespit edilen kişilerin kaydı on yıl süreyle askıya alınır, bu kişiler Bakanlığın internet sitesinde ilan edilir. Bu kişiler on yılın sonunda, bu madde kapsamında yeniden başvuru yapabilecektir.
• Bakanlık, iş ekipmanlarının periyodik kontrol raporları ve periyodik kontrol kriterleriyle ilgili asgari şartları belirleyen norm, belge ve tutanak hazırlamaya ve gerekli düzenlemeleri yapmaya yetkilidir. Bu norm, belge ve tutanaklar; ilgili tarafların da görüşü alınarak İş Sağlığı ve Güvenliği Araştırma ve Geliştirme Enstitüsü Başkanlığı tarafından hazırlanır ve İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğünün onayı ile yayımlanacaktır.
• Yönetmeliğe eklenen EK madde – II ile kule krenlerinin, LPG tank ve tesisatlarının (yer altı ve yer üstü), yürüyen merdivenlerin, asılı erişim donanımları gibi. iş ekipmanlarının periyodik kontrolleri, ilgili ekipman veya ekipman grubu için akredite olmuş akredite muayene kuruluşlarında çalışan periyodik kontrol yapmaya yetkili kişiler tarafından yapılacağı düzenlendi.
• Aynı Yönetmeliğin EK-madde I’ine 3.1.6. maddesinden sonra gelmek üzere iş ekipmanları hareket halindeyken ekipmanın kör noktalarına herhangi bir kişinin yaklaşması engelleneceği, bunun sağlanamadığı durumlarda nesne algılayıcı sistemler veya uyarı sistemleri kullanılacağı, bunun da sağlanamaması durumunda işaretçi kullanılacağı, etrafta bulunan kişilerle koordinasyon sağlanacağı veya çalışma alanına kimsenin girmesine müsaade edilmeyeceği düzenlendi.
• Seçilen iskelenin karmaşıklığına bağlı olarak kurma, kullanma ve sökme planı; yapı işlerinde inşaat mühendisi tarafından yapılır. Gemi inşası ve sökümü işlerinde ise gemi inşaatı ve gemi makineleri mühendisi, makine mühendisi veya inşaat mühendisi tarafından yapılır. Bu plan, iskele ile ilgili detay bilgileri içeren standart form şeklinde olabilecektir.
• İskelelerin kurulması, sökülmesi veya üzerinde önemli değişiklik yapılması, görevli inşaat mühendisi gözetimi altında yapılır. Tersanelerde ise gemi inşaatı ve gemi makineleri mühendisi, makine mühendisi veya inşaat mühendisi gözetimi altında yapılacaktır.
• Mekanik olarak hareket ettirilen seyyar iş ekipmanlarında, iş ekipmanının üretim standardında veya kullanım kılavuzunda insan kaldırılabileceği açıkça belirtilmedikçe ve güvenliğin tam olarak sağlanamadığı durumlarda bu iş ekipmanıyla insan taşınmasına izin verilmez. Taşıma sırasında iş yapılması gerekiyorsa ekipmanın hızı gerektiği gibi ayarlanacaktır.