ENERJİ PİYASASINA İLİŞKİN DÜZENLEMELER

Yetki Belgesi ve Sertifika Bedelleri Hakkında Tebliğ (Sıra Numarası: 2022/1) 27 Ocak 2022 tarihli 31732 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• 5627 sayılı Enerji Verimliliği Kanunu uyarınca Enerji Verimliliği Koordinasyon Kurulu tarafından her yıl ocak ayı içinde yayımlanan yetki belgesi ve enerji yöneticisi sertifikası bedelleri ile Enerji Kaynaklarının ve Enerjinin Kullanımında Verimliliğin Artırılmasına Dair Yönetmelik uyarınca Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından her yıl ocak ayında yayımlanan yetki belgesi bedelleri kapsamında 2022 yılında yürütülecek yetkilendirme ve sertifikalandırma çalışmaları ile ilgili bedeller yeniden belirlendi.
• Yönetmelik ile 27.01.2021 tarihli ve 31377 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yetki Belgesi ve Sertifika Bedelleri Hakkında Tebliğ (Sıra Numarası: 2021/2) yürürlükten kaldırıldı.

ELEKTRİK PİYASASI

ORGANİZE TOPTAN ELEKTRİK PİYASALARINDA ŞEFFAFLIĞIN TEMİNİNE İLİŞKİN USUL VE ESASLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILDI. 

Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunun 06/01/2022 Tarihli ve 10712 Sayılı Kararı ile “Organize Toptan Elektrik Piyasalarında Şeffaflığın Teminine İlişkin Usul ve Esaslarda Değişiklik Yapılmasına Dair Usul ve Esaslar” (“Usul ve Esaslar”), 8 Ocak 2022 tarihli 31713 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre; 

• Usul ve Esaslar’ın amacı, organize toptan elektrik piyasalarında ve EPİAŞ tarafından piyasa işletim lisansı kapsamı dışında işletilen diğer piyasalarda şeffaflığın teminine ilişkin veri paylaşımı usulleri, raporlama prosedürleri ve piyasa katılımcılarının yükümlülüklerinin belirlenmesidir.
• EPİAŞ; işlettiği veya mali uzlaştırmasını gerçekleştirdiği piyasalarda piyasa katılımcılarının, piyasa faaliyetlerini fırsat eşitliği çerçevesinde yürütebilmesi, piyasa katılımcıları arasındaki bilgi asimetrisinin önlenmesi, yürüttükleri faaliyetlerde ve ilgili piyasalarda yaptıkları alışverişlerde doğra kararlar verebilmek için ihtiyaç duydukları bilgilere erişebilmesini temin etmek üzere şeffaflık platformu adı altında bir merkezi veri ve analiz platformu işletmekle yükümlüdür.
• EPİAŞ söz konusu şeffaflık platformunda yayımlanacak verilerin belirlenmesi, güncellenmesi ve platformun piyasaya katkısının geliştirilmesine yönelik istişarelerde bulunmak üzere her yıl, yılın son çeyreğinde bir çalıştay düzenler. Çalıştaya sektör dernekleri, ilgili kurum ve kuruluş temsilcileri ile Kurum temsilcilerinin yanı sıra piyasa katılımcılarının görüşlerinin çalıştaya yansımasını sağlamak üzere istekli sektör temsilcileri ile gözlemcilerin katılması temin edilir. EPİAŞ çalıştayda görüşülen konulara ve ulaşılan sonuçlara ilişkin raporu Kurum’a sunar.
• Şeffaflık platformunda yayımlanacak veriler EPİAŞ tarafından ilgili verilere sahip kuruluşlardan bu mevzuat dayanak gösterilerek İstenir.
• EPİAŞ, şeffaflık platformunda yayımlanan verilere İlişkin ilave hizmetler için ücret talep edebilir.
• İlgili lisans sahibi tüzel kişiler Kurul kararıyla onaylanan şeffaflık platformunda yayımlanacak veriler listesindeki verileri, zamanında, belirlenen formatta ve doğru bir içerikle şeffaflık platformunda paylaşılmak üzere EPİAŞ’a sunmakla yükümlüdür. EPİAŞ, Kurul Kararında yer almayan ancak yayımlanmasında fayda gördüğü verileri Kurumun olumlu görüşünü almak kaydıyla yayımlayabilir.

ELEKTRİK PİYASASI BAĞLANTI VE SİSTEM KULLANIM YÖNETMELİĞİ’NDE DEĞİŞİKLİK YAPILDI.

Elektrik Piyasası Bağlantı ve Sistem Kullanım Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 11 Ocak 2022 tarihli 31716 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• Üretim lisansı sahiplerinin veriş yönündeki anlaşma güçleri lisanslarına derç edilmiş olan kurulu güç değeri ile aynı olmalıdır. Üretim lisansı sahiplerinin veriş yönündeki anlaşma gücü değişiklikleri lisans tadilleri ile uyumlu olacak şekilde bu maddede belirtilen sürelerle sınırlı olmaksızın gerçekleştirilir. Ancak, kömür veya doğal gaza dayalı elektrik üretim lisansı sahipleri, lisanslarına derç edilmiş olan kurulu gücü geçmemek üzere, veriş yönündeki anlaşma güçlerini değiştirmek üzere bir takvim yılında en fazla iki kez değişiklik talebinde bulunabilir. Bu kapsamdaki anlaşma gücü değişiklik talebi, kurulu güce ilişkin son lisans tadilinden önceki kurulu güçten daha düşük güçte olamaz.

ELEKTRİK PİYASASI KANUNU’NDA DEĞİŞİKLİK YAPILDI.

7350 Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun 11 Ocak 2022 tarihli 31716 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• 14.03.2013 tarihli ve 6446 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu’na eklenen geçici madde uyarınca; 
• İstanbul Elektrik, Tramvay ve Tünel İşletmeleri Umum Müdürlüğü, Ankara Elektrik ve Havagazı İşletme Müessesesi, Adana Elektrik İşletme Müessesesi, İzmir Tramvay ve Elektrik Türk A.Ş. ile Etibank, Türkiye Elektrik Kurumu, Türkiye Elektrik Üretim İletim A.Ş. ve elektrik dağıtım şirketleri adına tapuda tescil edilmiş, mülkiyet ve mülkiyetten gayri ayni haklardan elektrik dağıtım faaliyetlerine ilişkin olanlar TEDAŞ Genel Müdürlüğünün başvurusu üzerine resen bedelsiz olarak TEDAŞ Genel Müdürlüğü adına, elektrik iletim faaliyetlerine ilişkin olanlar ise TEİAŞ Genel Müdürlüğünün başvurusu üzerine resen bedelsiz olarak TEİAŞ Genel Müdürlüğü adına tescil edilir.
• Yapılacak tescil işlemlerine ilişkin devir ve tashih işlemleri her türlü harç ve döner sermaye hizmet bedelinden müstesnadır.

ELEKTRİK, SU VE GAZ SAYAÇLARININ İLK, PERİYODİK VE STOK MUAYENESİ MUAYENE VE DAMGALAMA ÜCRETİ ORANLARI BELİRLENMİŞTİR.

Ölçü ve Ölçü Aletlerinden Alınacak Muayene ve Damgalama Ücret Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 22 Ocak 2022 tarihli 31727 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• Elektrik, su ve gaz sayaçlarının ilk, periyodik ve stok muayenesi için verilen başvuru beyannamesinde yer alan sayaç sayısının;
• 0-200 adedi için % 100’ü,

1. 201-500 adedi için % 80’i,
2. 501-1000 adedi için % 60’ı,
3. 1000 adetten fazlası için % 40’ı,

oranında muayene ve damgalama ücreti alınacaktır. Aynı beyannamede farklı muayene ve damgalama ücretine sahip sayaçların bulunması durumunda, yukarıdaki kademelere bağlı olarak toplam muayene ücreti hesaplanırken muayene ücreti en yüksek olandan en düşük olana doğru sıralanacaktır.

PETROL PİYASASI

BAYİ DENETİM SİSTEMİNİN KURULMASI VE UYGULANMASI İÇİN TÜZEL KİŞİLERİN YETKİLENDİRİLMESİ HAKKINDA KARARDA DEĞİŞİKLİK YAPILDI.

Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunun 06/01/2022 Tarihli ve 10719 Sayılı Kararı ile “29.07.2021 tarihli ve 10338 sayılı Bayi Denetim Sisteminin Kurulması ve Uygulanması için Tüzel Kişilerin Yetkilendirilmesi Hakkında Kararda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Karar” 8 Ocak 2022 tarihli 31713 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• Yetkilendirilmiş otomasyon şirketi; hizmet vereceği dağıtıcı lisans sahibi ile yapacağı sözleşmeyle verilecek hizmet koşullarını belirlemekle, sözleşmenin tek taraflı feshi için feshin geçerli olacağı tarihten en az 3 (üç) ay önce ilgili dağıtıcıyı ihbar etmekle yükümlüdür.

SIVILAŞTIRILMIŞ PETROL GAZLARI (LPG) PİYASASI KANUNU VE ELEKTRİK PİYASASI KANUNU’NDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN’DA DEĞİŞİKLİK YAPILDI.

7350 Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun 11 Ocak 2022 tarihli 31716 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• 5307 sayılı Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasası Kanunu ve Elektrik Piyasası Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun kapsamında depolama; piyasa faaliyetinde bulunanların, rafinericilerin veya kullanıcıların stok ihtiyaçlarını karşılamak üzere kendilerine ait veya yapılan sözleşmeler gereği kullanım hakkına sahip bulundukları ve LPG’nin teknik düzenlemelere uygun olarak depolanmasını sağlayan tesisler ile buralarda yürütülen iş ve işlemleri ifade eder.

TÜRK PETROL KANUNU UYGULAMA YÖNETMELİĞİ’NDE BİRTAKIM DEĞİŞİKLİKLER YAPILDI.

Türk Petrol Kanunu Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 15 Ocak 2022 tarihli 31720 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre; 

• Genel Müdür, Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürünü; Genel Müdürlük, Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğünü ifade etmektedir.
• Arama ruhsatı için 492 sayılı Harçlar Kanununa göre belirlenen gerekli başvuru harcı yatırılıp Yönetmelik’in Ek-2, Ek-4 ve Ek-7’sindeki formlarda belirtilen bilgi ve belgeleri Ek-6’ya uygun hazırlayarak, bir asıl ve bir suret olmak üzere Genel Müdürlüğe doğrudan veya Genel Müdürlük internet sayfasında yayımlanan başvuru formu ile internet ortamında başvurulur.
• Arama ruhsatının edinilmesinden sonra, araştırma izni, arama ve işletme ruhsatı başvuruları ile mevcut ruhsatlara ilişkin; süre uzatımları, hisse devri, hak tesisi, kamulaştırma ve kullanma hakkı, saha terk, kısmi terk, sahaya ilave hususlarında Genel Müdürlüğe Yönetmelik’in Ek-10’unda örneği verilen dilekçe ile Ek-4 ve Ek-7’sinde belirtilen bilgi ve belgeler Ek-6’ya uygun hazırlanarak başvurulur.
• Arama ruhsatının alınması için yapılan ilk başvuru ve aynı sahayı tamamen kapsayan diğer başvurulara ilişkin iş ve yatırım programları, Yönetmelik’in Ek-8/A formuna uygun şekilde hazırlanarak ilan tarihini takip eden 60. günden sonra, Genel Müdürlüğün belirleyeceği tarihte, kapalı zarfta Genel Müdürlüğe verilir. Kapalı zarflar aynı gün içerisinde farklı zaman dilimlerinde her bir başvuru sahibinin ayrı ayrı katılımıyla açılarak tutanağa bağlanır. Bu süre içerisinde aynı arazi parçasını kısmen kapsayan arama ruhsatı başvuruları ile altmış günden sonra aynı sahaya yapılan başvurular değerlendirmeye alınmaz.
• Ruhsat veya izin sahibine hakkın niteliğini ve geçerliliğini gösteren, Yönetmelik’in Ek-15, Ek-16 ve Ek-17’sinde yer alan formlara uygun Genel Müdürlükçe onaylanmış belge verilir.
• Genel Müdürlük tarafından hazırlanacak bir sözleşme kapsamında araştırma izninin talep edilmesi halinde talep sahibinden alınacak ücret altmış günlük değerlendirme süresi bitmeden Genel Müdürlüğün bağlı olduğu ilgili saymanlık hesabına ödenir ve ödemeye ilişkin belge Genel Müdürlüğe verilir.
• İşletme ruhsatı kapsamında verilen metan gazı işletme ruhsatı, maden sahibine bildirilir.
• Maden ruhsatı sahibine metan gazı üretmek amacıyla metan gazı işletme ruhsatı ham olarak verilen seviyenin altında olmak kaydıyla, aynı alanda petrol işletme ruhsat sahibi petrol veya doğal gaz üretimi yapabilir.
• Ruhsatlardaki komşuluk ilişkisinde; karalardaki bir ruhsatta açılan kuyunun hedef seviyedeki ve kuyunun son derinliğindeki koordinatlarının yüzeye iz düşümü komşu ruhsat sınırına ham petrol hedefli ise 300 metre, doğal gaz hedefli ise 500 metre mesafeden yakın olamaz. Bu mesafeden daha az mesafede kuyu açılabilmesi iki şirket arasındaki muvafakatname imzalanmasını müteakip Genel Müdürlüğün iznine bağlıdır. Denizlerde ise mesafeler yapıya göre Genel Müdürlükçe ayrıca belirlenir. Bu mesafe tahditlerinin altında planlanan kuyu için komşu ruhsat sahibi ile yapılmış olan muvafakatnamenin Genel Müdürlüğe bildirilmesi gerekmektedir. Muvafakatname alınamamış ise kuyu açmak isteyen ruhsat sahibinin Genel Müdürlüğe yapacağı başvuru üzerine komşu ruhsat sahibinden kendi ruhsat sahasında söz konusu mesafe dahilinde, bir yıl içerisinde kuyu açma programı olup olmadığı hususunda bilgi istenir. Komşu ruhsat sahibinin kuyu açma programı olup olmadığını Genel Müdürlük tarafından uygun görülen sürede bildirmemesi veya kuyu açma programı olmadığını bildirmesi ve kuyu açma talebinin teknik olarak Genel Müdürlükçe uygun görülmesi halinde ruhsat sahibine kuyu açma izni verilir. Komşu ruhsat sahibinin kuyu açma programı olduğunu bildirmesi ve kuyu programını sunması halinde ise nihai değerlendirme Genel Müdürlük tarafından yapılarak talebi teknik olarak daha uygun görülen ruhsat sahibine kuyu açma izni verilir. Genel Müdürlük teknik değerlendirmeler akabinde her iki ruhsat sahibine de kuyu açma izni verebilir. Bu kapsamda izinlerin verildiği tarihten itibaren bir yıl içerisinde kuyu açılmadığının tespiti halinde Genel Müdürlükçe verilen kuyu açma izni ortadan kalkar. Belirtilen sınırlar dahilinde keşif yapılması ve aynı rezervuarın her iki ruhsatta yer alması nedeniyle ihtilaf olması durumunda Yönetmelik’in 18. maddesinin 8. fıkrasında yer alan hükümler uygulanır.

2006 YILINA AİT TÜRKİYE ORTALAMA ELEKTRİK TOPTAN SATIŞ FİYATININ (TORETOSAF) 9,06 KR/KWH OLARAK BELİRLENMESİNE KARAR VERİLDİ.

Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunun 20/01/2022 Tarihli ve 10733, 10734 ve 10740 Sayılı Kararları 22 Ocak 2022 tarihli 31727 sayılı Resmi Gazete’de yayımlandı. Buna göre;

• 10740 sayılı Kurul Kararı ile: Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu Kararının iptali ve yürütmenin durdurulması talebiyle açılan davada Danıştay 13. Dairesi Başkanlığı’nın 07.06.2021 tarihli ve 2021/1019 Esas sayılı yürütmeyi durdurma kararının gereğinin yerine getirilmesini teminen 2006 yılına ait Türkiye Ortalama Elektrik Toptan Satış Fiyatının (TORETOSAF) 9,06 kr/kWh olarak belirlenmesine karar verildi.

DOĞAL GAZ PİYASASI

BOTAŞ TARAFINDAN BAKANLIK GÖRÜŞLERİ ALINMAK KAYDIYLA BÖLGESEL VE İKLİMSEL KOŞULLAR DİKKATE ALINARAK İL VEYA BÖLGE BAZINDA KADEMELİ DOĞAL GAZ SATIŞ FİYATI UYGULANABİLECEĞİ DÜZENLENDİ. 

7351 Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun 22 Ocak 2022 tarihli 31727 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre; 

• BOTAŞ tarafından bakanlık görüşleri alınmak kaydıyla bölgesel ve iklimsel koşullar dikkate alınarak il veya bölge bazında kademeli doğal gaz satış fiyatı uygulanabilir.

İLETİŞİM ŞEBEKESİ ASGARİ STOK MİKTARI İLE 2022 YILI ULUSAL DOĞAL GAZ TÜKETİM TAHMİNİ BELİRLENDİ.

Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunun 27/01/2022 Tarihli ve 10745, 10747 ve 10748 Sayılı Kararları 28 Ocak 2022 tarihli 31733 sayılı Resmi Gazete’de yayımlandı. Buna göre; 

• 10745 sayılı Kurul Kararı ile: İletişim Şebekesi Asgari Stok Miktarı belirlendi. Buna göre;
• BOTAŞ İletim Şebekesi İşleyiş Düzenlemelerine İlişkin Esaslar (ŞİD)’da yer alan “Operasyonel Akış Tedbirleri” kapsamında “… İletim Şebekesi Asgari Stok Miktarı Kurul Kararı ile belirlenir… .” hükmü çerçevesinde İletim Şebekesi Asgari Stok Miktarı’nın belirlenmesine ilişkin alınan Karar uyarınca; 2022 Gaz Yılından itibaren uygulanmak üzere konu hakkında yeni bir karar alınıncaya kadar İletişim Şebekesi Asgari Stok Miktarı 360.298.645 Stdm3 olarak belirlendi.

2022 YILI ULUSAL DOĞAL GAZ TÜKETİM TAHMİNİ BELİRLENDİ.

Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunun 27/01/2022 Tarihli ve 10745, 10747 ve 10748 Sayılı Kararları 28 Ocak 2022 tarihli 31733 sayılı Resmi Gazete’de yayımlandı. Buna göre; 

• 10747 sayılı Kurul Kararı ile: 2022 yılı ulusal doğal gaz tüketim tahmini belirlendi. Buna göre;
• 2022 yılı ulusal doğal gaz tüketim tahmininin, doğal gazın 9155 kcal/m3 üst ısıl değeri esas alınarak 60.044.873.569 Sm3 (638.877.454.771 kWh) olarak belirlenmesine karar verildi.
• YENİLENEBİLİR ENERJİ PİYASASI

YERLİ AKSAM YÖNETMELİĞİ’NDE DEĞİŞİKLİK YAPILDI.

Yerli Aksam Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 5 Ocak 2022 tarihli 31710 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre; 

• Birleşik yenilenebilir elektrik üretim tesisleri ile destekleyici kaynaklı elektrik üretim tesislerinde YADF’nin, ana kaynak bazında ve ana kaynağın faydalanma süresince uygulanması hususu değiştirilerek yalnızca ana kaynağın faydalanma süresince uygulanacağı düzenlendi.

YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARININ ELEKTRİK ENERJİSİ ÜRETİMİ AMAÇLI KULLANIMINA İLİŞKİN KANUN’DA DEĞİŞİKLİK YAPILDI.

7350 Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun 11 Ocak 2022 tarihli 31716 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• 10.05.2005 tarihli ve 5346 sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanun’a yapılan ekleme uyarınca; 30.06.2021 tarihinden sonra işletmeye giren kapasite artışları, işletmeye giriş tarihinden itibaren yerli katkı fiyatından yararlanacaktır.

MİLLETLERARASI ANDLAŞMALAR

TÜRKİYE CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ, AZERBAYCAN CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ VE GÜRCİSTAN HÜKÜMETİ ARASINDA GÜMRÜK KONULARINDA ÜÇLÜ KOMİTE TESİS EDİLMESİNE İLİŞKİN PROTOKOLÜN ONAYLANMASINA KARAR VERİLDİ.

Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti, Azerbaycan Cumhuriyeti Hükümeti ve Gürcistan Hükümeti Arasında Gümrük Konularında Üçlü Komite Tesis Edilmesine İlişkin Protokolün Onaylanması Hakkında Karar (Karar Sayısı: 5083) 7 Ocak 2022 tarihli 31712 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak depozitör ülkenin Taraflar’ın Protokol’ün yürürlüğe girişi için gerekli olan iç prosedürlerin tamamlandığını diğer Taraflar’a bildirdiği tarihi takip eden otuzuncu günde yürürlüğe girecektir. Buna göre; 

• İzmir’de 08 Ekim 2021’de imzalanan “Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti, Azerbaycan Cumhuriyeti Hükümeti ve Gürcistan Hükümeti Arasında Gümrük Konularında Üçlü Komite Tesis Edilmesine İlişkin Protokol”ün onaylanmasına karar verildi.
• Tarafların ilgili tüm alanlarda iş birliği, kurulan “Gümrük Konularında Üçlü Komite” ve çalışma grupları bünyesinde yürütülecektir. 
• Komite ile, Türkiye-Azerbaycan-Gürcistan arasında gümrük konularındaki iş birliği koordine ve teşvik edilirken, iş birliğinin geliştirilmesine yönelik ana alanlar, yöntem ve imkanların da araştırılmasına karar verildi. Bu kapsamda tarafların, sınır geçişlerini kolaylaştırmak, basitleştirmek, güvenli hale getirmek ve gümrük işlemlerinin etkin olmasını sağlamak amacıyla ortak çaba göstermesi hususunda mutabık kalındı.
• Komitenin 
• Gümrük politika ve usulleri, 
• Kolluk görevleri, 
• Modernizasyon programları ve tedarik zincirinin güvenliğine ilişkin mevcut bilgi ve en iyi uygulamalara dair deneyimlerin paylaşılması, 
• Dolaşımdaki eşyaya ilişkin verilerin doğru olmasını sağlamak amacıyla gümrük işlemlerinde ve gümrük muayenesinde kullanılan teknolojilerin geliştirilmesi, 
• Fikri mülkiyet haklarının korunması 

gibi birçok alanda çalışmasına karar verildi.

• Ayrıca, komitede, 
• Gümrük konularında iyileştirme, 
• Uluslararası iş birliği ve eğitim, 
• Veri değişimi, 
• Gümrük muhafaza konularında iş birliği,
• Risk yönetimi ve istatistik konularında 

çalışma grupları kurulacaktır.

• Komite toplantıları, yılda bir defa olmak üzere dönüşümlü olarak gerçekleştirilecektir. 
• İşbu Protokol süresiz olarak akdedildi. 

TÜRKİYE CUMHURİYETİ ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI İLE AZERBAYCAN CUMHURİYETİ ENERJİ BAKANLIĞI ARASINDA DOĞAL GAZ TESLİMATINA İLİŞKİN MUTABAKAT ZAPTININ ONAYLANMASINA KARAR VERİLDİ.

Türkiye Cumhuriyeti Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile Azerbaycan Cumhuriyeti Enerji Bakanlığı Arasında Doğal Gaz Teslimatına İlişkin Mutabakat Zaptının Onaylanması Hakkında Karar (Karar Sayısı: 5088) 11 Ocak 2022 tarihli 31716 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak tarafların yürürlüğe giriş için gerekli iç yasal usullerin tamamlandığını diplomatik yollarla birbirlerine bildirdikleri son yazılı bildirimin alındığı tarihte yürürlüğe girecek olup 31 Aralık 2024 tarihine kadar yürürlükte kalacaktır. Buna göre;

• Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Azerbaycan Cumhuriyeti hükümeti arasında, 25 Ekim 2011 tarihinde, işbu Zapt için bir çerçeve teşkil eden “Türkiye Cumhuriyeti’ne Doğal Gaz Satışına ve Azerbaycan Cumhuriyeti Kaynaklı Doğal Gazın Türkiye Cumhuriyeti Topraklarından Transit Geçişine ve Doğal Gazın Türkiye Cumhuriyeti Toprakları Üzerinden Taşınması İçin Münhasır Boru Hattının Geliştirilmesine İlişkin Anlaşma”nın (“HAA”) imzalanmış olmasına, Boru Hatları ile Petrol Taşıma A.Ş. (“BOTAŞ”) ile Azerbaycan Gaz Tedarik Şirketi’nin HAA’ya istinaden 25 Ekim 2011 tarihinde “Doğal Gaz Alım Satın Anlaşması” (“GSA”) imzalamış olmasına; Azerbaycan Cumhuriyeti’nin, BOTAŞ ve STPAŞ arasında imzalanacak bir anlaşmaya istinaden SOCAR Turkey Petrokimya A.Ş.’ye (“STPAŞ”) yıllık 1,7 milyar metreküpe (“bcma”) kadar olan doğal gaz tedarikine yönelik niyetini bildirmesine binaen taraflar aşağıdaki hususlarda anlaşmaya vardılar:

1. BOTAŞ, GSA’nın yıllık miktarından 1.7 bcma’ya kadar olan doğal gazı 31 Aralık 2024 tarihine kadar STPAŞ’a tedarik edecektir. STPAŞ, bu yıllık miktarı SOCAR Turkey Enerji A.Ş.’nin grup şirketlerinin ihtiyaçlarını karşılamak için kullanacaktır.
2. Yukarıdaki paragraf 1 kapsamındaki doğal gaz hacimlerinin fiyatı; GSA’nın ithalat fiyatı artı Türkiye Cumhuriyeti toprakları içindeki taşıma tarifesi ve varsa BOTAŞ’ın yaptığı diğer taşıma masrafları artı Türkiye Cumhuriyeti’nde geçerli tüm vergiler olacaktır.
3. Paragraf 1 ve 2’nin uygulanması için ticari koşullar ve teslimat için hazır edilecek miktarlar, BOTAŞ’ın ilgili gaz satış anlaşmalarındaki al veya öde yükümlülükleri dikkate alınacak BOTAŞ ve STPAŞ arasında yapılacak ayrı bir kontrat altında her yıl kararlaştırılacaktır.
4. Taraflar, Azerbaycan’daki üretim projelerinden üretilecek veya Azerbaycan üzerinden taşınacak ilave doğal gaz hacimlerini iletmek suretiyle, “Bakü-Tiflis-Erzurum” ve “Trans Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı” dahil olmak üzere mevcut boru hatlarının maksimum teknik kullanılabilir kapasitelerinden faydalanmak için ellerinden gelen çabayı göstereceklerdir. Bu bağlamda, Türk Tarafı söz konusu doğal gaz hacimlerinin Türkiye doğal gaz piyasasında ticareti için gereken tüm desteği sağlayacaktır.
5. Taraflar, iki ülke için kazançlı olacağı değerlendirilen ortak ilgi alanlarındaki iş birliklerini daha da artırmaya karar verdiler.
6. Yukarıdaki paragraf 5’in amaçları açısından, BOTAŞ ve SOCAR gerekli tüm faaliyetleri gerçekleştirecek ve ihtiyaç halinde doğrudan kendileri tarafından veya iştirakleri yoluyla ortak teşebbüs(ler) kuracaklardır.
7. Tarafların ortak mutabakatı üzerine Zapt’a ekleme yapılabilecek ya da değiştirilebilecektir.
8. Taraflar arasında, işbu Zapt hakkında ya da bundan doğan bir anlaşmazlık ya da iddia çıkarsa, Taraflar bu anlaşmazlıkları doğrudan müzakerelerle dostane bir şekilde çözeceklerdir.
9. Zapt, 22 Aralık 2021 tarihinde Bakü’de iki asıl nüsha halinde, tüm metinler eşit derecede geçerli olacak şekilde her biri Türkçe, Azerice ve İngilizce dillerinde imzalandı. Türkçe, Azerice ve İngilizce metinlerin farklı yorumlanması durumunda İngilizce metin esas alınacaktır.

ATAMA VE GÖREVLENDİRMELER

CUMHURBAŞKANLIĞI TARAFINDAN BİRTAKIM ATAMALAR GERÇEKLEŞTİRİLDİ.

Cumhurbaşkanlığı Tarafından Yapılan Atama Hakkında Karar (Karar: 2022/5) 11 Ocak 2022 tarihli 31716 sayılı Resmi Gazete’de yayımlandı. Buna göre;

• Büyükelçi Serdar KILIÇ Ermenistan Cumhuriyeti Nezdinde Türkiye Cumhuriyeti Özel Temsilcisi olarak görevlendirildi.

Cumhurbaşkanlığı Tarafından Yapılan Atamalar Hakkında Kararlar (Karar: 2022/6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14)  15 Ocak 2022 tarihli 31720 sayılı Resmi Gazete’de yayımlandı. Buna göre; 

• Strateji ve Bütçe Başkanlığında açık bulunan Plan ve Programlar Genel Müdürlüğüne Osman Nuri ERDEM atandı.
• Strateji ve Bütçe Başkanlığında açık bulunan Ekonomik Modelleme ve Konjonktür Değerlendirme Genel Müdürlüğüne Esra GÜLER atandı.
• Strateji ve Bütçe Başkanlığında açık bulunan Sektörler ve Kamu Yatırımları Genel Müdürlüğüne Nebi ÇELİK atandı.
• Strateji ve Bütçe Başkanlığında açık bulunan Yönetim Hizmetleri Genel Müdürlüğüne Mehmet AYDIN atandı.
• Strateji ve Bütçe Başkanlığında açık bulunan Sektörler ve Kamu Yatırımları Genel Müdür Yardımcılığına Çağatay Emrah ÖNGÜT atandı.
• Strateji ve Bütçe Başkanlığında açık bulunan Başmüfettişliğe Müfettiş Mehmet KONCA atandı.
• Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Müfettişi Recep GÜNER görevinden alındı.

Cumhurbaşkanlığına, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat OKTAY’ın Vekalet Etmesine Dair Tezkere 17 Ocak 2022 tarihli 31722 sayılı Resmi Gazete’de yayımlandı. Buna göre;

• Cumhurbaşkanı 17.01.2022 tarihinde Arnavutluk Cumhuriyeti’ne ziyarette bulunduğundan dönüşüne kadar Cumhurbaşkanlığına Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat OKTAY vekalet etti.

Cumhurbaşkanlığı Tarafından Yapılan Atamalar Hakkında Kararlar (Karar: 2022/21, 22, 23, 24, 25, 26, 27) 29 Ocak 2022 tarihli 31734 sayılı Resmi Gazete’de yayımlandı. Buna göre;

• Görevden affını isteyen ve görevden af talebi kabul edilen Abdulhamit Gül’den boşalan Adalet Bakanlığı’na Bekir BOZDAĞ atandı.
• Adli Tıp Kurumu Başkanlığı’na Hızır ASLIYÜKSEK atandı.
• Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığı’na Erhan ÇETİNKAYA atandı.
• Türkiye İstatistik Kurumu Başkan Yardımcılığı’na Doç. Dr. İbrahim DEMİR atandı.
• Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Demetim Standartları Kurulu;
• Başkanlığı’na Hasan ÖZÇELİK,
• Üyeliğine Muhiddin GÜLAL,
• Üyeliğine Ahmet PELİT,
• Üyeliğine Ünal ERYILMAZ,

atandı.

• Ticaret Bakanlığı Bilgi Teknolojileri Genel Müdür Yardımcılığı’na Nurullah Celal USLU atandı. 

CUMHURBAŞKANI KARARLARI

ÖZEL TÜKETİM VERGİSİ KANUNUNA EKLİ (II) SAYILI LİSTEDE YER ALAN BAZI MALLARIN ÖZEL TÜKETİM VERGİSİ ORANLARINA ESAS ÖZEL TÜKETİM VERGİSİ MATRAHLARI YENİDEN TESPİT EDİLDİ.

4760 Sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununa Ekli (II) Sayılı Listede Yer Alan Bazı Malların Özel Tüketim Vergisi Oranlarına Esas Özel Tüketim Vergisi Matrahlarının Yeniden Tespiti Hakkında Karar (Karar Sayısı: 5096) 13 Ocak 2022 tarihli 31718 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre; 

• Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (II) sayılı listedeki 87.03 G.T.İ.P. numaralı mallardan “– Diğerleri” satırı altında yer alan bazı mallar için farklı matrah grupları ile bu matrah gruplarına ilişkin oranlar oluşturulmuş ve özel tüketim vergisi oranlarına esas özel tüketim vergisi matrahları aşağıdaki şekilde tespit edildi.

2022 YILI YATIRIM PROGRAMININ KABULÜ VE UYGULANMASINA DAİR KARAR YAYIMLANDI.

2022 Yılı Yatırım Programının Kabulü ve Uygulanmasına Dair Karar (Karar Sayısı: 5123) 15 Ocak 2022 tarihli 31720 sayılı Resmi Gazete 1. Mükerrer’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• 2022 Yılı Yatırım Programında (“Yatırım Programı”) yer alan projelerin her türlü parametre değişikliği, yıl içinde yatırım programına proje alınması ya da çıkarılması, iz ödenekli projelere yıl içinde ödenek aktarılması, projelere ve kamulaştırma tertiplerine ek ödenek tahsis edilmesi işlemleri Strateji ve Bütçe Başkanlığı tarafından Hazine ve Maliye Bakanlığından görüş alınacak Cumhurbaşkanı onayına sunulur.
• Aşağıdaki hususlar kurum üst yöneticisinin onayıyla karara bağlanır. Söz konusu işlemler hakkında Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Strateji ve Bütçe Başkanlığına bilgi verilir.
• Toplu projelerde ve yatırım programında detayı tadat edilmemiş toplulaştırılmış projelerde alt projelerin belirlenmesi, ana proje parametrelerine bağlı kalmak kaydıyla ad, yer, süre, karakteristik ve ödenek değişikliği.
• Projeler kapsamında ihale edilmiş işlerin sözleşme bedelinde (ihale bedeli) fiyat ve kur değişikliğinden kaynaklanan artış ile anahtar teslimi götürü bedel ihale edilen işlerde sözleşme bedelinin toplamda %10’una; birim fiyat teklif alınmak suretiyle ihale edilen işlerde toplamda %20’sine kadar iş artışından kaynaklanan proje maliyet değişikliği; 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu’na göre ihale edilmiş projelerde ise sözleşme bedelindeki iş artışından kaynaklanan %30’a kadar maliyet değişikliği.
• 250 milyon TL’nin altında olan ihale edilmemiş projelerde %10’a kadar maliyet değişikliği.
• Detayı tadat edilmemiş toplulaştırılmış projelerin alt projelerinde, ana proje maliyetinde en fazla %10’a kadar artışa yol açan %20’ye kadar maliyet artışı.
• 2022 yılında bitirilmesi programlanmış projeler hariç süre değişikliği.
• Aynı sektör ve alt projeler arası ödenek aktarmaları ile GAP, DAP, KOP ve DOKAP kodlu projelerin her bir bölgenin kendi içindeki ödenek aktarmaları.
• Yıllık projelerin ödenek değişikliğinden kaynaklanan maliyet değişikliği kendiliğinden yapılmış sayılır.
• Detayı tadat edilmiş toplulaştırılmış projelerin alt projeleriyle ilgili işlemler müstakil projelerdeki gibi uygulanır.
• Maliyeti 30 milyon TL’nin üzerinde olan yeni proje teklifleri fizibilite raporu ile birlikte Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Strateji ve Bütçe Başkanlığına sunulur.
• Yatırım projelerinin teklif, yıl içi işlemler ve izleme süreçleri Kamu Yatırımları Bilgi Sistemi üzerinden yapılır. İlgili sistem Hazine ve Maliye Bakanlığının izlemesi için erişimine açılır.

Yatırım Programında yer almayın herhangi bir yatırım projesinin veya Yatırım Programında yer almakla birlikte Programda belirlenen parametrelerine uygun olmayan projelerin ihalesine çıkılamaz ve harcama yapılamaz.

DÜZELTME: 14/1/2022 Tarihli ve 5123 Sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile İlgili 16 Ocak 2022 tarihli 31721 sayılı Resmi Gazete’de yayımlandı. Buna göre;

• 15.01.2022 tarihli ve 31720 mükerrer sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan, 14.01.2022 tarihli ve 5123 sayılı Cumhurbaşkanı Kararının eki 2022 Yılı Yatırım Programının Kabulü ve Uygulanmasına Dair Kararın sehven mükerrer yayımlanan 159. sayfası değiştirilerek düzeltildi.

GÜMRÜK, TİCARET, YATIRIM VE İTHALAT MEVZUATI KAPSAMINDAKİ DEĞİŞİKLİKLER

TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ İLE ODALAR VE BORSALAR KANUNU’NDA DEĞİŞİKLİK YAPILDI.

7350 Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun 11 Ocak 2022 tarihli 31716 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanunu’na ilişkin değişiklikleri 01.01.2022 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yürürlüğe girdi. Buna göre;

• 11.11.2020 tarihli ve 7256 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun kapsamında tamamının tahsilinden vazgeçilecek olan 18.5.2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanunu hükümlerine göre üyelerin oda ve borsalara olan aidat, navlun hasılatından alınacak oda payları ve borsa tescil ücreti ile oda ve borsaların Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğine olan aidat borçları asılları ile 03.06.2007 tarihli ve 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu uyarınca Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğine ödenmesi gereken sigorta eksperleri ve sigorta acenteleri levha aidat borç asılları hakkında 31.12.2023 tarihine kadar;

1. Derdest olan icra ve iflas takipleri durur, taraf ve takip işlemleri yapılmaz,
2. İhtiyati haciz kararları icra ve infaz edilmez,
3. Yeni icra ve iflas takipleri yapılmaz,
4. Zamanaşımı süreleri ile takip hukukuna ilişkin süreler durur. Bu süreler durma süresinin sona erdiği günden itibaren işlemeye başlar.

PERAKENDE TİCARETİN DÜZENLENMESİ HAKKINDA KANUN’DA YER ALAN İDARİ PARA CEZALARINDA DEĞİŞİKLİK YAPILDI.

7350 Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun 11 Ocak 2022 tarihli 31716 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• 14.01.2015 tarihli ve 6585 sayılı Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun kapsamında bir mal veya hizmetin satış fiyatında fahiş artış yapan üretici, tedarikçi ve perakende işletmeler on bin Türk lirasından yüz bin Türk lirasına kadar; piyasada darlık yaratıcı, piyasa dengesini ve serbest rekabeti bozucu faaliyetler ile tüketicinin mallara ulaşmasını engelleyici faaliyetlerde bulunan üretici, tedarikçi ve perakende işletmeler ise yüz bin Türk lirasından iki milyon Türk lirasına kadar idari para cezası ile cezalandırılacaktır.

İTHALATTA STANDARTLARA UYGUNLUK DENETİMİNE TABİ ÜRÜNLER LİSTESİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILDI. 

İthalatta Standartlara Uygunluk Denetimi Tebliği (Ürün Güvenliği ve Denetimi: 2022/1)’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Ürün Güvenliği ve Denetimi: 2022/26) 14 Ocak 2022 tarihli 31719 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre; 

• İthalatta Standartlara Uygunluk Denetimi Tebliği (Ürün Güvenliği ve Denetimi: 2022/1)’nin Ek-1 İthalatta Standartlara Uygunluk Denetimine Tabi Ürünler listesinde yer alan “7225.30.90.00.00” GTİP numaralı madde aşağıdaki şekilde değiştirildi ve aynı GTİP numaralı maddeden sonra gelmek üzere aşağıdaki madde eklendi.

İTHALLATA HAKSIZ REKABETİN ÖNLENMESİNE İLİŞKİN TEBLİĞ YAYIMLANDI. 

İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesine İlişkin Tebliğ (No: 2021/52) 15 Ocak 2022 tarihli 31720 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• Tebliğ’in amacı, 01.04.2021 tarihli ve 31441 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesine İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2021/10) ile Çin Halk Cumhuriyeti (“ÇHC”) menşeli 8408.90.41.90.00 gümrük tarife istatistik pozisyonu altında yer alan “diğerleri (sıkıştırmayla ateşlemeli içten yanmalı pistonlu motorlardan (dizel veya yarı dizel) gücü 15kW’ı geçmeyenler)” ithalatına yönelik başlatılan ve Ticaret Bakanlığı İthalat Genel Müdürlüğü tarafından yürütülen damping soruşturmasının tamamlanması neticesinde alınan kararın yürürlüğe konulmasıdır.
• Yürütülen soruşturma sonucunda, ÇHC menşeli soruşturma konusu ürün ithalatının dampingli olduğu ve yerli üretim dalında zarara neden olduğu tespit edildi. 
• Bu çerçevede, soruşturma neticesinde ulaşılan tespitleri değerlendiren Kurulun kararı ve Ticaret Bakanının onayı ile aşağıdaki tabloda gümrük tarife istatistik pozisyonu (“GTİP”), eşya tanımı ve menşe ülkesi belirtilen eşyanın Türkiye’ye ithalatında aşağıdaki tabloda gösterilen tutarda dampinge karşı kesin önlemin uygulanmasına karar verildi.

TÜRKİYE CUMHURİYET MERKEZ BANKASI NEZDİNDEKİ YABANCI ÜLKE MERKEZ BANKALARINA AİT PARA, ALACAK, MAL, HAK VE VARLIKLARA HACİZ, İHTİYATİ TEDBİR VEYA İHTİYATİ HACİZ KONULAMAYACAĞI DÜZENLENDİ. 

7351 Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun 22 Ocak 2022 tarihli 31727 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası nezdindeki yabancı ülke merkez bankalarına ait para, alacak, mal, hak ve varlıklar haczedilemez, üzerlerine ihtiyati tedbir veya ihtiyati haciz konulamaz.

SERMAYE PİYASASI ARAÇLARININ TEMİNATLI İHRACINA İLİŞKİN USUL VE ESASLAR DÜZENLENDİ.

Sermaye Piyasası Araçlarının Teminatlı İhracına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ (II-31/B.1) 26 Ocak 2022 tarihli 31731 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre; 

• Tebliğin amacı, sermaye piyasası araçlarının Tebliğ kapsamında teminatlı ihracında verilecek teminatlara, teminat yönetim sözleşmelerine ve teminat yöneticisine ilişkin uygulanacak usul ve esasları düzenlemektir.
• Sermaye piyasası araçlarının Tebliğ kapsamında teminatlı ihracında, ihraççının bu araçlardan doğan yükümlülüklerinin vadesinde yerine getirilmesini sağlamak üzere, teminata konu varlıkların sevk ve idaresinin sağlanması, korunması, muhafazası amacıyla teminat yöneticisine mevzuatta öngörülen usulde mülkiyeti devredilir veya bunlar üzerinde teminat yöneticisi lehine sınırlı ayni hak tesis edilir.
• İhraççılar, ihraç edecekleri sermaye piyasası araçlarını Tebliğ kapsamında teminat altına alabilir. Sermaye Piyasası Kurulu (“Kurul”); ihraççı, ihraççının türü veya finansal durumu, ihraç tutarı ve/veya ihracı planlanan sermaye piyasası aracı türüne göre ihraç edilecek sermaye piyasası aracının Tebliğ kapsamında teminat altına alınmasını zorunlu tutabilir.
• Teminata konu varlıkların mülkiyetinin teminat yöneticisine devri veya bunlar üzerinde teminat yöneticisi lehine sınırlı ayni hak tesisine ilişkin işlemler tamamlanmadan, Tebliğ kapsamında teminatlı sermaye piyasası aracının satışına başlanamaz. Bu işlemler en geç satışa başlanmadan bir iş günü önce tamamlanır ve işlemlerin tamamladığı hususu satıştan önce Kamuyu Aydınlatma Platformu (“KAP”)’nda ilan edilir. Tebliğ kapsamında ihraç edilecek sermaye piyasası araçlarının tahsisli olarak veya borsada işlem görmeyecek şekilde nitelikli yatırımcılara satılması durumunda, bu madde kapsamında yapılması gereken ilanlar Merkezi Kayıt Kuruluşu Anonim Şirketi (“MKK”) aracılığıyla yatırımcılara elektronik ortamda iletilir ve ihraççının internet sitesinde yayımlanarak yatırımcıların erişimine açık tutulur. MKK aracılığıyla yapılacak duyuruların gönderim şekli ve usulüne ilişkin esaslar MKK tarafından belirlenir.
• Kurul, teminata konu varlıkların devir tarihindeki değerinin, ihraççının teminatlı ihraç edilecek sermaye piyasası araçlarından doğan yükümlülüklerinin devir tarihi itibarıyla hesaplanan tutarına eşit ya da bu tutardan yüksek olmasını isteyebilir.
• Tebliğ kapsamında sermaye piyasası araçlarının teminatlı ihracı için Kurul’dan bu amaçla bir ihraç tavanı alınır. Alınan ihraç tavanı kapsamında yapılacak ihraçların teminatlı olması zorunludur.
• İhraç tavanının onaylanması amacıyla Kurula yapılan başvuruda iletilecek yetkili organ kararlarında, Borçlanma Araçları Tebliği (VII-128.8)’nin yetkili organ kararına ilişkin 5. maddesi hükümleri kıyasen uygulanır. Yetkili organ kararlarında sermaye piyasası aracının Tebliğ kapsamında teminatlı ihraç edileceği hususu açıkça belirtilir.
• Aşağıdaki varlıklar, ihraç edilecek sermaye piyasası araçları için bu Tebliğ kapsamında teminata konu olabilir:

1. Nakit (Türk Lirası/konvertibl döviz).
2. Varlığa veya İpoteğe Dayalı Menkul Kıymetler Tebliği (III-58.1)’nin 16. maddesinde belirlenen nitelikleri haiz, aynı Tebliğ’in 15. maddesinin birinci fıkrasında sayılan izahname veya ihraç belgesinde belirtilmek koşuluyla fon portföyüne dahil edilebilecek varlıklar.
3. Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından ihraç edilen döviz cinsinden tahviller, Devlet iç borçlanma senetleri, Hazine ve Maliye Bakanlığı Varlık Kiralama Anonim Şirketi tarafından ihraç edilen kira sertifikaları.
4. Borsa İstanbul A.Ş. Yıldız Pazarda işlem gören paylar.
5. Bankalar tarafından ihraç edilmiş öz kaynak hesaplamasına dahil edilecek niteliktekiler hariç borçlanma araçları.
6. Herhangi bir kısıtlama içermeksizin ilk talepte derhal ödeme taahhüdünü içeren banka teminat mektupları.
7. Yatırım fonu katılma payları.
8. Borsada işlem gören standart kıymetli madenler.
9. İpoteğe dayalı menkul kıymetler ve varlığa dayalı menkul kıymetler.
10. Niteliğine uygun olması durumunda sigortalanması şartıyla 6750 sayılı Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Kanunu (“TTRK”) kapsamındaki alacaklar, her türlü kazanç ve iratlar, başka bir sicile kaydı öngörülmeyen ve idari izin belgesi niteliğinde olmayan her türlü lisans ve ruhsatlar, kira gelirleri, kiracılık hakkı, makine ve teçhizat, araç, ekipman, alet, iş makinaları, elektronik haberleşme cihazları dahil her türlü elektronik cihaz gibi menkul işletme tesisatı, ticari işletme veya esnaf işletmesi.
11. Sigortalanması şartıyla, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu (“TMK”) uyarınca taşınmaz mülkiyetine konu varlıklar.
12. Yukarıda sayılan teminat olarak kabul edilebilecek varlıklar üzerinde tesis edilebilecek sınırlı ayni haklar.
13. Kurul’ca uygun görülecek diğer varlıklar.

• Üzerinde sınırlı ayni hak bulunan taşınmazlar ancak söz konusu taşınmazın değerini düşüren mevcut ayni hak yükümlülüğünden arta kalan değeri kadar dikkate alınır. Bu değer Tebliğ çerçevesinde yaptırılacak değerleme ile tespit edilir.
• Kurul; ihraççı ile teminata konu varlıkların niteliğini, likiditesini ve benzeri özelliklerini dikkate alarak ihraççılardan teminata konu varlıkların çeşitlendirilmesini ve/veya değiştirilmesini talep etmeye, söz konusu varlıkların hangi oranda teminat olarak kabul edilebileceğini belirlemeye ve/veya teminata konu varlıkların düzenli olarak ve/veya arızi olarak yeniden değerlenmesini talep etmeye yetkilidir.
• Teminata konu varlıkların teminat yöneticisine devredildiği veya bunlar üzerinde teminat yöneticisi lehine sınırlı ayni hak tesis edildiği tarih itibarıyla aşağıdaki şartları sağlaması zorunludur:

1. Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından ihraç edilen döviz cinsinden tahviller, Devlet iç borçlanma senetleri, Hazine ve Maliye Bakanlığı Varlık Kiralama Anonim Şirketi tarafından ihraç edilen kira sertifikaları hariç, teminata konu varlıkların Türkiye Cumhuriyeti sınırları içinde olması, teminata konu varlığın alacak olması halinde ise söz konusu alacağın borçlusunun Türkiye’de yerleşik kişilerden olması,
2. Varlıkların üzerinde devri veya sınırlı ayni hak tesisini kısıtlayıcı yükümlülüklerin bulunmaması.

• Yukarıda belirtilen TTRK kapsamındaki varlıklar, TMK uyarınca taşınmaz mülkiyetine konu varlıklar ve teminata konu olabilecek varlıklar üzerinde tesis edilebilecek sınırlı ayni hakların piyasa değeri, bu varlıkların teminat yöneticisine devrinden veya bunlar üzerinde teminat yöneticisi lehine sınırlı ayni hak tesis edilmesinden önce Kurulun değerlemeye ilişkin düzenlemeleri çerçevesinde belirlenir. Bunlardan taşınmaz varlıklar için iki farklı değerleme şirketinden değerleme raporu alınması ve bu raporlarda tespit edilen değerlerden düşük olanının esas alınması gerekir.
• Teminata konu varlıkların, teminat yöneticisinin borçları dışındaki bir nedenle haczedilmesi, bir mahkeme kararı gereği veya kanuna dayalı işlemle teminat yöneticisinin mülkiyetinden çıkması, tedbir uygulanması yahut yok olması gibi hallerde, ihraççı veya ilgili üçüncü kişi tarafından söz konusu varlıkların yerine aynı değerde yeni varlıkların ve/veya hakların üç iş günü içerisinde teminat yöneticisine devredilmesi veya üzerinde teminat yöneticisi lehine sınırlı ayni hak tesis edilmesi zorunludur.
• Teminata konu varlıklara ait dönemsel gelirler, aksi teminat yönetim sözleşmesinde kararlaştırılmadıkça teminata konu varlık değerine eklenir.
• Teminata konu varlıklar, ihraç edilecek sermaye piyasası araçlarından doğan yükümlülüklerin vadesinde yerine getirilmesini temin amacıyla sınırlı olmak üzere teminat yöneticisine devredilir veya bu varlıklar üzerinde teminat yöneticisi lehine sınırlı ayni hak tesis edilir. Teminata konu varlıklar, teminat yöneticisinin malvarlığından ayrıdır ve ayrı izlenir. Teminata konu varlıklar, teminat yöneticisinin borçları nedeniyle kamu alacakları için olsa dahi haczedilemez, rehnedilemez, iflas masasına dahil edilemez ve üzerlerine ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz konulamaz. Teminata konu varlığın, teminat olarak devredildiği veya üzerinde teminat yöneticisi lehine sınırlı ayni hak tesis edildiği hususu ilgili sicilde beyanlar hanesine kaydedilir.
• Bankalar, MKK veya diğer finansal kuruluşlar nezdinde tutulmakta olan teminata konu varlıklar teminat yöneticisinin kendi varlığından ayrı hesaplarda izlenir. Teminat yöneticisi adına açılacak olan hesapların teminat yönetim sözleşmesi gereği açılmış olduğu, bankalar, MKK veya ilgili diğer finansal kuruluşlar tarafından açıkça tanımlanır ve bu hesaplar amacı dışında kullanılamaz. Bu hesaplar teminat olarak gösterilemez, üzerinde blokaj, rehin ve benzeri herhangi bir takyidat tesis edilemez.
• Teminat yöneticisi tarafından teminata konu varlıklar için banka hesabı açtırılırken, bankaya söz konusu hesaptaki varlığın teminat yönetim sözleşmesi gereği açılmış olduğu ve herhangi bir şekilde kendi hesabı ile birleştirilmemesi gerektiği hususunda yazılı bilgi verilmesi ve bankadan konuya ilişkin onay alınması zorunludur. Açılan hesap, teminat yöneticisinin banka nezdindeki diğer hesaplarından ayrıştırılabilecek şekilde isimlendirilir. Banka tarafından 15 iş günü içerisinde konuya ilişkin onay verilmemesi durumunda teminat yöneticisi ilgili tutarı başka bir bankaya aktarmak zorundadır.
• Teminat yöneticisi tarafından teminata konu varlıkların korunması, muhafazası, idaresi, satışı ve benzeri işlemler için vergi dahil yapılması gereken giderler teminata konu varlıklardan karşılanamaz. Teminata konu varlıklara ilişkin masrafların ve giderlerin ilgili özel düzenlemeler nedeniyle teminata konu varlıklardan karşılanmasının zorunlu olması halinde, bu kapsamda kesinti yapılan tutarlar ihraççı tarafından üç iş günü içinde karşılanması zorunludur. Bu hususa teminat yönetim sözleşmesinde yer verilir.
• Teminat yönetim sözleşmesi, ihraççı ile teminat yöneticisi arasında, ihraççının ilgili sermaye piyasası aracı ihracından doğan ödeme yükümlülüklerini izahnamede veya ihraç belgesinde belirtilen esaslara uygun olarak yerine getirmesini sağlamak üzere teminata konu varlıkların teminat yöneticisine devredilmesi yahut bu varlıklar üzerinde teminat yöneticisi lehine sınırlı ayni hak tesis edilmesine ilişkin taahhüdü içeren ve teminat yöneticisinin teminata konu varlıkları korumayı, idare etmeyi ve gerektiğinde söz konusu varlıkları paraya çevirerek ihraççının yatırımcılara olan yükümlülüklerinin ifasını sağlamayı, ihraççının ilgili sermaye piyasası aracı ihracından doğan ödeme yükümlülüğünü yerine getirmesi halinde ise teminata konu varlıkların bu varlıkları devredene iade edilmesine veya üzerindeki sınırlı aynı hakkın kaldırılmasına ilişkin taahhüdü içeren yazılı sözleşmedir.
• Teminat yönetim sözleşmesinde asgari olarak;

1. Sözleşmenin hangi ihraçtan doğan ödeme yükümlülüğünün teminatını oluşturan varlıkları yönetmek üzere yapıldığı,
2. İhraççının sermaye piyasası aracı ihracından doğan ödeme yükümlülüğünün ne olduğu, bunun ne zaman ve ne şekilde yerine getirileceği,
3. İhraççının temerrüdü dışında hangi hallerde alacağın teminattan karşılanmasının söz konusu olabileceği ve her halde teminat yöneticisinin derhal bilgilendirileceği,
4. Teminata konu varlıkların zilyetliğinin hangi tarafta kalacağı ve zilyetliğe sahip olacak tarafça bu varlıkların nasıl işletileceği ve/veya kullanılacağı,
5. Teminata konu varlıkları zilyetliğinde bulunduran kişinin teminat yöneticisi haricinde bir kişi olması durumunda, bu kişinin talep halinde varlıkların durumu, kullanımı ve işletilmesine ilişkin her türlü bilgi ve belgeyi teminat yöneticisine vereceği hususunun ihraççı tarafından taahhüt edilmiş olduğu,
6. Teminata konu varlıkların olağan bakım ve koruma giderleri, olağandışı masrafları, vergi yükümlülükleri, değerleme masrafları ile bu varlıklara ilişkin mevzuat yahut sözleşme uyarınca zorunlu olarak ödenmesi gereken benzeri diğer yükümlülüklerin hangi tarafça karşılanacağı,
7. Tarafların hak ve yükümlülüklerinin neler olduğu ile sözleşme uyarınca teminat yöneticisine ödenecek ücret ve ödeme esasları,
8. Teminat yöneticisinin yükümlülüklerinden kaynaklanan operasyonel görevlerini kısmen veya tamamen üçüncü kişilere devredip devredemeyeceği ve devredilebilecek görevlere ilişkin esaslar,
9. Devredilecek veya üzerinde sınırlı ayni hak tesis edilecek teminata konu varlıkların bu Tebliğde belirtilen nitelikleri eksiksiz olarak sağladığının hangi aralıklarla, nasıl ve hangi tarafça tespit edileceği,
10. Tebliğ’deki zorunlu haller haricinde, teminata konu varlığın taraflarca vade içerisinde değerlemesinin yapılıp yapılmayacağı

yer alır.

• Teminat yönetim sözleşmesi, ihraç tavanı başvurusuna ilişkin belgelerle birlikte Kurul’a iletilir. Teminat yönetim sözleşmesi, ihraç tavanı tutarının tamamı için tek seferde veya ihraç tavanı içerisinde gerçekleştirilecek tertip ihraçları için ayrı ayrı yapılabilir. Yurt içinde halka arz edilmeksizin yapılacak ihraçlar bakımından ihraç tavanı tutarının tamamı için tek teminat yönetim sözleşmesi yapılarak sözleşmenin Kurul’a başvuru sırasında iletilmesi halinde, her bir tertip ihracı için Kurul’a ayrıca başvuru yapılması zorunlu değildir.
• Teminat yönetim sözleşmesinin ihraç tavanı tutarının tamamı için tek seferde yapılması durumunda, Kurul’a başvuru sırasında iletilecek teminat yönetim sözleşmesinde, teminata konu varlıkların her bir tertip ihracı bakımından açıkça ayrıştırılmış olması gerekir. Ayrıştırma işlemi teminata konu varlıkların hangi oranda, hangi tutarda ve hangi tertibe özgülenmiş olduğu açıkça belirtilmek suretiyle yapılır.
• Teminat yönetim sözleşmesinin ihraç tavanı dahilindeki tertipler için ayrı ayrı yapılacak olması halinde ise ihraç tavanı başvurusuna ilişkin belgelerle birlikte taslak teminat yönetim sözleşmesi Kurul’a sunulur. Bu durumda her bir tertip ihracından önce tertip ihraç belgesinin onaylanması amacıyla Kurul’a başvuru yapılarak imzalı teminat yönetim sözleşmesinin Kurul’a iletilmesi gerekir. Bu kapsamda yapılacak ihraçlarda aynı varlığın birden fazla tertip için teminata konu varlık olarak belirlenmesi halinde ise, varlığın ihraç edilecek tertibe hangi oranda ve tutarda özgülendiği ilgili teminat yönetim sözleşmesinde açıkça belirtilir.
• İhraçtan sonra teminat yönetim sözleşmesinde, izahname veya ihraç belgesinde, yatırımcıların ilgili sermaye piyasası araçlarından doğan alacaklarını tam ve zamanında almalarını etkileyecek nitelikteki değişikliklerin yapılabilmesi için söz konusu değişikliğin BASK tarafından karara bağlanması gerekir. BASK toplantılarında Kurulun BASK’a ilişkin düzenlemeleri uygulanır.
• Teminat yönetim sözleşmesine, ilgili sermaye piyasası araçlarına ve bunların ihracına ilişkin bu Tebliğde hüküm bulunmayan hallerde, mahiyetine uygun düştüğü ölçüde Kurul’un diğer düzenlemeleri ile genel hükümler kıyasen uygulanır.-
• Sermaye piyasası aracının anapara, faiz ve benzeri ödemelerinin izahnamede veya ihraç belgesinde öngörülen sürede yerine getirilmemesi temerrüt sayılır. Teminat yönetim sözleşmesinde teminattan alacağın karşılanmasının söz konusu olacağı diğer durumlar da belirlenebilir. Bu durumlar temerrütle aynı sonucu doğurur.
• Teminat yöneticisi, temerrüt halinde ya da kanun veya sözleşme hükümlerinde öngörülen diğer sebeplerle teminattan alacağın karşılanması söz konusu olduğunda; herhangi bir ihbar veya ihtarda bulunma, süre verme, adli veya idari merciden izin ya da onay alma, teminatın açık arttırma ya da başka bir yol ile nakde çevrilmesi gibi herhangi bir ön şartı yerine getirme yükümlülüğü olmaksızın, teminata konu varlıkları satıp bedellerini yatırımcılar arasında paylaştırabilir.
• Teminata konu varlıkların, ihraççının ödeme yükümlülüklerini karşılayacak kadarlık kısmı paraya çevrilir.
• Teminata konu varlıkların paraya çevrilmesiyle elde edilen tutarın, yatırımcıların tamamının alacaklarını karşılamaya yetmemesi halinde teminat yöneticisi tarafından yatırımcılara oransal olarak ödeme yapılır.
• Teminat yöneticisi yatırımcılara yapacağı ödemeleri MKK aracılığı ile gerçekleştirebilir. Bu hususa teminat yönetim sözleşmesinde yer verilir.
• İhraççı, teminat yönetim sözleşmesi kapsamında ihraca ilişkin yükümlülüklerini karşılamak üzere teminata konu edilebilecek varlıkları teminat yöneticisine devretmek yahut bu varlıklar üzerinde teminat yöneticisi lehine sınırlı ayni hak tesis etmekle yükümlüdür.
• İhraççı, teminat yöneticisinden, sermaye piyasası aracı ihracından doğan dönemsel ödeme yükümlülüğünün yerine getirilmesi halinde sermaye piyasası aracının ödenen/itfa edilen kısmına denk gelen oranda, satılamayan sermaye piyasası aracı olması halinde ise satılamayan kısma denk gelen oranda teminata konu varlığın iadesini;
• İzahname veya ihraç belgesinde belirtilen esaslara uygun olması,
• İlgili sermaye piyasası aracına ilişkin devam eden ödeme yükümlülüğünü yeterli oranda teminata konu varlığın teminat yöneticisinde muhafazasına devam edilmesi kaydıyla talep edebilir.
• İhraççının sözleşme imzaladığı teminat yöneticisinin ticaret unvanı, hangi ihraçla ilgili olarak atandığı ve yetkileri, her halükarda Kurul’ca onaylanan izahname veya ihraç belgesi kapsamında yapılacak ilk satıştan önce, teminat yöneticisinin sonradan değişmesi durumunda ise sözleşmenin imza tarihinden itibaren üç iş günü içinde ihraççı tarafından, ihraççının merkezinin bulunduğu yerin ticaret siciline ayırt edici şekilde tescil ve Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nde ilan olunur.
• Teminatlı olarak ihraç edilen sermaye piyasası aracı ihracından doğan ödeme yükümlülüğünün ifa edilerek sermaye piyasası araçlarının itfası veya teminat varlıkların paraya çevrilerek yatırımcılara yapılacak ödeme işlemlerinin tamamlanması ile teminat yönetim sözleşmesi sona erer.
• Teminata konu varlıkların sözleşmeye uygun şekilde saklanmadığı, muhafaza ve idare edilmediği, korunmadığı ve/veya varlıkların teminat yönetim sözleşmesinde belirlenen şekilde kullanılmadığı ve/veya işletilmediği ya da teminat yöneticisinin teminata konu varlıkları amacı dışında kullandığı hallerde, bu durumun ihraççı tarafından öğrenildiği tarihten itibaren 3 iş günü içerisinde ihraççı tarafından yapılacak bildirim üzerine 5 iş günü içinde teminat yöneticisi tarafından sözleşmeye uygunluğun sağlanmaması halinde, bu sürenin sonundan itibaren 3 iş günü içinde teminat yönetim sözleşmesi ihraççı tarafından feshedilir. Bu fıkra kapsamında teminat yönetim sözleşmesinin feshi durumunda Kurul, teminat yöneticisinden, teminata konu varlıkların değerlemesinin yaptırılmasını talep edebilir.
• Teminat yöneticisinin teminata konu varlıkları amacı dışında kullandığının tespit edilmesi halinde, Kurul teminat yönetim sözleşmesinin sona erdirilmesini isteyebilir.
• Teminat yöneticisinin faaliyet izninin iptali, faaliyetlerinin sürekli veya geçici olarak durdurulması, genel saklama yetkisinin iptal edilmesi hallerinde söz konusu halin gerçekleştiği tarih itibarıyla teminat yönetim sözleşmesi sona erer.
• Teminat yöneticisinin bağımsızlığını zedeleyen veya Kurul’ca bağımsızlığı zedeleyen haller arasında değerlendirilen durumların meydana gelmesinden itibaren 30 gün içerisinde aykırılığın giderilmemesi halinde teminat yönetim sözleşmesi sona erer.
• Teminat yönetim sözleşmesinin yukarıdaki sebeplerle sona ermesinden itibaren 5 iş günü içerisinde ihraççı tarafından yeni bir teminat yöneticisi ile bir teminat yönetim sözleşmesi yapılarak Kurul’un onayına sunulur. İhraççının yeni bir teminat yöneticisi ile sözleşme imzalaması ile birlikte teminata konu varlıklar üzerinde eski teminat yöneticisi lehine tesis edilen mülkiyet dahil bütün hak, imtiyaz ve yetkiler ilgililerce yeni teminat yöneticisine devredilir. İhraççı yeni bir teminat yöneticisi ile sözleşme imzalayıp, teminata konu varlıklar yeni teminat yöneticisine devredilinceye kadar teminata konu varlıklara ilişkin mevcut teminat yöneticisinin görev, hak ve sorumlulukları devam eder. Bunlar dışındaki herhangi bir sebeple teminat yönetim sözleşmesinin sona ermesi halinde de bu hükümler uygulanır.
• Teminat yöneticisi;
• İlgili sermaye piyasası araçlarının ihracını takip eden altı aylık dönemler itibarıyla,
• Temerrüt veya temerrütle aynı sonucu doğuran diğer hallerin ortaya çıkması durumunda,
• Teminata konu varlığın paraya çevrilmesi işlemi sonuçlandığında,
• Kurul tarafından istenecek diğer hallerde teminat raporunu 10 iş günü içinde hazırlar.
• İlgili sermaye piyasası araçlarının ihracını takip eden her altı aylık döneme ilişkin hazırlanan teminat raporunda teminat varlıkların niteliklerini koruyup korumadıklarına, teminata konu varlıkların muhafazası ve idaresine ilişkin bilgiler, varsa nakden katlanılan giderler ile tahsil edilen gelirler gösterilir.
• Teminata konu varlığın paraya çevrilmesi işlemi sonuçlandığında hazırlanan teminat raporunda söz konusu varlıkların paraya çevrilmesine yönelik işlemlere ilişkin süreç, yapılan tahsilata ilişkin bilgi, ihraççının sermaye piyasası aracı ihracından doğan ödeme yükümlülüğünün ne kadarını karşıladığı ve varsa satış işleminde alıcının nasıl belirlendiği ile varsa değerleme raporuna ilişkin bilgiler sunulur.
• Teminat raporunun hazırlanmasından, sunulmasından ve gerçeğe uygunluğu ile doğruluğundan teminat yöneticisi sorumludur.
• Kurul tarafından kabul edilecek makul gerekçelerin varlığı halinde teminat raporunun hazırlanmasına ilişkin olarak ek süre verilebilir.
• Teminat raporu, imzalandığı tarihi takip eden iş günü kamuya açıklanır.
• Teminat raporunun kamuya açıklanması teminat yöneticisi tarafından KAP’ta yapılır. İhraç edilecek sermaye piyasası araçlarının tahsisli olarak veya borsada işlem görmeyecek şekilde nitelikli yatırımcılara satılması durumunda, yapılması gereken ilanlar MKK aracılığıyla ilgili yatırımcılara elektronik ortamda iletilir ve ayrıca ihraççının internet sitesinde yayımlanarak yatırımcıların erişimine açık tutulur. MKK aracılığıyla yapılacak duyuruların gönderim şekli ve usulüne ilişkin esaslar MKK tarafından belirlenir.
• Teminat yöneticisi, aşağıdaki durumlarda ihraççının tabi olduğu kamuyu aydınlatmaya ilişkin Kurul düzenlemelerinde belirtilen usulde özel durum açıklaması yapar:
• Teminat yönetim sözleşmesinde değişiklik yapılması.
• Bağımsızlığı zedeleyen hallerin ortaya çıkması ve bu durumların nasıl giderileceği.
• Teminata konu varlıkların, yukarıda sayılan TTRK kapsamındaki varlıklar, TMK kapsamında taşınmaz mülkiyetine konu varlıklar ve teminat olarak kabul edilebilecek varlıklar üzerinde tesis edilebilecek sınırlı ayni haklar dışında kalan varlıklardan oluşması halinde, teminata konu varlıkların teminat yöneticisine devir veya üzerlerinde teminat yöneticisi lehine sınırlı ayni hak tesis edilme tarihindeki değerinde % 25’i aşan oranda azalma olması ve % 25’i aşan orandaki azalmadan sonra her ilave % 20’lik azalmada.
• İlgili sermaye piyasası araçlarına ilişkin ödemeler haricinde, teminat yönetim sözleşmesi ile ihraççının üstlendiği yükümlülüklerin yerine getirilmemesi.
• İlgili sermaye piyasası aracı ihracından kaynaklanan ödeme yükümlülüğünün teminattan karşılanması söz konusu olduğunda ve bu süreçte;
• Değerlemeye tabi teminata konu varlıkların bulunması halinde değerlemeyi yapacak kuruluşlarla anlaşmaya varılması ve hazırlanan değerleme raporlarının sonuçları.
• Teminata konu varlıkların paraya çevrilmesi işlemlerinin sonuçlanması ve elde edilen satış bedelinin yatırımcılar arasında paylaştırılması.
• Teminata konu varlıkların paraya çevrilmesi işlemlerinde karşı tarafın ihraççının veya teminat yöneticisinin ilişkili tarafı olup olmadığı.
• İlgili sermaye piyasası aracı ihracından kaynaklanan ödeme yükümlülüğünün ihraççı tarafından yerine getirilmesi ile birlikte teminata konu varlıkların teminat verene iade edilmesi veya üzerinde tesis edilmiş olan sınırlı ayni hakkın kaldırılması.
• İhraççının temerrüdü veya temerrütle aynı sonucu doğuran diğer hallerin meydana gelmesi.
• Kurul’un gerekli göreceği diğer durumlar.
• İhraççı; teminat yönetim sözleşmesi ile teminat yöneticisinin üstlendiği yükümlülüklerin yerine getirilmemesi halinde, Kurul’un kamuyu aydınlatmaya ilişkin düzenlemelerinde belirtilen usulde özel durum açıklaması yapmakla yükümlüdür.
• Teminat yöneticisi tarafından teminata konu varlıklara ilişkin teminat defteri tutulur. Her ihraca ilişkin teminata konu varlıklar için ayrı bir teminat defteri tutulur. Teminat defteri elektronik ortamda tutulabilir. Bu durumda teminat yöneticisi, bilgilerin değiştirilmemesi ve belirtilen süre kadar saklanması konusunda gerekli önlemi almak zorundadır.

ATIK ÖNİŞLEM VE GERİ KAZANIM TESİSLERİNİN GENEL ESASLARINA DEĞİŞİKLİK YAPILDI. 

Atık Ön İşlem ve Geri Kazanım Tesislerinin Genel Esaslarına İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 27 Ocak 2022 tarihli 31732 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• Tesislerde, kapasiteye uygun kantar ile tesise kabul edilen ve tesisten gönderilen atıkların takibi için tesis giriş ve çıkış noktalarına uzaktan erişim imkanı da sağlayan kamera kayıt sistemi teşkil edilir ve elde edilen kayıtlar en az otuz gün süreyle saklanır.
• Tesislerin sanayi bölgeleri, sanayi siteleri ve benzeri yönetim alanları gibi giriş çıkışları kontrol altına alınmış alanlarda kurulu olmaları halinde Yönetmelik’te belirtilen etrafının yapı malzemesi ile kalıcı olarak çevrili olması şartı, girişlerinde radyasyon kontrol sistemi ile yeterlik sahibi personel bulunması durumunda radyasyon ölçüm cihazı bulundurma şartı ve girişlerinde veya bünyesinde tesislere hizmet vermek amacıyla kantar olması durumunda ise kantar bulundurma şartı aranmaz.
• Aynı adreste, aynı işletmeye ait birden fazla atık işleme tesisine sahip entegre tesislerde birinci fıkrada tesislerden istenen; kantar, radyasyon ölçüm cihazı, geçici depolama alanı, otopark, idari ve teknik büro bölümleri ortak kullanılabilir.
• Atık türüne bağlı olarak; ayırma, boyut küçültme/parçalama, eleme işlemlerinin yapıldığı ekipmanlar ile bantlı taşıma sistemleri ve atığın tehlikelilik özelliğini giderme amaçlı uygulanacak işleme dair gerekli ekipmanlar bulunur.
• Yönetmelik’in Ek-2’si, değiştirildi.

ISI SAYAÇLARININ MUAYENESİNE İLİŞKİN DEĞİŞİKLİKLER YAPILDI.

Isı Sayaçları Muayene Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 27 Ocak 2022 tarihli 31732 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• Şikayet muayenesi, sayacın doğru çalışıp çalışmadığını tespit etmek üzere, kullanıcı veya ısı gider paylaşımından maddi olarak etkilenen diğer bir kimsenin yazılı müracaatı üzerine yapılan muayenedir.
• Şikayet muayenesine tabi tutulacak sayacın ilgili teknik düzenlemesine uygun olarak piyasaya arz edildiğinin tespit edilmesi üzerine sayaç, servis tarafından Yönetmelik’in ekinde belirtilen hükümlere göre muayeneye tabi tutulur. Muayene sonuçları maksimum izin verilebilir hata payı (“MİH”) içinde ise sayacın doğru çalıştığı kabul edilir, MİH içinde değilse 3516 sayılı Ölçüler ve Ayar Kanunu (“Kanun”)’nda belirtilen hükümler doğrultusunda işlem yapılır; tamir, bakım ve ayarı yapılmak üzere ayrılır.
• Müracaatın kullanıcı dışında ısı gider paylaşımından maddi olarak etkilenen diğer bir kimse tarafından yapılması durumunda;

1. Yapılan muayene sonucunda, sayacın doğru çalıştığının tespit edilmesi halinde muayene giderleri müracaat sahibine aittir.
2. Sayacın hatalı çalıştığının tespit edilmesi halinde ise bu ücretler kullanıcıya aittir. Muayene sonucunda sayacın tamir, bakım, ayar gibi işlemlere tabi tutulması veya değişmesi gerekirse bu masraflar yine kullanıcı tarafından karşılanır.
3. Servis tarafından yapılan şikayet muayenesinde; herhangi bir tamir, bakım, ayar gerektirmeyen durumlarda alınacak muayene ve damgalama ücreti Ölçü ve Ölçü Aletlerinden Alınacak Muayene ve Damgalama Ücret Yönetmeliği’nde belirtilen muayene ve damgalama ücretinden fazla olamaz.

• Ölçü Aletleri Yönetmeliği’ne uygun olarak 01.01.2009 tarihinden itibaren piyasaya arz edilmiş olan sayaçlardan 2017 yılı ve daha önceki yıllarda piyasaya arz edilmiş olup periyodik/stok muayenesi yaptırılmamış olanlar için bu sayaçların periyodik/stok muayenelerini yaptırmakla yükümlü olanların, 01.01.2022 tarihinden 28.02.2022 tarihi mesai saati bitimine kadar servislere müracaat etmesi ve 31.12.2022 tarihi sonuna kadar muayeneleri yaptırması veya 01.01.2023 tarihinden 28.02.2023 tarihi mesai saati bitimine kadar servislere müracaat etmesi ve 31.12.2023 tarihi sonuna kadar muayeneleri yaptırması zorunludur.
• Belirtilen tarihler içinde servislere müracaat etmeyen veya muayeneleri yaptırmayan yükümlüler hakkında, damga süresi geçmiş ölçü aleti kullanma fiilinden dolayı Kanun hükümlerine göre idari ve cezai işlemler yapılacaktır.

SERBEST BÖLGELER UYGULAMA YÖNETMELİĞİ’NDE DEĞİŞİKLİK YAPILDI. 

Serbest Bölgeler Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 29 Ocak 2022 tarihli 31734 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre; 

• Serbest bölge gelirleri ve tahsilat yapılmayacak hallerin düzenlendiği aynı Yönetmelik’in 41. maddesi değiştirildi;

• Yurtdışından bölgeye getirilen malların CIF değeri üzerinden binde 1, Bölgeden Türkiye’ye çıkarılan malların FOB değerleri üzerinden binde 9 oranında Özel Hesap Ücreti alınır.
• Bölge içi mal satışlarından, imha/tasfiye veya lisanslı bertaraf tesislerine teslim edilmek üzere Bölgeden çıkarılan ve tahlil/numune amacıyla bedelsiz olarak getirilen veya götürülen mallardan, Özel Hesap Ücreti alınmaz.
• Kapalı alan inşaatının tamamlanması, ek yatırım yapılması, üretim konusunda Faaliyet Ruhsatı sahibi Kullanıcıların üretimde kullanacakları yatırım mallarının girişi, makine ve teçhizatın yenilenmesine ilişkin mal girişleri veya kapasite artırımına yönelik yeni makine, teçhizat ve ofis makineleri girişi yatırım ve tesis safhasında yapılan mal girişi olarak kabul edilir. Yatırım ve tesis safhasında kullanılmak üzere veya tevsi ve kapasite artırmak amacıyla yurtdışından veya Bölge içinden satın alınan bu mallardan Özel Hesap Ücreti alınmaz. Yatırım ve tesis kapsamında Özel Hesap açısından mal girişlerine ilişkin denetim Bölge Müdürlüğünce yapılır.
• Yatırım ve tesis safhasında veya tevsi ve kapasite artırmak amacıyla, yurtdışından Bölgeye getirilen malların ticarete konu edilerek, bunların Bölgeden yurtdışına çıkarılması, Bölge içinde başka bir Kullanıcıya satılması veya başka bir Serbest Bölgeye gönderilmesi durumunda satış bedeli üzerinden binde 1, Türkiye’ye çıkışı halinde ise faturada yer alan FOB satış bedeli üzerinden alınacak binde 1 Özel Hesap Ücretini müteakip aynı bedel üzerinden binde 9 oranında Özel Hesap Ücreti alınır.
• Bölgedeki bina, tesis ve demirbaşların bakım-onarım veya tamirinde kullanılmak üzere Kullanıcının kendisine ait olmayan ve yurtdışından bölgelere geçici olarak getirilen araç, gereç ve ekipmanların 58 inci maddede belirtilen 12 aylık süre içerisinde bölge dışına çıkarılmaması halinde bu malların CIF değeri üzerinden binde 1 oranında Özel Hesap Ücreti alınır.
• Özel Hesap Ücreti ödenerek yurtdışından bölgeye getirilen bir malın evsafına uygun olmaması veya bozuk çıkması gibi nedenlerle kesin olarak mahrecine iade edilmesi halinde, alınmış olan Özel Hesap Ücreti Kullanıcının bir sonraki işleminde mahsup edilir. Mahsup edilememesi halinde kanuni süresi içerisinde iade edilir. Söz konusu malın mahrecine kesin olarak iade edilmeyip değiştirilmesi veya tamir görmesi sonrasında Bölgeye geri getirilmesi durumunda Özel Hesap Ücreti alınmaz.
• Bölgeden yurtdışına veya yurtiçine satılan malın herhangi bir nedenle kesin olarak iade edilmesi durumunda Özel Hesap Ücreti alınmaz. Özel Hesap Ücreti alınmış ise Kullanıcının bir sonraki işleminde mahsup edilir. Mahsup edilememesi halinde kanuni süresi içerisinde iade edilir.
• Hem üretim hem de 6/2/2004 tarihinden sonra alım-satım ruhsatı alan Kullanıcılar tarafından gerçekleştirilecek mal hareketlerinde üretim ruhsatı kapsamında Türkiye’den veya yurt dışından getirdiği mallardan ürettiği ürünlerini kendi bünyesinde bulunan alım-satım ruhsatı kapsamına devretmesi ve alım-satım ruhsatı kapsamında yurt içine satması halinde, yurt içine satılan malların FOB değerleri üzerinden binde 9 oranında Özel Hesap Ücreti alınır. Alım-satım ruhsatı kapsamında binde 1 oranında ücret ödemeden yurt dışından getirdiği malı, kendi bünyesinde bulunan üretim ruhsatı kapsamına devretmesi halinde, bu malların CIF değeri üzerinden binde 1 oranında Özel Hesap Ücreti alınır.
• Serbest bölgeyi işleten gerçek veya tüzel kişilerle yapılacak sözleşmeler uyarınca tahsil edilecek Özel Hesap Ücretlerinde; 

• İşleticilerin yıllık net karları üzerinden alınan sözleşmede belirtilen orandaki kar payları yıl sonu döviz alış kurundan hesaplanarak ABD Doları cinsinden ait olunan dönemi takip eden yılın 5. ayının son iş günü mesai bitimine kadar, 
• İşletici ve B.K.İ.’lerin, bölgenin işletilmesi veya kurulup işletilmesi ile ilgili faaliyetleri sonucu tahakkuk eden net aylık gelirleri üzerinden yüzde 4 oranında alınacak ücretler, üçer aylık dönemler itibarıyla Ocak, Nisan, Temmuz ve Ekim aylarının 20. günü mesai bitimine kadar, 
• Hazine arazisi üzerinde kurulu serbest bölgelerde Faaliyet Ruhsatı verilmesi uygun görülen gerçek veya tüzel kişilere bina ve tesisler hariç bu bölgelerdeki Hazine taşınmazlarının kiraya verilmesi halinde, kira bedelleri 8. madde kapsamında yapılan kira sözleşmesinde öngörülen sürelerde işletici veya B.K.İ. tarafından tahsil edilir. Tahsil edilen kira bedellerinin işletici tarafından yüzde 90’ı, B.K.İ. tarafından yüzde 63’ü işletme veya kuruluş ve işletme sözleşmelerinde belirtilen süreler içerisinde, 
• Hazineye ait bina ve tesisler ile Faaliyet Ruhsatının iptali veya süresinin sona ermesiyle Hazineye intikal eden bina ve tesislerin işletici veya B.K.İ.’ce kiraya verilmesi halinde tahsil edilen kira bedellerinin işletici veya B.K.İ. tarafından yüzde 90’ı işletme veya kuruluş ve işletme sözleşmelerinde belirtilen süreler içerisinde, 
• Özel mülkiyete ait arazi üzerinde kurulu serbest bölgelerde B.K.İ.’nin kiraya verdiği arazi ve işyerlerinin tahsil edilen kira gelirlerinden yüzde 4 aylık gelir payı ve sattığı arazi ve işyerlerinden elde ettiği net gelirlerden yüzde 4 aylık gelir payı, üçer aylık dönemler itibarıyla Ocak, Nisan, Temmuz ve Ekim aylarının 20. günü mesai bitimine kadar, 
• İşletici, B.K.İ. ve Kullanıcıların Yönetmelik hükümlerine, işletme veya kuruluş ve işletme sözleşmelerine aykırı olarak taahhütlerini zamanında veya hiç yerine getirmemeleri halinde tahsil edilecek cezai şart, masraf ve faizler tahsili müteakiben özel hesaba yatırılır.

• İlk kez faaliyete geçecek serbest bölgelerde, yüzde 63 oranı Kuruluş ve İşletme Sözleşmesinin akdedildiği tarihten itibaren 20 yıl süreyle yüzde 40 olarak uygulanır.
• Hizmet, Bankacılık ve Sigortacılık Faaliyetlerine İlişkin Özel Hesap Ücretlerine Yönelik Hükümler: 

1. Hizmet Faaliyetleri: Bakım-onarım, fason imalat ve ileri derecede işçilik işlemleri hariç olmak üzere, 06.02.2004 tarihinden önce Faaliyet Ruhsatı alan Kullanıcıların bölge içi ve bölge dışına hizmet teslimlerinde binde 1 oranında Özel Hesap Ücreti alınır. 06.02.2004 tarihinden sonra Faaliyet Ruhsatı alan imalatçı Kullanıcıların dışındaki Kullanıcılar ile bu tarihten önce ruhsat almış olup da 06.02.2004 tarihinden sonra Faaliyet Ruhsatı süresini uzatan imalatçı Kullanıcılar dışındaki Kullanıcılar tarafından yapılan hizmet teslimlerinde Özel Hesap Ücreti alınmaz.
2. Bankacılık ve Sigortacılık Faaliyetleri: 06.02.2004 tarihinden önce Faaliyet Ruhsatı alan bankaların ve sigorta kuruluşlarının faaliyetleri nedeniyle elde ettikleri gelirlerinden yapmış oldukları bütün muameleler nedeniyle kendi lehlerine nakden veya hesaben tahakkuk eden paralardan üçer aylık dönemler itibariyle Ocak, Nisan, Temmuz ve Ekim aylarının 20. günü mesai bitimine kadar binde 1 oranında Özel Hesap Ücreti alınır. 06.02.2004 tarihinden sonra Faaliyet Ruhsatı alan banka ve sigorta kuruluşları ile bu tarihten önce ruhsat almış olup da 06.02.2004’ten sonra Faaliyet Ruhsatı süresini uzatan banka ve sigorta kuruluşlarından bu ücret alınmaz.

BANKACILIK MEVZUATI KAPSAMINDAKİ DEĞİŞİKLİKLER

REESKONT VE AVANS İŞLEMLERİNDE UYGULANACAK FAİZ ORANLARININ TESPİTİNE İLİŞKİN KARAR YAYIMLANDI

Reeskont ve Avans İşlemlerinde Uygulanacak Faiz Oranlarının Tespiti 2 Ocak 2022 tarihli 31707 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• TCMB, vadesine en çok 3 ay kalan senetler karşılığında yapılacak reeskont işlemlerinde uygulanacak iskonto faiz oranını yıllık %14,75, avans işlemlerinde uygulanacak faiz oranını ise yıllık %15,75 olarak tespit etti.

DÜZELTME: Reeskont ve Avans İşlemlerinde Uygulanacak Faiz Oranlarının Tespiti ile İlgili 3 Ocak 2022 tarihli 31708 sayılı Resmi Gazete’de yayımlandı. Buna göre;

• 02.01.2022 tarihli ve 31707 sayılı Resmi Gazete’de aslına uygun olarak yayımlanan, Reeskont ve Avans İşlemlerinde Uygulanacak Faiz Oranlarının Tespitine ilişkin Kararın 2. paragrafında yer alan “Belirlenen bu oranlar yayımı tarihinde yürürlüğe girer.” cümlesi, T.C. Merkez Bankasının 02.01.2022 tarihli ve Z-TCMB.70476003-365.01-3 sayılı yazısına istinaden “Belirlenen bu oranlar 31.12.2021 tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girer.” şeklinde değiştirilerek düzeltildi. 

DESTEK YATIRIM BANKASI A.Ş.’YE FAALİYET İZNİ VERİLDİ.

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulunun 06/01/2022 Tarihli ve 10024 Sayılı Kararı 8 Ocak 2022 tarihli 31713 sayılı Resmi Gazete’de yayımlandı. Buna göre;

• Kurul’un 04.02.2021 tarih ve 9412 sayılı Kararı ile kuruluş izni verilen Destek Yatırım Bankası A.Ş.’ye faaliyet izni verilmesine karar verildi.

FİNANSAL KİRALAMA, FAKTORİNG, FİNANSMAN VE TASARRUF FİNANSMAN ŞİRKETLERİNCE KULLANILACAK UZAKTAN KİMLİK TESPİTİ YÖNTEMLERİNE VE ELEKTRONİK ORTAMDA SÖZLEŞME İLİŞKİSİNİN KURULMASINA İLİŞKİN YÖNETMELİK YAYIMLANDI.

Finansal Kiralama, Faktoring, Finansman ve Tasarruf Finansman Şirketlerince Kullanılacak Uzaktan Kimlik Tespiti Yöntemlerine ve Elektronik Ortamda Sözleşme İlişkisinin Kurulmasına İlişkin Yönetmelik 11 Ocak 2022 tarihli 31716 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak 11.02.2022 tarihinde yürürlüğe girecektir. Buna göre;

• Yönetmeliğin amacı, finansal kiralama, faktoring, finansman ve tasarruf finansman şirketleri tarafından yeni müşteri kazanımında kullanılabilecek uzaktan kimlik tespiti yöntemlerine ve müşteri kimliğinin tespit edilmesini müteakip sunulacak hizmetlere yönelik olarak mesafeli olsun olmasın bir bilişim veya elektronik haberleşme cihazı üzerinden yazılı şeklin yerine geçecek şekilde ya da mesafeli olarak sözleşme ilişkisinin kurulmasına yönelik usul ve esasları düzenlemek olarak belirlendi.
• Uzaktan kimlik tespiti, müşteri temsilcisi ile kişinin; fiziksel olarak aynı ortamda bulunmasına gerek olmadan, çevrim içi olarak görüntülü görüşmesi ve birbiriyle iletişim kurması ile yapılacaktır.
• Uzaktan kimlik tespiti yöntemi bu Yönetmelikte belirtilen şartlar dahilinde uygulanacaktır. Uygulanacak yöntem, yüz yüze yapılan kimlik tespiti yöntemine benzer ve asgari seviyede risk ihtiva edecek şekilde tasarlanacaktır.
• Uzaktan kimlik tespitinde kullanılacak görüntülü görüşme yönteminde olası teknolojik, operasyonel ve benzeri riskler dikkate alınarak yeterli seviyede güvenlik önlemleri alınacaktır.
• Uzaktan kimlik tespiti işlemi, kritik bir işlem olarak değerlendirilir ve işlemin bilgi teknolojileri veya müşteri temsilcisi tarafından tek başına başlatılması, onaylanması ve tamamlanmasına imkan vermeyecek şekilde tasarlanır ve işletilecektir. Sürecin kişi tarafından başlatılması, bilgi teknolojileri tarafından uygulanan kontroller ile devam ettirilmesi ve müşteri temsilcisi tarafından yapılacak onaylama ve ek kontroller ile tamamlanması sağlanacaktır. Müşteri temsilcisi tarafından yapılan kontrollerde işlemin riskli bulunması halinde işlem ikinci bir onaya gönderilir veya sonlandırılır.
• Uzaktan kimlik tespitine ilişkin kullanılacak süreç, sistem, ürün ve hizmetlerin Türkiye’de üretilmesi veya üreticilerinin ar-ge merkezlerinin Türkiye’de bulunması için azami özen gösterilir ve dış hizmet alımında önemli bir kriter olarak değerlendirilir. Bu tür sağlayıcıların ve üreticilerin Türkiye’de müdahale ekiplerinin bulunması şarttır.
• Kimlik tespiti sırasında kullanılacak belgelere, bu belgelerde var olan doğrulanabilir özelliklere ve doğrulamanın yapılması sırasında kullanılacak kriterlere ilişkin detaylı dokümanlar oluşturulur.
• Şirketin belirlediği uzaktan kimlik tespiti sürecinin uygulanmasından önce, süreç dokümanları oluşturulur ve sürecin etkinliği test edilerek sonuçları yazılı hale getirilecektir. Test sonuçlarının başarılı bulunmaması durumunda süreçte gerekli güncellemeler yapılır ve sürecin etkinliği ve yeterliliği sağlanmadıkça süreç uygulanmaz.
• Uzaktan kimlik tespiti süreci yılda en az bir defa gözden geçirilir. Güvenlik ihlallerinin tespit edilmesi veya gerçekleşmesi, ilgili mevzuatta değişiklik yapılması, şirketin muhtemel dolandırıcılık veya sahtecilik teşkil edebilecek eylemlerden haberdar olması ve kullanılan uzaktan kimlik tespiti yöntemine ilişkin zayıflıkların ortaya çıkması gibi durumlarda teknolojik gelişmeler ve uygulamada kazanılan deneyimler dikkate alınarak sürecin ayrıca gözden geçirilmesi sağlanır ve gerekli güncellemeler yapılır.
• Uzaktan kimlik tespitinin görüntülü görüşme aşaması, bu konuda eğitim almış müşteri temsilcisi tarafından gerçekleştirilir.
• Müşteri temsilcisinin, kimlik tespitinde kullanılabilecek belgelerin özelliklerini ve bu belgeler için uygulanan geçerli doğrulama yöntemlerini öğrenmesi ve dolandırıcılık veya sahtecilik teşkil edebilecek eylemlere, bu Yönetmelikte ve ilgili diğer mevzuatta yer alan yükümlülüklere ilişkin bilgi sahibi olması sağlanır.
• Müşteri temsilcisinin, uzaktan kimlik tespiti sürecine ilişkin yılda en az bir defa ve her bir güncelleme sonrasında kişisel verilerin korunması mevzuatı da dahil olmak üzere eğitim alması sağlanır.
• Müşteri temsilcisinin, kişinin şirket müşterisi olma veya şirketin sunduğu hizmetlerden yararlanma isteğini kendi iradesiyle şirketten talep ettiğine dair karar verebilmesi konusunda eğitim alması sağlanır.
• Uzaktan kimlik tespiti sürecinde müşteri temsilcisinin, yaşanılabilecek güvenlik zafiyetlerinin ya da suistimallerin engellenmesine yönelik gerekli tedbirlerin alındığı, erişimi sınırlandırılmış ayrı alanlarda çalışması sağlanır.
• Kişiye güven vermesi açısından müşteri temsilcisinin şirket adına çalıştığını yansıtacak şekilde uygun bir ortam oluşturulması veya yöntemler kullanılması sağlanır.
• Engelli kişilere hizmet verebilmek amacıyla en az bir müşteri temsilcisine gerekli eğitimlerin verilmesi sağlanır.
• Dış hizmet alımıyla müşteri temsilcisi istihdam edilmesi durumunda söz konusu müşteri temsilcisinin şirkete özel erişimi sınırlandırılmış ayrı bir alanda çalışması Kurum iznine tabidir.
• Yönetmelik’te yer alan şartlar dahilinde uzaktan kimlik tespitinin yapılmasını ya da müşteri kimliğinin yüz yüze tespit edilmesini müteakiben, mesafeli olsun olmasın, müşterilerce gerçekleştirilmek istenen işlemlere yönelik olarak bir bilişim veya haberleşme cihazı üzerinden yazılı şeklin yerine geçecek nitelikte bir sözleşme ilişkisi kurulabilmesi için;

1. Söz konusu sözleşmenin bütün şartlarının, müşterinin okuyabileceği şekilde internet veya mobil hizmet kanalları üzerinden müşteriye iletilmesi,
2. Müşteriye iletilen sözleşme ve bu sözleşme ile birlikte müşterinin sözleşmeyi kuran irade beyanının, 12. maddenin 13. fıkrası ile 14. fıkrasında belirtilen müşteriye özgü şifreleme gizli anahtarı ile imzalanarak şirkete iletilmesi,
3. İletilen sözleşmede müşteriye sözleşme içeriği olarak hangi bilgiler gösterilmiş ise (b) bendine göre müşteri tarafından yalnızca o bilgilerin imzalanmasının sağlanması

şarttır.

TÜRK LİRASI MEVDUAT VE KATILMA HESAPLARINA DÖNÜŞÜMÜN DESTEKLENMESİ HAKKINDA TEBLİĞ’DE DEĞİŞİKLİK YAPILDI. 

Türk Lirası Mevduat ve Katılma Hesaplarına Dönüşümün Desteklenmesi Hakkında Tebliğ (Sayı: 2021/14)’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sayı: 2022/1) 11 Ocak 2022 tarihli 31716 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• Tebliğ’in amacı yurt içi yerleşik gerçek ve tüzel kişilerin döviz tevdiat hesaplarının ve döviz cinsinden katılım fonlarının Türk lirası vadeli mevduat ve katılma hesaplarına dönüşmesi halinde mevduat ve katılım fonu sahiplerine sağlanacak desteğe ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
• Yurt içi yerleşik tüzel kişi, Bankalar ve Merkez Bankasınca belirlenen diğer mali kuruluşlar hariç olmak üzere Türkiye’de kanuni yerleşim yeri bulunan tüzel kişileri ifade eder.
• Döviz tevdiat hesapları ve katılım fonlarının vadeli Türk Lirası mevduat veya katılma hesaplarına dönüşümüne ilişkin olarak;
• Yurt içi yerleşik gerçek kişilerin 20.12.2021 tarihinde mevcut olan, yurt içi yerleşik tüzel kişilerin ise 31.12.2021 tarihinde mevcut olan ABD doları, Euro ve İngiliz Sterlini cinsinden döviz tevdiat hesabı ve döviz cinsinden katılım fonu hesabı bakiyeleri, hesap sahibinin talep etmesi halinde dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevrilir.
• Banka tarafından yurt içi yerleşik gerçek kişiler için 3 ay, 6 ay veya 1 yıl vadeli ve yurt içi yerleşik tüzel kişiler için 6 ay veya 1 yıl vadeli Türk lirası mevduat veya katılma hesabı açılır.

ALTIN HESAPLARINDAN TÜRK LİRASI MEVDUAT VE KATILMA HESAPLARINA DÖNÜŞÜMÜN DESTEKLENMESİ HAKKINDA TEBLİĞ’DE DEĞİŞİKLİK YAPILDI. 

Altın Hesaplarından Türk Lirası Mevduat ve Katılma Hesaplarına Dönüşümün Desteklenmesi Hakkında Tebliğ (Sayı: 2021/16)’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sayı: 2022/2) 11 Ocak 2022 tarihli 31716 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• Tebliğ’in amacı, yurt içi yerleşik gerçek ve tüzel kişilerin altın cinsinden mevduat ve katılım fonu hesaplarının Türk lirası vadeli mevduat ve katılma hesaplarına dönüşmesi halinde mevduat ve katılım fonu sahiplerine sağlanacak desteğe ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
• Yurt içi yerleşik tüzel kişi, bankalar ve Merkez Bankasınca belirlenen diğer mali kuruluşlar hariç olmak üzere Türkiye’de kanuni yerleşim yeri bulunan tüzel kişileri ifade eder.
• Altın hesaplarının vadeli Türk lirası mevduat veya katılma hesaplarına dönüşümüne ilişkin olarak;
• Yurt içi yerleşik gerçek kişilerin 28.12.2021 tarihinde mevcut olan, yurt içi yerleşik tüzel kişilerin ise 31.12.2021 tarihinde mevcut olan altın hesabı ile bu tarihten sonra açılacak işlenmiş ve hurda altın karşılığı altın hesabı bakiyeleri, hesap sahibinin talep etmesi halinde dönüşüm fiyatı üzerinden Türk lirasına çevrilir.
• Banka tarafından yurt içi yerleşik gerçek kişiler için 3 ay, 6 ay veya 1 yıl vadeli Türk Lirası mevduat veya katılma hesabı açılır.

KAMU FİNANSMANI VE BORÇ YÖNETİMİNİN DÜZENLENMESİ HAKKINDA KANUN’DA BİRTAKIM DEĞİŞİKLİKLER YAPILDI.

7351 Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun 22 Ocak 2022 tarihli 31727 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’da yapılan değişiklikler 21.12.2021 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girdi. Buna göre; 

• • Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’a eklenen geçici madde ile finansal istikrara katkı sağlamak ve gerçek kişilerin mevduat ve katılma hesaplarının getirilerini kur artışlarına karşı desteklemek amacıyla bankalar nezdinde 21 Aralık 2021 ve 31 Aralık 2022 tarihleri arasında açılan Türk lirası vadeli mevduat ve katılma hesaplarına aktarılmak üzere Merkez Bankasına nakit kaynak aktarmaya, ihraç etmeye ve ihraç edilecek senet tutarıyla ihraç yapılacak bankaları belirlemeye, özel tertip devlet iç borçlanma senedi ve nakit kaynak aktarımı için bakanlık bütçesinde mevcut veya yeni açılacak tertiplere ödenek eklemeye Hazine ve Maliye Bakanı yetkilidir.
  • Ödenecek destek tutarını ve hesaplama yöntemini, destekten yararlanacak gerçek kişi kapsamını, hesap türlerini, vadeleri, limitleri, hesapların vadeden önce kapatılması durumunda yapılabilecek kesintiler ile bu kesintilerin Bakanlığa aktarılmasını, bu kapsamda destek olarak aktarılacak kaynağın kullandırılması ile uygulamaya ve denetime ilişkin usul ve esaslar ile nihai hesap açma tarihini öne çekmeye veya 31 Aralık 2023’e kadar uzatmaya Cumhurbaşkanı yetkilidir.
  • Hazine ve Maliye Bakanlığı, bu maddenin uygulanması kapsamında Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası ve bankalardan gerekli veri ve bilgiyi talep edebilir. Merkez Bankası veya bankalar, talep edilen veri ve bilgiyi Bakanlığın belirleyeceği şekil ve süreler içerisinde vermekle yükümlü olup veri ve bilginin bu amaç çerçevesinde Bakanlığa verilmesinde diğer kanunlardaki yasaklayıcı ve sınırlayıcı hükümler uygulanmaz.

• Bu kapsamda Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından aktarılacak desteğin hak sahipliğinin tespiti ile desteğin doğru ve tam hesaplanmasından, Türk lirası vadeli mevduat ve katılma hesaplarının açıldığı banka sorumludur. Haksız olarak verildiği tespit edilen destek tutarı, bankaya ödendiği tarihten tahsil edildiği tarihe kadar gecikme zammıyla birlikte Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre tahsil edilir.

SİGORTA MEVZUATI KAPSAMINDAKİ DEĞİŞİKLİKLER

BİREYSEL EMEKLİLİK TASARRUF VE YATIRIM SİSTEMİ KANUNU’NDA BİRTAKIM DEĞİŞİKLİKLER YAPILDI.

7351 Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun 22 Ocak 2022 tarihli 31727 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• • Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu (“Kurum”) tarafından belirlenen hallerde ve koşullarda katılımcıya sistemden ayrılmadan, Devlet katkısı hesabındaki tutarlar hariç hesabındaki birikim tutarının % 50’sine kadar kısmen ödeme yapılabilir. Bu durumda kısmen yapılan ödeme tutarının % 25’ini aşmamak üzere devlet katkısı hesabındaki tutardan da ödeme gerçekleştirilebilir.
  • Bireysel emeklilik sözleşmelerinin yahut bu sözleşmelerden kaynaklı alacağın devredilmesi durumunda, katılımcı ve şirketin hak ve yükümlülükleri ve emekli olma ve emeklilik seçeneklerine ilişkin hakların kullanımı ile söz konusu uygulamaya ilişkin diğer esas ve usuller Kurum tarafından belirlenir.
  • İşveren tarafından ödenenler hariç Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı katılımcılar ile çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybeden katılımcılar adına bireysel emeklilik hesabına ödenen katkı paylarının % 30’una karşılık gelen tutar, şirketler tarafından emeklilik gözetim merkezine iletilen bilgiler esas alınarak Devlet katkısı olarak emeklilik gözetim merkezince hesaplanır. Cumhurbaşkanı, yabancı para cinsinden yapılan katkı payı ödemeleri için bu oranı % 10’’a kadar indirmeye yetkilidir. Devlet katkısı, kurumun ilişkili olduğu Bakanlık bütçesine konulan ödenekten katılımcıların ilgili hesaplarına şirketler aracılığıyla aktarılmak üzere emeklilik gözetim merkezine ödenir. Bir katılımcı için bir takvim yılında ödenen ve Devlet katkısı tutarının hesaplanmasına esas teşkil eden katkı paylarının toplamı ilgili takvim yılına ait hesaplamaya ilişkin dönemin sona erdiği tarihte geçerli brüt asgari ücretin hesaplama dönemine isabet eden toplam tutarını aşamaz. Şu kadar ki, anılan sınırı aşan katkı payları için, Bakanlık’ın uygun görüşüyle, Kurum tarafından belirlenecek usul ve esaslar çerçevesinde, ilgili katkı payının ödendiği yılı takip eden takvim yıllarında da Devlet katkısı hesaplaması ve ödemesi yapılabilir. Bu ödenekten bütçenin diğer kalemlerine hiçbir şekilde aktarma yapılamaz. Devlet katkısı, katkı payı ödemelerinden ayrı olarak takip edilir. Bu kapsamda, Bakanlık hesabına emeklilik şirketlerince yapılan ödemelerden, ilgili mevzuatında belirlenen usul ve esaslar dahilinde fazla veya yersiz ödendiği tespit edilenler, Bakanlık bütçesine konulan ödenekten emeklilik şirketlerinin ilgili hesaplarına aktarılmak üzere emeklilik gözetim merkezine ödenir. Fazladan ödenen tutarlar için ayrıca faiz ödenmez.
  • 45 yaş üstü katılımcılar da talep etmeleri halinde emeklilik planına dahil edilebilecektir.
  • Devlet katkısı kapsamında, yabancı para cinsinden yapılan katkı payı ödemeleri hariç olmak üzere, Devlet katkısına konu katkı paylarının; yürürlük tarihinden önce şirket hesaplarına intikal edenler için % 25’ine ve yürürlük tarihinden sonra şirket hesaplarına intikal edenler için ise % 30’una karşılık gelen tutar, bireysel emeklilik sözleşmelerinde herhangi bir tadil işlemine gerek kalmaksızın, Devlet katkısı olarak hesaplanmaya devam eder. 

SOSYAL SİGORTALAR VE GENEL SAĞLIK SİGORTASI KANUNU’NDA BİRTAKIM DEĞİŞİKLİKLER YAPILDI.

7351 Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun 22 Ocak 2022 tarihli 31727 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nda yapılan değişiklikler 2022 yılı Ocak ayı ödeme döneminden itibaren uygulanmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girdi. Buna göre; 

• Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nda yapılan değişiklik malullük ve yaşlılık sigortasından ödenen aylıklar ve aylıklar ile birlikte her ay itibarıyla yapılan ödemeler toplamı dosya bazında 2500 Türk lirasından az olamaz.

VERGİ MEVZUATI KAPSAMINDAKİ DEĞİŞİKLİKLER

İDARİ YARGILMA USULÜ KANUNU’NDA DEĞİŞİKLİK YAPILDI.

7351 Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun 22 Ocak 2022 tarihli 31727 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• Vergi kanunları uyarınca iadesi talep edilen vergilere ilişkin açılan davalarda, dava konusu tutarın % 50’si oranında teminat alınmadan yürütmenin durdurulması kararı verilemeyecektir.

KURUMLAR VERGİSİ KANUNU’NDA BİRTAKIM DEĞİŞİKLİKLER YAPILDI.

7351 Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun 22 Ocak 2022 tarihli 31727 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak Kurumlar Vergisi Kanunu’nda yapılan değişiklikler 01.01.2022 tarihinden, özel hesap dönemine tabi olan mükelleflerde 2022 takvim yılında başlayan özel hesap döneminin başından itibaren elde edilen kazançlara uygulanmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girdi. Buna göre; 

• Kurumlar Vergisi Kanunu’na göre kurumların tam mükellefiyete tabi diğer yatırım fonu katılma paylarından elde ettikleri kar payları (portföyünde yabancı para birimi cinsinden varlık ve altın ile diğer kıymetli madenler ve bunlara dayalı sermaye piyasası araçları bulunan yatırım fonlarından elde edilen kazançlar hariç) da kurumlar vergisinden müstesna tutuldu. Kurumların diğer yatırım ortaklıklarının hisse senetlerinden elde edilen kar payları bu istisnadan yararlanamaz.
• İhracat yapan kurumların münhasıran ihracattan elde ettikleri kazançlarına kurumlar vergisi oranı 1 puan indirimli uygulanır. Sanayi sicil belgesini haiz ve fiilen üretim faaliyetiyle iştigal eden kurumların münhasıran üretim faaliyetinden elde ettikleri kazançlarına kurumlar vergisi oranı 1 puan indirimli uygulanır. Bu kazançların ihracata isabet eden kısmı için ayrıca indirim uygulanmaz. Burada belirtilen indirimli oranlar, madde kapsamındaki diğer indirimler uygulandıktan sonraki kurumlar vergisi oranı üzerine uygulanır.

VERGİ USUL KANUNU GENEL TEBLİĞİ’NDE BİRTAKIM DEĞİŞİKLİKLER YAPILDI. 

Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No: 509)’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sıra No: 535) 22 Ocak 2022 tarihli 31727 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak Tebliğ’in e-Arşiv fatura olarak düzenlenme zorunluluğu getirilen diğer faturaları düzenleyen 4. maddesi 01.03.2022 tarihinde, diğer maddeleri yayımı tarihinde yürürlüğe girecektir. Buna göre;

• Aşağıdaki mükelleflerin e-Fatura uygulamasına dahil olmaları ve Tebliğ’de belirtilen istisnai durumlar haricinde, e-Fatura uygulamasına kayıtlı diğer kullanıcılara faturalarını e-Fatura olarak düzenlemeleri ve bunlardan e-Fatura olarak almaları zorunludur:

1. Brüt satış hasılatı (veya satışları ile gayrisafi iş hasılatı);

1. 2018, 2019 veya 2020 hesap dönemleri için 5 Milyon TL,
2. 2021 hesap dönemi için 4 Milyon TL,
3. 2022 veya müteakip hesap dönemleri için 3 Milyon TL

ve üzeri olan mükellefler. 

1. Mal veya hizmetlerin alınması, satılması, kiralanması veya dağıtımı işlemlerinin gerçekleştirilmesine aracılık etmek üzere internet ortamında Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanunda tanımlanan başkalarına ait iktisadi ve ticari faaliyetlerin yapılmasına elektronik ticaret ortamını sağlayan gerçek ya da tüzel kişi aracı hizmet sağlayıcıları, internet ortamında gerçek ve tüzel kişilere ait gayrimenkul, motorlu araç vasıtalarının satılmasına veya kiralanmasına ilişkin ilanları yayınlayan internet sitelerinin sahipleri veya işleticileri ile internet ortamında reklamların yayınlanmasına aracılık faaliyetinde bulunan internet reklamcılığı hizmet aracıları ile kendilerine veya aracı hizmet sağlayıcılarına ait internet sitelerinde veya diğer her türlü elektronik ortamda mal veya hizmet satışını gerçekleştiren mükelleflerden, 2020 veya 2021 hesap dönemleri için 1 Milyon TL, 2022 veya müteakip hesap dönemleri için 500 Bin TL ve üzeri brüt satış hasılatı (veya satışları ile gayrisafi iş hasılatı) olanlar.
2. Gayrimenkul ve/veya motorlu taşıt, inşa, imal, alım, satım veya kiralama işlemlerini yapanlar ile bu işlemlere aracılık faaliyetinde bulunan mükelleflerden brüt satış hasılatı (veya satışları ile gayrisafi iş hasılatı);

1. 2020 veya 2021 hesap dönemleri için 1 Milyon TL,
2. 2022 veya müteakip hesap dönemleri için 500 Bin TL

ve üzeri olan mükellefler.

1. Kültür ve Turizm Bakanlığı ile belediyelerden yatırım ve/veya işletme belgesi almak suretiyle konaklama hizmeti veren otel işletmeleri.

• E-Fatura uygulamasına dahil olma zorunluluğu bulunan mükellefler ile ihtiyari olarak uygulamaya dahil olan mükelleflerin, birbirlerine, sattıkları mallar ve/veya ifa ettikleri hizmetler için düzenlemeleri ve almaları gereken faturaları, Tebliğ’de belirtilen istisnai durumlar haricinde e-Fatura olarak düzenlemeleri ve almaları zorunludur.
• E-Fatura uygulamasına geçiş zorunluluğu kapsamına giren mükelleflerden:

1. Aracı hizmet sağlayıcıları, internet reklamcılığı hizmet aracıları ile internet ortamında ilan yayınlayanlar 01.07.2020 tarihine kadar (2020 veya müteakip hesap dönemlerinden itibaren bu paragrafta belirtilen işler ile iştigal etmek üzere işe başlayacak mükellefler ise işe başlama tarihinden itibaren 3 ay içinde), kendilerine veya aracı hizmet sağlayıcılarına ait internet sitelerinde veya diğer her türlü elektronik ortamlarda mal veya hizmet satışını gerçekleştiren mükelleflerden, Tebliğ’in e-Fatura uygulamasına geçiş zorunluluğunu düzenleyen bölümünün (a) fıkrasının (4) numaralı bendinde belirtilen brüt satış hasılatı (veya satışları ile gayrisafi iş hasılatı) şartını 2020 veya 2021 hesap dönemlerinde sağlayanlar 01.07.2022 tarihine kadar, 2022 veya müteakip hesap dönemlerinde sağlayanlar ilgili hesap dönemini izleyen yedinci ayın başına kadar başvurularını ve fiili geçiş hazırlıklarını tamamlayarak e-Fatura uygulamasına geçmek zorundadır.
2. Tebliğ’in e-Fatura uygulamasına geçiş zorunluluğunu düzenleyen bölümünün (a) fıkrasının (7) numaralı bendi kapsamında olanlardan mezkûr bentte belirtilen brüt satış hasılatı (veya satışları ile gayrisafi iş hasılatı) şartını 2020 veya 2021 hesap dönemlerinde sağlayan mükellefler 01.07.2022 tarihine kadar, 2022 veya müteakip hesap dönemlerinde sağlayan mükellefler ilgili hesap dönemini izleyen yedinci ayın başına kadar başvurularını ve fiili geçiş hazırlıklarını tamamlayarak e-Fatura uygulamasına geçmek zorundadır.
3. Tebliğ’in e-Fatura uygulamasına geçiş zorunluluğunu düzenleyen bölümünün (a) fıkrasının (8) numaralı bendi kapsamında olanlardan, bu Tebliğ’in yayım tarihi (bu tarih dahil) itibarıyla faaliyette bulunanlar 1/7/2022 tarihine, bu Tebliğin yayım tarihinden sonra faaliyete başlayanlar ise, faaliyete başladıkları ayı izleyen dördüncü ayın başına kadar başvurularını ve fiili geçiş hazırlıklarını tamamlayarak e-Fatura uygulamasına geçmek zorundadır.

• Mal veya hizmetlerin alınması, satılması, kiralanması veya dağıtımı işlemlerinin gerçekleştirilmesine aracılık etmek üzere internet ortamında Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’da tanımlanan başkalarına ait iktisadi ve ticari faaliyetlerin yapılmasına elektronik ticaret ortamını sağlayan gerçek ya da tüzel kişi aracı hizmet sağlayıcıları, internet ortamında gerçek ve tüzel kişilere ait gayrimenkul, motorlu araç vasıtalarının satılmasına veya kiralanmasına ilişkin ilanları yayınlayan internet sitelerinin sahipleri veya işleticileri ile internet ortamında reklamların yayınlanmasına aracılık faaliyetinde bulunan internet reklamcılığı hizmet aracıları, 01.01.2020 tarihine kadar (2020 ve müteakip hesap dönemlerinden itibaren bu paragrafta belirtilen işler ile iştigal etmek üzere işe başlayacak mükelleflerin ise işe başlama tarihinden itibaren 3 ay içinde), kendilerine veya aracı hizmet sağlayıcılarına ait internet sitelerinde veya diğer her türlü elektronik ortamlarda mal veya hizmet satışını gerçekleştiren mükelleflerden Tebliğ’in (IV.1.4) bölümünün (a) fıkrasının (4) numaralı bendinde belirtilen brüt satış hasılatı (veya satışları ile gayrisafi iş hasılatı) şartını 2020 veya 2021 hesap dönemlerinde sağlayanlar 01.07.2022 tarihine kadar, 2022 veya müteakip hesap dönemlerinde sağlayanlar ilgili hesap dönemini izleyen yedinci ayın başına kadar internet reklamcılığı hizmet aracıları ile internet ortamında ilan yayınlayanlar başvurularını ve fiili geçiş hazırlıklarını tamamlayarak e-Arşiv Fatura uygulamasına geçmek zorundadır. Bu suretle aracı hizmet sağlayıcıları, internet ortamında ilan yayınlayanlar, internet reklamcılığı hizmet aracıları ile kendilerine veya aracı hizmet sağlayıcılarına ait internet sitelerinde veya diğer her türlü elektronik ortamlarda mal veya hizmet satışını gerçekleştirenler tarafından belirtilen tarihlerden itibaren düzenlenecek faturaların, istisnai durumlar haricinde, e-Fatura veya e-Arşiv Fatura olarak düzenlenmesi zorunludur.
• E-Arşiv Fatura uygulamasına dahil olmayan mükelleflerce, 01.01.2020 tarihinden itibaren düzenlenecek faturaların, vergiler dahil toplam tutarının 5 Bin TL’yi (vergi mükelleflerine düzenlenenler açısından işlemin gerçekleştiği yıla ait, fatura düzenleme zorunluluğuna ilişkin tutarı aşması halinde, söz konusu faturaların, istisnai durumlar haricinde, “e-Arşiv Fatura” olarak e-Belge düzenleme portalı üzerinden ya da Başkanlığın e-Belge düzenleme portaline gerekli entegrasyonları sağlayarak Başkanlıktan izin alan özel entegratör kuruluşların sistemleri aracılığıyla düzenlenmesi zorunludur. Söz konusu faturaların istisnai durumlar haricinde e-Arşiv Fatura yerine matbu (kağıt) fatura olarak düzenlenmesi veya alınması halinde, faturayı düzenleyen ile nihai tüketici dışındaki vergi mükellefiyeti bulunan alıcı hakkında düzenlenen veya alınan her bir kağıt fatura için ayrı ayrı olmak üzere cezai hüküm uygulanır.
• E-Arşiv Fatura uygulamasına dahil olup internet üzerinden mal ve hizmet satışı yapanlar, yaptıkları satışlara ilişkin e-Arşiv Faturaları elektronik ortamda iletmek zorundadır. Söz konusu satışlarda; sevk irsaliyesi ya da e-İrsaliyenin bir örneğinin (veya format ve standardı Başkanlıkça belirlenen ve bu satışa ilişkin olarak düzenlenen e-İrsaliyenin elektronik ortamda sorgulanmasına, görüntülenmesine, doğrulanmasına imkan veren bilgileri barındıran özel kodlu belgenin kağıt çıktısının), sevk irsaliyesi yerine geçen e-Arşiv Faturanın kağıt çıktısının ya da ÖKC fatura bilgi fişinin sevk edilen malın yanında bulunması gerekmektedir.
• Aşağıda belirtilen mükelleflerin e-İrsaliye uygulamasına dahil olmaları ve düzenleyecekleri sevk irsaliyelerini bu Tebliğin “V.7.” ve “VIII.” numaralı bölümlerinde belirtilen istisnai durumlar haricinde “e-İrsaliye” olarak düzenlemeleri ve uygulama kapsamındaki mükelleflerden alacakları sevk irsaliyelerini de “e-İrsaliye” olarak almaları zorunludur:

1. Demir ve çelik (GTİP 72) ile demir veya çelikten eşyaların (GTİP 73) imali, ithali veya ihracı faaliyetinde bulunan mükellefler (ticari kazançları basit usulde tespit edilenler hariç).
2. e-Fatura uygulamasına kayıtlı olan ve brüt satış hasılatı (veya satışları ile gayrisafi iş hasılatı);

1. 2018, 2019 veya 2020 hesap dönemlerinde 25 Milyon TL,
2. 2021 veya müteakip hesap dönemlerinde 10 Milyon TL

ve üzeri olan mükellefler. 

• 01.01.2020 tarihinden itibaren; Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (I) sayılı listedeki malların imali, ithali, teslimi vb. faaliyetleri nedeniyle EPDK’dan lisans alanlar, Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (III) sayılı listedeki malları imal, inşa veya ithal edenler, maden ruhsat veya sertifikası alanlar (yaptıkları sözleşmeye istinaden maden üretim faaliyetinde bulunan mükellefler dahil), şeker imalini gerçekleştirenler, demir ve çelik ile demir veya çelikten ürünlerin imal, ithal veya ihracını gerçekleştirenler (ticari kazançları basit usulde tespit edilenler hariç), Gübre Takip Sistemine dahil olanlar, Hal Kayıt Sistemi kapsamındaki sebze ve meyvelerin toptan ticaretini yapmaya başlayan tüccar veya komisyoncular söz konusu şartların sağlandığı ayı izleyen dördüncü ayın başından, brüt satış hasılatı (veya satışları ile gayrisafi iş hasılatı) 2018, 2019 veya 2020 hesap dönemlerinde 25 Milyon TL, 2021 veya müteakip hesap dönemlerinde 10 Milyon TL ve üzeri olan mükelleflerin ise müteakip hesap döneminin yedinci ayı başından itibaren e-İrsaliye uygulamasına geçmeleri ve bu tarihten itibaren düzenleyecekleri sevk irsaliyelerini, istisnai durumlar haricinde, e-İrsaliye olarak düzenlemeleri ve kayıtlı kullanıcılardan e-İrsaliye olarak almaları zorunludur.
• e-Döviz Alım-Satım Belgesi uygulaması, döviz alım ve satım faaliyetinde bulunan yetkili müesseseler dahil olmak üzere ilgili mevzuat gereğince döviz alım-satım belgesi düzenleyebilen tüm mükellefler tarafından kağıt ortamda düzenlemekte olan Döviz Alım Belgesi ve Döviz Satım Belgesi’nin, elektronik ortamda düzenlenmesi, muhatabına talebi doğrultusunda elektronik veya kağıt ortamda iletilebilmesi, elektronik ortamda muhafaza ve ibraz edilebilmesine imkan veren uygulamadır.
• Bu uygulama, yukarıda belirtilen mükelleflerden, aynı zamanda ilgili mevzuat dahilinde kıymetli maden alım/satım yapma yetkisi de bulunanlar bakımından, döviz ve kıymetli maden alım/satım işlemlerinde 385 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği kapsamında tek belge olarak düzenlenebilen “Döviz ve Kıymetli Maden Alım Belgesi” ile “Döviz ve Kıymetli Maden Satım Belgesi”ni de kapsamaktadır.
• Bu Tebliğ’de düzenlenen e-Döviz Alım/Satım Belgesi ile e-Döviz ve Kıymetli Maden Alım/Satım Belgesi, yeni belge türleri olmayıp, kağıt ortamdaki “Döviz Alım/Satım” ve birinci fıkradaki mükellefler tarafından düzenlenen “Döviz ve Kıymetli Maden Alım/Satım” belgeleri ile aynı hukuki niteliklere sahiptir.
• Gider pusulası düzenlenmek suretiyle tevsiki uygun görülen durumlarda; elektronik ortamda düzenlenen ve elektronik sertifika ile imzalanan e-Gider Pusulasının en az bir örnek kağıt çıktısının alınarak, çıktının muhatabı tarafından ıslak imza ile imzalanması, elektronik imzalı belgenin muhatabına talebi doğrultusunda elektronik veya kağıt örneğinin iletilmesi ve elektronik imzalı belge ile birlikte ıslak imzalı örneğinin düzenleyen tarafından kağıt ortamda da muhafaza ve ibraz edilmesi gerekmektedir.

GELİR VERGİSİ GENEL TEBLİĞİ (SERİ NO: 319) YAYIMLANDI.

Gelir Vergisi Genel Tebliği (Seri No: 319) 27 Ocak 2022 tarihli 31732 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• Hizmet erbabının, ödemenin yapıldığı ayda geçerli olan asgari ücretin aylık brüt tutarından işçi sosyal güvenlik kurumu primi ve işsizlik sigorta primi düşüldükten sonra kalan tutarına isabet eden ücretleri (Şu kadar ki, istisnayı aşan ücret gelirinin vergilendirilmesinde verginin hesaplanacağı gelir dilim tutarları ve oranları, istisna kapsamındaki tutarlar da dikkate alınarak belirlenir. Ödenecek vergi tutarı, bu suretle bulunan vergi tutarının içinde istisna tutara isabet eden kısım düşülmek suretiyle hesaplanır. İstisna nedeniyle alınmayacak olan vergi ilgili ayda aylık asgari ücret üzerinden hesaplanması gereken vergiyi aşamaz. Birden fazla işverenden ücret alanlarda bu istisna sadece en yüksek olan ücrete uygulanır.) gelir vergisinden istisnadır.
• Gelir vergisi, mükellefin ikametgahının bulunduğu mahal vergi dairesince tarh edilir. Şu kadar ki; gezici olarak çalışanların ticaret ve serbest meslek kazançlarının vergileri bu kazanç sahiplerinin ikametgahlarının bulunduğu yerin vergi dairesince tarh edilmemişse, faaliyetlerini icra ettikleri yerin vergi dairesince tarh olunur.
• 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu (“GVK”)’na göre ücret, işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatler olarak tanımlanmış ve ücretin ödenek, tazminat, kasa tazminatı (mali sorumluluk tazminatı), tahsisat, zam, avans, aidat, huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş bulunmasının onun mahiyetini değiştirmeyeceği belirtildi. Dolayısıyla, hizmet erbabına ödenen aylık ücret, mesai, prim, ikramiye, gider karşılığı ve sair adlarla yapılan tüm ödemeler ve sağlanan menfaatler de ücret kapsamında değerlendirilmektedir.
• GVK ile ücretin gerçek safi değerinin, işveren tarafından verilen para ve ayınlarla sağlanan menfaatler toplamından sigorta primi, şahıs sigortası primi ve sendika aidatı gibi kesinti ve ödemeler indirildikten sonra kalan miktar olduğu hüküm altına alındı.
• GVK’da gelir vergisinden istisna edilen ücret ödemelerine ve engellilik indirimine yer verildi. İstisna ve indirimler ücret bordrosunda gösterilmekte, ancak gelir vergisi matrahına dahil edilmemektedir.
• GVK’da tevkifat yapmak zorunda olan mükellefler sayılmış, hizmet erbabına ödenen ücretler ile ücret sayılan ödemelerden GVK’nın 103. ve 104. maddelerine göre vergi tevkifatı yapılacağı belirtildi.
• Ücret gelirleri genel olarak tevkif suretiyle vergilendirilmekte olup, yapılan kesintiler işverenler tarafından muhtasar ve prim hizmet beyannamesi ile beyan edilmek suretiyle ödenmektedir. Ancak, tevkif suretiyle vergilendirilmemiş ücret gelirleri ise tutarı ne olursa olsun yıllık beyannameyle beyan edilmektedir.
• Tevkif suretiyle vergilendirilmiş;

1. Tek işverenden ücret geliri elde eden mükelleflerin, ücret gelirleri toplamının GVK’nın 103. maddesinde yazılı tarifenin dördüncü gelir diliminde yer alan tutarı (2022 yılı için 880.000 TL) aşması,
2. Birden fazla işverenden ücret geliri elde eden mükelleflerin, birinci işverenden aldıkları ücret gelirleri de dahil olmak üzere ücretleri toplamının gelir vergisi tarifesinin dördüncü gelir diliminde yer alan tutarı (2022 yılı için 880.000 TL) aşması,
3. Birden fazla işverenden ücret geliri elde eden mükelleflerin, birden sonraki işverenden alınan ücretleri toplamının gelir vergisi tarifesinin ikinci gelir diliminde yer alan tutarı (2022 yılı için 70.000 TL) aşması halinde, ücret gelirleri yıllık beyanname ile beyan edilmektedir.

• Yıllık beyannamede hesaplanan gelir vergisinden, yıl içinde tevkif suretiyle ödenen vergiler mahsup edilmektedir.
• Ücret gelirleri için yıllık beyanname verilmesi durumunda, eğitim ve sağlık harcamaları ile bağış ve yardımlar gibi bazı harcamalar da beyan edilen gelirden indirim konusu yapılabilmektedir.
• 01.01.2022 tarihinden itibaren yapılan ücret ödemelerine uygulanmak üzere, hizmet erbabının ödemenin yapıldığı ayda geçerli olan asgari ücretin aylık brüt tutarından işçi sosyal güvenlik kurumu primi ve işsizlik sigorta primi düşüldükten sonra kalan tutarına isabet eden ücretleri gelir vergisinden istisna edildi.
• İstisnayı aşan ücret gelirinin vergilendirilmesinde, hizmet erbabının ilgili aydaki gelirine ilişkin verginin hesaplanacağı gelir dilim tutarları ve oranları, istisna kapsamındaki tutarlar da dikkate alınarak belirlenecektir.
• İstisna nedeniyle alınmayacak olan vergi, ilgili ayda aylık asgari ücret üzerinden hesaplanması gereken vergiyi aşmayacaktır.
• Hizmet erbabının birden fazla işverenden ücret alması halinde istisna sadece en yüksek olan ücrete uygulanacaktır.
• Ücret gelirlerinin vergilendirilmesinde, maaş ödemesinin yanı sıra aynı dönemde yapılan ve ücret olarak değerlendirilen prim, ikramiye, huzur hakkı, mesai ücreti, döner sermaye ücreti, ek ders ücreti gibi ödemeler de dikkate alınmak suretiyle kümülatif matrah esas alınarak vergilendirme yapılmaktadır. İlgili dönemlerde uygulanan indirim ve istisnalar bu ödemelerin toplamına bir kez uygulanmaktadır. Dolayısıyla ilgili ayda yapılan ücret ve ücret sayılan ödemelerin toplamına anılan istisnanın bir kez uygulanması gerekmektedir.
• Yönetim ve denetim kurulu üyelerine ödenen huzur hakkı, bilirkişilere, resmi arabuluculara, eksperlere, spor hakemlerine, sporculara yapılan ödemeler gibi ücret sayılan ödemelerin vergilendirilmesinde, GVK kapsamında yukarıda belirtilen istisnanın uygulanması mümkündür.
• Yapılan düzenleme ile asgari geçim indirimi uygulaması kaldırıldığından bu tarihten itibaren yapılan ücret ödemelerinde asgari geçim indirimi uygulanmayacaktır.
• Asgari ücretle çalışan ve istisna uygulaması nedeniyle vergi ödemeyecek olan hizmet erbabı da dahil olmak üzere engellilik indirimi kapsamında vergi indiriminden faydalanmak üzere başvuruda bulunanların engellilik indirimine ilişkin işlemleri önceden olduğu gibi Gelir İdaresi Başkanlığınca değerlendirilerek sonuçlandırılacaktır. Asgari ücretli olarak çalışan ve bu nedenle ilgili ayda istisna nedeniyle vergi ödemeyecek olan hizmet erbabı, engellilik indiriminden faydalanamayacak olmakla birlikte onaylanan başvuruları üzerine şartları dahilinde emeklilik başvurularını yapabilecektir. Asgari ücretin üzerinde ücret alan ve vergi indirimine hak kazanan hizmet erbabının, gelir vergisi matrahının yeterli olması halinde, hem engellilik indiriminden hem de yukarıda belirtilen istisnadan faydalanması mümkün bulunmaktadır.
• Hizmet erbabının ücret gelirinin, ilgili ayda geçerli olan asgari ücretin brüt tutarı kadar olması halinde, brüt tutardan, işçi sosyal güvenlik kurumu primi ve işsizlik sigorta primi kesintisi yapılacak, gelir vergisi ve damga vergisi kesintisi yapılmayacaktır.
• Hizmet erbabının elde ettiği ücret ve ücret sayılan gelirlerinden engellilik indirimi ve gerçek ücrete ilişkin indirimler düşülecek ve varsa yukarıda belirtilen istisna hariç GVK’nın 23 ve müteakip maddelerinde düzenlenen istisna kapsamındaki ücret ödemeleri gelir vergisi matrahına dahil edilmeyecektir. Bu şekilde belirlenen gelir vergisi matrahına gelir vergisi tarifesi uygulanarak vergi hesaplanacaktır. Bu suretle hesaplanan vergiden istisna tutara isabet eden vergi düşülmek suretiyle ödenecek vergi belirlenecektir. Bu istisna suretiyle sağlanan menfaat asgari ücretin ilgili ayda hesaplanan vergisini geçemeyecektir.
• Tam zamanlı çalışmayan hizmet erbabına yapılan ücret ödemeleri ile yeni işe başlayan ve işten ayrılan hizmet erbabına yapılan kıst ücret ödemelerine istisna tam olarak uygulanacaktır.
• Aynı zamanda birden fazla işverenden ücret alınması halinde, istisna uygulaması, sadece en yüksek ücretin elde edildiği işveren tarafından gerçekleştirilecektir. Söz konusu işverene bu durumu bildirme yükümlülüğü hizmet erbabına aittir. Birden fazla işverenden aynı tutarda ücret alındığı durumda, istisnayı uygulayacak olan işvereni hizmet erbabı kendisi belirleyecektir. İstisnadan faydalanılan işverende, istisnanın tamamından faydalanılamaması durumunda kalan tutar için diğer işverende istisnadan faydalanılması mümkün değildir.
• Yukarıda belirtilen istisna uygulaması ve asgari geçim indirimi uygulamasının kaldırılması nedeniyle, teşvik kapsamındaki ücret ödemelerine öncelikle ihdas edilen istisna uygulanacak ve istisna sonrası vergi, ilgili düzenlemelerdeki sınırlamalar çerçevesinde tahakkuktan terkin edilecektir. Asgari ücrete isabet eden verginin tahakkuktan terkin edilmesini öngören düzenlemelere göre ise istisna uygulaması nedeniyle asgari ücretten vergi alınmadığından tahakkuktan terkini gerekecek bir vergi hesabı yapılmayacaktır.
• Hizmet erbabının ücret gelirlerinin yıllık beyanname ile beyan edilmesinin gerekmesi durumunda, yıl içinde istisna uygulamasından faydalanıldığı için yıllık beyannamede söz konusu istisna uygulamasına yer verilmeyecek ve yıllık beyannamede ücret gelirlerinin toplamı üzerinden hesaplanan vergiden, yıl içinde istisna öncesi hesaplanan vergiler mahsup edilecektir.
• Tevkif suretiyle vergilendirilmemiş ücret gelirlerinin yıllık gelir vergisi matrahının, asgari ücretin yıllık gelir vergisi matrahını aşmaması halinde, bu gelirler beyan edilmeyecektir. Söz konusu, gelirlerin asgari ücretin yıllık gelir vergisi matrahını aşması halinde ise bu gelirlerin tamamı beyan edilecek ve hesaplanan gelir vergisinden asgari ücretin yıllık matrahı üzerinden hesaplanan vergi indirim konusu yapılacaktır.
• 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nda ücret bordrosuna ilişkin hükümlere yer verilmiş ve ücret bordrosunda yer alması gereken bilgiler sayılmış olup, işverenlerin bu bilgilere yer vermek suretiyle ücret bordrolarını diledikleri şekilde düzenleyebilecekleri belirtildi. Tebliğ’de yer verilen örnekler istisna suretiyle alınmayacak olan vergi tutarının belirlenebilmesine yönelik olarak hazırlandı. Dolayısıyla ücret bordrolarının ve bordro düzenlenmesine esas hesaplamaların, örneklerle aynı sonucu doğuracak, diğer bir ifadeyle, istisna nedeniyle alınmayacak verginin ilgili aydaki asgari ücretin vergisini geçmeyecek şekilde, farklı yöntemlerle yapılması mümkündür.
• GVK’nın diğer ücretlere ilişkin 64. maddesi 01.01.2022 tarihinden geçerli olmak üzere yürürlükten kaldırıldı. Söz konusu düzenleme ile bu madde kapsamında bulunan;

1. Kazançları basit usulde tespit edilen ticaret erbabı yanında çalışanların,
2. Özel hizmetlerde çalışan şoförlerin,
3. Özel inşaat sahiplerinin ücretle çalıştırdığı inşaat işçilerinin,
4. Gayrimenkul sermaye iradı sahibi yanında çalışanların

elde ettikleri ücretler, işverenlerin tevkifat yapma yükümlülüğü bulunmadığından tevkifata tabi olmayan ücret kapsamında değerlendirilecektir.

• Bu kapsamda bulunan hizmet erbabının vergi karnesi almasına ve karnesini vergi dairesine ibraz ederek vergilerini tarh ve tahakkuk ettirmesine gerek bulunmamaktadır. Bu kapsamda olanların 01.01.2022 tarihinden itibaren elde ettikleri tevkif suretiyle vergilendirilmemiş ücret gelirleri GVK’nın genel hükümlerine tabi olacaktır.
• İhdas edilen istisna uyarınca, bu kapsamda bulunan hizmet erbabının 01.01.2022 tarihinden itibaren elde ettiği ücret gelirlerine ilişkin matrahlarının, asgari ücretin yıllık gelir vergisi matrahını aşmaması halinde, istisna kapsamına giren bu ücretleri için yıllık beyanname verilmeyecektir.
• Hizmet erbabının elde ettiği ücret gelirlerinin, istisna tutarını aşması halinde ise elde edilen ücret gelirinin tamamı yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilecek ve hesaplanan gelir vergisinden asgari ücret üzerinden hesaplanan yıllık gelir vergisi mahsup edilerek ödenecek vergi hesaplanacaktır.

VERGİ USUL KANUNU İLE KURUMLAR VERGİSİ KANUNU’NDA DEĞİŞİKLİK YAPILDI.

7352 Vergi Usul Kanunu ile Kurumlar Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile 29 Ocak 2022 tarihli 31734 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

Vergi Usul Kanunu kapsamsındaki değişiklikler:

• Geçici vergi dönemleri de dahil olmak üzere 2021 ve 2022 hesap dönemleri (kendilerine özel hesap dönemi tayin edilenlerde 2022 ve 2023 yılında biten hesap dönemleri itibarıyla) ile 2023 hesap dönemi geçici vergi dönemlerinde mükerrer 298 inci madde kapsamındaki enflasyon düzeltmesine ilişkin şartların oluşup oluşmadığına bakılmaksızın mali tablolar enflasyon düzeltmesine tabi tutulmaz.
• Mükerrer 298. maddenin (Ç) fıkrası uygulaması açısından, birinci fıkrada enflasyon düzeltmesi yapılmayacağı belirtilen dönemler enflasyon düzeltmesi şartlarının gerçekleşmediği dönem olarak değerlendirilir.
• 31.12.2023 tarihli mali tablolar, enflasyon düzeltmesi şartlarının oluşup oluşmadığına bakılmaksızın enflasyon düzeltmesine tabi tutulur. Yapılan enflasyon düzeltmesinden kaynaklanan kar/zarar farkı geçmiş yıllar kar/zararı hesabında gösterilir. Bu şekilde tespit edilen geçmiş yıl karı vergiye tabi tutulmaz, geçmiş yıl zararı zarar olarak kabul edilmez.
• Bu maddenin birinci, ikinci ve üçüncü fıkrası hükümleri, mükerrer 298. maddenin (A) fıkrasının (9) numaralı bendi kapsamında olan mükellefler bakımından geçerli değildir.

Kurumlar Vergisi Kanunu kapsamındaki değişiklikler:

• Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Kanununun 4.maddesinin üçüncü fıkrasının (I) numaralı bendinin (g) alt bendi hükmüne istinaden Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarına dönüşümün desteklenmesi kapsamında dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevrilen hesaplar ile ilgili olarak; kurumların 31/12/2021 tarihli bilançolarında yer alan yabancı paralarını, dördüncü geçici vergi dönemine ilişkin beyannamenin verilme tarihine kadar Türk lirasına çevirmeleri ve bu suretle elde edilen Türk lirası varlığı, bu kapsamda açılan en az üç ay vadeli Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarında değerlendirmeleri durumunda aşağıda belirtilen kazançlar kurumlar vergisinden müstesnadır:

1. Bu fıkra kapsamındaki yabancı paraların dönem sonu değerlemesinden kaynaklanan kur farkı kazançlarının 1/10/2021 ila 31/12/2021 tarihleri arasındaki döneme isabet eden kısmı,
2. 2021 yılı dördüncü geçici vergi dönemine ilişkin beyannamenin verilme tarihine kadar Türk lirasına çevrilen hesaplarla ilgili oluşan kur farkı kazançları ile söz konusu hesaplardan dönem sonu değerlemesinden kaynaklananlar da dahil olmak üzere vade sonunda elde edilen faiz ve kar payları ile diğer kazançlar.

• • Yukarıdaki fıkra kapsamına girmemekle birlikte, kurumların 31.12.2021 tarihli bilançolarında yer alan yabancı paralarını 2022 yılı sonuna kadar Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarına dönüşümün desteklenmesi kapsamında dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevirmeleri ve bu suretle elde edilen Türk lirası varlığı en az üç ay vadeli Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarında değerlendirmeleri durumunda oluşan kur farkı kazançlarının, geçici vergi dönemi sonu değerlemesiyle Türk lirasına çevrildiği tarih arasına isabet eden kısmı ile dönem sonu değerlemesinden kaynaklananlar da dahil olmak üzere vade sonunda elde edilen faiz ve kar payları ile diğer kazançlar kurumlar vergisinden müstesnadır.
  • Kurumların 31.12.2021 tarihli bilançolarında yer alan altın hesabı ile bu tarihten sonra açılacak işlenmiş ve hurda altın karşılığı altın hesabı bakiyelerini 2022 yılı sonuna kadar Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarına dönüşümün desteklenmesi kapsamında dönüşüm fiyatı üzerinden Türk lirasına çevirmeleri ve bu suretle elde edilen Türk lirası varlığı en az üç ay vadeli Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarında değerlendirmeleri durumunda Türk lirasına çevrildiği tarihte oluşan kazançlar ile dönem sonu değerlemesinden kaynaklananlar da dahil olmak üzere vade sonunda elde edilen faiz ve kar payları ile diğer kazançlar kurumlar vergisinden müstesnadır.
  • Bu maddede öngörülen süre ve şekilde dönüşüm kuru/fiyatı üzerinden Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarına çevrilen yabancı paralar ile altın hesaplarına ilişkin olarak bu istisnayla sınırlı olmak üzere Kanunun 5 inci maddesinin üçüncü fıkrası hükmü uygulanmaz.
  • Bu maddenin birinci, ikinci ve üçüncü fıkralarında yer alan istisna hükümleri, aynı şartlarla geçerli olmak üzere bilanço esasına göre defter tutan gelir vergisi mükelleflerinin kazançları hakkında da uygulanır.

• Türk lirası mevduat veya katılma hesabından vadeden önce çekim yapılması durumunda bu madde kapsamında istisna edilen tutarlar nedeniyle zamanında tahakkuk ettirilmeyen vergiler, vergi ziyaı cezası kesilmek suretiyle gecikme faiziyle birlikte tahsil olunur.

KARAYOLLARI MEVZUATI KAPSAMINDAK DEĞİŞİKLİKLER

KARAYOLLARI TRAFİK YÖNETMELİĞİ’NDE YER ALAN NET GELİR DEĞİŞTİRİLDİ. 

Karayolları Trafik Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 7 Ocak 2022 tarihli 31712 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak 01.01.2021 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yürürlüğe girdi. Buna göre; 

• Yönetmelik’te yer alan net gelir değiştirilerek net satışın basılı kağıtlar ve plakaların net satış adedi ile Karayolları Trafik Kanununun 131. maddesi kapsamında oluşturulan komisyonca belirlenen, son kullanıcıya satış fiyatının (KDV hariç) çarpımıyla bulunacak hasılat tutarının % 30’u olarak belirlendi.

ELEKTRONİK HABERLEŞME MEVZUATI KAPSAMINDAKİ DEĞİŞİKLİKLER

ELEKTRONİK HABERLEŞME SEKTÖRÜNE İLİŞKİN TÜKETİCİ HAKLARI YÖNETMELİĞİ’NDE DEĞİŞİKLİK YAPILDI.

Elektronik Haberleşme Sektörüne İlişkin Tüketici Hakları Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 18 Ocak 2022 tarihli 31723 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak 1., 2., 4., 7., 12., 13., 15. ve 16. maddeleri 01.03.2022 tarihinde, diğer hükümleri 31.12.2022 tarihinde yürürlüğe girecektir. Buna göre;

• Tanımlar maddesine aşağıdaki tanım eklendi:
• Kimlik Doğrulama Yönetmeliği: 26.06.2021 tarihli ve 31523 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Elektronik Haberleşme Sektöründe Başvuru Sahibinin Kimliğinin Doğrulanma Süreci Hakkında Yönetmeliği’ni ifade etmektedir.
• Abone tarafından, kayıtlı olduğu tarife kapsamında sahip olduğu kullanım hakları dışında ücretli arama gerçekleştirilmesi halinde, paket aşımı kullanımları hariç olmak üzere, işletmeci tarafından asgari Kurumca belirlenecek yönlere doğru gerçekleştirilecek aramalar kapsamında aboneye ücret yansıtılacağı hakkında ücretsiz bilgilendirme anonsu verilir. Abone tarafından söz konusu anonsun kaldırılması yönünde talep; müşteri hizmetleri, yazılı başvuru, kısa mesaj veya çevrimiçi işlem merkezi üzerinden işletmeciye iletilebilir.
• İşletmecinin dönemsel ya da sürekli olarak bir hizmeti yerine getirmeyi veya mal teminini üstlendiği durumlarda tarafların birbirine uygun karşılıklı rızası ile abonelik sözleşmesi yapılır. Abonelik sözleşmeleri, yazılı olarak veya Kimlik Doğrulama Yönetmeliği hükümlerine göre kimlik doğrulaması yapılarak elektronik ortamda kurulur. Abonelik sözleşmesinin elektronik ortamda kurulması halinde, işletmeci tarafından Kimlik Doğrulama Yönetmeliğinin 9. maddesinin üçüncü fıkrası çerçevesinde işlem belgesi başvuru sahibine gönderilmeden hizmet sunumuna ve ücret tahakkukuna başlanılmaz. Kurum abonelik sözleşmeleri ile ilgili işletmecilere ilave yükümlülükler getirebilir. 
• Abonelik sözleşmesinin kurulması için gerekli kimlik belgesi veya muadili belgelerin aslının ibrazı istenir. Abonelik sözleşmesi kurulurken, işletmeci abonelik sözleşmesinin yanında;

1. T.C. Kimlik Numarası ya da 04.04.2013 tarihli ve 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanununda tanımlanan Yabancı Kimlik Numarasını haiz ülkemiz makamlarınca verilmiş kimlik belgesinin,
2. (a) bendinde geçen belgeyi haiz olmayan yabancı uyrukluların aboneliklerinde geçerlilik tarihi uygun uluslararası geçerliliği olan kimlik belgesinin,
3.  Kurumsal aboneliklerde; yetkili kişinin (a) veya (b) bendinde geçen kimlik belgesi ve temsile yetkili olduğuna dair resmi yetkilendirme belgesi ile birlikte;
   1. Vergi Kimlik Numarasını haiz resmi belgenin,
   2. Vergi Kimlik Numarasının bulunmaması halinde Merkezi Sicil Kayıt Sistemi numarasını haiz sicil tasdiknamesinin,
   3.  Merkezi Sicil Kayıt Sistemi numarasının bulunmaması halinde Devlet Teşkilatı Merkezi Kayıt Sistemi numarasını haiz resmi belgenin,

birer örneğini almakla yükümlüdür. İşletmeci tarafından bu belgelerin örneği, asılları üzerinden ve yalnızca uygun elektronik ortama aktarılarak alınır. Abonelik sözleşmelerinin kurulmasına ilişkin Kurum tarafından işletmecilere getirilen diğer yükümlülükler saklıdır.

•  İşletmeciler, abonelik sözleşmelerini ve sözleşmenin kurulması için gerekli diğer bilgi ve belgeleri kuruluş şekline uygun olarak abonelik süresince ve abonelik sonlandıktan itibaren otuz yıl süre ile muhafaza etmekle yükümlüdür.
• Abonelik sözleşmesi yapılırken rehber hizmetleri için, aboneden ilgili mevzuat çerçevesinde belirlenen bilgilerinin bu rehberlerde yer alıp almayacağına ilişkin tercihleri; rehberlerde yer alacak bilgilere, bu bilgilerin sorgulama/kullanım imkanlarına sözleşmede yer verilmek suretiyle alınır. Sözleşme süresince aboneye rehber tercihlerini değiştirme hakkı tanınır.  
• İşletmeci, sözleşme kurulmadan önce ayrı bir sayfa olarak kolay ve anlaşılabilir bir sözleşme özetini tüketicinin bilgilendirilmesini teminen ispatlanabilir bir şekilde tüketiciye sunar. Sözleşme özetine ilişkin belgenin bir nüshası işletmeci tarafından tüketiciye kağıt üzerinde ya da elektronik ortamda gönderilir. Bu özet, sözleşmenin ayrılmaz parçasıdır ve abonenin onayı olmadan değiştirilemez. Sözleşme özetine ilişkin belge asgari olarak aşağıdaki bilgileri içerir:

1. İşletmecinin unvanı, adresi, tüketici şikayetleri için müşteri hizmetleri dahil irtibat bilgileri,
2. Hizmet türü,
3. Hizmet numarası,
4. Tarifenin adı,
5. Cihaz kira bedeli ve benzeri tüm ücretler de dahil ödenmesi gereken aylık ücret,
6. Kullanım miktarı sınırlı hizmetler için kullanım hakkı/süre bilgisi diğer hizmetler için standart birim ücretler ve varsa diğer faydalar dahil sunulacak hizmetin temel özellikleri,
7. Hizmet, cihaz ve benzeri tüm ücretler,
8. İnternet erişim hizmetlerinde, ulusal adres veri tabanı deseninde olmak üzere hizmet verilecek adres ve ilgili adreste sunulacak hizmete ilişkin duyurulan veri hızları,
9. Tüketicinin engelli belgesini ibraz etmesi halinde sağlanacak faydalara ilişkin işletmecinin internet sayfası linki,
10. Abone tarafından sözleşmede onay verilen tercihlere ilişkin bilgiler,
11. Sözleşmenin feshi durumunda, hizmet türü ve tarifeye göre aboneden talep edilebilecek ilgili diğer ücretlere ilişkin bilgiler.

• 24.03.2016 tarihli ve 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu hükümleri saklı kalmak kaydıyla, müşteri hizmetleri üzerinden Kimlik Doğrulama Yönetmeliği kapsamı dışında gerçekleştirilen ve ilgili mevzuat uyarınca abone onayı gerektiren işlemlerde, işletmecilerce arayan/aranan kişinin ilgili abone olduğuna dair kimlik doğrulaması yapılarak işlem gerçekleştirilmesi sağlanır.
• Mobil haberleşme hizmeti sunan işletmecide, abone adına birden fazla abonelik sözleşmesinin bulunması halinde, abonenin söz konusu sözleşmelere kayıtlı hatlardan birisini diğer hatlarından gerçekleştirilecek tarife değişikliği, ek paket satın alınması ve benzeri tüm abonelik işlemleri için tek yetkili hat olarak belirleyebilmesine işletmeci tarafından imkan tanınır. Bu kapsamda, yetkili hat tarafından yönetilmesi yönünde tercih bildirilen diğer hatlara ilişkin ilgili mevzuat uyarınca abone onayı gerektiren işlemlerde yetkili hattan onay alınır. Yetkili hattın abonelik sözleşmesinin feshedilmesi halinde diğer hatların yetkili hat tarafından yönetilme yetkisi kalkar. Bir hattı olan abonenin ikinci hat edinmesi durumunda, bu fıkrada tanınan imkana ilişkin kısa mesaj yoluyla bilgilendirme yirmi dört saat içinde iki hatta da yapılır.
• İlgili mevzuat uyarınca abone onayı gerektiren işlemlere ilişkin olarak;

1. Bu işlemlere yönelik onaylar ayrı ayrı alınır, aynı/tek onay altında birleştirilemez.
2. Yalnızca yurt dışını arama, yurt dışı dolaşım faydası içeren bir paket satın alma halleri hariç olmak üzere, bir sözleşmenin, taahhüdün, tarifenin, paketin veya kampanyanın kabulüyle bu işlemlere yönelik onay verilmiş sayılmaz.
3. Aboneye indirim veya ek fayda sağlanması karşılığında bu işlemlere yönelik abone onayı talep edilebilir.

•  İşletmeci, taahhüt alınmadan önce ayrı bir sayfa olarak kolay ve anlaşılabilir bir taahhüt özetini tüketicinin bilgilendirilmesini teminen ispatlanabilir bir şekilde tüketiciye sunar. Taahhüt özetine ilişkin belgenin bir nüshası işletmeci tarafından tüketiciye kağıt üzerinde ya da elektronik ortamda gönderilir. Bu özet, taahhütnamenin ayrılmaz parçasıdır ve abonenin onayı olmadan değiştirilemez. Abonelik sözleşmesi kurulması esnasında taahhüt verilmesi halinde taahhütname özeti sözleşme özeti içerisinde yer alabilir. Taahhütname özetine ilişkin belge asgari olarak aşağıdaki bilgileri içerir:

1. Takvim ayı olarak taahhüdün süresi,
2. Tarifenin taahhütsüz ücreti ve varsa taahhüt süresi boyunca ödenecek ortalama aylık ücreti,
3. Fesih halinde abone tarafından katlanılmak zorunda kalınabilecek tutarlara ilişkin;

1. Azami cayma bedeli,
2. Asgari cayma bedeli,
3. Taahhüt süresindeki her günün cayma bedellerinin ayrı ayrı hesaplanarak toplanmasından elde edilen tutarın taahhüt gün sayısına bölümü ile ortaya çıkacak ortalama cayma bedeli.
4. Söz konusu taahhüt yeni bir abonelik kapsamında değil ise önceden verilen sözleşme özetinde yer alan diğer bilgiler,
5. Diğer faydalar.

• İşletmeci ile abone arasında belirlenen taahhüt süresi yirmi dört ayı geçemez.
• İnternet erişim hizmetlerinde sözleşme özetinde yer alan ilgili adreste sunulacak hizmete ilişkin duyurulan veri hızları da dikkate alınarak Kurum tarafından belirlenecek Adrese Dayalı İnternet Hız Ölçümlerine ilişkin düzenlemelerde tespit edilen kriterlerin sağlanamaması halinde; abone tarafından cihazın kalan bedeli hariç herhangi bir cayma bedeli ödenmeksizin taahhütlü abonelik feshedilebilir.
• İşletmeci tarafından, taahhüde aykırılık oluşturan hususlara, açık, sade ve anlaşılabilir şekilde siyah koyu harflerle taahhütnamede yer verilir. Abone tarafından gerçekleştirilen işlemin taahhüde aykırılık oluşturan hususlar arasında yer alıp almadığının açıkça tespit edilemediği hallerde, abone lehine yorum esastır.
•  Mücbir sebepler dışında işletmeciler tarafından hizmetin kesintisiz olarak sürdürülmesi esastır. Hizmetin sunumu:

1. Tüketici menfaatinin korunması amacıyla hizmetin mutat kullanım düzeyinin çok üzerinde olduğunun tespiti durumlarında aboneye bilgi verilerek kısıtlanabilir veya durdurulabilir. Aboneye bilgi vermenin mümkün olmadığı ve kısa süre içinde müdahale edilmesi gereken hallerde tüketici menfaatinin korunmasını teminen aboneye bilgi verilme zorunluluğu aranmayabilir.
2. Faturanın son ödeme tarihinde ödenmemesi halinde, abone bilgilendirilerek kısıtlanabilir ya da öncelikle kısıtlanma uygulanmak üzere durdurulabilir.

• Hizmetin Kısıtlanması: Abone hattının acil arama hizmeti ve işletmeci müşteri hizmetleri numarası hariç olmak üzere, giden aramalara ve kısa mesajlara kapatılması şeklinde, internet erişim hizmetlerinde, internet bağlantı hızının düşürülmesi veya asgari olarak abonenin borcunu ödemesine imkan verecek şekilde bazı internet sayfalarına erişim sağlanması,
• Hizmetin Durdurulması: Abone hattının, acil arama hizmeti hariç olmak üzere, gelen ve giden aramalar ile kısa mesajlara kapatılması ve internet erişim hizmetlerinin durdurulması, şeklinde uygulanabilir.
• Hizmetin kısıtlandığı dönemde, aboneye en fazla kısıtlamanın başladığı tarihi takip eden ilk fatura kesim tarihine kadar ücret yansıtılabilir. Yeni fatura döneminin başlaması ile birlikte, hizmet durdurulur veya hizmetin durdurulması uygulamasında olduğu gibi ücret yansıtılmaksızın, hizmet kısıtlı olarak sunulmaya devam edilir.
• Faturanın son ödeme tarihinde ödenmemesi nedeni ile hizmetin durdurulması durumunda, hizmetin durdurulduğu tarihten itibaren aboneye cihaz ücreti ve telsiz kullanım/ruhsatname ücreti hariç herhangi bir hizmet bedeli yansıtılmaz. Ödeme yapıldıktan sonra en geç yirmi dört saat içinde hizmetin sunumuna devam edilir.
• İşletmeci tarafından, abonenin faturasını ödememesi nedeni ile hizmetin kısıtlanması/durdurulması ve hattın tekrar hizmete açılması durumunda, bir takvim yılındaki ilk açma-kapama işlemi için aboneye herhangi bir ad altında ücret yansıtılamaz.
• Faturanın son ödeme tarihinde ödenmemesine rağmen hizmeti kısıtlamaksızın veya durdurmaksızın devam etmek isteyen işletmeci, her fatura dönemi için ayrı ayrı olacak şekilde ancak gerekli bilgilendirmeyi yaptıktan sonra abonenin ispatlanabilir irade beyanını alarak hizmet sunumuna ve ücret tahakkukuna devam edebilir.
• İşletmeciler, abonenin ispatlanabilir irade beyanı doğrultusunda; mali mevzuata uygun olarak düzenlenen faturayı posta ile veya asgari olarak fatura tutarı ve son ödeme tarihini içeren fatura bilgilerini kısa mesaj veya elektronik posta yöntemi ile son ödeme tarihinden önce abonelere ulaşacak şekilde ücretsiz olarak göndermekle yükümlüdür. Fatura gönderilmesine ilişkin tercihin alınamadığı durumlarda kısa mesaj yöntemi kullanılır. Fatura bilgisinin elektronik posta veya kısa mesaj ile gönderilmesi durumunda:

1. Söz konusu gönderme işlemi son ödeme tarihinden en az yedi gün önce aboneye ulaşacak şekilde ücretsiz olarak yapılır.
2. Kısa mesaj veya elektronik posta içerisinde, asgari elli adet rassal karakter içeren ve işletmeci internet adresi altında yer alan tek biçimli kaynak bulucusu (URL) olacak şekilde abonenin ilgili faturasının görselini doğrudan görüntüleyebileceği internet sayfasının linki yer alır.

• İşletmeci elektronik ortamda gönderilen fatura veya kullanım detayı/ayrıntılı fatura için aboneden ücret talep edemez.
• Aboneler abonelik sözleşmelerini her zaman ücretsiz olarak sona erdirebilir. Aboneler, abonelik sözleşmelerini feshetmek istedikleri takdirde bu taleplerini;

1. İşletmeci ya da adına abonelik sözleşmesi yapmaya/işlemlerini yürütmeye yetkili temsilcisine yazılı olarak yapmak,
2. Teyit edilmiş olmak kaydıyla işletmecinin faks numarasına göndermek,
3. Güvenli elektronik imza ile gönderilip saklanabilen metinler kullanmak,
4. e-Devlet Kapısını kullanmak,
5. İşletmecinin çevrimiçi işlem merkezini kullanmak,
6. İşletmecide kayıtlı bulunan elektronik posta adresini kullanarak başvuruda bulunmak,
7. İşletmecinin müşteri hizmetlerini kullanmak,
8. Kurum tarafından belirlenebilecek diğer yöntemleri kullanmak

suretiyle işletmecilerine iletirler. Fesih taleplerinde abonenin kimlik belgesi, kimlik bilgileri kontrol edilerek veya abonenin kimliği doğrulanarak fesih taleplerinin her şartta alınması sağlanır.

• Fesih işleminden sonra işletmeci geri kalan alacakları için borcu olan aboneye abonenin fesih talep tarihinden sonra en geç dört ay içinde son fatura gönderir. Bu süre sınırı, son faturaya uygulanan gecikme faizi ve yasal takipten doğan faturalar için geçerli değildir. Son faturanın süresi içerisinde ödenmemesi halinde, 19. maddenin altıncı fıkrasında geçen son uyarıdan en az yedi gün önce işletmeci, başlığında adının geçtiği ve içeriği Kurum tarafından belirlenebilecek kısa mesaj ile asgari son fatura borcunun ödenmemiş olduğu ve borcun ödenmemesi halinde yasal takip başlatılacağı bilgisini abonenin Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası veya yabancı kimlik numarası adına kayıtlı tüm aktif mobil numaralarına, mobil telefon hizmeti sunan işletmeciler vasıtasıyla gönderir.

İŞ HUKUKU MEVZUATI KAPSAMINDAKİ DEĞİŞİKLİKLER

İŞVEREN UYGULAMA TEBLİĞİ YÜRÜRLÜKTEN KALDIRILDI.

İşveren Uygulama Tebliğinin Yürürlükten Kaldırılmasına Dair Tebliğ 7 Ocak 2022 tarihli 31712 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre; 

• 01.09.2012 tarihli ve 28398 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan İşveren Uygulama Tebliği yürürlükten kaldırıldı.

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ KAPSAMINDA ÇALIŞANLARIN SAĞLIK GÖZETİMİNE YÖNELİK TIBBİ TETKİKLERİN USUL VE ESASLARI DÜZENLENDİ. 

• Çalışanların Sağlık Gözetimine Yönelik Tıbbi Tetkiklerin Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik 20 Ocak 2022 tarihli 31725 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;
• Bu Yönetmelik’in amacı, İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamında yer alan işyerlerinde çalışanların sağlık gözetimine yönelik; ortak sağlık ve güvenlik birimleri, işyeri sağlık ve güvenlik birimleri ve çalışan sağlığı merkezleri tarafından yapılacak tıbbi tetkiklere dair usul ve esasları düzenlemektir.
• Bu Yönetmelik kapsamında gerçekleştirilen tıbbi tetkikler gezici iş sağlığı araçları ve/veya sabit tıbbi tetkik mekanları kullanılarak yapılır.
• Bu Yönetmelikt’e yer alan tıbbi tetkik teriminden aşağıdaki faaliyetler anlaşılır:
• Posteroanterior (PA) akciğer radyografi çekimi.
• İşitme testi.
• Solunum fonksiyon testi (SFT).
• Çalışan sağlığı açısından alınması gerekli olan biyokimya, mikrobiyoloji, hematoloji ve toksikoloji testleri için numune (kan, idrar, gaita, burun ve boğaz sürüntüsü ve benzeri) alma hizmetleri.
• 09.10.2013 tarihli ve 28790 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Tıbbi Laboratuvarlar Yönetmeliğinde belirtilen basit hizmet laboratuvarı testleri.
• Göz fonksiyonları ölçümü.
• Elektrokardiyografi (EKG) çekimi.
• Müdürlük tarafından verilen gezici iş sağlığı aracı ve/veya sabit tıbbi tetkik mekanı izin belgesinde asgari olarak Ortak Sağlık ve Güvenlik Birimi (“OSGB”) veya Çalışan Sağlığı Merkezi (“ÇASMER”)’nin unvanı, yetki belgesi numarası, adres bilgileri ve verilecek tıbbi tetkik hizmetine ilişkin bilgiler bulunur. İşyeri Sağlık ve Güvenlik Birimlerinde (“İSGB”) ise asgari olarak işyerinin unvanı, Sosyal Güvenlik Kurumu sicil numarası, adres bilgileri ve verilecek tıbbi tetkik hizmetine ilişkin bilgiler bulunur.
• Gerçekleştirilen tıbbi tetkiklerin sonuçları veya raporları en geç 20 gün içinde işyerinin işyeri hekimi ile paylaşılır. İşyeri hekiminin talep belgesi, hekim tarafından konulan ön tanı veya kesin tanılar ve yapılan tıbbi tetkiklerin sonuçları veya raporları hizmet veren kurum veya kuruluş tarafından e-Nabızda, radyolojik tetkiklere ait görüntü ve sonuçlar Teletıpta kayıt altına alınır. e-Nabız ve Teletıpa veri aktarımı için gerekli olan sistem, Sağlık Bakanlığı Sağlık Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğü tarafından oluşturulur.
•  İSGB’ler bu Yönetmelik’te belirtilen usul ve esaslar dahilinde yalnızca sabit tıbbi tetkik mekanı kurabilir. İSGB’ler gezici iş sağlığı aracı bulunduramaz. Ancak kamu kurum ve kuruluşları, kamu iktisadi teşebbüsleri ve belediyeler bünyesinde kurulan İSGB’ler kendi çalışanlarına hizmet vermek üzere gezici iş sağlığı aracı bulundurabilir. Belediyelere ait şirketler, iktisadi teşebbüsler ve iştirakler bünyesinde kurulan İSGB’ler ise gezici iş sağlığı aracı bulunduramaz.

Gezici iş sağlığı araçlarına ilişkin genel şartlar:

• Bu Yönetmelik’te belirtilen tıbbi tetkiklerin yapılabilmesi için gezici iş sağlığı araçlarının aşağıdaki şartları sağlaması gerekir:
• Gezici iş sağlığı araçları en fazla 15 yaşında olur. Aracın trafik muayene işlemleri, Araç Muayene İstasyonlarının Açılması, İşletilmesi ve Araç Muayenesi Hakkında Yönetmelik hükümlerine uygun şekilde yapılır. Araçların yaşı, bulunulan tarihten aracın ilk trafik tescil tarihi çıkarılarak hesaplanır.
•  Gezici iş sağlığı araçları, Araçların İmal, Tadil ve Montajı Hakkında Yönetmelik (“AİTM”) kapsamında tadil edilmiş ise tadilatçı firma, AİTM münferit veya AİTM seri tadilat tip onayı alır.
• Röntgen görüntüleme hizmeti verecek olan gezici iş sağlığı araçları, Nükleer Düzenleme Kurumunun mevzuatı, rehberleri ve diğer düzenlemelerinde belirlenen şartlara uygun olarak hazırlanır ve araçta yer alan röntgen cihazı için Nükleer Düzenleme Kurumundan lisans alınır.
• Gezici iş sağlığı araçları; panelvan, minibüs, otobüs, kamyon veya kamyonet gibi motorlu araçlardır. Motorlu Araçlar ve Römorkları ile Bunların Aksam, Sistem ve Ayrı Teknik Ünitelerinin Tip Onayı ve Piyasa Gözetimi ve Denetimi Hakkında Yönetmelik (AB/2018/858)’in O3 ve O4 kategorisinde yer alan yarı römorklara da izin verilebilir. Gezici iş sağlığı araçlarına, bu Yönetmelik’te belirtilenler dışında farklı ilaveler yapılamaz.
• Araç beyaz renkte olur ve aracın dört tarafına da mavi fosforlu yazı ile firma adı ve “Gezici İş Sağlığı Aracı” ibaresi açık ve okunacak şekilde yazılarak aracın kullanım amacı belirtilir. Logo, adres, uyarıcı işaretler ve piktogramlar, telefon bilgileri, elektronik posta adresleri de araca yazılabilir. Aracın üzerinde bunlardan başka bir ibare yer almaz.
• Her araçta asgari olarak en az ikişer kilogramlık iki tane yangın söndürme tüpü bulunur.
•  Her araçta asgari bir emniyet kemeri keseceği, demir manivela ve imdat çekici bulunur.
• Araçların hem şoför kabinlerinde hem de üst yapılarında iklimlendirme ve aydınlatma sistemleri bulunur. İşitme testi yapılan araçta bulunan sessiz kabinde ayrıca iklimlendirme ve aydınlatma sistemleri olur.
• Araçlar bulunduğu zemine hidrolik ayaklarla sabitlenebilir özellikte olur. Tıbbi tetkik işlemi esnasında araçlar zemine sabitlenir.
• Gezici iş sağlığı araçlarına sayısal takograf ve İSGGM ve/veya HSGM bilişim sistemlerine entegre edilebilir özellikte uydu takip sistemi takılır. Bu cihaz ve sistemler, güncel halde tutularak kesintisiz bir şekilde ve düzenli olarak çalışır. Takograf ve uydu takip sistemi, denetime yetkili memurlar tarafından istenildiği anda kontrol edilebilir vaziyette olur.
• OSGB ve ÇASMER’ler ile kamu kurum ve kuruluşları, kamu iktisadi teşebbüsleri ve belediyeler bünyesinde kurulan İSGB’ler, bu maddede belirtilen hizmeti sunabilmek için her gezici iş sağlığı aracı başına asgari bir işyeri hekimini sorumlu olarak tayin eder. Gezici iş sağlığı aracında yapılan tüm tıbbi tetkikler ile yapılan işlemin sonucundan doğan her türlü zarar veya kusurdan gezici iş sağlığı aracından sorumlu olan işyeri hekimi, işlemi yapan tıbbi tetkik personeli ile aracın sahibi kurum veya kuruluş sorumludur. Cezai sorumluluk gerektiren durumlarda genel hükümler uygulanır.
• Gezici iş sağlığı aracı hizmeti veren OSGB ve ÇASMER’ler, hizmet vereceği işyeri ile hizmetin fiili olarak gerçekleşeceği tarihten en az yedi gün öncesinde İSG-KATİP üzerinden karşılıklı olarak gezici iş sağlığı aracı sözleşmesi düzenler. Taraflarca onaylanmamış sözleşme ile tıbbi tetkik hizmeti gerçekleştirilemez. Sözleşmede aracın hangi günlerde ilgili işyerinde olacağı belirtilir. Müdürlükçe yapılacak denetimlerin planlanabilmesi amacıyla aracın sözleşme süresi boyunca ilgili işyerinde bulunması esastır. Tetkik işleminin planlanandan daha uzun veya daha kısa sürmesi halinde sözleşme derhal güncellenir. Tetkik işleminin bittiği gün aracın gün sonuna kadar işyerinde bulunması gerekmez, araç tetkik işleminin bitmesine müteakip işyerini terk edebilir. Aynı araç ile bir gün içerisinde birden fazla işyerine hizmet verilebilir.

Sabit tıbbi tetkik mekanlarına ilişkin genel şartlar:

• İSGB, OSGB ve ÇASMER’lerin bu Yönetmelik’te belirtilen tıbbi tetkik hizmetlerini yapabilmesi için İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri Yönetmeliği’nde belirtilen şartlar ile Sağlık Bakanlığı tarafından belirlenen şartları sağlamaları gerekir.
• Tıbbi laboratuvar hizmeti verilecek alanlarda, Tıbbi Laboratuvarlar Yönetmeliğinin basit hizmet laboratuvarlarına ilişkin fiziki şartları aranır.
• Sabit tıbbi tetkik mekanı olarak kullanılacak odalara İSGB, OSGB veya ÇASMER’in onaylı yerleşim planında yer verilir. Röntgen görüntüleme ve/veya laboratuvar hizmetleri birbirlerinden ve diğer tıbbi tetkiklerden ayrı ve bağımsız olacak şekilde en az bir odada bulunmak zorundadır. Tüm odaların girişlerine odalarda yapılan tıbbi tetkikleri belirtir levha ile uyarıcı levhalar asılır. Tüm odalarda havalandırma, aydınlatma ve iklimlendirme sistemleri bulunur. 
• Röntgen görüntüleme hizmeti verilecek oda veya odalar, Nükleer Düzenleme Kurumunun mevzuatı, rehberleri ve diğer düzenlemelerinde belirlenen şartlara uygun olarak hazırlanır ve içlerinde yer alan röntgen cihazları için Nükleer Düzenleme Kurumundan lisans alınır.
• İSGB, OSGB ve ÇASMER’ler bu maddede belirtilen hizmeti sunabilmek için sabit tıbbi tetkik mekanına asgari bir işyeri hekimini sorumlu olarak tayin eder. Sabit tıbbi tetkik mekanında yapılan tüm tıbbi tetkikler ile yapılan işlemin sonucundan doğan her türlü zarar veya kusurdan sabit tıbbi tetkik mekanından sorumlu olan işyeri hekimi, işlemi yapan tıbbi tetkik personeli ile mekanın sahibi kurum veya kuruluş sorumludur. Cezai sorumluluk gerektiren durumlarda genel hükümler uygulanır.
• Sabit tıbbi tetkik mekanı hizmeti verecek olan OSGB veya ÇASMER, hizmet vereceği işyeri ile hizmetin fiili olarak gerçekleşeceği tarihten en az bir gün öncesinde İSG-KATİP üzerinden karşılıklı olarak sabit tıbbi tetkik mekanı sözleşmesi düzenler. Taraflarca onaylanmamış sözleşme ile tıbbi tetkik hizmeti gerçekleştirilemez.
• Her bir tıbbı tetkike ait usul ve esaslar Yönetmelik kapsamında ayrıca detaylı bir şekilde düzenlendi.
• SGB, OSGB veya ÇASMER; bu Yönetmelikte belirtilen sağlık hizmetlerini sunabilmek için aşağıda yer alan belgelerle birlikte bulunduğu ilin müdürlüğüne başvurur:
• Yapılacak hizmetin içeriğini belirtir dilekçe.
• Sabit tıbbi tetkik mekanı ve/veya gezici iş sağlığı aracı hizmeti yürütmek isteyen OSGB veya ÇASMER için İSGGM tarafından verilmiş yetki belgesinin onaylı sureti veya kare kodlu İSG-KATİP çıktısı.
• İSGB’ler için işveren imzalı olur yazısı ile işyerinde görevli iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi ve zorunlu olması veya bulunması halinde diğer sağlık personeli görevlendirme belgeleri.
• Sabit tıbbi tetkik mekanı ve/veya gezici iş sağlığı aracı hizmetini vermek üzere görevlendirilecek personelin nüfus cüzdanı sureti, diploma ve/veya uzmanlık belgesinin sureti, görevlendirildiklerine dair sözleşmelerin suretleri ve bir vesikalık fotoğraf.
• Gezici iş sağlığı aracı araç ruhsatı ve trafik muayene belgesi.
• Röntgen görüntüleme hizmetinde kullanılacak araç veya mekanda bulunan her röntgen cihazı için Nükleer Düzenleme Kurumu tarafından verilmiş lisans belgesi.
• Sabit tıbbi tetkik mekanı ve/veya gezici iş sağlığı aracı içinde bulunan tüm tıbbi cihazların cinsi, markası, modeli, barkodu (ürün numarası) ve seri numarası bilgileri.
• Faaliyette bulunacağı alana göre izin belgeleri için öngörülen belge düzenleme ücretinin ilgili müdürlüğün döner sermaye hesabına yatırılmış olduğuna dair belge.
• Sabit tıbbi tetkik mekanı için İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetleri Yönetmeliğinde belirtilen oda ve kısımları da gösteren yerleşim planı ile bu Yönetmelik kapsamında kullanılacak oda ve kısımları gösterir yerleşim planı.
• Bu Yönetmelikte belirtilen yükümlülükleri yerine getirmeyen İSGB, OSGB ve ÇASMER’ler hakkında, tespit edilen her bir uygunsuzluk ayrı ayrı aykırılık olarak değerlendirilir. Her bir aykırılık için Sağlık Hizmetleri Temel Kanununun ek 11. maddesinde ve bu Yönetmelik’te yer alan müeyyideler uygulanır.
• Kişisel Verilerin Korunması Kanunu hükümlerine aykırılık tespit edilmesi halinde ilgili mevzuatın cezai hükümleri uygulanır.
• Bu Yönetmelik hükümlerine aykırı hareket edilmesi durumunda, ihlalinin türüne göre ayrıca aşağıda yer alan müeyyideler uygulanır:
• İzin belgesi almadan gezici iş sağlığı aracı ve/veya sabit tıbbi tetkik mekanı kurarak sağlık faaliyetleri yürütüldüğünün tespiti halinde müdürlük tarafından faaliyeti süresiz durdurulur ve ilgili kişiler hakkında Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu gereğince adli makamlara suç duyurusunda bulunulur.
• Kanunen mesleğini icra yetkisi bulunmayan hekimlerin çalıştırılması ve/veya bu Yönetmelikte yer alan tıbbi tetkiklerin yetkisi olmayan sağlık meslek mensuplarına yaptırılması halinde ilgili İSGB, OSGB veya ÇASMER’in gezici iş sağlığı aracı veya sabit tıbbi tetkik mekanı yetkisi ile bu personelin varsa çalışma izin belgeleri müdürlükçe iptal edilir ve ilgili kişiler hakkında Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu gereğince adli makamlara suç duyurusunda bulunulur.
• İşbu Yönetmelik’te belirtilen genel esaslara aykırı hareket ettiği tespit edilen İSGB, OSGB veya ÇASMER’in izin belgesi müdürlükçe iptal edilir ve ilgili kişiler hakkında Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu gereğince adli makamlara suç duyurusunda bulunulur.
• Başvuruda istenilen belgelerden herhangi birinin gerçeğe aykırı olduğunun tespit edilmesi halinde düzenlenen izin belgesi müdürlükçe iptal edilerek yetki sonlandırılır, ayrıca adli makamlara sorumlular hakkında suç duyurusunda bulunulur.
• Çalışma izin belgesi olmadan personel çalıştırıldığının tespiti halinde İSGB, OSGB veya ÇASMER’in bu Yönetmelik kapsamındaki faaliyetleri müdürlük tarafından altı ay süreyle durdurulur. Bu süre sonunda çalışma izin belgesi olmayan personel çalıştırılmaya devam edilmesi halinde izin belgesi müdürlükçe iptal edilir.
• İzin belgesinde yer almamasına rağmen röntgen görüntüleme, numune alma, laboratuvar hizmetleri, EKG, solunum fonksiyon testi, işitme testi, göz fonksiyon ölçümü gibi tıbbi tetkik hizmeti sunduğu veya bu işlere dair yükümlülükleri yerine getirmediği tespit edilen İSGB, OSGB veya ÇASMER’in bu Yönetmelik kapsamındaki faaliyeti müdürlük tarafından altı ay süreyle durdurulur. Fiilin tekrarlanması durumunda izin belgesi müdürlükçe iptal edilir.
• Röntgen görüntüleme hizmeti sunan İSGB, OSGB veya ÇASMER’lerin faaliyetleri esnasında Nükleer Düzenleme Kurumunun mevzuat, rehber ve diğer düzenlemelerinde yer alan hükümlere aykırı davranmaları, lisans şartlarının bozulması veya lisanslama sırasındaki taahhütlerine aykırılık oluşması halinde bu Yönetmelik kapsamındaki faaliyeti müdürlük tarafından altı ay süreyle durdurulur. Altı ayın sonunda ilgili şartları sağlaması halinde askı sonlandırılır. Fiilin tekrarlanması durumunda izin belgesi müdürlükçe iptal edilir.
• Süresi içinde tıbbi cihazların ve tıbbi cihaz niteliğindeki sarf malzemenin envanter kayıtlarının oluşturulmadığı veya var olan envanter kayıtlarının zamanında güncellenmediğinin tespit edilmesi halinde uygunsuzluk giderilene kadar sabit tıbbi tetkik mekanı ve/veya gezici iş sağlığı aracı izin belgesi müdürlükçe askıya alınır. 

KORUMALI İŞYERLERİNE İLİŞKİN USUL VE ESASLAR BELİRLENDİ.

Korumalı İşyerleri Hakkında Yönetmelik 27 Ocak 2022 tarihli 31732 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre; 

• Yönetmelik’in amacı, korumalı işyeri statüsünün kazanılması, korumalı işyerlerinin işleyişi ve denetlenmesine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir. Yönetmelik, iş gücü piyasasına kazandırılmaları güç olan zihinsel ve ruhsal engelli bireylere istihdam oluşturmak amacıyla gerçek ve tüzel kişilerce açılan ve açılacak olan işyerlerini kapsamaktadır.
• Yönetmelik kapsamında belirtilen nitelikleri haiz engelli en az 5 bireyin çalıştığı veya çalışacağı işyerinin işvereni, korumalı işyeri statüsünün kazanılması için Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğüne başvuruda bulunur. Korumalı işyerlerinde çalışacak engelli bireylerin sayısının korumalı işyerindeki toplam işçi sayısına oranı % 50’den az olamaz. Bu kapsamda çalıştırılacak işçi sayısının tespitinde, belirsiz süreli iş sözleşmesine ve belirli süreli iş sözleşmesine göre çalıştırılan işçiler esas alınır. Kısmi süreli iş sözleşmesine göre çalışanlar, çalışma süreleri dikkate alınarak tam süreli çalışmaya dönüştürülür.
• Gerçek veya tüzel kişiler, işyerinin üretim faaliyetini veya faaliyetlerini, işyerinde çalışan veya çalışacak toplam işçi sayısını, çalışan veya çalışacak engelli birey sayısını, engel durumlarını ve işyerinde yaptığı veya yapacağı işler ile işyerinin adresini belirten ve işyerine korumalı işyeri statüsü kazandırma talebini içeren dilekçe ile Yönetmelik’te belirtilen belgelerle birlikte Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğüne başvururlar.
• Korumalı işyeri statüsü almak üzere Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğüne başvuran gerçek veya tüzel kişilerin talepleri işyerinde gerekli tespit ve incelemeleri yapmak suretiyle en geç 30 gün içinde illerde Valilik bünyesinde, Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü, Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü, İl Milli Eğitim Müdürlüğü, İl Sağlık Müdürlüğü ve gerekli hallerde Valilikçe görevlendirilen diğer kamu kurum ve kuruluşları temsilcilerinden oluşan, sekretaryası Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü tarafından yürütülen ve çalışma usul ve esasları Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü tarafından belirlenecek olan komisyon (“Komisyon”) değerlendirilir. Başvurusu yapılanlardan Komisyon’ca yapılacak değerlendirme sonucunda uygun görülen işyerlerine Valilikçe, Korumalı İşyeri Statüsü Belgesi düzenlenir.
• Korumalı işyerinde; işyeri yöneticisi ile mesleki ve teknik eğitim alanında yükseköğrenim görmüş veya usta öğreticilik yeterliğini haiz eğitici personel istihdamı zorunludur. İşyeri yöneticisi, birden fazla korumalı işyerinin yöneticisi olamaz. Ancak, nitelikleri haiz olmak kaydıyla, aynı iş yerinde eğitici personel görevini yürütebilir. Korumalı işyerinde, işyerinin kapasitesine göre ayrıca teknik, idari ve yardımcı personel ile ihtiyaç duyulabilecek diğer personel çalıştırılabilir.
• Korumalı işyeri veya korumalı iş merkezi binasının bulunduğu yerin, engelli bireylerin geliş ve gidişlerinde trafik yönünden uygun ve emniyetli olması şartı aranır.
• Korumalı işyeri veya korumalı iş merkezinde yangından korunma için yeterli sayıda yangın söndürme cihazı ve malzemesi, sesli ve ışıklı alarm sistemi ile engelli bireylerin kullanımına uygun yangın tahliye sistemi bulundurulması zorunludur.
• Korumalı işyeri veya korumalı iş merkezinde elektrik anahtarı, priz, lamba gibi elektrikli aletler, kesici delici aletler ile yanıcı ve yakıcı maddelerin engelli bireyler için tehlike oluşturmasını önleyecek tedbirler alınır.
• Korumalı işyeri veya korumalı iş merkezinin fiziksel koşulları aşağıdaki özellikleri taşımalıdır:
• Türk Standartları Enstitüsü tarafından işyerleri için belirlenen fiziksel standartlar, korumalı işyerlerinde de geçerlidir. Korumalı işyerinin müstakil bir binada olması tercih nedenidir. Korumalı işyerinde çalışan zihinsel ve ruhsal engelli bireylerin hareket kısıtlılığının bulunmaması durumunda; müstakil villa tipi, dubleks, tripleks binalarda hizmet vermesi halinde asansör şartı aranmaz. Üç ve üzeri katlı diğer binalarda ve hareket kısıtlılığı olan zihinsel veya ruhsal engelli bireylerin çalıştığı korumalı işyerinin zemin üstü katlarda hizmet vermesi durumunda yangın merdiveni ve erişilebilirlik standartlarına uygun asansör bulunması zorunludur.

1. Korumalı işyeri rutubetli ortamda olmamalı, gün ışığı almalı ve uygun elektrik ışığı ile aydınlatılmalıdır.
2. Korumalı işyeri tabanı sağlığa zarar vermeyecek, ıslak ve kuru halde kaymayan ve kolay temizlenen bir malzeme ile kaplanmalıdır.
3. Merdivenlerin genişliği ve yüksekliği iniş ve çıkışlarda kolaylık sağlayacak şekilde erişilebilirlik standartlarına uygun olmalı, emniyet korkulukları bulunmalıdır.
4. Kapılar erişilebilirlik standartlarına uygun olmalıdır.
5. Atölyeler ve diğer bölümlerin arası duvarla bölünmeli, sesli makinelerin kullanıldığı yerlerde ses geçirmez materyaller tercih edilmelidir.
6. Korumalı işyerinin ve korumalı iş merkezlerinin tuvaletleri ve duş alanları erişilebilirlik standartlarına uygun olmalıdır.
7. Korumalı iş merkezinde; merkezi yönetim odası, sosyal servis, personel ve işçi odası, atölye, çok amaçlı salon, mutfak ve yemekhane, sağlık odası veya kabini, banyo ve tuvalet ile ihtiyaç duyulan diğer bölümlerin bulundurulması zorunludur.

• Türkiye İş Kurumu’na kayıtlı ve korumalı işyerinde çalışmak isteyen engelli bireyler bireysel olarak veya Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlükleri aracılığı ile işyerlerine başvururlar. İşyeri, işe aldığı engelli bireyleri en geç bir ay içinde Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü ve Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü’ne bildirmekle yükümlüdür.
• Korumalı işyerinde istihdam edilebilmek için;

1. Erişkinler İçin Engellilik Sağlık Kurulu Raporu’na göre en az % 40 oranında zihinsel veya ruhsal engelli olmak veya Çocuklar İçin Özel Gereksinim Raporu’na göre en az “hafif düzeyde özel gereksinimi vardır (%40-49)” ibaresi bulunan zihinsel veya ruhsal engelli birey olmak,
2. Türkiye İş Kurumu’na kayıtlı olmak,
3. 15 yaşını bitirmiş olmak gerekir.

• Korumalı işyerleri, aylık personel durum çizelgesini takip eden ayın 7. gününe kadar düzenleyerek Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü’ne gönderir. Ayın 7. gününün tatile denk gelmesi halinde takip eden ilk iş günü gönderilir. İşyeri, herhangi bir sebeple iş sözleşmesi sona eren engelli bireyin ayrılış nedenlerini 7 gün içinde Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğüne bildirmekle yükümlüdür.
• Korumalı işyerleri, Yönetmelik’te belirlenen hususlarla sınırlı olmak ve diğer mevzuatın denetime ilişkin hükümleri saklı kalmak kaydıyla, yılda en az bir kez Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü tarafından, gerekli görüldüğü hallerde Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı denetim elemanlarınca denetlenir.
• Korumalı işyerleri, denetimlerde ilgili her türlü bilgiyi vermek ve bu bilgilerin doğruluğunu ispata yarayan defter, kayıt ve belgeleri ibraz etmek zorundadırlar.
• Korumalı işyerleri, bir yıllık üretim, istihdam, satış, bağış, yatırım, pazarlama, stok, istihdam ettiği personel gibi bilgileri içeren faaliyet raporunu her yılın Mart ayı içerisinde Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü’ne iletir.
• Korumalı işyerleri, Yönetmelik’te belirtilen koşulların bir veya birkaçını yerine getirmediği denetim raporları ile tespit edildiği takdirde Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü tarafından yazılı olarak uyarılır. 30 gün içinde belirtilen eksiklikleri tamamlamadığı tespit edilen işverenlerin korumalı işyeri statüsü belgesi Komisyon’un görüşü alınarak Valilikçe iptal edilir.
• Korumalı işyerleri, taşınma, devir, birleşme ve kapanma durumlarını on beş gün öncesinden Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğüne bildirmek zorundadırlar.
• Korumalı işyerinin taşınması durumunda, taşınılan yerin bu Yönetmelikte öngörülen şartları taşıdığının Komisyon tarafından tespiti halinde işyerinin, korumalı işyeri statüsü devam eder.
• Korumalı işyeri statüsü kazanma talebinin reddi ve korumalı işyeri statüsünün sona erdirilmesi kararlarına karşı kararın tebliğ tarihinden itibaren on beş gün içinde Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü’ne itiraz edilebilir. İtirazlar Komisyon’ca değerlendirilerek 30 gün içerisinde sonuçlandırılır. İtiraz yoluna başvurulmuş olması ilgililerin yargı yoluna başvurma hakkını ortadan kaldırmaz.
• Yönetmelik ile 26.11.2013 tarihli ve 28833 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Korumalı İşyerleri Hakkında Yönetmelik yürürlükten kaldırıldı.

ÖZELLEŞTİRME VE KAMU İHALE MEVZUATI KAPSAMINDAKİ DEĞİŞİKLİKLER

ÖZELLEŞTİRME UYGULAMARI HAKKINDA KANUN’DA BİRTAKIM DEĞİŞİKLİK YAPILDI.

7350 Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun 11 Ocak 2022 tarihli 31716 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• 24.11.1994 tarihli ve 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun’a (“Kanun”) eklenen geçici madde uyarınca; 
• Bu Kanun hükümleri çerçevesinde Türkiye Denizcilik İşletmeleri Anonim Şirketi ve Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları İşletmesi Genel Müdürlüğüne ait bazı limanların işletme hakkı verilmesi/devri yöntemiyle özelleştirilmeleri neticesinde imzalanan kırk dokuz yıldan az süreli sözleşme süreleri; bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih olan 11.01.2022 tarihinden itibaren en geç dört ay içinde başvuruda bulunulması, sözleşmeden doğan tüm mali yükümlülüklerin ek sözleşme imzalanmadan önce yerine getirilmesi, özelleştirme sözleşmesinden kaynaklı olarak Özelleştirme İdaresi Başkanlığı, Türkiye Denizcilik İşletmeleri Anonim Şirketi ve Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları İşletmesi Genel Müdürlüğü aleyhine açılmış davalar var ise bu davalardan tüm yargılama giderleri üstlenilerek kayıtsız ve şartsız feragat edilmesi ve ek sözleşme düzenlenmesi şartıyla, hakkın başlangıç tarihinden itibaren kırk dokuz yıla kadar uzatılır.
• Ek sözleşmelerde süre uzatımı, ek sözleşme bedeli ve ödeme koşulları ile ilgili hususlar dışında özelleştirme sözleşmesini değiştirecek herhangi bir hükme yer verilemez. Ek sözleşme ile uzatılan süre yatırım sürelerine eklenemez
• Ek sözleşme bedelinin tespitinde Özelleştirme İdaresi Başkanlığı tarafından bu Kanun hükümleri çerçevesinde 6.12.2012 tarihli ve 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu’na göre değerleme yapmaya yetkili en az iki kuruluş danışman olarak görevlendirilir. Özelleştirme sözleşmesi bedeli, işletici/alıcı tarafından yapılan yatırım tutarları, kapasite artışı, özelleştirme sonrasında işletici şirket hisselerinin satışı söz konusu olmuş ise bu bedeller ve diğer tüm veriler dikkate alınarak, uluslararası değerleme standartlarına göre hazırlanmış değerleme raporları ile belirlenen ek sözleşme bedeli, uzatım süresi ve diğer hususlar Özelleştirme Yüksek Kurulunun onayına sunulur.
• Özelleştirme Yüksek Kurulunun onayı halinde, Özelleştirme İdaresi Başkanlığı tarafından işleticilere/alıcılara ek sözleşme imzalanmak üzere üç ayı geçmemek üzere süre verilir. Talep halinde bir defaya mahsus olmak ve ilk verilen süreyi geçmemek üzere ek süre verilebilir.

KAMU İHALE KANUNU’NU TAHTINDA ÜRETİCİ FİYAT ENDEKSİ GÜNCELLENDİ. 

Kamu İhale Tebliği (No: 2022/1) 20 Ocak 2022 tarihli 31725 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak 01.02.2022 tarihinde yürürlüğe girdi. Buna göre; 

• Bu Tebliğ’in amacı, Kamu İhale Kanunu’nda belirtilen eşik değerlerin ve parasal limitlerin, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan 2021 yılı Aralık ayı Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (“Yİ-ÜFE”) yıllık değişim oranında (%79,89) arttırılarak güncellenmesidir.
• Tebliğ’de belirtilen eşik değerler ve parasal limitlere ilişkin olarak, bir önceki dönem ile karşılaştırmalı değerler, tablo halinde Tebliğ’in Ek’inde yer almaktadır.

KAMU İHALE SÖZLEŞMELERİ KANUNU’NDA BİRTAKIM DEĞİŞİKLİKLER YAPILDI.

7351 Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun 22 Ocak 2022 tarihli 31727 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre; 

• Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’na eklenen geçici madde ile Türkiye’de ve dünyada ham madde temininde ve tedarik zincirlerinde yaşanan aksaklıklarla girdi fiyatlarındaki beklenmeyen artışlar nedeniyle 1 Aralık 2021 tarihinden önce Kamu İhale Kanunu’na göre ihalesi yapılan ve bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla devam eden veya bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce fesih veya tasfiye edilmeksizin kabulü/geçici kabulü yapılan mal ve hizmet alımları ile yapım işlerine ilişkin Türk lirası üzerinden yapılan sözleşmelerde, 1 Temmuz 2021 ile 31 Aralık 2021 tarihleri arasında (bu tarihler dahil) gerçekleştirilen kısımlar için, ihale dokümanında fiyat farkı verilmesine ilişkin hüküm bulunup bulunmadığına bakılmaksızın, 1 Temmuz 2021 ile 30 Kasım 2021 tarihleri arasında (bu tarihler dahil) ihalesi yapılan işlerde ihale tarihinin (son teklif verme tarihi) içinde bulunduğu aya ait endeks, 1 Temmuz 2021 tarihinden önce ihale edilen işlerde ise 2021 yılı Haziran ayına ait endeks temel endeks olarak kabul edilerek ve sözleşme fiyatları kullanılarak yüklenicinin başvurusu üzerine sözleşmesine göre hesaplanan fiyat farkına ilave olarak ek fiyat farkı verilebilir.
• Ayrıca bu kapsamdaki sözleşmeler, yüklenicinin başvurusu ve idarenin onayı ile devredilebilir. Devredilen sözleşmelerde devir alacaklarda ilk ihaledeki şartlar, devir tarihi itibarıyla aranacak olup devirden kaynaklanan kısıtlama ve yaptırımlar uygulanmaz. Yüklenimi ortak girişim tarafından yürütülen sözleşmelerde ortaklar arasında devir veya hisse devirlerinde ilk ihaledeki yeterlik şartları aranmaz. Sözleşmeyi devreden yüklenicinin teminatı iade edilecek. Bu kapsamda devredilecek sözleşmelerden damga vergisi alınmaz.
• Bahse konu geçici madde kapsamında ek fiyat farkı verilebilecek alım türlerini, ürün ve girdileri, ek fiyat farkı verilmesi veya sözleşmenin devri için idareye başvuru süreleri ile devir işlemlerinin tamamlanacağı süre dahil ek fiyat farkı hesaplamalarına ve sözleşmelerin devrine ilişkin esas ve usullerin tespitinde Cumhurbaşkanı yetkilidir.
• Toplu Konut İdaresi Başkanlığı tarafından yukarıda belirtilen nedenler ile 1 Aralık 2021 tarihinden önce ihale edilen ve maddenin yürürlüğe girdiği tarihte devam eden sözleşmelerle ilgili olarak 1 Temmuz 2021 ile 31 Aralık 2021 tarihleri arasındaki iş programına göre gerçekleştirilemeyen iş miktarı için süre uzatımı ve fiyat farkı verilmesine yönelik Cumhurbaşkanı tarafından düzenlemeler yapılabilir.
• Kamu İhale Kanunu’ndan istisna edilen mal ve hizmet alımları ile yapım işlerinden Türk Lirası üzerinden yapılan sözleşmeler için idareler tarafından bu maddeye uygun olarak ilgili mevzuatında düzenleme yapılabilir.
• Kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşları ve üst birliklerinin taraf olduğu veya bu kuruluş veya birliklerin kaynaklarıyla karşılanan mal ve hizmet alımı ile yapım işlerine ilişkin Türk Lirası üzerinden yapılan sözleşmelerde, maddeye göre fiyat farkı ödenebilmesine yönelik ilgili kuruluş veya üst birliğin mevzuatında düzenleme yapılabilir.

BOTAŞ VE EÜAŞ TARAFINDAN GERÇEKLEŞTİRİLECEK MAL ALIM İŞLERİ İHALELERİNDE TEKLİFLERİN YABANCI PARA BİRİMLERİ CİNSİNDEN VERİLEBİLMESİNE İLİŞKİN USUL VE ESASLAR DÜZENLENDİ.

Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 22 Ocak 2022 tarihli 31727 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• Boru Hatları ile Petrol Taşıma A.Ş. (BOTAŞ) ve Elektrik Üretim A.Ş. (EÜAŞ) tarafından enerji arz güvenliği kapsamında gerçekleştirilecek ihaleler ile Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü tarafından hava trafik güvenliğinin sağlanması için ihtiyaç duyulan taşıt ve sistemler kapsamında gerçekleştirilecek ihalelerde, Hazine ve Maliye Bakanlığının uygun görüşü alınmak kaydıyla, tekliflerin yabancı para birimleri cinsinden verilebilmesi ve sözleşme konusu işin ödemelerinde yabancı para birimlerinin kullanılabilmesi mümkündür. Bu durumda, tekliflerin hangi para birimi veya birimleri cinsinden verilebileceği, ödemeye esas para birimi veya birimleri ile tekliflerin bu düzenlemeler çerçevesinde, teklif fiyatının, ihale tarihinde veya son yazılı tekliflerin verildiği tarihte Resmi Gazete’de yayımlanan Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz alış kuru veya çapraz kur üzerinden dönüştürülmesi suretiyle değerlendirileceği hususları ihale dokümanında düzenlenir.

BOTAŞ VE EÜAŞ TARAFINDAN GERÇEKLEŞTİRİLECEK YAPIM İŞLERİ İHALELERİNDE TEKLİFLERİN YABANCI PARA BİRİMLERİ CİNSİNDEN VERİLEBİLMESİNE İLİŞKİN USUL VE ESASLAR DÜZENLENDİ.

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 22 Ocak 2022 tarihli 31727 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• Boru Hatları ile Petrol Taşıma A.Ş. (BOTAŞ) ve Elektrik Üretim A.Ş. (EÜAŞ) tarafından enerji arz güvenliği kapsamında gerçekleştirilecek ihalelerde, Hazine ve Maliye Bakanlığının uygun görüşü alınmak kaydıyla, tekliflerin yabancı para birimleri cinsinden verilebilmesi ve sözleşme konusu işin ödemelerinde yabancı para birimlerinin kullanılabilmesi mümkündür. Bu durumda, tekliflerin hangi para birimi veya birimleri cinsinden verilebileceği, ödemeye esas para birimi veya birimleri ile tekliflerin bu düzenlemeler çerçevesinde, teklif fiyatının, ihale tarihinde veya son yazılı tekliflerin verildiği tarihte Resmi Gazete’de yayımlanan Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası döviz alış kuru veya çapraz kur üzerinden dönüştürülmesi suretiyle değerlendirileceği hususları ihale dokümanında düzenlenir.

İCRA VE İFLAS MEVZUATINA İLİŞKİN DEĞİŞİKLİKLER 

MAL, HAK VEYA ALACAĞIN ULUSAL YARGI AĞI BİLİŞİM SİSTEMİ ÜZERİNDEN SORGULANMASI HAKKINDA YÖNETMELİK İLE BİRTAKIM DÜZENLEMELER ÖNGÖRÜLDÜ.

Mal, Hak veya Alacağın Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi Üzerinden Sorgulanması Hakkında Yönetmelik 22 Ocak 2022 tarihli 31727 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre; 

• Yönetmelik’in amacı, ödeme emrindeki müddetin geçmesi ve borçlu itiraz etmiş ise itirazın kaldırılmasından sonra alacaklının Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi (UYAP) üzerinden, bu sisteme entegre bilişim sistemleri vasıtasıyla borçlunun mal, hak veya alacağının sorgulanmasına ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
• Ödeme emrindeki müddet geçtikten ve borçlu itiraz etmiş ise itirazı kaldırıldıktan sonra alacaklı tarafından, mal beyanını beklemeksizin UYAP üzerinden, bu sisteme entegre edilmiş olan kamu kurum veya kuruluşları, kredi kuruluşları ve finansal kuruluşlar ile benzer mahiyette kayıtları tutan kurum ve kuruluşların veri tabanında yer alan borçluya ait mal, hak veya alacaklar sorgulanabilir.
• Sorgulama işlemi, UYAP ortamında alacaklı taraf vekili olarak ilgili icra dosyasına kaydedilmiş avukatlar ile sistem altyapısı oluşturulduğu takdirde gerçek veya tüzel kişi alacaklılar tarafından ilgili portal üzerinden yapılabilir.
• Sorgulama sonucunda oluşturulacak raporda;

1. Borçlunun adı ve soyadının ilk iki harfi ile Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarasının ilk ve sondaki iki rakamı, doğum yılı, baba ve anne adının sadece baş harfleri,
2. İcra müdürlüğünün adı, icra dosya numarası, sorgulama işleminin tarihi ve saati, sorgulama işleminin konusuna ilişkin bilgiler, sorgulamayı yapanın adı, soyadı, varsa sicil numarası,
3. Mal, hak veya alacağın, tespit edilmesi durumunda her bir kurum ve kuruluşça yapılan entegrasyonun kapsamı ve imkanı dahilinde ayırt edici özellikleri, tespit edilmemesi durumunda ise bulunmadığı

gösterilir.

• • Sorgulama neticesinde, araç kaydının bulunduğunun tespit edilmesi halinde düzenlenecek raporda aracın tescil ve takyidat bilgileri ile sorgulama raporunda bulunması gereken bilgiler gösterilir.
  • Sorgulama neticesinde, borçlunun alacaklı taraf olarak kayıtlı olduğu icra dosyasının tespit edilmesi halinde düzenlenecek raporda; icra dosyasının durumu, takip türü, takip yolu, takibin şekli, takip tarihi, dosyanın kapanış nedeni ve kapanış tarihi gibi gerekli bilgiler ile sorgulama raporunda bulunması gereken bilgiler gösterilir. Sorgulama raporunda borçlunun, alacaklı taraf olarak kayıtlı olduğu dosyadaki diğer kişilere ilişkin bilgiler gösterilmez.
  • Sorgulama sonunda sistem mal, hak veya alacağın detayı hakkında bilgi veremez. Sadece mal, hak veya alacağın genel olarak olup olmadığı hakkında bilgi verir. Sorgulama neticesinde düzenlenecek raporda borçlunun mal, hak veya alacağının bulunduğu kredi kuruluşları ve finansal kuruluşlara ait bilgiler ile sorgulama raporunda bulunması gereken bilgiler gösterilir.
  • Sorgulama sonunda sistem, posta çeki hesabının bulunup bulunmadığı konusunda bilgi verir. Sorgulama neticesinde düzenlenecek raporda varsa posta çeki hesabı bilgileri ile sorgulama raporunda bulunması gereken bilgiler gösterilir.
  • Sorgulama neticesinde düzenlenecek raporda borçlunun hak, alacak veya sosyal güvenlik kaydının tespit edilmesi halinde, Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’na göre sigorta kollarından hangisine tabi olduğu; aktif olarak çalışıp çalışmadığı veya emekli olup olmadığı; aktif olarak çalışıyor ise çalıştığı iş yerinin unvanı ve adresi; işten ayrılmış ise ayrılış tarihi; hak ve alacağa ilişkin takyidat bilgileri ile sorgulama raporunda bulunması gereken bilgiler gösterilir.
  • Sorgulama neticesinde taşınmaz kaydının tespit edilmesi halinde düzenlenecek raporda, taşınmazın tescil ve takyidat bilgileri ile sorgulama raporunda bulunması gereken bilgiler gösterilir.
  • Yönetmelik’te düzenlenen sorgulama türleri dışında mal, hak veya alacak kaydı tutan başka kurum ve kuruluşlar ile UYAP entegrasyonu sağlanması halinde bu kurum ve kuruluşların veri tabanlarında yapılacak sorgulama işlemlerinde bu Yönetmelik hükümleri uygulanır.
• Alacaklı, UYAP üzerinden bu sisteme entegre bilişim sistemleri vasıtasıyla dosya safahat bilgileri ile borçlunun mal, hak veya alacağını elli kuruş karşılığında sorgulayabilir. Bu miktar her yıl yeniden belirlenir. Genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerinden bu ücret alınmayacağı gibi alacaklının bir gün içinde aynı dosya üzerinden beş kez yapacağı sorgudan da ücret alınmaz.