Ara
Close this search box.
Ara
Close this search box.

Aralık 21, 2023

Mayıs 2021

ELEKTRİK PİYASASINA İLİŞKİN DÜZENLEMELER

ELEKTRİK PİYASASI KAPASİTE MEKANİZMASI YÖNETMELİĞİNDE BİRTAKIM DEĞİŞİKLİKLER YAPILDI.

Elektrik Piyasası Kapasite Mekanizması Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 21 Mayıs 2021 tarihli 31487 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

  • Yönetmeliğin “Kapasite mekanizmasına katılım şartları” başlıklı 6. Maddesinde yapılan değişiklik ile; kapasite mekanizmasında yer almayacağı belirtilen santraller arasına; kabul kapsamında, verimlilik performans testine ilişkin tevsik edici belgede verimlilik oranı %50’nin altında olduğu belirlenen, yerli kaynaklara dayalı olmayan santraller eklendi.
  • Yönetmelik ile kapasite mekanizmasından yararlanabilecek tesislerin tanımı değiştirildi.
  • Daha önce kapasite mekanizmasında yer alamayan (i) Yap-İşlet projeleri ve (ii) lisansında yer alan, mevcut ve işletmede olan, geçici kabul tarihi en eski ünitesinin geçici kabul tarihinden başlayarak hesaplanan santral yaşı 13 yıldan büyük olan, yerli kaynaklara dayalı olmayan santraller de bundan sonra kapasite mekanizmasında yer alabilecektir.
  • Bu tesislerden 2021 yılı kapasite mekanizmasında yer almak isteyen lisans sahibi tüzel kişiler, 21 Mayıs 2021 tarihinden itibaren 15 gün içerisinde sistem işletmecisine başvurmalıdır.

ELEKTRİK PİYASASINDA YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAK GARANTİ BELGESİ YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILDI.

Elektrik Piyasasında Yenilenebilir Enerji Kaynak Garanti Belgesi Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 21 Mayıs 2021 tarihli 31487 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre; YEK-G sistemine ilişkin geçiş hükümleri düzenlendi.

(i) 1 Mart 2021 – 31 Mayıs 2021 dönemi için ihraç işlemleri kapsamında YEK-G sistem kullanıcıları, bu dönemde yapılan üretimler için piyasa işletmecisinin (EPİAŞ) belgelendirilebilir üretim miktarını bildirmesini müteakip piyasa işletmecisine YEK-G belgesi ihraç talebinde bulunabilecektir.

(ii) 1 Ocak 2021 – 31 Mayıs 2021 dönemi için itfa işlemleri kapsamında; bu dönemde tüketicilerin gerçekleştirdikleri tüketim sebebiyle itfa edilecek YEK-G belgeleri, tedarikçiler tarafından dengeleme ve uzlaştırma mevzuatı kapsamında Mayıs 2021 nihai uzlaştırma bildiriminin yayımlanma tarihinden itibaren bildirime konu edilecektir.

GÜNEŞ ENERJİSİNE DAYALI ELEKTRİK ÜRETİMİ BAŞVURULARININ TEKNİK DEĞERLENDİRMESİ HAKKINDA YÖNETMELİKTE DEĞİŞİKLİK YAPILDI.

Güneş Enerjisine Dayalı Elektrik Üretimi Başvurularının Teknik Değerlendirmesi Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 26 Mayıs 2021 tarihli 31492 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Bu kapsamında yapılan değişiklik ile güneş enerjisine dayalı elektrik üretim tesislerinin teknik değerlendirmesi ile ilgili diğer hususlar ve Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliği kapsamında yapılan birden çok kaynaklı elektrik üretim tesisleri ile ilgili iş ve işlemlere ilişkin hususların, Genel Müdürlük tarafından hazırlanan ve Bakanlık resmi internet sitesinde duyurulan usul ve esaslar ile belirleneceği düzenlendi.

VADELİ ELEKTRİK PİYASASI İŞLETİM USUL VE ESASLARI İLE TEMİNAT USUL VE ESASLARINDA BİRTAKIM DEĞİŞİKLİKLER YAPILDI.

Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunun 29/04/2021 Tarihli ve 10180-1 ve 10180-2 Sayılı Kararları 6 Mayıs 2021 tarihli 31476 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Bu kapsamda “Vadeli Elektrik Piyasası İşletim Usul ve Esasları” ve “Teminat Usul ve Esasları”nda birtakım değişiklikler yapıldı. Buna göre;

10180-1 Sayılı Karar uyarınca Vadeli Elektrik Piyasası İşletim Usul ve Esasları Kapsamında Yapılan Değişiklikler:

  • Usul ve Esaslar’ın “Tanımlar ve kısaltmalar” başlıklı 4. maddesinde yer alan “Pozisyon kapatma” tanımı “Aynı kontratta eşit miktarda ters işlem yapılmak suretiyle pozisyonların sonlandırılmasını veya temerrüt yönetimi kapsamında yapılan işlemler sonucunda pozisyonların tasfiyesi” olarak değiştirildi.
  • Piyasa Yönetim Sistemi (“PYS”)’ne kaydı tamamlanan geçerlilik süresi sona ermemiş bir teklif; eşleşmediği, iptal edilmediği, askıya alınmadığı ve teklif kayıt şartlarını sağlamaya devam ettiği takdirde ilgili kontratın işleme açık olduğu süre boyunca aktiftir.
  • Piyasa katılımcılarının lisanslarının iptal edilmesi, sonlandırılması veya lisans süresinin sona ermesi halinde, lisansın sona erdiği veya iptal kararının Enerji Piyasaları İşletme Anonim Şirketi (“Piyasa İşletmecisi”)’ne tebliğ edildiği gün vadeli elektrik piyasasına katılım durumu pasife alınır. Piyasa İşletmecisi tarafından açık pozisyonları kapatılır.
  • Teminat kontrolü, vadeli elektrik piyasasının açık olduğu günlerde seans başlamadan saat 12.00’da başlayacak, gün sonu işlemlerinin sona ermesini müteakip son kontrol yapılarak bitirilecektir. Güncel teminat tutarları bu süre boyunca kontrol edilecektir.
  • Piyasa katılımcılarının sahip olduğu belirli bir teklif bölgesi, teslimat dönemi ve yük tipini içeren uzun veya kısa pozisyonu ile aynı teklif bölgesi, teslimat ve yük tipini içeren ters yönlü teklif sunulması durumunda, sunulan teklifin eşleşmesi sonucunda hesaplanacak kar ya da zarar belirlenecek ve zarar oluşuyorsa söz konusu zarar toplam teminata dahil edilecektir. Sunulan tekliflerin eşleşmesi sonucunda sahip olunan tüm pozisyonlar ve aktif teklifler dikkate alınarak ilgili piyasa katılımcısının toplam vadeli elektrik piyasası teminat tutarı güncellenecektir.
  • Öte yandan, bir fatura dönemine ilişkin net zarar tutarı, ilgili fatura döneminin fatura son ödeme tarihi sonuna kadar toplam vadeli elektrik piyasası teminatı hesabına dahil edilecektir.
  • Piyasa katılımcısının vadeli elektrik piyasasında uzun veya kısa pozisyon sahibi olabilmesi için sunması gereken “kontrat teminatı” ise, seans içinde ilgili kontratın güncel açılış fiyatının esas alınması, seans sonrasında ilgili kontrat için ilan edilen günlük gösterge fiyatı ve günlük gösterge fiyatının bulunmaması durumunda ise en güncel açılış fiyatı esas alınarak hesaplanacaktır.

10180-2 Sayılı Karar uyarınca Teminat Usul ve Esasları Kapsamında Yapılan Değişiklikler:

  • Usul ve Esaslar’ın “Teminat işlemlerine ilişkin süreç” başlıklı 7. maddesinde yapılan değişiklik uyarınca Piyasa İşletmecisi her iş günü, 10:30’a kadar kendisine sunulan teminat mektubu miktarına ilişkin bilgileri en geç saat 11:00’a kadar, 16:30’a kadar sunulan teminat mektubu miktarına ilişkin bilgileri de en geç saat 17:00’a kadar katılımcı bazında merkezi uzlaştırma kuruluşuna bildirir.
  • Usul ve Esaslar’ın “Teminat olarak kabul edilebilecek kıymetler” başlıklı 8. maddesine “T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığınca ihraç edilen Eurobond’lar” eklendi.
  • Teminatların TL karşılıklarının hesaplanması sürecinde; döviz nakit teminatlar ve döviz teminat mektupları için TCMB döviz alış kuru, T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığınca İhraç edilen Devlet İç Borçlanma Senetleri için TCMB tarafından Resmî Gazete’de yayınlanan gösterge niteliğindeki fiyatlar, T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığınca ihraç edilen Eurobond’lar için merkezi uzlaştırma kuruluşu tarafından belirlenen fiyat baz alınacaktır.
  • Nakit TL ve TL cinsinden teminat mektubu dışında teminat olarak kabul edilen kıymetlere değerleme katsayısı uygulanır. Bu Usul ve Esaslar kapsamında uygulanacak olan değerleme katsayısı; benzer piyasalarda uygulanan değerleme katsayıları dikkate alınarak merkezi uzlaştırma kuruluşunun görüşü doğrultusunda Piyasa İşletmecisi tarafından belirlenerek, PYS aracılığıyla piyasa katılımcılarına duyurulur.
  • Gün öncesi piyasasına veya gün içi piyasasına katılan bir piyasa katılımcısının sunmuş olduğu tekliflerin, piyasa işletmecisi tarafından kabul edilebilmesi için o güne ilişkin olarak sunmuş olduğu teminat tutarının sunması gereken toplam teminat tutarından büyük ya da eşit olması esas alınır.
  • Piyasa katılımcısı tarafından gerçekleştirilecek olan nakit teminat çekme işlemleri herhangi bir iş gününde saat 15.05 ile 15.40 arasında, nakit dışı teminatların çekme işlemleri 15.05 ile 17.00 arasında gerçekleştirilecektir.

YEK-G SİSTEMİ VE ORGANİZE YEK-G PİYASASI İŞLETİM USUL VE ESASLARI DÜZENLENDİ.

Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunun 06/05/2021 Tarihli ve 10197 Sayılı Kararı 8 Mayıs 2021 tarihli 31478 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Bu kapsamda YEK-G sistemi ve organize Yek-G piyasası işletim usul ve esasları düzenlendi. Buna göre;

  • İşbu Usul ve Esaslar, yenilenebilir enerji kaynak garanti sisteminin ve organize yenilenebilir enerji kaynak garanti piyasasının Enerji Piyasaları İşletme Anonim Şirketi bünyesinde ayrım gözetmeyen, objektif, şeffaf bir şekilde işletilmesine ilişkin hususlar ile 14.11.2020 tarihli ve 31304 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Elektrik Piyasasında Yenilenebilir Enerji Kaynak Garanti Belgesi Yönetmeliği’nde belirtilen ve bu Usul ve Esaslarda bulunması gereken hususları düzenlemektedir.
  • Bu Usul ve Esaslar; üretim ve tedarik lisansı sahibi tüzel kişilerin yenilenebilir enerji kaynak garanti sistemine katılımına ilişkin hükümleri, yenilenebilir enerji kaynak, garanti belgesinin (YEK-G belgesi) ihracı, transferi, iptali, ilgası ve itfası işlemlerine, yenilenebilir enerji tedarikinin ifşasına, YEK-G sistemi ile organize YEK-G piyasasının oluşturulması ve işletilmesine, kayıt, uzlaştırma, teminat yönetimi ile fatura ve ödeme işlemlerine ilişkin hususları kapsamaktadır.
  • YEK-G belgesi;

a) Tedarikçiler tarafından tüketicilere tedarik edilen elektrik enerjisinin belirli bir miktarının veya oranının yenilenebilir enerji kaynaklarından üretildiğinin YEK-G sistemi ile takibi ve ispatı.

b) Tüketicilere tedarik edilen elektrik enerjisinin kaynak türünün tüketiciye ispat ve ifşa edilmesi,

c) YEK-G sistem kullanıcıları arasında ticarete konu edilebilmesi amaçlarıyla Piyasa İşletmecisi tarafından ihraç edilen elektronik

bir belge olarak tanımlandı.

  • İhraç edilen YEK-G belgesi; YEK-G piyasasında ticarete, YEK-G sistem kullanıcıları arasında transfere, tedarikçiler tarafından itfa bildirimine ve Piyasa İşletmecisi tarafından ilga ve iptal işlemlerine konu edilebilecektir.
  • Piyasa İşletmecisi tarafından kurulan ve işletilen YEK-G sistemi; kayıt veri tabanının kurulması, yönetilmesi ve işletilmesi,

a) Kayıt veri tabanının kurulması, yönetilmesi ve işletilmesi.

b) YEK-G sistem kullanıcılarının ve ilgili YEK-G sistem kullanıcıları ile ilişkilendirilecek üretim tesislerinin kayıt işlemlerinin gerçekleştirilmesi,

c) YEK-G belgesinin ihraç edilmesi,

ç) YEK-G belgelerinin YEK-G sistem kullanıcıları arasında transfer edilmesi ve transfer işlemine ilişkin bilgilerin kayıt altına alınması,

d) YEK-G belgelerinin tedarikçiler tarafından bir tüketici ile ilişkilendirilerek itfa edilmesi,

e) YEK-G belgelerine ilişkin olarak Piyasa İşletmecisi tarafından ilga ve iptal işlemlerinin gerçekleştirilmesi

süreçlerini kapsadığı düzenlendi.

  • YEK-G sistemi katılımına ilişkin süreçleri tamamlamış olan tüzel kişiler, YEK-G sistemine kayıt işlemlerini gerçekleştirmek üzere Piyasa İşletmecisine başvuruda bulunabilirler.
  • YEK-G sistemi kayıt işlemi tamamlanarak kayıt veri tabanında adına hesap açılan üretim lisansı sahibi tüzel kişiler, YEK-G sistemine dahil edecekleri yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim tesislerini PYS aracılığıyla kaydeder.
  • YEK-G belgesine ilişkin olarak ihraç, transfer, itfa, ilga ve iptal işlemleri dahil olmak üzere YEK-G sisteminin işletimine dair tüm işlemlere ilişkin kayıtlar, kayıt veri tabanında tutulur.
  • Yenilenebilir enerji kaynaklarına, dayalı üretim tesisi sahibi YEK-G sistem kullanıcıları, kayıt veri tabanında yer alan belgelendirilebilir üretim miktarlarına ilişkin olarak PYS üzerinden YEK-G belgesi ihraç talebinde bulunabilirler.
  • Piyasa İşletmecisi YEK-G belgelerine ilişkin olarak gerçekleştirilebilecek ihraç, transfer, itfa, ilga ve iptal işlemleri hakkında ilgili YEK-G sistem kullanıcılarını PYS aracılığıyla bilgilendirir. YEK-G sistem kullanıcıları, hafta sonu, resmî tatil günleri ve yarım gün resmî tatil olan iş günleri hariç olmak üzere diğer günlerde 10:00-15:00 saatleri arasında YEK-G sisteminde kayıt, ihraç, transfer ve itfa işlemleri gerçekleştirebilirler. Haklarında işlem tesis edilen YEK-G sistem kullanıcılarının YEK-G sisteminde işlem gerçekleştirmesine izin verilmez.
  • Belirli bir üretim dönemi içerisinde gerçekleştirilen elektrik enerjisi üretimine ilişkin olarak YEK-G belgesi ihraç başvurusu, belgelendirebilir üretim miktarının PYS aracılığıyla ilgili YEK-G sistem kullanıcılarına bildirilmesini müteakip yapılabilir.
  • Yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı bir üretim tesisinin başka bir lisans sahibi tüzel kişiye devredilmesi durumunda, tesisi devralan lisans sahibi tüzel kişi, ilgili dönem için, belgelendirilebilir üretim miktarı hesabı yapıldığı tarihte üretim tesisi kayıt işlemini tamamlamış olması kaydıyla, devir işleminin PYS üzerinden tamamlandığı tarihten itibaren gerçekleştirilen üretimler için YEK-G belgesi ihraç başvurusunda bulunabilir.
  • YEK-G sistem kullanıcısı olan lisans sahibi tüzel kişinin başka bir lisans sahibi tüzel kişi ile birleşmesi durumunda, ilgili YEK-G sistem kullanıcısının hesaplarında bulunan YEK- G belgeleri, söz konusu birleşme işlemine ilişkin belgelerin Piyasa İşletmecisine iletilmesi ve kayıtlı olmaması halinde birleşen tüzel kişiliğin bu Usul ve Esaslar kapsamında belirlenen kayıt işlemlerini tamamlamış olması şartıyla, birleşen tüzel kişiliğin hesaplarına transfer edilir.
  • Tüketicilere tedarik edilen elektrik enerjisinin belirli bir miktarının veya oranıma yenilenebilir enerji kaynaklarından üretildiğinin belgelendirilmesi amacıyla enerji ile birlikte ya da bağımsız olarak tedarikçiler ile tüketiciler arasında sözleşme akdedilir. Tedarikçiler, sözleşmelerinde ilgili sözleşmede yer alan tüketim noktaları için tüketici adına YEK-G Belgesini itfa etmeyi ve itfa durum belgesi aracılığıyla tüketiciye tedarik ettiği elektrik enerjisinin belirli bir miktarının veya oranının yenilenebilir kaynaklardan üretildiğini ifşa etmeyi taahhüt eder.
  • Organize YEK-G piyasasında, YEK-G belgesini eşleşen fiyat üzerinden eşleşme miktarı kadar teslim alma veya teslim etme yükümlülüğü doğuran kontratlar Piyasa İşletmecisi tarafından işleme açılacaktır.
  • Piyasa katılımcılarına, ticari işlem onaylarına ilişkin bildirimlerde hata bulunması durumunda itiraz edebilmeleri için bildirimden sonra 20 dakika süre tanınır. İtirazlar sadece itirazın süresinde yapılmış olması ve hatanın Piyasa İşletmecisinden kaynaklanması durumunda kabul edilir. İtirazın kabul edilmesi durumunda, Piyasa İşletmecisi düzeltilmiş ticari işlem onayını ilgili piyasa katılımcılarına gönderir.
  • Yapılan itiraz, ilgili piyasa katılımcısının yükümlülüklerini ortadan kaldırmaz. Kendisine tanınan süre içinde itirazda bulunmayan piyasa katılımcısı, ticari işlem onayını tüm içeriğiyle birlikte kabul etmiş sayılır. Yapılan ticari işlem onayları, itiraz süresinin tamamlanmasından sonra içerdikleri fiyat ve miktarlar çerçevesinde sözleşme niteliği kazanır.
  • Organize YEK-G piyasasında piyasa katılımcıları tarafından gerçekleştirilen işlemlere ait fatura ödemelerine ilişkin oluşabilecek mali risklere karşı piyasa işlem teminatı alınır.
  • YEK-G uzlaştırma sonuçlarına göre oluşan tutarlar, 213 sayılı Vergi Usul Kanununa istinaden T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığının her yıl yayımladığı tahakkuktan vazgeçme sınırının altındaysa, bu sınıra ulaşıncaya kadar oluşan tutarlara YEK-G faturalarda yer verilmeyebilir. Yıl içinde söz konusu uzlaştırma tutarları toplamı, tahakkuktan vazgeçme sınırına ulaştığı ay toplam tutara YEK-G nihai uzlaştırma, bildiriminde yer verilir ve buna göre fatura düzenlenir. Yıl içinde bu sınıra ulaşılmadığı takdirde yılsonunda toplam tutara YEK-G nihai uzlaştırma bildiriminde yer verilir ve buna göre fatura düzenlenir. Tahakkuktan vazgeçme sınırı her yıl Piyasa İşletmecisi tarafından duyurulur.
  • YEK-G sistem kullanıcıları tarafından YEK-G sistemi ve organize YEK-G piyasasında gerçekleştirilen işlemler için tahsil edilecek piyasa işletim ücretleri her yıl Kurul Kararı ile belirlenir. Piyasa işletim ücreti aşağıda belirtilen kalemlerden oluşur:

a) YEK-G sistemi yıllık katılım ücreti.

b) Organize YEK-G piyasasında gerçekleştirilen alış-satış işlemleri için belirlenen ücret.

ELEKTRİK PİYASASI BAĞLANTI VE SİSTEM KULLANIM YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILDI.

Elektrik Piyasası Bağlantı ve Sistem Kullanım Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 9 Mayıs 2021 tarihli 31479 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

  • Eklenen birtakım yeni tanımlar ile elektrik depolama tesisi tanımının elektrik enerjisini depolayabilen ve depolanan enerjiyi sisteme verebilen tesisini; müstakil elektrik depolama tesisi tanımının herhangi bir üretim veya tüketim tesisiyle irtibatı olmaksızın doğrudan şebekeye bağlı elektrik depolama tesisini; iletim sistemi tanımının elektrik iletim tesisleri ve şebekesini ifade ettiği düzenlendi.
  • Elektrik depolama tesisleri için verilen bağlantı görüşleri kapsamında yapılan düzenleme ile TEİAŞ veya dağıtım şirketleri tarafından, elektrik depolama tesislerinin iletim veya dağıtım sistemlerine bağlantısı hakkında bu Yönetmelik kapsamında verilen görüşler, bağlantı görüşü çerçevesinde verilmiş kabul edilir. Üretim tesisine bütünleşik elektrik depolama ünitesi üretim tesisinin bağlı olduğu bağlantı noktasından şebekeye bağlanır. Bu Yönetmelik kapsamında; üretim tesisine bütünleşik elektrik depolama ünitesi üretim tesisinin bir ünitesi olarak, tüketim tesisine bütünleşik elektrik depolama tesisleri ise tüketim tesisinin bir unsuru olarak kabul edilir.
  • Bu Yönetmelikte yer alan üretim tesislerine ilişkin “bağlantı hattı” ile ilgili hükümler lisanssız üretim tesisleri için de uygulanacaktır.
  • Üretim lisansı sahibi iletim sistemine doğrudan bağlı tüzel kişilerin ürettikleri enerjiyi iletim sistemine çıkmadan, işletmesi ve mülkiyeti kendilerine ait şalt sahalarındaki aynı baraya bağlı olan ve sahip olduğu, kiraladığı, finansal kiralama yoluyla edindiği veya işletme hakkını devraldığı tüketim tesislerinin ihtiyacını karşılamak için kullanması durumunda, değişken iletim bedellerinin hesaplanmasında verişe ve/veya çekişe esas enerji verisi tespit edilirken iletim sistemine verilen veya sistemden çekilen elektrik enerjisi esas alınır.
  • Dağıtım şirketleri, dağıtım lisansı sahibi OSB’ler ve tüketiciler aynı fiyatlandırma yılı içerisinde en fazla üç defa anlaşma güçlerinin artırılmasını talep edebilirler. TEİAŞ, kullanıcıların bu fıkra kapsamındaki güç artışı taleplerine ilişkin görüşünü, başvuru tarihinden itibaren kırk beş gün içerisinde kullanıcıya bildirir. Bu sürenin sonuna kadar görüş bildirilmemesi durumunda güç artışı talebi kabul edilmiş sayılır. Aynı tesis için yapılan veriş ve çekiş yönündeki güç artışı talepleri ayrı değerlendirilir. Üretim lisansı sahiplerinin çekiş yönündeki güç artışı talepleri bu fıkra kapsamında değerlendirilir. Kullanıcılar, bu kapsamda sistem kullanım anlaşmasındaki güç değerleri revize edilmeden anlaşma gücünü aşamaz.
  • Dağıtım şirketleri, dağıtım lisansı sahibi OSB’ler ve tüketiciler anlaşma güçlerini düşürmek amacıyla talep tarihinden 2 ay sonra uygulanmak üzere 3 yılda bir defa anlaşma güçlerinin düşürülmesini talep edebilirler. Aynı tesis için yapılan veriş ve çekiş yönündeki güç düşümü talepleri ayrı değerlendirilir.
  • Meskun mahal dışında bulunan kullanım yerlerinde bağlantı taleplerinin AG seviyesinden karşılanabilmesi için bir dağıtım trafosundan beslenebilecek şekilde en yakın dağıtım şebekesine, tarımsal sulamaya dayalı talepler hariç, fiili şebeke güzergahına göre uzaklığı 2 km’ye kadar olan kullanım yerleri için en az 5 ve uzaklığı 5 km’ye kadar olan kullanım yerleri için en az 10 kullanım yerine ilişkin bağlantı başvurusunun yapılmış olması gerekir. Bu kapsamda bulunan kullanım yerlerine ilişkin bağlantı hattı mesafesi her bir kullanım yeri için 200 metre olarak uygulanır.
  • Meskun mahal dışında bulunan kullanım yerlerinde bağlantı taleplerinin AG seviyesinden karşılanabilmesi için bir dağıtım trafosundan beslenebilecek şekilde en yakın dağıtım şebekesine, tarımsal sulamaya dayalı talepler hariç, fiili şebeke güzergahına göre uzaklığı iki km’ye kadar olan kullanım yerleri için en az beş ve uzaklığı beş km’ye kadar olan kullanım yerleri için en az on kullanım yerine ilişkin bağlantı başvurusunun yapılmış olması gerekir. Bu kapsamda bulunan kullanım yerlerine ilişkin bağlantı hattı mesafesi her bir kullanım yeri için iki yüz metre olarak uygulanır.
  • Üretim tesisleri için bağlantı hattının uzunluğuna ilişkin herhangi bir mesafe sınırı uygulanmaz. Üretim tesisleri için bağlantı hattının bağlantı bedelinin ödenmesini müteakip dağıtım şirketi tarafından tesis edildiği durumlarda gerekmesi halinde taşınmaz teminin gerektirdiği ödemeler, orman ve yol geçiş izinleri ile kazı bedeli gibi zorunlu bedeller ilgili kullanıcı tarafından karşılanır. Bağlantı hattının üreticiler tarafından tesis edileceği durumlarda gerekmesi halinde taşınmaz temini dosyalarının hazırlanması, taşınmaz temininin gerektirdiği ödemeler, orman ve yol geçiş izinleri ile kazı bedeli gibi zorunlu bedellerin karşılanması kullanıcıya ait olup kamulaştırma ve izin işlemleri dağıtım tesisine ilişkin usuller uyarınca gerçekleştirilir.
  • İşbu Yönetmelik kapsamında tesis edilecek dağıtım şebekesi ve/veya bağlantı hattı için dağıtım şirketi tarafından bağlantı anlaşmasında yer verilmek üzere bağlantının yapılabileceği beş yıldan uzun olmayan bir süre belirlenir. Üretim lisansında yer alan tesis tamamlama tarihinin beş yıldan uzun olduğu durumlarda bu süre için tesis tamamlama tarihi esas alınır.
  • Bağlantı talebine konu kullanım yerinin bağlantı talebinin karşılanmasında elektrik dağıtım şirketlerince bağlantı görüşünden sayacın mühürlenerek enerjilendirmeye hazır hale getirilmesine ilişkin bütün süreçlerde kullanıcı memnuniyetini arttırmak amacıyla coğrafi bilgi sistemleri, şebeke bağlantı modeli ve benzeri alt yapı sistemlerinin kullanılması esastır.
  • İletim sistemini kullanan üreticilerin ve tüketicilerin sistem kullanım anlaşmalarında belirlenen teminatların Tarife değişikliği nedeniyle yetersiz kalması durumunda Kurul tarafından onaylanan iletim tarifesinin Resmî Gazete’de yayımlandığı tarihten itibaren en geç bir ay içerisinde, ödenmeyen borç karşılığı mahsup edilmesi sebebiyle yetersiz kalması durumunda mahsup tarihini takiben yedi iş günü içerisinde, TEİAŞ’ın yapacağı bildirim sonrasında sistem kullanım anlaşmasında belirlenmiş olan süreler içerisinde tamamlanmaması veya yenilenmemesi durumlarında TEİAŞ, kullanıcı ile arasındaki sistem kullanım anlaşmasını fesheder. Anlaşma gücü değişikliklerinde teminat yeniden hesaplanır ve ek teminat mektubu verilmesi gereken durumlarda teminat mektubu TEİAŞ’a sunulmadan anlaşma onaylanmaz.

ELEKTRİK PİYASASI DENGELEME VE UZLAŞTIRMA YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILDI.

Elektrik Piyasası Dengeleme ve Uzlaştırma Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 9 Mayıs 2021 tarihli 31479 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

  • Dengeleme birimi tanımı yeniden düzenlenerek dengelemeye katılabilecek bir üretim, tüketim veya elektrik depolama tesisini ya da üretim veya tüketim tesisinin bir bölümünü karşıladığı belirtildi. Ayrıca elektrik enerjisini depolayabilen ve depolanan enerjiyi sisteme verebilen tesisinin elektrik depolama tesisini ifade ettiği düzenlendi.
  • Piyasa katılımcıları, sorumlu oldukları uzlaştırmaya esas veriş-çekiş birimlerini Piyasa İşletmecisine kayıt ettirirken üretim tesislerine ait lisanslar ile üretim tesisine bütünleşik elektrik depolama ünitesi veya müstakil elektrik depolama tesislerinin derç edildiği üretim veya tedarik lisanslarının temsil ve ilzama yetkili kişi veya kişilerce şirket kaşesi üzerine imzalanmış sureti ile Üretim tesisleri, üretim tesisine bütünleşik elektrik depolama ünitesi ile müstakil elektrik depolama tesislerine ait kabul tutanağı da elden teslim edecektir.
  • Sisteme bağlantısı gerçekleştirilerek tesis kabulü yapılmış ancak Bakanlık tarafından kabulü yapılmamış bir üretim veya elektrik depolama tesisinin, iletim veya dağıtım sisteminden çektiği elektrik enerjisini, sınırları içinde bulunduğu dağıtım bölgesinde faaliyet gösteren görevli tedarik şirketinden ya da ilgili üretim tesisine ait uzlaştırmaya esas veriş-çekiş biriminin Piyasa İşletmecisine kaydettirilmesi suretiyle tedarik etmesi esastır. Aksi durumda, bu üretim veya elektrik depolama tesisinin iletim veya dağıtım sisteminden çektiği elektrik enerjisi miktarı, usulsüz elektrik enerjisi tüketimine ilişkin ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde değerlendirilir. Söz konusu üretim veya elektrik depolama tesisinin iletim veya dağıtım sistemine verdiği elektrik enerjisi uzlaştırma hesaplamalarında dikkate alınmaz.
  • Piyasa katılımcısının, serbest cari hesabında bulunan tutarın, Teminat Usul ve Esasları ile VEP Usul ve Esasları uyarınca sunması gereken toplam teminat tutarının üzerinde olan TL cinsinden nakit teminat tutarının katılımcının ilgili fatura bildirimine ilişkin borcunu karşılayacak seviyede olması durumunda ilgili katılımcının borcu, bu tutarlardan otomatik olarak karşılanır ve katılımcı temerrüde düşmez.
  • Teminat Usul ve Esasları kapsamındaki teminat tutarının piyasa katılımcısının Piyasa İşletmecisine olan tüm muaccel borçlarını karşılamaması durumunda, eksik olan kısım süresinde ödenmeyen alacaklar payı adı altında diğer piyasa katılımcılarına sıfır bakiye düzeltme katsayısı oranında yansıtılacaktır. Bu piyasa katılımcısının piyasa işletmecisine karşı tüm mali yükümlülüklerini tamamlamasını takip eden üç fatura dönemi için portföyüne serbest tüketici kaydetmesine izin verilmez. Söz konusu piyasa katılımcısı hakkında ivedilikle Kuruma bilgi verilir ve işlem tesis edilir.

ELEKTRİK PİYASASINDA DEPOLAMA FAALİYETLERİ YÖNETMELİĞİ YÜRÜLÜĞE GİRDİ.

Elektrik Piyasasında Depolama Faaliyetleri Yönetmeliği 9 Mayıs 2021 tarihli 31479 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Bu kapsamda elektrik depolama üniteleri veya tesislerinin kurulmaları, iletim veya dağıtım sistemine bağlanmaları ile bu ünite veya tesislerin piyasa faaliyetlerinde kullanılmalarına ilişkin usul ve esaslar düzenlendi. Ancak pompaj depolamalı hidroelektrik santraller ile enerji kesintisi sırasında kullanılmak üzere tesis edilen kesintisiz güç kaynakları bu Yönetmelik’in kapsamı dışında tutuldu. Buna göre;

  • Depolama tesislerinin kurulumunda önlisansa/lisansa derç edilmiş sahanın dışına çıkılmaması, elektriksel ve/veya mekanik kurulu gücün değişmemesi, mevcut bağlantı şekli ile bağlantı noktası ve gerilim seviyesinin değişmemesi gerekecektir. Depolama tesislerine ilişkin bilgiler lisanlarda yer alacaktır. Bu tesisler için sermaye yeterliliği ile teminat yükümlülüğü aranmayacaktır.
  • Üretim tesisine bütünleşik depolama tesisleri:
    • Depolama tesisinin kurulu gücü, lisansa derç edilen elektriksel kurulu gücü aşamaz.
    • Üretim tesisinin kabulü yapılmadan depolama tesisinin kabulü yapılamaz.
    • Üretim tesisinin uzlaştırma dönemi bazında sisteme vereceği enerji miktarı, üretim tesisinin kabulü yapılan kurulu gücü ile yapabileceği üretim miktarını geçemez.
    • Yenilenebilir enerji kaynakları destekleme mekanizması (“YEKDEM”) veya başka bir garantili alım desteğinden faydalanan tesisler için kurulan depolama tesisleri ile dengeleme birimi niteliğini haiz olan depolama tesisleri ayrı bir uzlaştırmaya esas veriş çekiş birimi olarak kaydedilir.
    • Depolama ünitesine şebekeden çekilip tekrar şebekeye verilen enerji ilgili üretim tesisinin faydalandığı teşvik veya alım garantilerinden faydalanamaz. YEKDEM kapsamındaki üretim tesislerine bütünleşik elektrik depolama ünitelerine ait uzlaştırmaya esas veriş miktarları YEKDEM kapsamında değerlendirilmez.
  • Tüketim tesisine bütünleşik depolama tesisleri:
    • Depolama tesisinin kurulu gücü bağlantı anlaşmasındaki sözleşme gücünü aşamaz.
    • 12 Mayıs 2019 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretim Yönetmeliğinin 5(1)(ç) maddesi (ürettiği enerjinin tamamını sisteme vermeden kullanan üretimi ve tüketimi aynı ölçüm noktasında olan, yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim tesisleri) kapsamında tüketim tesislerine bütünleşik depolama tesisi kurulabilir.
    • Depolama tesisleri tarafından şebekeye verilen enerji uzlaştırmaya esas veriş miktarında dikkate alınmaz.
  • Müstakil Depolama Tesisleri:
      • Müstakil depolama tesisleri yalnızca tedarik lisansı sahipleri tarafından en az 2 MW kurulu güçte kurulabilir.
      • Aynı tedarik lisansı kapsamında birden fazla depolama tesisi kurulması mümkündür.
      • Bu depolama tesisleri tarafından şebekeye verilen enerji uzlaştırmaya esas veriş miktarında dikkate alınır. Bu tesisler ilgili şartları taşımaları durumunda yan hizmetlere ve dengeleme güç piyasasına da katılabilir.
  • Dağıtım şirketlerinin depolama tesisleri:

Dağıtım şirketleri yeni şebeke yatırımından daha ekonomik olduğunu ekonomik olarak fayda-maliyet analiziyle destekleyerek ispat etmek şartıyla ve EPDK’nın onayına tabi olmak üzere yatırım planları dahilinde depolama tesisi kurabilir. Söz konusu depolama tesisleri, dağıtım faaliyeti dışında kullanılamaz.

  • Organize sanayi bölgeleri:

Organize sanayi bölgesi tüzel kişiliği tarafından bölge içinde kurulacak depolama tesisleri, tüketim tesisine bütünleşik depolama tesis kabul edilir.

  • Arazi kullanımı:

Üretim tesisine bütünleşik elektrik depolama üniteleri hariç olmak üzere, depolama ve bağlantı tesisleri için arazi edinimi ve kullanım hakkı tesisine ilişkin olarak EPDK tarafından herhangi bir işlem yapılmaz.

  • Şebeke işletmecisi olumlu görüşü:

Üretim ve tüketim tesislerine bütünleşik depolama tesisleri ile müstakil depolama tesisleri, ilgili şebeke işletmecisinin bağlantı ve sistem kullanımı hakkındaki olumlu görüşüne tabidir.

  • Bağlantı ve Sistem Kullanımı:
    • Bütünleşik depolama tesisleri ilgili üretim tesisinin bir ünitesi veya ilgili tüketim tesisinin bir unsuru olarak kabul edilir ve üretim ve tüketim tesisleriyle aynı bağlantı noktasından sisteme bağlanır.
    • Müstakil elektrik depolama tesisi sahipleri sisteme bağlantı yatırımları ve izin bedellerini karşılar.
  • Dengeleme ve Uzlaştırma:

İlgili piyasa katılımcısı tarafından talep edilmesi ve sistem işleticisi tarafından uygun bulunması şartıyla, bağımsız olarak yük alabilen, yük atabilen ve uzlaştırma dönemi bazında bağımsız olarak ölçülebilen elektrik depolama tesisleri ve üniteleri bir dengeleme birimi olarak kabul edilir.

  • Başvurular:

Başvurular, TEİAŞ tarafından 1 Eylül 2021 tarihine kadar ilan edilmesi gereken teknik kriterlerin ilan edilmesinden bir ay sonra başlayacaktır.

ELEKTRİK PİYASASI LİSANS YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILDI.

Elektrik Piyasası Lisans Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 9 Mayıs 2021 tarihli 31479 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

  • Yönetmelik’e Müstakil Elektrik Depolama Tesisi ve Üretim Tesisine Bütünleşik Elektrik Depolama Ünitesi tanımları eklendi.
  • Üretim faaliyetinde bulunmak amacıyla önlisans başvurusunda bulunan tüzel kişiler, önlisanslarına üretime bütünleşik depolama üniteleri de eklemek istemeleri halinde Kuruma başvuruda bulunur. Talebin Kurul tarafından uygun bulunması halinde verilecek olan önlisansta, söz konusu elektrik depolama ünitesine ilişkin bilgilere de yer verilir. Bu kapsamdaki ünite için sermaye yeterliliği ile teminat yükümlülüğü aranmaz.
  • Atık lastiklerin işlenmesi sonucu ortaya çıkan yan ürünler olan pirolitik yağ ve pirolitik gazın yakıt olarak kullanılması planlanan elektrik üretim tesisi projeleri için yapılan önlisans başvurularında, söz konusu yakıtın ilgili elektrik üretim tesisinde üretilmesi ve bu kaynaklar dışında başka kaynak kullanılmaması gerekir.
  • Biyokütle tesisleri – atık lastiklerin işlenmesi: Atık lastiklerin işlenmesi sonucu ortaya çıkan yan ürünleri kullanacak biyokütleye dayalı üretim tesislerinde, söz konusu yan ürünler tesis bünyesinde kurulacak piroliz tesislerinden karşılanabilir. Pirolitik yağ ve gazın yakıt olarak kullanılması planlanan projeler için yapılan önlisans başvurularında başka kaynaklar kullanılamaz.
  • Önlisans ve üretim lisansı sahipleri için ortaklık/kontrol değişiklikleri: 2020 yılının sonunda Elektrik Piyasası Kanunu’nda yapılan bir değişiklikle üretim lisansı sahiplerinin doğrudan ve dolaylı pay değişiklikleri ile kontrol yapısının değişmesi sonucunu veren işlemlerinin onaya tabi olmasına ilişkin hüküm yürürlükten kaldırılmıştı. Lisans Yönetmeliği değişikliği ile söz konusu işlemlerin gerçekleşmelerini takiben altı ay içerisinde EPDK Başvuru Sistemi üzerinden bildirilmesi zorunluluğu düzenlendi. Bildirimler 1 Haziran 2021 tarihine kadar yazılı olarak yapılabilecektir. Bildirim yükümlülüğünün belirlenen süre içerisinde yerine getirilmemesi halinde tadil bedeli kadar bir bedel uygulanacaktır.
  • Mekanik kapasite tadilleri: Mekanik kapasite artışı kapsamında ilave edilecek toplam mekanik güç miktarı, işletmede olanlar dahil, lisansa derç edilmiş elektriksel kurulu güç miktarından fazla olamaz.
  • Hibrit tesisler: Ana kaynağa dayalı ünitelerin kısmi veya tam kabulü yapılmadan yardımcı kaynağa dayalı ünite veya ünitelerin kısmi veya tam kabulü yapılamaz. Birleşik elektrik üretim tesisi ile birleşik yenilenebilir elektrik üretim tesislerinde yardımcı kaynağa dayalı olarak kurulacak ünite ve/veya ünitelerin toplam gücü, EPDK tarafından Kurul kararıyla belirlenir.
  • Birden çok kaynaklı elektrik üretim tesisi ile üretim tesisine bütünleşik elektrik depolama ünitesi kurmak amacıyla başvuruda bulunan önlisans sahibi tüzel kişiler, birinci ve ikinci fıkralardaki yükümlülüklerini yerine getirir. Bu yükümlülükler, kaynak bazında ayrı ayrı veya birlikte yerine getirilebilir.
  • Önlisansa konu üretim tesisi sahasının değiştirilmek istenmesi ve bu durumun mücbir sebepler veya Kurul tarafından uygun bulunan haller kapsamında olduğunun tespiti durumunda, talep edilen değişikliğin üçüncü kişilere ilişkin hak ihlaline yol açmaması, bağlantı noktasının veya bağlantı bölgesinin değişmemesi ve hidroelektrik kaynaklara dayalı tesisler için DSİ’nin uygun görüşünün alınması, rüzgâr veya güneş enerjisine dayalı tesisler için Enerji İşleri Genel Müdürlüğünün teknik değerlendirmesinin uygun olması halinde, söz konusu önlisansta gerekli tadiller yapılabilir. Başvuruya konu proje sahasının tamamının mülkiyetinin ilgili tüzel kişiye ait olduğu sahalar ile kaynak olarak belediye atıklarının kullanılacağı projelere ilişkin tesis sahasının ilgili belediyenin mülkiyetinde olduğu ve santral sahası olarak belediye atıklarının kullanım haklarına sahip tüzel kişiye tahsis edildiği santral sahaları için duyuru yapılmaz.

ELEKTRİK PİYASASINDA LİSANSSIZ ELEKTRİK ÜRETİM YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILDI.

Elektrik Piyasasında Lisanssız Elektrik Üretim Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 9 Mayıs 2021 tarihli 31479 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

  • Kurulu güç sınırına tabi olmayan yenilenebilir enerjiye dayalı tesisler: 2020 yılının sonunda Elektrik Piyasası Kanunu’nda yapılan bir değişiklikle bağlantı anlaşmasındaki sözleşme gücü ile sınırlı olmak kaydıyla herhangi bir ek kurulu güç sınırına tabi olmaksızın yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı lisanssız üretim tesisi kurulmasına izin verilmişti. Bu durum yönetmeliği de yansıtılarak, kurulu güç sınırına (mevcut durumda 5 MW) tabi olan yenilenebilir enerjiye dayalı lisanssız üretim tesisleriyle ilişkilendirilmiş olan tüketim tesisleri için, yeni kategori kapsamında ilave üretim tesisi kurulabilecektir.
  • Aylık mahsuplaşma yeni kategorideki bu tesisler için de uygulanacaktır.
  • İhtiyaç fazlası enerji destekleme mekanizması (YEKDEM) kapsamında değerlendirilecektir.
  • Kurulu güç sınırına (5 MW) tabi olan aynı tür tesislerden farklı olarak yeni kategorideki tesislerde

– üretim ve tüketimin aynı ölçüm noktasında olma zorunluluğu bulunmuyor

– izin bedelleri tesis sahibi tarafından karşılanacak

  • 30 Haziran 2021’den sonra ilk defa işletmeye girecek tesislere uygulanacak fiyatlar: 2020 yılının sonunda Elektrik Piyasası Kanunu’nda yapılan değişikliğe paralel olarak bu hususun Cumhurbaşkanı tarafından belirleneceği düzenlendi.
  • İşletmenin ilk 10 yılından sonra uygulama: 2020 yılının sonunda Elektrik Piyasası Kanunu’nda yapılan değişikliğe paralel olarak bu hususun Cumhurbaşkanı tarafından belirleneceği düzenlendi.
  • Geçici bağlantı: İnşa halindeki tüketim tesisleri için geçici bağlantı kapsamında lisanssız üretim tesisi kurulabilecektir.
  • Otomatik sayaç yükümlülüğü: Değişiklikten önce kurulu gücü 50 kW ve üzerinde olan tesislere uygulanan otomatik sayaç okuma sistemine uyumluluk zorunluluğu, bundan sonra kurulu gücü 10 kW’ın üzerinde olan tesisler için uygulanacaktır.
  • Kabul tarihi itibarıyla tüketim zorunluluğu: Lisanssız üretim tesisiyle ilişkilendirilen bütün tüketim tesislerinin, en geç ilgili üretim tesisinin kabulünün yapıldığı tarih itibarıyla enerji tüketiyor olması zorunlu olacaktır. Aksi takdirde tüketim yapılana kadar üretilen fazla enerji için destekleme mekanizması (YEKDEM) kapsamında herhangi bir ödeme yapılmayacaktır.
  • Birleşme ve bölünme durumunda kabul şartı: Lisanssız üretim tesisi sahibi kişinin aynı kalması ve pay oranlarının değişmemesi kaydıyla tesisin kabul edilmiş olması şartı bundan sonra aranmayacaktır.
  • Pay devri kısıtlaması: Kurulu güç sınırına (mevcut durumda 5 MW) tabi yenilenebilir enerjiye dayalı lisanssız üretim tesisleri için kabul yapılana kadar uygulanan pay devri yasağı için yeni bir istisna getirildi. Buna göre tesisin kabulünün yapılmasından önce de mevcut doğrudan veya dolaylı pay sahipleri arasında kontrol değişikliği oluşturmayacak şekilde pay devri yapılabilecektir.
  • Aylık mahsuplaşmaya geçebilecek tesisler: 12 Mayıs 2019 tarihinden önce bağlantı anlaşmasına çağrı mektubu düzenlenen, bağlantı anlaşması imzalanan ya da kabulü tamamlanarak işletmeye alınan,

(i) ürettiği enerjinin tamamını iletim veya dağıtım sistemine vermeden kullanan ve üretimi ve tüketimi aynı ölçüm noktasında olan, veya

(ii) kurulu gücü 10 kW ve altında olacak şekilde kurulu güç sınırına tabi olarak kurulan

yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim tesisleri için aylık mahsuplaşma uygulanabilir.

Bu imkandan yararlanmak için 9 Mayıs 2021 tarihinden itibaren 60 gün içinde başvuruda bulunulması gerekmektedir.

ELEKTRİK ŞEBEKE YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILDI.

Elektrik Şebeke Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 9 Mayıs 2021 tarihli 31479 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre eklenen geçici madde ile elektrik depolama tesislerinin şebeke bağlantısı, SCADA ile izlenmesi ve yan hizmetler kapsamında kullanılmasına dair teknik kriterler, dağıtım lisansı sahibi tüzel kişilerin görüşlerinin alınmasını müteakip TEİAŞ tarafından 01.09.2021 tarihine kadar hazırlanarak ilan edileceği düzenlendi.

ELEKTRİK TESİSLERİ PROJE YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILDI.

Elektrik Tesisleri Proje Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 10 Mayıs 2021 tarihli 31480 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

  • Elektrik dağıtım lisansı sahibi olanlar, Kurulacak veya tadil edilecek elektrik tesislerine ilişkin proje hazırlama ve onay işlemleri ile bu faaliyetleri yapacak kurum, kuruluş ve tüzel kişilerin belirlenmesi, yetkilendirilmesi, bunların hak ve yükümlülükleri ile onaylı projelerdeki tesislerin kabul işlemlerini ve tutanak onayını ilişkin işbu Yönetmelik kapsamına alındı.
  • İşbu Yönetmelik kapsamındaki elektrik tesislerinin proje onay ve onaylı projelerine göre yapılan tesislerin kabul işlemleri ve tutanak onay işlemleri yetkisi Bakanlığa aittir. Bu yetki Bakanlık tarafından doğrudan kullanılabileceği gibi bu işlemler, ihtisas sahibi kurum/kuruluş ve/veya tüzel kişilerle birlikte yapılabilir veya ihtisas sahibi kurum/kuruluş ve/veya tüzel kişilere yetki devretmek suretiyle yaptırılabilir.

ÜRETİM TESİSİNE BÜTÜNLEŞİK ELEKTRİK DEPOLAMA ÜNİTESİ İLE MÜSTAKİL ELEKTRİK DEPOLAMA TESİSLERİNE İLİŞKİN DÜZENLEME YAPILDI.

Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunun 22/4/2021 Tarihli ve 10163 Sayılı Kararı 9 Mayıs 2021 tarihli 31479 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

  • Üretim tesisine bütünleşik elektrik depolama ünitesi ile müstakil elektrik depolama tesislerinden verilen ve çekilen elektrik enerjisini ölçen sayaçlar, OSOS kapsamına dahil edildi.
  • Üretim tesisine bütünleşik elektrik depolama ünitesi ile müstakil elektrik depolama tesisleri için ilgili piyasa faaliyeti gösteren tüzel kişinin, Modem ile bütünleşik sayacın tercih edilmesi halinde modem hariç olmak üzere, sayacın modemle bütünleşik olmaması halinde modem dahil her türlü haberleşme donanımı ve OSOS ile iletişim kurulması için gerekli teçhizatın ve altyapının temini sorumluluğuna sahip olduğu düzenlendi.

PETROL PİYASASINA İLİŞKİN DÜZENLEMELER

PETROL PİYASASINDA LİSANS BAŞVURUSU AÇIKLAMALARINA İLİŞKİN KURUL KARARI’NDA DEĞİŞİKLİK YAPILDI.

Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunun 29/04/2021 Tarihli ve 10183 Sayılı Kararı 5 Mayıs 2021 tarihli 31475 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Bu kapsamda Petrol Piyasasında Lisans Başvurusu Açıklamalarına İlişkin Kurul Kararı’nda birtakım değişiklikler yapıldı. Buna göre;

Karar’ın “Tanımlar” başlıklı 3. maddesinde yer alan;

  • “Marka Tescil Belgesi” tanımı “İlgili mevzuata göre Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından düzenlenen marka tescil belgesi” olarak değiştirildi.
  • “Yakıt Kullanımı Dosyası” tanımı “Serbest kullanıma konu akaryakıtın türü ve kullanım amacının, başvuru tarihinden önceki 1 yıllık süre içerisinde gerçekleşen ve lisans dönemi için planlanan yıllık tüketim miktarı bilgilerinin yer aldığı dosya” olarak değiştirildi.
  • “ÖTV’siz satışlardan dolayı, Kanunun 20. maddesi Kapsamında Lisansının İptal Edilmediği ve/veya Lisansı İptal Edilen Tüzel Kişilikler ile İlişkisinin Bulunmadığına Dair Beyan” belgesinin adı “Lisans Almaya Engel Durum Bulunmadığına Dair Beyan” olarak değiştirilmiş olup tanımı; “ÖTV’siz satışlardan veya kanuna karşı hile ya da yalan beyanda bulunulmasından dolayı, Kanunun 20 net maddesi uyarınca lisansı iptal edilen tüzel kişi, lisans iptaline konu fiilin işlendiği tarihte bu tüzel kişilikte doğrudan veya dolaylı yüzde ondan fazla paya sahip ortak, yönetim kurulu başkanı, üyesi veya temsil ve ilzama yetkili kişi olunmadığına veya bu kişilerin tüzel kişilikte doğrudan veya dolaylı ortak, yönetim kurulu başkanı, üyesi ya da temsil ve ilzama yetkili olmadığına dair yazılı beyan” şeklinde değiştirildi.

FARKLILAŞTIRILMIŞ AKARYAKIT ÖZELLİKLERİNE İLİŞKİN DEĞİŞİKLİK TALEPLERİNİN PETROL PİYASASI DAİRESİ BAŞKANLIĞI TARAFINDAN SONUÇLANDIRILACAĞI KARARLAŞTIRILDI.

Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunun 27/05/2021 Tarihli ve 10228 Sayılı Kararı 29 Mayıs 2021 tarihli 31495 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre; Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunca onaylanmış farklılaştırılmış akaryakıt özelliklerine ilişkin, katkı maddesi ve katkılama oranı haricindeki, değişiklik talepleri Petrol Piyasası Dairesi Başkanlığınca sonuçlandırılır. Farklılaştırılmış akaryakıta ilişkin iddia ve faydalardaki değişiklikler, bu kapsamdaki talebin onaylanması sonrasında kullanılabilir.

YENİLENEBİLİR ENERJİ PİYASASINA İLİŞKİN DÜZENLEMELER

YENİLENEBİLİR ENERJİ KAYNAKLARININ BELGELENDİRİLMESİ VE DESTEKLENMESİNE İLİŞKİN YÖNETMELİKTE DEĞİŞİKLİK YAPILDI.

Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Belgelendirilmesi ve Desteklenmesine İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 9 Mayıs 2021 tarihli 31479 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

  • YEKDEM, Piyasa İşletmecisi tarafından takvim yılı bazında işletilir. YEKDEM’e bir takvim yılı için tabi olan üretim lisansı sahipleri, uygulamaya dahil oldukları takvim yılı içerisinde YEKDEM’den çıkamaz. LÜY kapsamında yenilenebilir enerji kaynaklarından üretim yapan kişiler kısmen veya tamamen işletmeye girdiği tarihten itibaren on yıl boyunca uygulama dışına çıkamaz. YEKA kapsamındaki üretim lisansı sahipleri, Sözleşmenin imza tarihinden itibaren söz konusu Sözleşmede ve/veya ilgili YEKA Şartnamesinde belirtilen koşullar çerçevesinde YEKDEM’den faydalanır.
  • 07.2021 tarihinden sonra işletmeye girecek ve farklı YEKDEM fiyatlarına tabi prosesler barındıran biyokütleye dayalı üretim tesislerinde üretilerek sisteme verilen net enerji miktarı, üretim tesisinde kullanılan prosesler için 29.01.2021 tarihli ve 3453 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı uyarınca belirlenen fiyatlardan en düşük olanı üzerinden YEKDEM kapsamında değerlendirilir.
  • YEKDEM kapsamındaki üretim tesislerine bütünleşik elektrik depolama ünitelerine ait uzlaştırmaya esas veriş miktarları YEKDEM kapsamında değerlendirilmez. YEKDEM’den faydalanmış ve faydalanmakta olan üretim tesislerinde kullanılan ve daha önce kabule konu edilen bir üretim tesisinde kullanılan ana ekipmanlara bu Yönetmelik kapsamında kurulan bir üretim tesisinde yer verilmiş olması halinde söz konusu yeni üretim tesisi için YEK bedeli uygulanmaz.
  • YEKDEM katılımcısı üretim lisansı sahibi tüzel kişiler TEİAŞ’ın sistem işletmecisi sıfatıyla verdiği talimatlara uymak ve gerekli gördüğü her türlü tedbiri uygulamakla yükümlüdür. Sistem İşletmecisi tarafından verilen acil durum ve/veya dengeleme güç piyasası yük atma talimatlarına uymayan YEKDEM katılımcısı üretim lisansı sahibi tüzel kişilere, ilgili uzlaştırma döneminde verilen talimatın yerine getirilmeyen kısmına tekabül eden üretim miktarı YEKDEM hesaplamalarına dâhil edilmez ve ilgili piyasa katılımcısına YEK bedeli ödemesi yapılmaz.
  • İşbu Yönetmelik hükümleri uyarınca Kuruma ve ilgili kurum ve kuruluşlara yapılan başvurularda başvuru sahibinin yanıltıcı bilgi ve/veya belge verdiğinin ve/veya düzenlediğinin tespiti halinde üretim lisansı sahibi tüzel kişi bu Yönetmelik kapsamındaki haklardan yararlandırılmaz ve üretilen elektrik enerjisi miktarlarının YEK Fiyatıyla çarpılması sonucu hesaplanan tutar, 21.07.1953 tarihli ve Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanuna göre belirlenen faiz oranı ile güncellenerek Piyasa İşletmecisi tarafından ilgili tüzel kişiye fatura edilir. Söz konusu üretim lisansı sahibi tüzel kişi hakkında ayrıca Kanunun ilgili hükümleri çerçevesinde işlem tesis edilir. Bu Yönetmelik kapsamında fazla ödeme aldığı veya gerekli şartları taşımadığı halde YEKDEM’den faydalandırıldığı tespit edilen lisanssız üretim tesislerine ilişkin olarak, ilgili üretim tesisi sahibi kişiye geçmişe dönük olarak her bir uzlaştırma dönemi için yapılan ödeme tutarları, ilgili görevli tedarik şirketi tarafından Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun ilgili maddesine göre belirlenen faiz oranı ile güncellenerek üretim tesisi sahibi kişiden tahsil edilir. Görevli tedarik şirketi tarafından tahsil edilen tutar, cari fatura dönemi LÜTYOB hesabına dahil edilmek üzere piyasa işletmecisine bildirilir.

ATAMA VE GÖREVLENDİRMELER

CUMHURBAŞKANLIĞI TARAFINDAN BAZI ATAMALAR GERÇEKLEŞTİRİLDİ.

Cumhurbaşkanlığı Tarafından Yapılan Atamalar Hakkında Kararlar (Karar: 2021/237, 238, 239, 240) 20 Mayıs 2021 tarihli 31486 sayılı Resmi Gazete’de yayımlandı. Buna göre;

  • Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nda açık bulunan İş Başmüfettişliğine İş Müfettişi Mehmet Alper KAN atandı.
  • Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nda açık bulunan İş Başmüfettişliğine İş Müfettişi Abdurrahman ÇALIK atandı.
  • Hazine ve Maliye Bakanlığı Vergi Denetim Kurulu Başkanı Suat SARIGÜL görevden alınmış ve bu suretle boşalan Vergi Denetim Kurulu Başkanlığına, Kamu İhale Kurulu Üyesi Necmi KESKİNSOY atandı.
  • Hazine ve Maliye Bakanlığı’nda açık bulunan Bilgi Teknolojileri Genel Müdürlüğüne Cebrail TAŞKIN atandı.

Cumhurbaşkanlığı Tarafından Yapılan Atamalar Hakkında Kararlar (Karar: 2021/210, 211, 212, 213) 1 Mayıs 2021 tarihli 31471 sayılı Resmi Gazete’de yayımlandı. Buna göre;

  • Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Bakan Yardımcılığına İsmail ERGÜNEŞ atandı.
  • Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Bakan Yardımcılığına Ahmet ERDEM atandı.
  • Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Bakan Yardımcılığına Prof. Dr. Lutfihak ALPKAN atandı.
  • Kültür ve Turizm Bakanlığı Güzel Sanatlar Genel Müdürü Murat Salim TOKAÇ görevden alındı.

Cumhurbaşkanlığı Tarafından Yapılan Atamalar Hakkında Kararlar (Karar: 2021/214, 215, 216, 217, 218, 219, 220, 221, 222, 223, 224, 225, 226) 8 Mayıs 2021 tarihli 31478 sayılı Resmi Gazete’de yayımlandı. Buna göre;

  • Ticaret Bakanlığı Bakan Yardımcısı Gonca Işık YILMAZ BATUR görevden alınarak yerine Mustafa TUZCU atandı.
  • Sanayi ve Teknoloji Bakanlığında açık bulunan Stratejik Araştırmalar ve Verimlilik Genel Müdürlüğüne Prof. Dr. İlker Murat AR atandı.
  • Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Milli Teknoloji Genel Müdür Yardımcılığına İlknur İNAM atandı.
  • Maden Teknik ve Arama Genel Müdür Yardımcılığı’nda bulunan Akan GÜLMEZ ve Ercan DEMİRYÜREK görevden alındı.
  • Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu Genel Müdürlüğü Yönetim Kurulu Üyeliği’ne Leman ÇETİNER atandı.
  • Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı’na Hasan Basri KURT atandı.

Cumhurbaşkanlığı Tarafından Yapılan Atamalar Hakkında Kararlar (Karar: 2021/241, 242, 243, 244, 245, 246) 22 Mayıs 2021 tarihli 31488 sayılı Resmi Gazete’de yayımlandı. Buna göre;

  • Elektrik Üretim A.Ş. Genel Müdürlüğü’nde açık bulunan Genel Müdür Yardımcılığına Etem ÇEKER atandı.
  • Hazine ve Maliye Bakanlığı Kamu Sermayeli Kuruluş ve İşletmeler Genel Müdür Yardımcılığı’na Feyza İLERİ atandı.
  • Strateji ve Bütçe Başkan yardımcılıklarına, Bütçe Genel Müdürü İsa ATÇEKEN, Plan ve Programlar Genel Müdürü Kutluhan TAŞKIN ve Yönetim Hizmetleri Genel Müdürü Abdullah Rıdvan AĞAOĞLU atandı.
  • Çevre ve Şehircilik Bakanlığında açık bulunan Artvin İl Müdürlüğüne Katip ÇİÇEK, Rize İl Müdürlüğüne Ali Serkan SAVAŞ, Şanlıurfa İl Müdürlüğüne ise Bitlis İl Müdürü Hüseyin ARAS atandı.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkan (Guvernör) Yardımcısı Oğuzhan ÖZBAŞ’ın Görevden Alınması ve Bu Suretle Boşalan Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkan (Guvernör) Yardımcılığına, Prof. Dr. Semih TÜMEN’in Atanması Hakkında Karar (Karar: 2021/247) 25 Mayıs 2021 tarihli 31491 sayılı Resmi Gazete’de yayımlandı. Bu kapsamda Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası Başkan (Guvernör) Yardımcısı Oğuzhan ÖZBAŞ görevden alındı ve bu suretle boşalan Başkan Yardımcılığına Prof. Dr. Semih TÜMEN atandı.

Cumhurbaşkanlığı Tarafından Yapılan Atamalar Hakkında Kararlar (Karar: 2021/253, 254, 255) 27 Mayıs 2021 tarihli 31493 sayılı Resmi Gazete’de yayımlandı. Buna göre;

  • Türkiye Varlık Fonu Yönetimi Anonim Şirketi Yönetim Kurulu Üyesi Hüseyin AYDIN görevden alınarak yerine Alpaslan ÇAKAR atandı.
  • Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Bakan Yardımcılığı’na Adnan ERTEM atandı.
  • Rekabet Kurulu Üyeliği’ne Cengiz ÇOLAK atandı.

ÖZELLEŞTİRME İDARESİ BAŞKANLIĞI KARARLARI

ÖZELLEŞTİRME İDARESİ BAŞKANLIĞI TARAFINDAN ÖZELLEŞTİRME HAKKINDA KARARLAR ALINDI.

Özelleştirme İdaresi Başkanlığı ile İlgili Kararlar (Karar Sayısı: 4009, 4010, 4011, 4012, 4013, 4014, 4015, 4016, 4017) 22 Mayıs 2021 tarihli 31488 sayılı Resmi Gazete’de yayımlandı. Bu kapsamda 4010 sayılı Karar uyarınca Elektrik Üretim A.Ş. Genel Müdürlüğü’nün, TGT Enerji Üretim ve Ticaret A.Ş.’deki %0,03158 oranındaki iştirak payının;

  • Özelleştirme kapsam ve programına alınmasına,
  • Söz konusu iştirak payının satış yöntemi ile özelleştirilmesine,
  • Özelleştirme işlemlerinin 31.12.2025 tarihine kadar tamamlanmasına

karar verildi.

GÜMRÜK VE TİCARET MEVZUATI KAPSAMINDAKİ DEĞİŞİKLİKLER

KUZEY İRLANDA GÜMRÜK BİRLİĞİ ANLAŞMASINA TARAF OLAN AVRUPA TOPLULUĞU’NA ÜYE ÜLKELER LİSTESİNDEN ÇIKARILDI.

Türkiye ile Avrupa Topluluğu Arasında Oluşturulan Gümrük Birliğinin Uygulanmasına İlişkin Esaslar Hakkında Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Karar (Karar Sayısı: 3946) 7 Mayıs 2021 tarihli 31477 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. 31 Aralık 2020 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararı ile İngiltere, Gümrük Birliği anlaşmasına taraf olan Avrupa Topluluğu’na Üye Ülkeler listesinden çıkarılmıştı. İşbu Cumhurbaşkanlığı Kararı uyarınca söz konusu listeye Kuzey İrlanda eklendi.

KRİPTO VARLIK HİZMET SAĞLAYICILAR İLE TASARRUF FİNANSMAN ŞİRKETLERİNE SUÇ GELİRLERİNİN AKLANMASININ ÖNLENMESİ HAKKINDA KANUN KAPSAMINDA YÜKÜMLÜ KABUL EDİLDİ.

Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (Karar Sayısı: 3941) 1 Mayıs 2021 tarihli 31471 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre; Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun’un uygulanmasında yükümlü olarak sayılanlar arasına “Kripto varlık hizmet sağlayıcılar” ile “Tasarruf finansman şirketleri” eklendi.

“CE” İŞARETİNİN KONULMASI VE BU İŞARETİN KULLANILMASINA İLİŞKİN USUL VE ESASLARI BELİRLENDİ.

“CE” İşareti Yönetmeliği (Karar Sayısı: 4021) 27 Mayıs 2021 tarihli 31493 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yönetmelik ile ürüne “CE” işaretinin konulmasına ve bu işaretin kullanılmasına ilişkin usul ve esasları belirlendi.

  • “CE” işareti: Ürünün, “CE” işaretinin konulmasını öngören teknik mevzuatın ilgili bütün kurallarına uygun olduğunu gösteren işareti ifade etmektedir. Yönetmelik çerçevesinde ayrı ayrı İmalatçının, Yetkili Temsilcinin, İthalatçının, Dağıtıcının yükümlülükleri belirlendi.
  • Yönetmelik kapsamında CE işaretinin ürüne konulması ve kullanılmasına ilişkin genel esaslar aşağıdaki gibidir;
    • Ürünlere “CE” işaretini koymak ve konulmasını sağlamak ile “CE” işaretinin teknik düzenlemelere uygun olup olmadığını teyit etmek, imalatçının yükümlülüğüdür.
    • Piyasaya arz edilecek ürünün “CE” işareti konmasını gerektiren birden fazla teknik düzenlemenin söz konusu olması halinde; ürünün üzerindeki “CE” işaretinin tüm teknik düzenlemelerde yer alan hükümlerin imalatçı tarafından yerine getirildiği karinesi kabul edilecektir.
    • “CE” işaretinin Yönetmelik kapsamında belirtilen şekil ve ebatlara uygun oran değişikliği haricinde büyütülmesi ve küçültülmesi mümkün değildir.
    • Ürüne CE işaretinin anlamı ve şekli hakkında üçüncü şahısları yanıltacak başka işaretler veya betimlemeler konulamaz.
    • “CE” işaretinin ürün yapısı sebebiyle ürüne ürünün bilgi plakasına konulamaması durumunda teknik düzenlemede öngörülen ürün beraberindeki belgelerde görünür, okunur ve silinmeyecek şekilde yer alması gerekmektedir.
  • İlave olarak Yönetmelik uyarınca imalatçı veya yetkili temsilcinin, ilgili teknik düzenlemelerde öngörülmesi halinde ürünün teknik düzenlemelere uygun olduğunu bildirmek üzere AB uygunluk beyanı düzenleyeceği kabul edildi.
  • Ürünün AB uygunluk beyanını gerektiren birden fazla teknik düzenlemeye tabi olması durumunda; imalatçı, bu teknik düzenlemelerin ürüne uygulanabilir tüm kurallarını yerine getiren tek bir AB uygunluk beyanı düzenleyecektir.
  • İlgili teknik düzenlemelerde ürünün AB uygunluk beyanı dışında başka bir uygunluk beyanı ile düzenlenmesinin öngörülmesi halinde teknik düzenlemede belirtilen usul ve esaslara göre uygunluk beyanı düzenlenecektir.

ŞİRKETLER HUKUKU MEVZUATI KAPSAMINDAKİ DEĞİŞİKLİKLER

ANONİM ŞİRKETLERİN GENEL KURUL TOPLANTILARININ USUL VE ESASLARI İLE BU TOPLANTILARDA BULUNACAK BAKANLIK TEMSİLCİLERİ HAKKINDA YÖNETMELİKTE DEĞİŞİKLİK YAPILDI.

Anonim Şirketlerin Genel Kurul Toplantılarının Usul ve Esasları ile Bu Toplantılarda Bulunacak Bakanlık Temsilcileri Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 29 Mayıs 2021 tarihli 31495 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

  • Genel kurulun toplantıya çağrılmasına ilişkin ilanlarda ve pay sahiplerine gönderilecek mektuplarda yer alması gereken unsurlarda değişiklik yapılmış ve söz konusu ilanlarda 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun (TTK) 428. Maddesine atıf yapılarak belirtilen “temsilcilerin kimlikleri ve bunlara ulaşılabilecek iletişim bilgileri”nin, yapılan değişiklik uyarınca artık genel kurul çağrısına ilişkin ilanlarda yer verilmesine gerek kalmadı.
  • Genel kurul toplantısında hazır bulundurulacak belgeler listesi güncellendi ve yapılan ekleme TTK’da hamiline yazılı payların Merkezi Kayıt Kuruluşu’na (MKK) kayıt ve bildirimiyle ilgili yapılan düzenlemelere uyum sağlaması amacıyla gerçekleştirildiğini görüyoruz. Böylece payları hamiline olan anonim şirketlerin genel kurul toplantılarında artık MKK’dan sağlanacak pay sahipleri çizelgesinin de bulunması zorunlu hale geldi.
  • Bu değişiklikle paralel olarak genel kurulda hazır bulunanlar listesinin düzenlenmesine ilişkin değişiklik yapılarak payları hamiline yazılı olan anonim şirketlerde hazır bulunanlar listesinin MKK’dan sağlanacak olan pay sahipleri çizelgesine uygun olacak şekilde düzenlenmesi gerektiği belirtildi.
  • Genel kurul toplantılarında hamiline yazılı pay sahipleri artık MKK tarafından sağlanan pay sahipleri çizelgesinde isim veya unvanları bulunmak ve hamiline yazılı pay senedine zilyet olduklarını genel kurul toplantısına katılabilecekler listesini imzalamadan önce yönetim kuruluna ispatlamak suretiyle genel kurul toplantısına katılabileceklerdir.
  • Hamiline yazılı pay sahiplerini koruma amacıyla bir geçiş hükmü getirilmiş ve 31.12.2021 tarihine kadar hamiline yazılı pay sahiplerinin MKK’dan sağlanan pay sahipleri çizelgesinde ismi olmasa dahi MKK’ya bildirilmek üzere şirkete başvuruda bulunmuş olmaları şartıyla genel kurula katılabilecekler ve toplantıda hazır bulunanlar listesini imzalayabilecektir.

İŞ HUKUKU MEVZUATI KAPSAMINDAKİ DEĞİŞİKLİKLER

İŞSİZLİK SİGORTASI KANUNU İLE 7226 SAYILI BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN BAŞTA OLMAK ÜZERE BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILDI.

7319 Sigortacılık ile Diğer Bazı Alanlara İlişkin Kanunlarda ve Bir Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun 25 Mayıs 2021 tarihli 31491 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

  • Siyasi Partiler Kanunu
  • 4059 sayılı Finansal İstikrar ile Bazı Düzenlemeler Hakkında Kanun
  • 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu
  • 4632 sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu
  • 4706 sayılı Hazineye Ait Taşınmaz Malların Değerlendirilmesi ve Katma Değer Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun
  • 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu
  • 5411 sayılı Bankacılık Kanunu
  • 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu
  • 7226 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun

kapsamında birtakım değişiklikler yapıldı.

Yapılan değişiklikler uyarınca 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu gereğince;

  • 5510 sayılı Kanun kapsamında tescil edilen ve Sosyal Güvenlik Kurumuna 2021 yılı Mart ayına/dönemine ilişkin bildirilen muhtasar ve prim hizmet beyannamelerindeki sigortalı sayısı 50’nin altında olan özel sektör işyeri işverenlerince 1 Temmuz 2021 ila 30 Haziran 2022 tarihleri arasında 5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında işe alınanların, işe girdikleri aydan önceki 3 (üç) aylık sürede toplam 10 (on) günden fazla 5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentleri kapsamında Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilmemiş olmaları ve isteğe bağlı sigortalılık hariç 5510 sayılı Kanunun 4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı olmamaları, işe alındıkları yıldan bir önceki takvim yılında işe alındıkları işyerinden bildirilen aylık prim ve hizmet belgelerindeki veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerindeki sigortalı sayısının ortalamasına ilave olmaları ve 12 ay süreyle bu sigortalılar için primlerini yasal süresi içerisinde ödemeleri kaydıyla, bu sigortalılar için 5510 sayılı Kanunun 82. maddesi uyarınca belirlenen prime esas kazanç alt sınır üzerinden hesaplanan ve tamamı yasal süresi içinde ödenen sigorta primi ve işsizlik sigortası sigortalı ve işveren hissesi primlerinden bu Kanun veya diğer kanunlarla sağlanan prim teşvik, destek ya da indirimleri düşüldükten sonra kalan tutar, 4749 sayılı Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanunun geçici 20. maddesi kapsamında kefalet sağlanan ve kamunun doğrudan veya dolaylı olarak hâkim sermayedar olduğu bankalardan bu maddenin yürürlük tarihinden sonra 30 Haziran 2022 tarihine kadar ilgili işverenlerce kullanılan kredilerde 12 aylık süreye ilişkin primlerin ödenmesini müteakip kredi faiz veya kar payı bakiyesinden düşülür. Bu madde kapsamında kredi garanti kuramlarınca kredi faiz veya kar payı bakiyesinden düşülen tutar Fondan karşılanır.
  • 2021 yılı Mart dönemi için geçici 24., geçici 27. maddenin birinci fıkrasının (b) bendi ve geçici 28. maddenin ikinci fıkrası kapsamında en az 20 gün nakdi ücret desteğinden yararlandırılan sigortalının haftalık normal çalışma süresine dönmesi durumunda, söz konusu sigortalı için birinci fıkradaki işe giriş ve ilave istihdam şartına bakılmaksızın işyeri birinci fıkrada belirtilen destekten üçüncü fıkrada belirtilen süre ve sigortalı sayısı kadar yararlandırılır.
  • Bu maddeyle sağlanan kredi faiz veya kar payı desteği, destek kapsamına giren sigortalılar için 12 ay süreyle uygulanır. Bu madde kapsamına giren işyerleri ilave olarak işe aldığı en fazla 5 (beş) sigortalı için bu destekten yararlanır.
  • İşyeri ile ilgili muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinin yasal süresi içerisinde verilmemesi, primlerin yasal süresinde ödenmemesi ve Sosyal Güvenlik Kurumuna prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcu bulunması ya da mahkeme kararıyla veya yapılan kontrol ve denetimlerde çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği veya bildirilen sigortalıyı fiilen çalıştırmadığının tespit edilmesi durumlarında bu maddede belirtilen destekten yararlanılamaz. Ancak Sosyal Güvenlik Kurumuna olan prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borçlarını 6183 sayılı Kanunun 48. maddesine göre tecil ettiren ve taksitlendiren veya ilgili diğer kanunlar uyarınca yapılandıran işverenler bu taksitlendirme veya yapılandırma devam ettiği sürece bu madde hükmünden yararlandırılır.
  • Bu maddede belirtilen şartların sağlanması kaydıyla üçüncü fıkrada belirtilen yararlanma süresini aşmamak üzere, destekten yararlanılmış olan sigortalının destek süresini tamamlamadan işten ayrılıp yeniden işe başlaması halinde, söz konusu sigortalıdan dolayı yeniden işe başladığı tarihteki durumu dikkate alınarak bu destekten kalan süre kadar yararlanmaya devam edilir.
  • 1 Temmuz 2021 ila 30 Haziran 2022 tarihleri arasında 5510 sayılı Kanun kapsamına alınan işyerleri ve daha önce tescil edildiği halde ortalama sigortalı sayısının hesaplandığı yılda sigortalı çalıştırılmaması nedeniyle muhtasar ve prim hizmet beyannamesi vermeyen işyerleri de, bu maddede belirtilen şartlar sağlanmak kaydıyla, maddenin yürürlük tarihinden sonra ilk defa sigortalı bildiriminde bulunulan ayı takip eden 3. aya ilişkin muhtasar ve prim hizmet beyannamesinden itibaren bu maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen süre kadar bu destekten yararlandırılır.
  • Mevcut bir işletmenin kapatılarak değişik bir ad, unvan ya da bir iş birimi olarak açılması veya yönetim ve kontrolü elinde bulunduracak şekilde doğrudan veya dolaylı ortaklık ilişkisi bulunan şirketler arasında istihdamın kaydırılması, şahıs işletmelerinde işletme sahipliğinin değiştirilmesi gibi destekten yararlanmak amacıyla muvazaalı işlem tesis ettiği anlaşılan işyerlerinden Fon tarafından karşılanan tutar gecikme cezası ve gecikme zammıyla birlikte geri alınır.
  • Bu madde kapsamında Fon tarafından işverene sağlanan, sigortalı hissesine karşılık gelen destek tutarının sigortalıya ödenmesi işverenden talep edilemez.

Yapılan değişiklikler uyarınca 7226 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun gereğince; Covid-19 salgın hastalığıyla mücadele kapsamında ülke genelinde uygulanan kısıtlamalar dikkate alınarak hak kayıplarının önlenmesi amacıyla;

  1. İbraz süresinin son günü 30 Nisan 2021 ila 31 Mayıs 2021 (bu tarihler dahil) tarihleri arasına isabet eden veya ibraz süresi bu tarihler arasında başlayan çeklerin ibraz süresi 31 Mayıs 2021 (bu tarih dahil) tarihine kadar durur. Bu çeklerin belirtilen tarihler arasında ibraz edilmesi ve çek karşılığının tamamen bulunması halinde ödeme yapılır, çek karşılığının bulunmaması veya kısmen bulunması halinde ise karşılıksızdır işlemi yapılmaz. Belirtilen tarihler arasında ibraz edilmeyen veya ibraz edildiği halde karşılıksızdır işlemi yapılmayan çekler 1 Haziran 2021 tarihinden itibaren, kalan ibraz süreleri içinde ibraz edilebilir.
  2. 30 Nisan 2021 ila 31 Mayıs 2021 (bu tarihler dahil) tarihleri arasında vadesi gelen kambiyo senedine dayalı alacaklar hakkında; bu tarihler arasında icra ve iflas takibi başlatılamaz, ihtiyati haciz kararı verilemez ve başlamış olan takipler durur.
  3. 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu kapsamına giren kamu idarelerinin kamu hukukundan veya özel hukuktan doğan alacakları hakkında, 30 Nisan 2021 ila 31 Mayıs 2021 (bu tarihler dahil) tarihleri arasında icra ve iflas takibi başlatılamaz.
  4. 25 Mayıs 2021 tarihinden önce birinci fıkranın (a) bendi kapsamındaki çekler bakımından yapılan ibraz, ödeme ve diğer işlemler sebebiyle ilgililerin hukuki, idari, mali ve cezai sorumluluğu doğmaz.

ÇEVRE MEVZUATI KAPSAMINDAKİ DEĞİŞİKLİKLER

ÇEVRENİN KORUNMASI YÖNÜNDEN KONTROL ALTINDA TUTULAN ATIKLARIN İTHALAT DENETİMİNE İLİŞKİN BİRTAKIM DEĞİŞİKLİKLER YAPILDI.

Çevrenin Korunması Yönünden Kontrol Altında Tutulan Atıkların İthalat Denetimi Tebliği (Ürün Güvenliği ve Denetimi: 2021/3)’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Ürün Güvenliği ve Denetimi: 2021/33) 18 Mayıs 2021 tarihli 31485 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Bu kapsamda eklenen “Bazı maddelerin ithalatına ilişkin uyum süreci” başlıklı Geçici Madde 3’e göre; 18.05.2021 tarihinden önce çıkış ülkesinde ihraç amacıyla taşıma belgesi düzenlenmiş veya gümrük mevzuatı uyarınca gümrük idarelerine sunulmuş 3915.10.00.00.00 GTİP’li atıkların ithali, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren kırk beş gün süreyle bu maddeyi ihdas eden Tebliğle yapılan değişiklikten önceki hükümler doğrultusunda sonuçlandırılır.

ELEKTRONİK HABERLEŞME MEVZUATI KAPSAMINDAKİ DEĞİŞİKLİKLER

ELEKTRONİK HABERLEŞME SEKTÖRÜNE İLİŞKİN YETKİLENDİRME YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKİLİK YAPILDI.

Elektronik Haberleşme Sektörüne İlişkin Yetkilendirme Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 1 Mayıs 2021 tarihli 31471 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

  • Yetkilendirme başvurusunda bulunacak şirketin (i) hisselerinden en az %10’una sahip gerçek kişi ortaklar; (ii) tüzel kişiliği idare ve temsile yetkili kişiler ve (iii) şirket hisselerinden en az %10’una sahip tüzel kişi ortakların hisselerinin en az %10’una sahip gerçek kişi ortaklar tarafından hüküm giyilmemiş olması gereken suçlara ilişkin liste genişletildi. Yasak listesine, Türk Ceza Kanunu’nda düzenlenen tefecilik, devletin güvenliğine karşı suçlar ve anayasal düzene karşı suçlar ile Elektronik Haberleşme Kanunu kapsamında yetkilendirilmeksizin elektronik haberleşme hizmeti verilmesine ilişkin suçlar eklendi.
  • Ek olarak, başvuran şirketin ya da şirket ortaklarının veya tüzel kişiliği idare ve temsile yetkili kişilerinin haklarında BTK tarafından yetkilendirilmeksizin elektronik haberleşme hizmeti sunmaya ilişkin adli süreç başlatılmamış olması gerekmektedir.
  • Değişiklikler kapsamında, yetkilendirme başvurusunda bulunmak için, son 3 yıl içerisinde başvuran şirketin ya da şirket hisselerinin en az %10’una sahip ortakların, yönetim kurulu üyelerinin veya tüzel kişiliği idareye yetkili kişiler tarafından kurulmuş şirketlerin mevzuata aykırılıktan dolayı yetkilendirmesinin iptal edilmemiş olması ve herhangi bir zamanda mevzuata aykırılıktan dolayı yetkilendirmesi iptal edilmiş şirkete ilişkin ilgili fesih/iptal sebeplerinin ortadan kalkmış bulunması gerekmektedir.
  • Karar kapsamında, Bildirim Formu ile Kullanım Hakkı Başvuru Formları’nda birtakım değişikliklere gidilerek, BTK’ya sunulması gereken bilgi ve belgelerin sayısı artırıldı. Halihazırda yetkilendirilmiş işletmeciler bu formları, 31 Aralık 2023 tarihine kadar BTK’ya sunmak zorundadır; aksi halde yetkilendirmeleri iptal edilecektir.
  • Son olarak, 1 Mayıs 2024 tarihinden itibaren son 3 yıldır aktif olarak faaliyet göstermeyen işletmecilerin yetkilendirmeleri BTK tarafından iptal edilecektir. “Faaliyet gösterme” unsuru değerlendirilirken işletmecinin abone sayısı ve net satış miktarı gibi çeşitli kriterler dikkate alınacaktır.
  • Önemli bir yenilik olarak, herhangi bir yetkilendirme sınıfına tabi olmaksızın tüm işletmeciler %10’a kadar olan hisse hareketlerine ilişkin BTK’yı bir ay içerisinde bilgilendirmekle yükümlüdür. İşletmecinin kontrol unsurunda değişikliğe sebep olan her tür hisse devri için ise BTK’nın izni aranmaktadır. Bu kapsamda, işletmecide kontrol değişikliğine sebep olmayacak dolaylı hisse hareketlerinin bildirimi zorunlu değildir.
  • Yapılan değişiklik uyarınca mevzuata aykırılık nedeniyle yetkilendirme iptali işleminin, işletmecinin abonelerini mağdur edecek olması halinde BTK iptal kararının uygulanmasını 3 aya kadar erteleyebilecektir.
  • İlaveten, idari ücretin ve kullanım hakkı ücretinin ödenmesi ile acentelik ile diğer iş modelleri gibi konularda da yenilikler getirildi.
  • Önemli bir yenilik olarak, bildirim ve sayısı sınırlandırılmayan kullanım hakkı kapsamında yetkilendirilen işletmeciler bakımından Elektronik Haberleşme Hizmet, Şebeke ve Altyapılarının Tanım, Kapsam ve Sürelerine ilişkin belge içeriğinde birtakım düzenlemeler yapılarak, yetkilendirme ve yenileme süreleri ile yetkilendirme yeterlik kontrollerine ilişkin düzenlemeler ve farklı eşikler getirildi.
  • Bildirim kapsamında yetkilendirilmiş işletmeciler için belirli yeterlik kontrol periyotları; sayısı sınırlandırılmayan kullanım hakkı kapsamında yetkilendirilen işletmeciler için ise belirli yetkilendirme yenileme süreleri öngörülmüştür. Herhangi bir yenileme süresi veya kontrol periyoduna ilişkin kriterleri sağlayamayan işletmecilerin yetkilendirmelerini iptal edilecektir. Söz konusu kriterler aşağıdaki gibidir:
  • Belirlenen personel sayısı ve niteliklerinin sağlanması,
  • Belirlenen abone sayısı veya net satış performansının sağlanması,
  • Hizmetlerin aktif şekilde sunulması,
  • Yetkilendirme mevzuatının ilgili maddelerinin mükerrer şekilde ihlal edilmemiş olması.
  • Halihazırda yalnızca bildirim kapsamında yetkilendirilmiş işletmecilerin ilk yetkilendirme yeterlik kontrol periyodu başlangıcı 31 Aralık 2023 olarak belirlendi.
  • Halihazırda sayısı sınırlandırılmayan kullanım hakkı yetkilendirmesine sahip olan işletmecilerin yetkilendirme sürelerinin sona erme tarihi ise, mevcut yetkilendirmelerinden en ileri tarihli yetkilendirme süresinin sona erme tarihi olarak belirlensi. Bu tarih, 31 Aralık 2023 tarihinden önceki bir tarihe denk geliyorsa sürenin sona erme tarihi 31 Aralık 2023 olarak kabul edilecektir. Söz konusu işletmecilerden bildirim kapsamında da yetkilendirmeye sahip olanların yeterlik kontrolü periyodu başlangıç tarihi, kullanım hakkı kapsamında yetkilendirme süresi sona erme tarihiyle aynı tarih olacaktır.
  • Ek olarak, işletmecilerin en az bir lisans düzeyinde öğrenim görmüş personelinin ve BTK’nın belirleyebileceği görev, nitelik ve sayıdaki personelinin, BTK ya da belirlediği kuruluş tarafından sertifikalandırılması öngörüldü.

VERGİ MEVZUATI KAPSAMINDAKİ DEĞİŞİKLİKLER

BAZI MALLARA UYGULANAN ÖZEL TÜKETİM VERGİSİ TUTARLARININ YENİDEN BELİRLENMESİNE İLİŞKİN KARAR VERİLDİ.

Bazı Mallara Uygulanan Özel Tüketim Vergisi Tutarlarının Yeniden Belirlenmesi Hakkında Karar (Karar Sayısı: 3994) 20 Mayıs 2021 tarihli 31486 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Bu kapsamda bazı mallara uygulanan özel tüketim vergisi tutarları yeniden belirlendi. Buna göre;

  • 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu’nun eki (I) sayılı listede yer alan bazı mallara ilişkin özel tüketim vergisi tutarları tespit edilmiştir.
  • 2018/11818 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı’nın eki Karar; oktanı (RON) 95 veya daha fazla fakat 98’den az olanlardan; kurşunsuz benzin 95 oktan, kurşunsuz benzin 95 oktan (E10) ve diğerleri, oktanı (RON) 98 veya daha fazla olanlardan; kurşunsuz benzin 98 oktan, kurşunsuz benzin 98 oktan (E10) ve diğerleri ile ağırlık itibariyle kükürt oranı % 0,001’i geçmeyen motorin 29.02.2020 tarihinde uygulanan özel tüketim vergisi tutarlarını geçmeyecek şekilde uygulanır. 2018/11818 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı’nın eki Karar; sıvılaştırılmış propan, sıvılaştırılmış bütan, sıvılaştırılmış petrol gazı (L.P.G.) motorlu taşıtlarda yakıt olarak kullanılacak olan (Otogaz) diğerleri, gaz halinde olan propan ve gaz halinde olan bütan 17.05.2018 tarihinde uygulanan özel tüketim vergisi tutarlarını geçmeyecek şekilde uygulanır.

KURUMLAR VERGİSİ GENEL TEBLİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILDI.

Kurumlar Vergisi Genel Tebliği (Seri No: 1)’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Seri No: 18) 25 Mayıs 2021 tarihli 31491 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Tebliğ ile finansman gider kısıtlaması uygulamasına ilişkin usul ve esaslara yönelik açıklamalar Kurumlar Vergisi Genel Tebliği’ne (Seri No: 1) eklendi. Buna göre,

  • Yabancı kaynakları öz kaynaklarını aşan kurumlar vergisi mükellefleri, sadece aşan kısma uygulanmak üzere, yatırımın maliyetine eklenenler hariç, yabancı kaynaklara ilişkin faiz, komisyon, vade farkı, kar payı, kur farkı gibi adlar altında yapılan gider ve maliyet unsurları toplamının %10’unu kurum kazancının tespitinde kanunen kabul edilmeyen gider olarak dikkate alır.
  • Yabancı kaynaklar; bilançonun kısa vadeli yabancı kaynaklar ve uzun vadeli yabancı kaynaklar toplamını ifade etmektedir.
  • Finansman gider kısıtlaması uygulaması yalnızca bilanço esasına tabi mükellefler için geçerli olup işletme hesabı esasına tabi mükellefler bu uygulama kapsamında değildir. Ayrıca,
    • Emeklilik kuruluşları,
    • Türkiye’de kurulu mevduat bankaları, katılım bankaları, kalkınma ve yatırım bankaları, yurt dışında kurulu benzer nitelikteki kuruluşların Türkiye’deki şube ve finansal holding şirketleri,
    • Sigorta ve reasürans şirketleri,
    • Finansal kiralama, faktöring ve finansman şirketleri, tasarruf finansman şirketleri ve sermaye piyasası faaliyetinde bulunan kurumlarfinansman gider kısıtlamasına tabi değildir.
  • Finansman gider kısıtlaması uygulanmasında,
    • geçici vergilendirme dönemleri açısından, her bir geçici vergilendirme döneminin son gününde,
    • yıllık vergilendirme dönemi açısından, hesap döneminin son gününde
  • Vergi Usul Kanunu (“VUK“) hükümlerine göre hazırlanan bilanço esas alınır.
  • Finansman gider kısıtlaması takvim yılını hesap dönemi olarak kullanan mükellefler için ilk defa 2021 yılının birinci geçici vergilendirme dönemi; özel hesap dönemi kullanan mükellefler için ise 2021 yılında başlayan özel hesap döneminin ilk geçici vergilendirme dönemi itibariyle dikkate alınacaktır.
  • 01.2013 tarihi ve sonrasında sağlanan yabancı kaynaklara ilişkin olarak mahiyeti ve tutarı 01.01.2021 tarihinden itibaren kesinleşen gider ve maliyetler, finansman gider kısıtlamasına tabi tutulacaktır.
  • Gider ve maliyet unsurlarından,
    • Yatırım maliyetine eklenenler,
    • Teminat mektubu komisyonları, tahvil ihracı ile ilgili yapılan baskı ve benzeri giderlere ve ipotek masrafları gibi herhangi bir yabancı kaynak kullanımına bağlı olmaksızın yapılan giderler,
    • Kredi sözleşmelerine ilişkin ödenen damga vergisi veya banka havale ücretlerine ilişkin ödenen banka ve sigorta muameleleri vergisi gibi yabancı kaynağın kullanım süresine bağlı olarak doğmayan giderler,

finansman gider kısıtlaması kapsamı dışındadır. Bir finansman gideri olmayıp finansman geliri azalması niteliğinde olan erken ödeme iskontoları veya peşin ödeme iskontoları da gider indirimi kısıtlaması kapsamı dışındadır.

Öte yandan, yabancı kaynağın işletmede kullanım süresine bağlı olarak doğan, kredi faizleri üzerinden hesaplanan banka ve sigorta muameleleri vergisi gibi gider ve maliyet unsurları finansman gider kısıtlamasına konu edilir.

  • Satış bedelinin belirli bir vade sonunda ödenmesiyle ilgili olarak satıcılar vb. hesaplarda yer alan tutarların VUK hükümleri uyarınca değerlemesinden kaynaklanabilecek kur farkı giderleri gider kısıtlaması kapsamında değerlendirilecektir.
  • Dış ticaret sermaye şirketleri ve sektörel dış ticaret şirketlerinin kendi nam ve hesabına yurt içinden satın aldıkları malların satışından doğan finansman giderleri, gider kısıtlamasına tabi olacaktır.
  • Bir işletmenin, banka vb. kurumlardan temin ettiği krediyi işletme üzerinde herhangi bir finansman yükü kalmaksızın grup şirketine aktarması halinde bu krediye ilişkin finansman gideri krediyi devralan ve fiilen kullanan şirket bünyesinde gider kısıtlamasına tabi olur.
  • Finansman gider kısıtlaması, yıllara sari inşaat ve onarma işleriyle uğraşan mükellefler bakımından, işin kesin kar veya zararının tespit edildiği yıl uygulanır. Birden fazla inşaat ve onarma işi birlikte yapılıyorsa veya bu işlerin yanında başka işler de yürütülüyorsa, yapılan finansman giderleri hangi yılın kar veya zarar tutarının tespitinde dikkate alınıyorsa, o yılda gider indirimi kısıtlamasına konu edilir.
  • Finansman giderlerinin yanı sıra finansman geliri de elde etmiş olan mükelleflerin gider kısıtlaması uygulamasında söz konusu gelir ve giderlerini birbiri ile netleştirmeleri mümkün değildir. Finansman giderleri toplamı gider kısıtlamasına konu edilir.
  • Aynı kaynağa ilişkin olarak bir hesap dönemi içindeki aynı veya farklı geçici vergilendirme dönemlerinde oluşan kur farkı gelir ve giderleri mahsuplaştırılacak ve işlem tarihi veya dönem sonu itibariyle bu kaynağa ilişkin bir net kur farkı gideri doğması halinde bu tutar finansman gideri kısıtlamasında dikkate alınacaktır. Aynı dönem içinde bile olsa farklı yabancı kaynaklara ilişkin oluşan kur farkı gelir ve giderleri birlikte değerlendirilmeyecektir.
  • Temin edilen bir yabancı kaynağın mevduat vb. şekillerde değerlendirilmesi sonucunda doğan kur farkı geliri, şirket bilançosunun aktifindeki bir varlığın değerlenmesi sonucu oluştuğundan, bu kaynağa ilişkin kur farkı giderinden mahsup edilemeyecektir.
  • Yabancı kaynaklara ilişkin faiz ve kur farkı gibi giderler örtülü sermaye, transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü kazanç dağıtımı veya binek otomobillerde gider kısıtlaması uygulamaları nedeniyle zaten kurum kazancının tespitinde kanunun kabul edilmeyen gider (“KKEG”) olarak dikkate alındığından, bu kısım gider kısıtlamasına tabi tutarın hesabında dikkate alınmayacaktır.
  • Adi ortaklığın finansman gideri, ortaklar tarafından doğrudan kendi finansman giderlerine dahil edilmez. Adi ortaklığın yabancı kaynak tutarı öz kaynak tutarını aşıyorsa, aşan kısma münhasır olmak üzere, yatırımın maliyetine eklenenler hariç, işletmeden kullanılan yabancı kaynaklara ilişkin faiz, komisyon, vade farkı, kar payı, kur farkı gibi adlar altında yapılan gider ve maliyet unsurları toplamının %10’u, ortakların hisseleri oranında, verecekleri beyannamelerde KKEG olarak dikkate alınır.