ÇEVRE VE JEOTERMAL KAYNAKLAR VE DOĞAL MİNERALLİ SULAR MEVZUATI KAPSAMINDAKİ DEĞİŞİKLİKLER

KÜRESEL İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİN ETKİLERİNİN EN AZA İNDİRİLMESİNE İLİŞKİN DÜZENLEMELER YAPILDI.

1279 Küresel İklim Değişikliğinin Etkilerinin En Aza İndirilmesi, Kuraklıkla Mücadele ve Su Kaynaklarının Verimli Kullanılması İçin Alınması Gereken Tedbirlerin Belirlenmesi Amacıyla Bir Meclis Araştırması Komisyonu Kurulmasına Dair Karar 2 Mart 2021 tarihli 31411 sayılı Resmi Gazete’de yayımlandı. Karar ile, küresel iklim değişikliğinin etkilerinin en aza indirilmesi, kuraklıkla mücadele ve su kaynaklarının verimli kullanılması için alınması gereken tedbirlerin belirlenmesi amacıyla bir meclis araştırması komisyonunun kurulmasına karar verildi. Bu Komisyon, üyelerinin seçiminden itibaren 3 ay süre ile çalışacaktır.

JEOTERMAL KAYNAKLAR VE DOĞAL MİNERALLİ SULAR KANUNU UYGULAMA YÖNETMELİĞİ’NDE DEĞİŞİKLİKLER YAPILDI.

Jeotermal Kaynaklar ve Doğal Mineralli Sular Kanunu Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 11 Mart 2021 tarihli 31420 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• Yönetmelik’in “Tanımlar” başlıklı 4. maddesinden Maden İşleri Genel Müdürlüğü’nü ifade eden “MİGEM” tanımı çıkarılmış olup yerine Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü’nü ifade eden “MAPEG” tanımı eklendi. Buna ek olarak, maddede yer alan “İdare” tanımı “Büyükşehirlerde Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlıkları, büyükşehir belediyesi bulunmayan illerde ise il özel idareleri” olarak, “İdare payı” tanımı ise “Akışkanın doğrudan ve/veya dolaylı kullanılmasına bağlı olarak, ruhsat sahibi ve/veya sözleşmeler yoluyla kaynağı kullanan gerçek ve tüzel kişilerce idareye ödenen payı” olarak değiştirildi.
• İdare müracaat alanı hakkında bilgileri en geç 15 gün içinde Bakanlığa bildirir. Bakanlık, MAPEG ve diğer bağlı, ilgili veya ilişkili kurum ve kuruluşlarından arama ruhsatı talep edilen alanla ilgili ihtiyaç duyulacak görüşleri almak ve mevcut hakları da göz önünde bulundurmak suretiyle değerlendirme yapar ve başvurunun uygunluğunu en geç 30 gün içerisinde değerlendirir.
• Bakanlıkça başvurunun uygun olduğunun değerlendirilmesi halinde, önceden ruhsata bağlanmış kısımlar varsa, bloke alanı kısmı ile birlikte çıkarılarak geride kalan ve uygun olan alan için arama ruhsatı verilebileceği idareye bildirilir. Bakanlıkça arama ruhsat başvurusunun uygun olmadığının değerlendirilmesi halinde idarece arama ruhsatı verilemez. Birbirine karşılıklı en yakın kenarları arasındaki mesafe 1000 metreden az olan alanlara ruhsat verilmez. İdare, Bakanlık tarafından aramalara açık olduğu belirlenen alan için arama ruhsatı verilmesine ilişkin kararını en geç 15 gün içinde verir ve sonuç ile ilgili olarak müracaat sahibine yazılı tebligat yapılır.
• Akışkanın; doğrudan ve/veya dolaylı olarak seralarda, elektrik üretimi ve konut ısıtmasında kullanıldığı tesislerde gayrisafi hasılatının %1’i tutarında idare payı her yıl Haziran ayı sonuna kadar idareye ödenir.
• Akışkanın; doğrudan ve/veya dolaylı olarak kaplıca ve benzeri termal tesisler ile ısı enerjisinin kullanıldığı kurutma, soğutma, balık yetiştiriciliği vb. diğer tesislerde; kullanılan yıllık toplam ısı enerjisi değeri ve reenjeksiyon durumu dikkate alınarak Ek-15 tablodaki, doğal mineralli sular ile jeotermal kökenli gazların doğrudan ve/veya dolaylı olarak kullanıldığı tesislerde ise Ek-16 tablodaki hesaplama yöntemine göre belirlenen tutarda, idare payı bir sonraki yılın Nisan ayı sonuna kadar beyan edilir, Haziran ve Eylül aylarında iki eşit taksitte idareye ödenir.

1. 1. İdare payının belirlenmesi için Ek-15 ve Ek-16 tablolardaki hesaplama parametrelerini karşılayacak nitelikteki sayaçlar, akışkanı kullananlar tarafından takılır.
   2. Yıllık ödenmesi gereken idare payının belirlenmesi için takılacak sayaçlar; bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren en geç üç ay içerisinde faaliyete geçirilecektir. Sayacın olmadığı söz konusu süre için veya sayaç arızasının haklı sebeplerle giderilemediği durumlarda, ölçülebilen dönemlerin ortalaması alınarak beyan verilir.

• Konut ısıtması, sera ısıtması, elektrik üretimi, termal vb. gibi birden fazla faaliyet yürüten ruhsat sahipleri ve/veya akışkanı kiralayanlar, idare paylarını, faaliyet alanlarına göre ayrı ayrı öder. Ruhsat sahibi tarafından jeotermal akışkanın kiralandığı durumlarda, idare payı, jeotermal akışkanı kiralayan kullanıcı tarafından ödenir.
• Sıcaklık ve debinin sağlıklı ölçülemediğinin idare tarafından tespit edildiği tesislerde, bu değerler idarece belirlenir. Belirlenen değerler tesisin fiilen çalıştığı dönemler göz önünde bulundurularak idare payı hesaplamasında kullanılır.
• Akışkanın; doğrudan ve/veya dolaylı olarak kaplıca ve benzeri termal tesisler ile ısı enerjisinin kullanıldığı kurutma, soğutma, balık yetiştiriciliği vb. diğer tesislerde, reenjeksiyon uygulaması yapılması durumunda, reenjeksiyona karşılık gelen idare payı %30 indirimli ödenir.
• Tahsil edilen tutarın beşte biri, idare tarafından, kaynağın bulunduğu büyükşehirlerde ilçe belediyesi olmak üzere ilgili belediye veya köy tüzel kişiliğine on iş günü içinde ödenir. Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlıkları idare payından kalan kısmı genel bütçeye gelir kaydedilmek üzere İçişleri Bakanlığı merkez muhasebe birimi hesabına aktarır.

ATIKLARIN DÜZENLİ DEPOLANMASINA DAİR YÖNETMELİKTE BİRTAKIM DEĞİŞİKLİKLER YAPILDI.

• Atıkların Düzenli Depolanmasına Dair Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 19 Mart 2021 tarihli 31428 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yönetmelik uyarınca;
• Elektrik üretim santralleri atıklarının depolandığı mevcut tesisler ile ilgili ilave hüküm eklendi.
• Dip taraması faaliyeti sonucunda oluşan dip tarama malzemesine ilişkin hüküm kaldırıldı.
• Elektrik Piyasası Kanunu’nun geçici 8. maddesi kapsamında yer alan elektrik üretim santrallerinden (EÜAŞ veya bağlı ortaklık, iştirak, işletme ve işletme birimleri ile varlıklarında ve 4046 sayılı Kanun kapsamında oluşturulacak kamu üretim şirketlerinde ve kamu üretim şirketlerine ait üretim tesislerinde, bunlardan bu maddede yapılan değişikliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce özelleştirilmiş olanlarla, yürürlük tarihinden sonra özelleştirilecek olanlar için de geçerli olmak üzere) kaynaklanan atıkların depolanmış olduğu sahalar için; depremsellik, duyarlılık, çevre kirliliği, tozuma açısından saha özelinde değerlendirmeleri, sahada yapılması gereken iyileştirme çalışmalarını, alınması gereken çevresel önlemleri ve depolama sahasının işletilmesinde uyulması gereken hususları içerecek şekilde Ek-7’de yer alan format kapsamında kurumsal akademik rapor hazırlanarak işletmeciler tarafından Bakanlığa sunulacaktır.
• Kurumsal akademik rapor, üniversitelerin çevre ve inşaat mühendisliği bölümü öğretim üyeleri tarafından hazırlanır ve üniversite rektörlüğü veya fakülte dekanlığı tarafından imzalanacaktır.
• Geçici Faaliyet Belgesi veya Çevre İzin ve Lisansı Belgesi bulunan ve depolama işlemine devam edilmesi kurumsal akademik raporla uygun görülen tesislerde, raporda belirtilen iyileştirme çalışmalarının yapılması ve çevresel önlemlerin alınması kaydıyla raporda belirtilen nihai dolgu kotu ve koordinatları aşılmaksızın, Yönetmeliğin altıncı bölümünde belirtilen hükümlere uygun şekilde depolama işlemine devam edilebilecektir.
• Depolama işlemine devam edilmesi kurumsal akademik raporla uygun görülmeyen tesisler kapatılacaktır. Sulu depolama sahaları için Ek-6’da belirtilen ilave tedbirler alınacak ve yeni düzenli depolama tesisleri teşkil edilecektir.  
• Mevcut Tesisler İçin Atık Kabulüne ilişkin düzenleme yürürlükten kaldırıldı.
• Mevcut tesislerde uygulama süreci hakkında ilave madde eklenerek; Yönetmeliğin ek 1. maddesinde yer alan ve Geçici Faaliyet Belgesi veya Çevre İzin ve Lisansı verilen tesislerin işletmecileri tarafından, 19.06.2021 tarihine kadar Ek-7’de yer alan kurumsal akademik raporun sunulmaması veya raporda belirtilen iyileştirme çalışmalarının yapılmaması veya çevresel önlemlerin alınmaması durumunda Geçici Faaliyet Belgesi veya Çevre İzin ve Lisansı Belgeleri iptal edileceği belirtildi.

ÇEVRENİN KORUNMASI YÖNÜNDEN KONTROL ALTINDA TUTULAN ATIKLARIN İTHALAT DENETİMİNE İLİŞKİN DEĞİŞİKLİKLER YAPILDI.

Çevrenin Korunması Yönünden Kontrol Altında Tutulan Atıkların İthalat Denetimi Tebliği (Ürün Güvenliği ve Denetimi: 2021/3)’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Ürün Güvenliği ve Denetimi: 2021/30) 25 Mart 2021 tarihli 31434 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• 00.00.00.19 GTİP’li maddelerin ithalatında, bu maddelerin vulkanize edilmemiş kauçuk hamuru olduğuna ilişkin özelliklerini gösteren çıkış ülkesinden alınan analiz belgesi olması halinde Geçici Faaliyet Belgesi veya Çevre İzin ve Lisans Belgesi aranmaz. Ancak, hava emisyonu konulu Çevre İzin Belgesi aranacaktır.
• Tebliğ’in ekinde yer alan listedeki atıkları ithal etmek isteyen ithalatçı veya temsilcisinin, atığın Türkiye gümrük bölgesine gireceği sınır gümrük idaresinin bulunduğu ilin Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğüne Uygunluk Yazısı almak için yapacağı başvuruda yer alması gereken belgeler arasına; “00.00.00.19 GTİP’li maddelerin vulkanize edilmemiş kauçuk hamuru olarak ithalinde, çıkış ülkesinden alınan ürünün vulkanize edilmemiş kauçuk hamuru olduğuna ilişkin özelliklerini gösteren analiz belgesinin aslı ve tercümesi ile hava emisyonu konulu Çevre İzin Belgesi” eklendi.
• Tebliğ’in ekinde yer alan listede yer alan, ancak ithalatçısı tarafından atık olmadığı, yeni ürün olduğu beyan edilen 39.03 tarife pozisyonlu maddelerin ithalatında, ilgili gümrük idaresince işbu Tebliğ kapsamında herhangi bir belge aranmaz. Bu fıkra kapsamındaki işlemlerde ithalatçı veya temsilcisinin beyanı esastır.