ENERJİ PİYASASINA İLİŞKİN DÜZENLEMELER

• ENERJİ PİYASASINA İLİŞKİN DÜZENLEMELER

• ELEKTRİK PİYASASINA İLİŞKİN DÜZENLEMELER

ELEKTRİK DAĞITIM VE İLETİM ESASLARINDA UYGULANACAK GÜÇ AŞIMI DEĞERİ VE TÜRKİYE ORTALAMA ELEKTRİK TOPTAN SATIŞ FİYATI BELİRLENDİ.

Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunun 12/05/2022 tarihli ve 10971, 10973 sayılı Kararları 13 Mayıs 2022 tarihli 31834 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• 10791 sayılı karar ile; elektrik üretim tesislerinin dağıtım ve iletim esaslarında uygulanacak güç aşımı değerleri yeniden belirlendi.
• 10793 sayılı karar ile; 5346 sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanun kapsamında, 2021 yılına ait Türkiye Ortalama Elektrik Toptan Satış Fiyatının 51,47 Kr/kWh olarak belirlenmesine karar verildi.

GÜN ÖNCESİ PİYASASINDA VE DENGELEME GÜÇ PİYASASINDA ASGARİ VE AZAMİ FİYAT LİMİTLERİNİN BELİRLENMESİNE İLİŞKİLİ USUL VE ESASLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILDI. 

Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunun 18/05/2022 tarihli ve 10978 sayılı Kararı 19 Mayıs 2022 tarihli 31840 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• Gün Öncesi Piyasasında ve Dengeleme Güç Piyasasında Asgari ve Azami Fiyat Limitlerinin Belirlenmesine İlişkili Usul ve Esaslarda Değişiklik Yapılmasına Dair Usul ve Esaslar’ın geçici 1. maddesinin 5. fıkrasında yapılan değişiklik uyarınca 19.05.2022 tarihinden itibaren Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu tarafından yeni bir karar alınıncaya kadar: ilgili piyasalarda asgari fiyat limitleri 0 TL/MWh, azami fiyat limitleri ise 2750 TL/MWh olarak uygulanır. Bu uygulama süresince usul ve esasların 4. maddesinin 2. fıkrası hükümleri uygulanmaz

GÜN ÖNCESİ PİYASASINDA VE DENGELEME GÜÇ PİYASASINDA ASGARİ FİYAT LİMİTLERİNİN BELİRLENMESİNE İLİŞKİN USUL VE ESASLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILDI. 

Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunun 26/05/2022 tarihli ve 10984 sayılı Kararı 28 Mayıs 2022 tarihli 31849 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. “Gün Öncesi Piyasasında ve Dengeleme Güç Piyasasında Asgari Fiyat Limitlerinin Belirlenmesine İlişkin Usul ve Esaslar”da birtakım değişiklikler yapıldı. Buna göre; 

• Usul ve esasların geçici 1. maddesinin 5. fıkrasının yürürlüğe girdiği tarihten itibaren Kurul tarafından yeni bir karar alınıncaya kadar; ilgili piyasalarda asgari fiyat limitleri 0 TL/MWh, azami fiyat limitleri ise 3200 TL/MWh olarak uygulanır. Bu uygulama süresinde usul ve esasların uygulama esaslarına ilişkin 4. maddesinin 2. fıkrası hükümleri uygulanmaz. 

ELEKTRİK DAĞITIM ŞİRKETLERİ DENETİM YÖNETMELİĞİ KAPSAMINDA YETKİLİ ŞİRKETLERE İLİŞKİN DÜZENLEMELERDE DEĞİŞİKLİK YAPILDI. 

Elektrik Dağıtım Şirketleri Denetim Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 6 Mayıs 2022 tarihli 31827 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• Yönetmeliğin “yetkili şirketlerin niteliği ve seçimi”ne ilişkin 15. maddesinin 1. fıkrası yürürlükten kaldırıldı. Bu kapsamda şirketlerin kısmi veya periyodik denetimi için gerekli görülen inceleme, tespit ve raporlamaya ilişkin hususlarda, sonuçları itibarıyla Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı (Bakanlık) açısından bağlayıcı olmayacak ve yaptırım içermeyecek şekilde inceleme, tespit ve raporlama yapmak üzere Bakanlık ve/veya Bakanlık tarafından yetkilendirilmiş ihtisas sahibi kamu kurum ve kuruluşları tarafından hizmet alınması imkanı ortadan kaldırıldı.
• Yetkili şirket; yönetmelik kapsamındaki denetim konularına ilişkin sonuçları itibarıyla Bakanlık açısından bağlayıcı olmayacak ve yaptırım içermeyecek şekilde inceleme, tespit ve raporlama yapmak üzere Bakanlık tarafından yetkilendirilmiş şirketi ifade etmekte olup Bakanlık tarafından yetki devri yapılmış ihtisas sahibi kamu kurum ve kuruluşları tarafından yapılan yetkilendirilme tanım kapsamından çıkarıldı.

TÜRKİYE ELEKTRİK İLETİM ANONİM ŞİRKETİNİN YAPACAĞI MAL VE HİZMET ALIMLARINDA UYGULANACAK USUL VE ESASLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILDI. 

Türkiye Elektrik İletim Anonim Şirketinin 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununun 3 üncü Maddesinin (g) Bendi Uyarınca Yapacağı Mal ve Hizmet Alımlarında Uygulanacak Usul ve Esaslara Dair Yönetmelikte Değişiklik Yapılması Hakkında Yönetmelik 25 Mayıs 2022 tarihli 31846 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• Türkiye’de ve dünyada hammadde temininde ve tedarik zincirlerinde yaşanan  aksaklıklar ile girdi fiyatlarındaki beklenmeyen artışlar nedeniyle 01.12.2021 tarihinden önce yönetmeliğe göre alımı yapılan ve 22.01.2022 tarihi itibarıyla devam eden veya bu tarihten önce fesih veya tasfiye edilmeksizin kabulü/geçici kabulü yapılan mal ve hizmet alımlarına ilişkin Türk lirası üzerinden yapılan sözleşmelerde, 01.07.2021 ile 31.12.2021 tarihleri arasında (bu tarihler dahil) gerçekleştirilen kısımlar için, ihale dokümanında fiyat farkı verilmesine ilişkin hüküm bulunup bulunmadığına bakılmaksızın, 01.07.2021 ile 30.11.2021 tarihleri arasında (bu tarihler dahil) ihalesi yapılan işlerde ihale tarihinin (son teklif verme tarihi) içinde bulunduğu aya ait endeks, 01.07.2021 tarihinden önce ihale edilen işlerde ise 2021 yılı Haziran ayına ait endeks temel endeks olarak kabul edilerek ve sözleşme fiyatları kullanılarak yüklenicinin başvurusu üzerine sözleşmesine göre hesaplanan fiyat farkına ilave olarak ek fiyat farkı verilebilir.
• Ayrıca bu kapsamdaki sözleşmeler, yüklenicinin başvurusu ve idarenin onayı ile devredilebilir. Devredilen sözleşmelerde devir alacaklarda ilk ihaledeki şartlar, devir tarihi itibarıyla aranacak olup devirden kaynaklanan kısıtlama ve yaptırımlar uygulanmaz. Yüklenimi ortak girişim tarafından yürütülen sözleşmelerde ortaklar arasında devir veya hisse devirlerinde ilk ihaledeki yeterlik şartları aranmaz. Sözleşmeyi devreden yüklenicinin teminatı iade edilir. Bu kapsamda devredilecek sözleşmelerden damga vergisi alınmayacaktır.
• Bu kapsamda ek fiyat farkı verilebilmesi için, yüklenicinin 25.05.2022 tarihinden itibaren 30 gün içinde ve yine bu kapsamda sözleşmelerin devredilebilmesi için, yüklenicinin 25.05.2022 tarihinden itibaren 60 gün içinde teşekkül bünyesinde satın alma ve ihale yapmaya yetkili birimlere yazılı olarak başvurması zorunludur.

PETROL PİYASASINA İLİŞKİN DÜZENLEMELER

TÜRKİYE PETROLLERİ ANONİM ORTAKLIĞI İHALELERİ KAPSAMINDA MAL VE HİZMET ALIMLARI İLE YAPIM İŞLERİNE İLİŞKİN SÖZLEŞMELERDE EK FİYAT FARKI VERİLEBİLECEKTİR.

Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı Mal ve Hizmet Alımı İhale Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 11 Mayıs 2022 tarihli 31832 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• Türkiye’de ve dünyada hammadde temininde ve tedarik zincirlerinde yaşanan aksaklıklar ile girdi fiyatlarındaki beklenmeyen artışlar nedeniyle 01.12.2021 tarihinden önce yönetmelik hükümlerine göre ihalesi yapılan ve 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun geçici 5. maddesinin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla devam eden veya yürürlüğe girdiği tarihten önce fesih veya tasfiye edilmeksizin kabulü/geçici kabulü yapılan mal ve hizmet alımları ile yapım işlerine ilişkin Türk lirası üzerinden yapılan sözleşmelerde, 01.07.2021 ile 31.12.2021 tarihleri arasında (bu tarihler dahil) gerçekleştirilen kısımlar için ihale dokümanında fiyat farkı verilmesine ilişkin hüküm bulunup bulunmadığına bakılmaksızın, 01.07.2021 ile 30.12.2021 tarihleri arasında (bu tarihler dahil) ihalesi yapılan işlerde ihale tarihinin (son teklif verme tarihi) içinde bulunduğu aya ait endeks, 01.07.2021 tarihinden önce ihale edilen işlerde ise 2021 yılı Haziran ayına ait endeks temel endeks olarak kabul edilerek ve sözleşme fiyatları kullanılarak yüklenicinin başvurusu üzerine sözleşmesine göre hesaplanan fiyat farkına ilave olarak ek fiyat farkı verilebilir. Ek fiyat farkı 5203 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yürürlüğe konulan “4735 Sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunun Geçici 5 inci Maddesinin Uygulanmasına İlişkin Esaslar”ın 5., 6. ve 7. maddelerinde belirtilen yapım işlerinde ek fiyat farkı hesabı, hizmet alımlarında ek fiyat farkı hesabı ve mal alımlarında ek fiyat farkı hesabı kapsamında mal ve hizmet alımları ile yapım işleri sözleşmelerinde hesaplanabilir. Bu kapsamda hesaplanan ek fiyat farkı tutarı bahsi geçen Esaslara göre verilebilecek ek fiyat farkı tutarını aşamayacaktır.
• Ek fiyat farkı verilebilmesi için yüklenicinin bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 30 gün içinde; bu maddeye göre sözleşmelerin devredilebilmesi için yüklenicinin bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 60 gün içinde Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı’na yazılı olarak başvurması zorunludur. 4735 Sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun Geçici 5 inci Maddesinin Uygulanmasına İlişkin Esaslar’ın yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 30 gün içinde fiyat farkı verilmesi veya 60 gün içinde sözleşmenin devredilmesi için Ortaklığa yapılan başvurular bu maddeye göre süresi içinde yapılmış başvuru kabul edilerek işlem yapılacaktır.

DOĞAL GAZ PİYASASINA İLİŞKİN DÜZENLEMELER

DOĞAL GAZ DAĞITIM ŞİRKETLERİNİN ÜÇÜNCÜ TARİFE UYGULAMA DÖNEMİ TARİFE HESAPLAMALARINDA GERÇEKLEŞEN YATIRIMLARIN MALİYET ANALİZİNE İLİŞKİN KARAR YAYIMLANDI. 

Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunun 26/05/2022 tarihli ve 10990 sayılı Kararı 27 Mayıs 2022 tarihli 31848 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• Karar, doğal gaz dağıtım şirketlerinin üçüncü tarife uygulama dönemi tarife hesaplamalarında gerçekleşen yatırımların maliyet analizine yöneliktir.
• Düzenlenmiş şebeke yatırım harcamalarının hesaplanmasında dikkate alınan dağıtım şebekesi yatırımlarının analizinde aşağıdaki sınıflandırma esas alınır:

1. 1. Boru hatları
   2. Özel geçiş hatları
   3. Hat vanaları
   4. İstasyonlar
   5. Şehir besleme hatları
   6. Servis hatları
   7. Münferit hatlar
   8. Sayaçlar
   9. Sıkıştırılmış doğal gaz (CNG) ve sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) tesis yatırımları
   10. Diğer yatırımlar

• Boru hatlarının tarife hesaplamalarına esas yatırım maliyeti aşağıda belirtilen ilkeler çerçevesinde hesaplanır:

1. 1. Boru hattı yatırımları, çelik hat ve polietilen hat yatırımlarından oluşur.
   2. Çelik hat ve polietilen hat yatırım maliyet analizi, sektör verilerinden hareketle hesaplanan kabul sınırları ile dağıtım şirketi tarafından sunulan verilerin karşılaştırılması suretiyle gerçekleştirilir. Kabul sınırları aşağıdaki şekilde tespit edilir:
   3. Alt ve üst kabul sınırları: yıl, boru türü ve boru çapı bazında istatistiki yöntemler kullanılarak hesaplanan sektör ortalama birim maliyetlerinden yarım standart sapma çıkartılması ve sektör ortalama birim maliyetlerine yarım standart sapma ilave edilmesi suretiyle elde edilir.
   4. Kabul sınırlarına esas verilerin anlamlı istatistikler üretecek sayı ve nitelikte olmaması durumunda, ilgili boru çapı için şirket ve/veya sektör verilerinden hareketle elde edilen anlamlı istatistiklerin üretilebildiği benzer boru çaplarına ilişkin veriler kullanılır.
   5. Dağıtım şirketi tarafından ilgili boru için sunulan birim yatırım maliyetinin alt ya da üst kabul sınırına eşit ya da bu kabul sınırlarının arasında olması durumunda, tarife hesaplamalarında ilgili boru için gerçekleşen yatırım maliyeti aynen dikkate alınır.
   6. Dağıtım şirketi tarafından ilgili boru için sunulan birim yatırım maliyetinin üst kabul sınırından büyük olması durumunda, ilgili boruya yönelik yatırım maliyeti üst kabul sınırı esas alınarak tespit edilir.
   7. Dağıtım şirketi tarafından ilgili boru için sunulan birim yatırım maliyetinin alt kabul sınırından küçük olması durumunda ilgili boruya yönelik yatırım maliyetinin hesaplanmasında, alt kabul sınırı ile sunulan birim yatırım maliyeti arasındaki farkın % 50’sine denk gelen değerin sunulan birim maliyete eklenmesi suretiyle elde edilen değer esas alınır. Her halükarda, tarife hesaplamalarında ilgili boru için dikkate alınan yatırım maliyeti, gerçekleşen yatırım maliyetinin 2 katını aşamaz.

• Özel geçiş hattı yatırımları, çelik ve polietilen özel geçiş hat yatırımlarından oluşur.
• Özel geçiş hatlarının tarife hesaplamalarına esas yatırım maliyetinin tespitinde, kararın 2. maddesi kapsamında boru hatları için yıl ve boru türü (çelik ve polietilen) bazında kabul edilen yatırım maliyeti ile gerçekleşen yatım maliyetinden hareketle elde edilen indirim ya da artırım oranı kullanılır.
• Hat vana yatırımları, çelik ve polietilen vana yatırımlarından oluşur.
• Hat vanalarının tarife hesaplamalarına esas yatırım maliyetinin tespitinde, kararın 2. maddesi kapsamında boru hatları için yıl ve boru türü çelik ve polietilen) bazında kabul edilen yatırım maliyeti ile gerçekleşen yatırım maliyetinden hareketle elde edilen indirim ya da artırım oranı kullanılır.
• İstasyonların tarife hesaplamalarına esas yatırım maliyetleri aşağıda belirtilen analizler çerçevesinde hesaplanır:

1. 1. Şehir giriş istasyonlarının yatırım maliyet analizi, dağıtım şirketi tarafından sunulan ve şirket mali kayıtlarında yer verilen tutarlar ile sektör verileri kullanılmak suretiyle gerçekleştirilir.
   2. Şehir içi bölge istasyonlarının yatırım maliyet analizi; yıl ve bölge istasyonu kapasitesi bazında kararın 2. maddesinin 1. fıkrasının (b), (c), (ç) ve (d) bentlerinde yer verilen ilkeler uyarınca gerçekleştirilir.

• Yüksek basınçlı çelik boru hattı, çelik vana ve pig istasyonu inşasına yönelik yatırım harcamaları ile canlı operasyon (hot-tap) giderinden oluşan şehir besleme hanı yatırımlarına yönelik maliyet analizi kararda sıralanan ilkeler çerçevesinde gerçekleştirilir.
• Servis hattı yatırımları, servis hatları kapsamındaki hat yatırımı ile servis kurusu yatırımından oluşur. Servis hatlarının yatırım maliyet analizi, servis hatları kapsamındaki hat yatırım maliyeti ile servis kutusu yatırım maliyetinin konsolide edilmesi suretiyle ve yıl bazında olmak üzere, kararın 2. maddenin 1. fıkrasının (b), (c), (ç) ve (d) bentlerinde yer verilen ilkeler uyarınca gerçekleştirilir. Hesaplamalarda esas alınacak kabul sınırının tespitinde konsolide yatının maliyeti ve servis hattı uzunluğu dikkate alınır.
• Münferit hat yatırımlarının analizi, bu yatırımlar için dağıtım şirketi tarafından sunulan ve şirket mali kayıtlarında yer verilen yatırım tutarları ile söz konusu yatırımlar karşılığında ilgili müşterilere tahakkuk ettirilen bağlantı gelirleri dikkate alınarak gerçekleştirilir.
• Sayaçlar ile sayaç yatırımı kapsamında yer alan hacim düzelticilerin yatırımı maliyet analizi, yıl bazında kararın 2. maddesinin 1. fıkrasının (h), (c), (ç) ve (d) bentlerinde yer verilen ilkeler uyarınca gerçekleştirilir.
• Ön ödemeli sayaçlar ile hacim düzelticiler için yapılacak kabul sınırı hesaplamalarına esas verilerin anlamlı istatistikler üretecek sayı ve nitelikte olmaması durumunda, yukarıdaki paragraf kapsamında mekanik sayaçlar için yıl bazında kabul edilen yatırım maliyeti ile gerçekleşen yatırım maliyetinden hareketle elde edilen indirim ya da artırım oranı kullanılır.
• Sıkıştırılmış doğal gaz (CNG) ve sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) tesis yatırımlarının analizi, dağıtım şirketi tarafından sunulan ve şirket mali kayıtlarında yer verilen tutarlar ile sektör verileri kullanılarak gerçekleştirilir.
• Kazı, ruhsat, harç gideri, kamulaştırma gideri, üst kaplama gideri, kontrol şirketi maliyeti, katodik koruma gideri, uzaktan kontrol ve gözleme sistemi (SCADA) yatırımı, haritalama ve coğrafi bilgi sistemleri yatırımı ile hat ve tesislerin devralınmasına ilişkin giderlerden oluşan yatırım harcaması niteliğindeki diğer yatırımlara yönelik maliyet analizi kararda sıralanan ilkeler çerçevesinde gerçekleştirilir.
• Kararın yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla baz varlık tabam Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu tarafından belirlenmemiş dağılım şirketlerinin dağıtım şebekesi yatırımlarından 01.01.2012 – 31.12.2016 arasına ait olanların maliyet analizi 22.06.2017 tarihli ve 7142 sayılı Kurul Kararı uyarınca gerçekleştirilir.

DOĞAL GAZ PİYASASI DAĞITIM VE MÜŞTERİ HİZMETLERİ YÖNETMELİĞİ’NDE BİRTAKIM DEĞİŞİKLİKLER YAPILDI.

Doğal Gaz Piyasası Dağıtım ve Müşteri Hizmetleri Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 14 Mayıs 2022 tarihli 31835 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• Yönetmelikte yer alan;
• Otomatik hacim düzeltici (Hacim dönüştürme cihazı); sayaçtan ölçülen doğal gazın hacmini; standart şartlar ile doğal gazın basıncı, sıcaklığı ve özelliklerine göre düzelterek gösteren ölçüm cihazını,
• Ön ödemeli sayaç; müşterinin bedelini daha önceden ödediği miktarda veya tutarda doğal gaz kullanımına imkan veren, ölçü aletleri mevzuatına göre piyasaya arz edilen ve dağıtım şirketinin sistemine uyum sağlayan sayacı veya ön ödemeli sayaç dönüşüm kiti vasıtasıyla dönüştürülen mekanik sayacı,
• Sayaç; müşterilerin doğal gaz tüketimini ölçen Ölçü Aletleri Mevzuatına göre piyasaya arz edilmiş ve dağıtım şirketinin sistemine uyum sağlayan sayacı,
• Ön proje; doğal gaz yakıt sistemli olarak inşa edilmek üzere inşaat ruhsatı almış binalar için ilgili dağıtım şirketine ibraz edilen ve onaylanan projeyi,
• Mesafeli sözleşme; 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ve buna bağlı mevzuat kapsamında uzaktan iletişim araçlarının kullanılması suretiyle kurulan sözleşmeyi,
• Ön ödemeli sayaç dönüşüm kiti; mekanik sayacı ön ödemeli sayaca dönüştürmek amacıyla haricen monte edilen cihazı

ifade eder.

• Yönetmeliğin “Bağlantı” kenar başlıklı 36. maddesi değiştirildi. Buna göre;
• Dağıtım şirketi, sorumluluk alanında bulunan tüketicileri talep etmeleri halinde, dağıtım şebekesine bağlamakla yükümlüdür. Ancak bağlantı yapma yükümlülüğü, dağıtım şirketinin tasarrufu altındaki sistemin bağlantı yapmaya imkan veren kapasitede olmasına ve bağlantının teknik ve ekonomik olarak mümkün olması yanında talep sahibinin ilgili ve diğer mevzuatta öngörülen işlemleri yapmasına bağlıdır. Dağıtım şirketinin, sorumluluk alanı dışına bağlantı yapabilmesi Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (Kurum) izni ile mümkündür.
• Dağıtım şirketine yapılacak bağlantı talepleri; bağımsız bölüm maliki, binanın veya tesisin sahibi ya da bunların yetkili temsilcilerince yapılır. Dağıtım şirketi, bağlantı talebini en geç on beş gün içinde değerlendirir ve talebi uygun bulması durumunda bağlantının gerçekleştirilmesi için gereken işlemleri yapar, uygun bulmaması halinde ise gerekçelerini yazılı olarak talep sahibine bildirir. Diğer mevzuattan kaynaklanan belgelerin geçerli ve doğru olarak mevzuata uygun şekilde tesliminden bağlantı başvurusunda bulunan talep sahibi sorumludur. Bağlantı anlaşmasında sorumluluğun talep sahibinde olduğu belirtilir. Talebi uygun bulunan talep sahibi ile bağlantı anlaşması imzalanır veya mesafeli sözleşme yapılır.
• Bağlantı hattı, servis hattı ve sayacın mülkiyetinin dağıtım şirketine devriyle ilgili hususlar talep sahibi ile dağıtım şirketi arasında yapılacak bağlantı anlaşmalarında yer alır. Birden fazla bağımsız bölümün bulunduğu yapılarda ilk yapılan bağlantı anlaşması sonrasında ilgili adresten gelen bağlantı talepleri için yapılacak bağlantı anlaşmalarında bağlantı bedeli ve sayacın devriyle ilgili hususlar dışında ilk bağlantı anlaşması kapsamında tesis edilen bağlantıya dair hususlar yer almayabilir. Her bağımsız bölümün bağlantı bedeli, bölüme ait bağlantı anlaşma başvurusu sırasında başvuru sahibinden, merkezi ısıtma sistemi bağlantı anlaşma başvurusu esnasında her bir bağımsız bölüm adına yapı yönetiminden tahsil edilir.
• Bağlantı anlaşmalarının yapılması esnasında dağıtım şirketi tarafından tüm başvuru sahiplerine, iç tesisatın yapımı için anlaşacakları sertifikalı firmalar ile yapacakları sözleşmelerde işin geciktirilmesi, eksik yapılması ya da hiç yapılmaması durumlarında tarafların mağdur olmaması için özel hukuk yoluna başvurabileceklerine ilişkin, açıklayıcı bilgilendirme yapılır.
• Abone bağlantı bedeli, bağlantı anlaşmasının yapılması sırasında bir defaya mahsus olmak üzere tahsil edilir ve servis hattının imalatına başlandıktan sonra bu bedelin iadesi yapılamaz. Servis hattının yapımına başlanmamış ise talep sahibinin başvurusu ile 5 iş günü içerisinde abone bağlantı bedeli iade edilir. Aynı adresle ilgili daha önce bağlantı bedeli alınmış ise bu bedel tekrar alınamaz. Servis hattı yapımına ilişkin, ilgili kurum ve kuruluşlara yapılacak izin başvuruları, abone bağlantı bedelinin tahsilinden itibaren en geç 5 iş günü içerisinde tamamlanır. İlgili mercilerin başvuruyu belli tarihlerde kabul ettiği durumlarda dağıtım şirketi gecikmeden sorumlu tutulmaz. Servis hattı, abone bağlantı bedelinin tahsilinden itibaren en geç 30 gün içerisinde tamamlanır, ancak talep sahibinin kabul etmesi kaydıyla bu süre doksan güne kadar uzatılabilir. Gerekli izinlerin alınamaması sebebiyle 90 gün içerisinde servis hattının tamamlanamayacak olması halinde, süre bitiminden itibaren 5 iş günü içerisinde abone bağlantı bedeli iade edilir. Başvuru sahibinin abone bağlantı bedelinin iade edilmesini istemediğine dair yazılı başvuru yapması halinde talep edene kadar iade yapılmaz. Bağlantı bedelinin iadesinde güvence bedelinin iadesinde uygulanan güncelleme yöntemi geçerlidir. İlgili merciler tarafından kazı izinlerinin verildiği tarihte sürenin bitimine 30 günden daha az süre kalmış ise tüketiciye bilgi verilerek servis hattı 30 gün içerisinde tamamlanır.
• Abone bağlantı bedelinin taksitli olmasını talep eden müşterilere abone bağlantı bedeli kredi kartına en az 3 eşit taksit yapılır. Bu fıkra kapsamındaki ödemeler hakkında kredi kartlarına ilişkin yürürlükte olan ilgili mevzuat hükümleri uygulanır ve oluşan finansman maliyetleri tarife kapsamında dikkate alınmaz.
• Yapı veya tesiste değişiklik yapılması sonucunda ortaya çıkabilecek maliyetler ilgili mevzuata göre mülk sahibi gerçek veya tüzel kişi tarafından karşılanır.
• Serbest tüketicilerin bağlantı bedelinin hesaplanmasında abonelerin bağlantı bedeli hesap yönteminin kullanılması, sadece aynı binada yer almaları ve tüm bina bağlantısının tek bir bağlantı hattı veya servis hattı ile sağlanmasının zorunlu olması durumunda mümkündür.
• Aynı yerleşkede serbest tüketiciler ve abonelerin bir arada bulunması durumunda şebekeye bağlantısı ayrı olarak yapılması zorunlu olan tüketiciler ile aynı yerleşkede bulunup yerleşke içi hatlarla tüketicilerin bina hat girişlerinin ayrıştığı durumlarda serbest tüketiciler ve abonelerin bağlantı bedelleri ilgili mevzuatta belirtilen kendi usullerince hesaplanır.
• Bağlantı talebi reddedilen talep sahibi, dağıtım şirketinin kararının kendisine ulaştığı tarihten itibaren altmış gün içinde Kuruma yazılı olarak başvurarak bağlantının teknik ve ekonomik olarak mümkün olup olmadığının tespitini isteyebilir. Bağlantı talebine ilişkin teknik ve ekonomik değerlendirme ancak dağıtım şebekesinin ulaştığı cadde veya sokaklarda yapılabilir. Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (Kurul), dağıtım şirketinin konu hakkındaki savunmasını aldıktan sonra, bu maddede belirtilen esasların ihlal edildiğinin tespit edilmesi halinde, dağıtım şirketi Kurulun bu konuda vereceği karara uymak zorundadır. Kurulun bağlantı talebinin teknik ve ekonomik olmadığına karar vermesi halinde talep sahibinin maliyetleri üstlenmesi kaydıyla bağlantı tesis edilir.
• Serbest tüketicilerin bağlantı hattı, bedeli kendilerine ait olmak üzere, dağıtım şirketinin uygun göreceği yerden şebekeye bağlanacak şekilde, serbest tüketicinin seçimine bağlı olarak dağıtım şirketine veya sertifika sahibi kişilere yönetmelikte belirlenen esaslar çerçevesinde yaptırılır.
• Bağlantı ve servis hatlarının test ve kontrolü dağıtım şirketince tamamlanır ve işletmeye alınır.
• Dağıtım şirketi, işlettiği tüm servis ve bağlantı hatlarının bakım, onarım ve iyileştirilmesinden sorumludur. Dağıtım şirketi bu kapsamdaki işlemler için bir bedel alamaz.
• Doğal gaz bağlantısı yapılmış bir adreste mevcut servis hattı değişmeksizin, müşterinin isteğiyle servis kutusunun sökülmesi ve/veya yeniden takılması durumunda dağıtım şirketi tarafından ilgili müşteriye servis kutusu söküm bedeli yansıtılır. Bu bedel Kurul tarafından belirlenir.
• Yönetmeliğin “İç tesisat onayı ve işletmeye alınması” kenar başlıklı 37. maddesi değiştirildi. Buna göre;
• İç tesisatların projelendirilmesi ve yapımı, bağımsız bölüm maliki, binanın veya tesisin sahibi ya da bunların yetkili temsilcileri tarafından sertifika sahiplerine yaptırılır. Sertifika sahibi firma ile başvuru sahipleri arasında yapılacak işin kapsamı ve koşullarını belirleyen bir sözleşme imzalanır. İlgili mevzuat çerçevesinde dağıtım şirketi tarafından belirlenen asgari hükümleri içeren örnek sözleşme ve sigorta poliçesi dağıtım şirketinin internet sitesinde yayımlanır. Ön proje dosyaları hariç, bu sözleşmenin bir kopyası, ilgili sigorta poliçesi ve sertifikalı firmanın tesisatın imalatını yapacağı tarih aralığı ile imalatı yapacak personel bilgisi sertifika sahibinin projenin onayı için dağıtım şirketine vereceği müracaat dosyasında veya dijital onay sisteminde yer alır. Sunulan tarih aralığı veya personel bilgisinde değişiklik olması halinde 3 iş günü içerisinde dağıtım şirketine bilgi verilir. Dağıtım şirketi veya projeyi yapan firma dışında dağıtım şirketi adına çalışan sertifika sahipleri projeyi kendilerine teslim edilen tarihi takiben aboneler için 5 iş günü içerisinde kontrol eder. Kontrol sonucu uygun projeler onaylanır, uygun olmayan projeler ise projelerin reddedilme sebepleri ilgili sertifika sahibine dijital platform kullanıldığı durumlarda aynı gün, aksi takdirde 2 gün içerisinde bildirilir. İç tesisat ve/veya dönüşüm projesinin onaya sunulmasından önce iç tesisatı yapacak olan firma sözleşme kapsamındaki tüm yükümlülüklerini içerecek şekilde Kurul tarafından belirlenen sigortalamaya ilişkin sorumluluklarını yerine getirir. Sigortanın bu maddede yer alan iç tesisatın imalat süresini ve devreye alınması işleminden başlamak üzere bir yıl boyunca yapılan iç tesisat ile ilgili çıkabilecek tüm sorunları kapsaması zorunludur. Sigorta poliçesinin gerekli şartları kapsamaması halinde dağıtım şirketi tarafından müşteri ve ilgili firma bilgilendirilir ve poliçe düzeltilene kadar iç tesisat projesi onaylanmaz. Ayrıca, dağıtım şirketince proje onayı yapılmadan sertifikalı firma tarafından iç tesisat imalatına başlanamaz ve dağıtım şirketince onaylanan projelerde yapılacak tüm değişiklikler proje tadilatı olarak değerlendirilir.
• Sertifikalı firmanın müşteri ile imzaladığı sözleşme hükümleri içerisindeki taahhütlerinin sigorta poliçesinde belirtilen mücbir sebepler hariç olmak üzere herhangi bir nedenle sözleşme süresi içinde tamamlanamaması halinde yürütülecek işlemler ve doğal gaz iç tesisat onayı ve işletmeye alınması konusunda sertifika sahibi ile dağıtım şirketlerinin takip edeceği usul ve esaslar Kurul tarafından belirlenir.
• Dağıtım şirketi, yaptırılan iç tesisatı ilgili mevzuat hükümlerine göre, tesisatın kontrol ve onayı için kendisine yapılan müracaat tarihinden itibaren en geç 7 iş günü içinde kendi teknik personeline veya iç tesisatı yapan firma dışında kendi adına çalışan sertifika sahiplerine kontrol ettirir ve uygun bulması halinde onaylar. Uygun bulmaması halinde ise, tespit edilen hata ve eksiklikler giderildikten sonra, kontrol ve testlere ilişkin işlemler yeniden yapılır. İç tesisatın ilgili mevzuat ve standartlara uygun olarak yapılmasından ve test edilmesinden sertifika sahibi, kontrolünden ise dağıtım şirketi sorumludur. Dağıtım şirketi iç tesisat yapım süreçlerinde karşılaşılabilecek sorunları engelleyici uyarı ve bilgilendirmeleri yapar.
• İç tesisata gaz verilmesi; ilk abonelik sözleşmesinin imzalanmasından sonra yakıcı cihazların tesis edilmiş olması şartıyla, dağıtım şirketi yetkilisi veya tesisatın kontrolü için yetkilendirdiği sertifikalı firma yetkilisi, iç tesisatın yapım ve/veya montajından sorumlu olan sertifikalı firma yetkilisi ve müşterinin birlikte imzaladığı tesisatın imalatını yapan usta bilgisinin de yer aldığı bir tutanakla kayıt altına alınır.
• İç tesisata gaz verilmesi öncesinde sertifikalı firma tarafından imalatı yapılan tesisata ilişkin teknik rapor hazırlanır ve bu rapor tesisatın kontrol edilmesi esnasında müşteriye teslim edilir. Bu raporda asgari olarak tesisatın yapılmasında yetkili mühendis, tesisatı yapan usta/ustalar, kullanılan malzeme, tesisatın basınç sınıfı bilgileri yer alır. Tesisata gaz verildikten sonra yakıcı cihaz değişimi de dahil olmak üzere proje tadilatı gerektiren tüm işlemlerde devreye alma dağıtım şirketinin tüm iç tesisatı kontrolü ile tesisata uygunluk vermesinden sonra sağlanır.
• Yakıcı cihaz değişikliklerinde; dağıtım şirketine daha önce sunulan proje kapsamında cihazın tipinde, yerleşiminde veya kapasitesinde değişiklik olmaması halinde dağıtım şirketleri tarafından hazırlanan yakıcı cihaz değişim formunun cihaz değişimini yapan firma tarafından doldurulması ve dağıtım şirketi yetkilisinin kontrolü şartıyla proje tadilatı olmadan değişim yapılabilir. Yakıcı cihaz devreye alma işlemi dağıtım şirketi yetkilisinin tesisat kontrolü ile sağlanır. Yakıcı cihaz değişim formunun bir nüshası müşteriye bırakılır. Dağıtım şirketi tarafından müşterinin tesisatına ilişkin bilgiler güncellenir.
• Doğal gaz yakıt sistemli olarak projelendirilerek inşa edilecek binalarda, diğer mevzuat gereğince ilgili dağıtım şirketine onayı için ibraz edilen proje dağıtım şirketi tarafından ön proje olarak kabul edilir ve gerekli kontroller yapılarak onaylanır. Bu aşamada dağıtım şirketi, binanın inşası sürecinde doğal gaz iç tesisatının standartlara uygun yapılmasını teminen bilgilendirme yapar. Ancak, ön projenin onaylanması sonrasında tesisatın sertifikalı firma tarafından imalatına başlanmadan önce imalatı yapacak olan sertifikalı firmanın dağıtım şirketine bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen müracaat dosyasını sunması gerekir. Sunulacak dosya içerisinde daha önce kabulü yapılmış ön projede herhangi bir değişiklik bulunmasa dahi proje onay için tekrar sunulur.
• Herhangi bir nedenle müşteri ile sertifikalı firma arasındaki sözleşmenin iptali halinde, sözleşme iptalinden itibaren en geç 5 iş günü içerisinde sertifikalı firma dağıtım şirketine iptal edilen sözleşme, iç tesisat numarası, iptal gerekçesi hakkında bilgi verir ve herhangi bir ekipman teslim almışsa dağıtım şirketine teslim eder. Dağıtım şirketi iptal edilen sözleşme ile ilgili olarak müşteri ile iletişime geçer ve konu hakkında bilgi verir. Ayrıca, proje onay sürecinde olup başvuru tarihinden itibaren üzerinden 5 yıl geçen iç tesisat projeleri dağıtım şirketi tarafından iptal edilir ve projeyi sunan firmaya bilgi verilir.
• Dağıtım şirketleri tüketicilerin proje sunum, onay ve gaz açım işlemlerine ait süreçleri internet sitelerinde takip edebilmesine olanak sağlayacak bir sistemi internet siteleri bünyesinde kurar. Ayrıca, dağıtım şirketleri kendi dağıtım bölgelerinde faaliyet göstermekte olan sertifikalı firmaların sunduğu proje sayısı, ilk kontrolde proje onay sayısı, ilk kontrolde proje onay yüzdesi, kontrol edilen tesisat sayısı, ilk kontrolde onay sayısı, ilk kontrolde onay yüzdesi olmak üzere 6 kalem üzerinden sertifikalı firmaların son 6 aylık performans değerlendirme tablosunu yayımlar. Konut ve endüstriyel tesisatlar için ayrı ayrı oluşturulan tabloya yeni sertifika alan firmalar azami 15 iş günü içerisinde eklenir. Bu tablo her 6 ayda bir yenilenir.
• Bu madde kapsamında ilgili dağıtım şirketinin alacağı tüm bedeller Kurul tarafından belirlenir.
• Yönetmeliğin “Müşteri sözleşmeleri” kenar başlıklı 38. maddesi değiştirildi. Buna göre;
• İlk abonelik esnasında yapılacak abonelik sözleşmesi; iç tesisat proje onayını müteakip ilgili ve diğer mevzuat kapsamında gerekli belgelerin dağıtım şirketine ibrazı ve ilgili mevzuat çerçevesinde belirlenmiş güvence bedelinin tahakkuku ve/veya tahsili ile imzalanır veya mesafeli sözleşme yapılır. Abonelik sözleşmesi, doğal gazı fiilen kullanacak olan gerçek veya tüzel kişi veya bunların yetkili temsilcileriyle yapılır. İlk abonelikte 37. madde çerçevesinde abonenin doğal gazı kullanıma açılır. İlk abonelikten sonra aynı adreste yapılacak tüm yeni abonelik işlemlerinde ise; doğal gazın kullanıma açılması iç tesisatın dağıtım şirketi veya kendi adına çalışan sertifikalı şirketlerce abonelik sözleşmesinin yapılmasından itibaren 5 gün içinde kontrol edilmesinden sonra yapılır. Yapılacak kontrol neticesinde, tesisatın uygun bulunmaması halinde, dağıtım şirketinin tespitleri doğrultusunda tesisata ilişkin eksiklikler ilgisine göre sertifikalı firmalar ve/veya müşteriler tarafından giderilerek tesisat mevzuata uygun hale getirilir. Bu durumda tesisatı uygun hale getiren sertifikalı firma ve/veya müşteri tarafından dağıtım şirketine yapılacak başvurudan sonra tesisat 5 iş günü içinde kontrol edilir ve doğal gaz kullanıma açılır. Tüzel kişilere ait vergi kimlik numaraları Gelir İdaresi Başkanlığından e-vergi levhası sorgulaması yoluyla, ticaret sicil bilgileri ise ilgili Ticaret Sicil Müdürlüğünden ticaret sicil sorgulaması yoluyla teyit edilir.
• Dağıtım şirketi tarafından sözleşmesiz olarak doğal gaz kullanıldığının ve fiili olarak tüketimi gerçekleştiren kişinin somut belgeler ile tespit edildiği durumlarda, tüm mali yükümlülükler ilgili kişiye tahakkuk ettirilir. Adreste ikamet etmekte olan doğal gaz kullanıcılarının değişimi, ödeme yöntemine bağlı sayaç tipi değişimi veya vergi numarası gibi sözleşmede yer alan esas unsurlardan birinin değişimi halinde yeni sözleşme imzalanır.
• Dağıtım şirketi tarafından, sözleşmenin yapılması esnasında, uygulanacak fiyatlandırma esasları ve sözleşme hükümleri ile güvenli gaz kullanımı, acil durumlar ve tüketicinin telefon ve e-posta bilgilerini güncel tutacağı, dağıtım şirketi sisteminde kayıtlı telefona ve/veya e-posta adresine yapılacak bildirimlerin geçerli sayılacağı hakkında bilgileri kapsayan bir doküman talep sahibine teslim edilir veya iletilir. Dağıtım şirketi müşterilerini konut, ticari, sanayi ve benzeri olmak üzere gruplandırır ve bu müşteri grupları ile mevzuat hükümlerine aykırı olmamak koşuluyla standart tip sözleşme yapar. Yapılacak tüm standart tip sözleşmelerin birer örneği dağıtım şirketinin internet sitesinde yayımlanır.
• Abonenin vefatı halinde diğer mirasçılardan herhangi bir itiraz gelmediği takdirde, vefat eden abonenin eşi, dağıtım şirketinde mevcut bulunan güvence bedeli aktarılarak ve ilave bir güvence bedeli alınmaksızın abone yapılır.
• Taşıma hizmeti sözleşmesi; dağıtım şirketinin tedarikçilerle, teslim hizmeti sözleşmesi ise dağıtım şirketinin serbest tüketici ve tedarikçilerle doğal gazın devir teslimi için yaptığı sözleşmelerdir. Bu sözleşmelerde ilgili mevzuat çerçevesinde taraflarca serbestçe belirlenen hükümler yer alır. Sözleşme metinleri üzerinde mutabık kalınamadığı durumlarda Kurul tarafından belirlenen sözleşme metinleri imzalanır. Serbest tüketiciler ile tedarikçiler arasında imzalanacak sözleşmelerin süreleri taraflar arasında serbestçe belirlenir.
• Tüketiciler dağıtım şirketlerine bildirdikleri mobil, sabit ve elektronik iletişim kanallarını ve gerek görülmesi halinde vergi numarasını güncel tutar. Dağıtım şirketlerinin sistemlerinde kayıtlı mobil, sabit ve/veya elektronik iletişim kanallarına yaptığı bildirimler geçerli sayılır.
• Yönetmeliğin “Güvence bedeli” kenar başlıklı 39. maddesi değiştirildi. Buna göre;
• Dağıtım şirketi, alacaklarını garanti altına alabilmek amacıyla, mekanik sayaç kullanan abonelerden, abonelerin tercihlerine göre nakit veya kredi kartına, peşin ya da taksitli olarak bir defaya mahsus olmak üzere güvence bedeli tahsil edebilir. Ancak ön ödemeli sayaç kullanan abonelerden güvence bedeli alınmaz. Herhangi bir gerekçe ile abonelik esnasında güvence bedeli alınmamış ise daha sonra aynı adres için yeni sözleşme yapılana kadar bu bedel talep edilemez. Güvence bedelinin taksitli olmasını talep eden müşterilere tercihlerine göre güvence bedeli ödemesi için vade farksız en az 6 eşit taksit yapılır. Bu fıkra kapsamındaki bedellerin faturaya yansıtılması yerine kredi kartı kullanılarak ödenmesi halinde, kredi kartlarına ilişkin yürürlükte olan ilgili mevzuat hükümleri uygulanır.
• Güvence bedeli, doğal gazı fiilen kullanmak üzere sözleşme yapan kişilerden veya bunların yetkili temsilcilerinden alınır.
• Güvence bedelleri ile bunların hesaplanmasına ilişkin usul ve esaslar Kurul tarafından belirlenir.
• Abonelik sözleşmesi sona eren abonenin dağıtım şirketinde bulunan güvence bedeli, tüm borçların ödenmiş olması ve nakit olarak alınan güvence bedellerinin ise ilgili mevzuat çerçevesinde güncelleştirilmesi kaydıyla, abonelik sözleşmesinin sona ermesine ilişkin talep tarihinden itibaren en geç 15 gün içerisinde aboneye veya onun yetkili temsilcisine iade edilir.
• Serbest tüketiciler güvence bedeli olarak nakit yerine banka kesin teminat mektubu da verebilir. Serbest tüketicilerden güvence bedeli alınıp alınmayacağı ve koşulları imzalanacak sözleşmeler kapsamında ilgili mevzuata aykırı olmamak kaydıyla serbestçe belirlenir.
• Sayaçlar, dağıtım şirketinin mülkiyetinde olup abone bağlantı bedeli dışında hiçbir bedel alınmadan dağıtım şirketince temin edilerek sisteme dahil edilir. Sayaçların muayenesi ile tamir ve ayar işlemleri Ölçü Aletleri Mevzuatı kapsamında yapılır.
• Sayaçların takılması, sökülmesi, değiştirilmesi, kontrolü ve benzeri her türlü işlem dağıtım şirketi tarafından yapılır veya yaptırılır. Sayaçlar hiçbir koşulda tüketicilere teslim edilmez. Bununla birlikte sayacın sertifikalı firmalar tarafından tesis edileceği durumlarda, sayaçlar müşteri sözleşmesinin imzalanması sonrasında sertifikalı firmalar tarafından dağıtım şirketinden tutanakla teslim alınır. Abone sayaçlarında meydana gelen ve gaz arzının sürdürülmesini engelleyen tüm arıza ve sorunlar dağıtım şirketine arıza bildirimi yapıldıktan sonra 24 saati geçmeyecek şekilde en kısa sürede giderilir. Müşteri, sayaca hiçbir şekilde müdahale etmemekle ve sayacı dağıtım şirketinin erişimini engellemeyecek şekilde korumakla yükümlüdür. Sayaçlara dışarıdan yapılan müdahale sonucu oluşacak zarar ve ziyan müşteri tarafından karşılanır. Bu durumda dağıtım şirketi tarafından hazırlanacak müdahale/hasar raporu ve yerinde tutulacak tutanak esas alınır.
• Müşteri tüketimlerinin saatlik takibinin yapılabildiği, bir veya birden çok cihazın tek bir sayaç ile ölçümü yapılan tesislerde, sayaçların ölçüm kapasiteleri altında çekiş yapıldığının tespiti ve tüketicilere bildirilmesi halinde, sayaçların asgari ölçüm kapasiteleri dikkate alınarak ölçüm miktarlarında düzeltme yapılır. Düzeltme sonucu ortaya çıkan bedel müşteri tarafından ödenir. Bu durumlarda tüketiciye ölçüm sistemi hakkında dağıtım şirketi tarafından bilgilendirme yapılır. Tüketicinin tercihine bağlı olarak ve maliyetinin tüketici tarafından karşılanması kaydıyla ölçüm kapasitesi veya hassasiyeti uygun sayaç tesis edilir.
• Faturalandırmaya esas olarak kullanılan veriler isteyen tüketicilerin erişebileceği ve asgari olarak geriye dönük son 5 yılı kapsayacak şekilde dağıtım şirketlerinin internet sitesinde yayımlanır.
• Sayacın, müşterinin kusuru dışında herhangi bir nedenle ölçüm yapmadığı veya yanlış ölçüm yaptığının tespiti halinde, doğal gaz tüketim miktarının belirlenme usulüne ilişkin değişiklik yapıldı.
• Dağıtım şirketi, sayaçların sağlıklı işleyişini bir yılı geçmemek kaydıyla düzenli olarak kontrol eder. Sayacın 3516 sayılı Kanun hükümleri doğrultusunda dağıtım şirketi tarafından, her türlü ayar ve bakımı için periyodik olarak muayene ettirilmesi esastır. Ölçü Aletleri Mevzuatı hükümleri doğrultusunda; sayaçların muayenesinin, gerektiğinde ise tamir ve ayarının yaptırılması ve izin verilen hata sınırları içinde çalışmasının sağlanması dağıtım şirketinin sorumluluğundadır.
• Müşterinin adresinde bulunmadığı durumlarda sayaçla ilgili olarak, dağıtım şirketi tarafından herhangi bir işlem yapılmış ise müşteri adresine bildirim bırakılır ve müşterinin sistemde kayıtlı telefonuna kısa mesaj ile bilgi verilir. Müşteri, gerekiyorsa bildirim ile birlikte dağıtım şirketine müracaat eder.
• Yönetmeliğin “Hizmetin durdurulması” kenar başlıklı 44. maddesi değiştirildi. Dağıtım şirketince hizmetin durdurulacağı durum ve koşullarda değişiklik ve eklemeler yapıldı. Kesinti yapılamayacak durumlara ilişkin ilaveler yapıldı. Buna paralel olarak, yönetmeliğin “Müşteriye yeniden doğal gaz verilmesi” kenar başlıklı 45. maddesi değiştirildi.
• Müşteri sözleşmesi;

1. 1. Müşterinin veya müşteri nam ve hesabına yetkili temsilcisinin dağıtım şirketine başvurusu üzerine,
   2. Müşterinin dağıtım şirketine olan borcunu son ödeme tarihinden itibaren üç ay süre ile ödememesi halinde,
   3. Müşterinin vefatının tespiti halinde,
   4. Müşterinin tüzel kişiliğinin sona ermesi halinde,
   5. Müşterinin, sözleşmesini sona erdirmeksizin sözleşmeye konu adresten ayrıldığının tespit edilmesi durumunda,
   6. Dağıtım şirketi tarafından güvence bedelinin taksitlendirilmesi halinde, herhangi bir taksitin üç ay süre ile ödenmemesi durumunda,
   7. 1 yıl içerisinde 3 defa usulsüz doğal gaz kullanımı tespit edilmesi durumunda,

dağıtım şirketince en geç 3 iş günü içinde sona erdirilir.

• Hesap tasfiyesinden sonra 10 yıl içinde geri alınmayan müşteri alacakları ilgili yıl sonunda irat kaydedilmek üzere dağıtım şirketi tarafından ilgili il defterdarlığı vasıtasıyla Hazineye aktarılır.
• Sözleşmesi sona erdirilen veya erdirilecek olan müşterinin kapama vanası uygun aparat ile kapatılır ve doğal gaz arzı durdurulur. Müşteri sayacının kapama anındaki son ölçüm değeri bir tutanakla tespit edilir, fotoğrafı çekilerek arşivlenir, tespit edilen bu değer üzerinden tahakkuk işlemi yapılır ve varsa müşterinin diğer borçları ve alacakları hesaplanarak müşteri hesabı tasfiye edilir.
• Müşterinin alacağı varsa, abonelik sözleşmesinin müşteri tarafından sona ermesine ilişkin talep tarihinden veya dağıtım şirketi tarafından resen sona erdirildiği tarihten itibaren en geç 15 gün içerisinde müşteriye veya onun yetkili temsilcisine ödenir.
• Yönetmeliğin “Müşteri şikayetleri” kenar başlıklı 47. maddesi değiştirildi. Buna göre;
• Müşteri, doğal gaz kullanımı ile ilgili her türlü şikayetini dağıtım şirketinin müşteri hizmetleri birimine yapar. Müşteri şikayetini şahsen, yazılı olarak, telefonla, faksla veya internet aracılığıyla yapabilir. Dağıtım şirketi, şikayetleri, başvuru tarihinden itibaren şikayetin niteliğine göre en geç on beş gün içinde müşterinin talebi dikkate alınarak başvurunun yapıldığı usul ile cevaplar ve/veya gerekli işlemleri yapar. Müşteri şikayetleri ve yapılan işlemler dağıtım şirketi tarafından kayıt altına alınır ve talep halinde Kuruma iletilir.
• Dağıtım şirketleri tarafından, tüketicilere yönelik yirmi dört saat kesintisiz hizmet verecek şekilde çağrı merkezi kurulur. Dağıtım şirketleri tüketicilere yönelik çağrı hizmetleri ile ilgili olarak hizmet alımı yapabilirler. Dağıtım şirketlerinin faaliyet konuları ile ilgili olarak itiraz, şikayet ve taleplere ilişkin bilgilendirme ve yönlendirme konularında kullanıcılara yardımcı olmak üzere kuracakları çağrı merkezinde yapılan görüşmeler sesli kayıt altına alınır. Çağrı merkezi, arayan kişinin operatöre kolay ulaşabilmesine imkan vermelidir. Çağrı merkezine yapılan aramalar ve çağrı merkezi tarafından yapılan geri aramalara ilişkin çağrı merkezi sistemi üzerinde yapılan tüm işlemler kayıt altına alınır. Cevap ve bilgilendirme için yapılacak geri dönüşler arayan kişinin talebine uygun olarak e-posta, telefon veya kısa mesaj yoluyla ya da yazılı olarak yapılır. Ayrıca, çağrı merkezi aramalarına ilişkin tüm işlem kayıtları ve ses kayıtları ile çağrı merkezi sisteminin işleyişini etkileyen yetkilendirme, ayarlama, güncelleme, menü ağacı değişiklikleri, anons değişiklikleri gibi işlemlere ilişkin kayıtlar asgari 1 (bir) yıl çağrı merkezi sisteminde doğrudan erişilebilir biçimde ve ilave olarak asgari 5 yıl da yedekleme ünitelerinde saklanır.
• Dağıtım şirketleri internet sitelerinde tüketicilerin şikayetlerini iletebilecekleri, kolay erişim sağlanabilen, yapılan başvuruların tüketiciler tarafından takip edilmesine olanak sağlayan ve tüketici tarafından şikayete konu belgeyi yüklemeye imkan veren bir “Şikayet Başvuru Sistemi” oluşturur. Bu kapsamda oluşturulan kayıtlar 24/3/2016 tarihli ve 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu kapsamında gerekli önlemler alınarak 5 yıl süreyle muhafaza edilir.
• Dağıtım şirketleri, tüketicilerin dağıtım şirketlerine bildirdikleri mobil, sabit ve elektronik iletişim bilgilerini ve fatura bildirim tercihlerini güncellemelerine imkan verecek bir sistem kurar. Dağıtım şirketinin kurduğu bu sistemde müşteriler tarafından değiştirilen bilgilerin güncelliği, doğruluğu ve sorumluluğu müşteriye aittir. Bu sistem tahmini fatura hesabı ile asgari son 3 yıla ilişkin tüketimlerin sorgulanmasına imkan sağlamalı ve sistemde tüketicinin geriye dönük faturaya esas bilgileri bulunmalıdır. Dağıtım şirketleri ihtiyaç görülecek diğer bilgilere de bu sistemde yer verir.
• Tüketicilerin bilgilendirilmesi görevi ilgili dağıtım şirketi tarafından uygun kanallar vasıtasıyla yürütülür. Dağıtım şirketleri tarafından tüketicilere ücretsiz olarak broşür, katalog gibi araçlar dağıtılabilir ve/veya e-posta veya kısa mesaj gönderilebilir. Bu madde kapsamında yapılacak bilgilendirmeler, ayrıca internet sitesi üzerinden de kolayca ulaşılabilecek bir biçimde yayımlanır.
• Dağıtım şirketi tarafından tüketicilerin yaptıkları başvurular göz önünde bulundurularak internet sitesinde “Sıkça Sorulan Sorular” kısmı oluşturulur. Ayrıca dağıtım şirketinin internet sitesinde tüketim faturalarının, güvence bedelinin ve abone bağlantı bedelinin hesaplanabileceği modüller oluşturulur.
• Dağıtım şirketlerinin müşteri hizmetleri merkezlerinde engelli ve 65 yaş üstü vatandaşların erişiminin kolaylaştırılması için rampa, uygun gişe, kapı ve tutunma çubukları gibi gerekli düzenlemeler yapılır. 65 yaş üstü vatandaşlar ile raporlarını dağıtım şirketine ibraz eden engelli vatandaşların çağrı merkezine ulaşımlarında öncelik tanınır ve taleplerinin karşılanmasında gerekli özen gösterilir. Dağıtım şirketi, engelli raporunun kendisine ibrazından sonra en geç 3 gün içerisinde öncelik verilmesi için gereken işlemleri tamamlar.
• Tüketicilerin kişisel kusurları haricinde oluşan ve Kurul tarafından belirlenecek kapsamda, lisans ve sertifika sahiplerinin uygulamalarından kaynaklanan tüketici mağduriyetlerinin tazminine ilişkin usul ve esaslar Kurul tarafından belirlenir.
• Yönetmeliğin “Tüketimlerin tespit edilmesi, tahakkuk ve faturalandırma” kenar başlıklı 48. maddesi değiştirildi. Buna göre;
• Dağıtım şirketi, tüketicilerin sayaç endekslerini müşteri bazında bir önceki okuma tarihine göre artı-eksi beş günden fazla sapma olmayacak şekilde, aylık okur veya okutur. Abonenin sayaç okuma tarihlerinin değiştirilmesini talep etmesi ve talebin dağıtım şirketince uygun bulunması, ilk faturalama, sayaç değişimi veya borcundan dolayı ara tahakkuk çıkarılması hallerinde bu kriter bir defaya mahsus olarak aranmaz. Uzaktan okuma imkanı bulunan tüketicilerin sayaçları ise ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde her ayın sonunda okunur ve tüketim bilgileri tüketicilere e-posta ile iletilir.
• Herhangi bir gerekçe ile tüketicilerin ilk okuma ve son okuma arasındaki fatura okuma süresinin bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen sürenin altında kalması halinde fatura ödeme süresi asgari 25 gün olarak uygulanır. Bununla birlikte ilk okuma ve son okuma arasındaki fatura okuma süresi bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen sürenin üzerinde olması halinde tüketim tutarı tüketiciye en az 2 fatura döneminde tahakkuk ettirilir ve tahakkuk ettirilen tutarlara vade farkı uygulanmaz.
• Dağıtım şirketi, doğal gaz satış miktarını son okuma tarihindeki ile bir önceki okuma tarihi arasındaki iki endeksin farkını alarak yönetmeliğe göre hesaplar ve tahakkuk bu değer üzerinden yapılır. Ancak, dağıtım şirketi, 50 metreküpe ulaşmayan aylık tüketimleri o dönem için faturalandırmama hakkına sahiptir. Doğal gaz kullanım faturaları metreküp ve kWh enerji miktarı bazında müşteriye fatura edilir. Tüketim faturalarında okuma periyotlarına göre hesaplanacak gün bazında ağırlıklı ortalama perakende satış fiyatı kullanılarak tahakkuk yapılır.
• Doğal gaz tüketim faturalarında doğal gaz kullanımı ile ilgili olmayan herhangi bir bedel yer alamaz. Faturalarda yer alabilecek hususlar Kurul tarafından belirlenebilir.
• Dağıtım şirketinin tercihi halinde 15 Mayıs – 15 Ekim arasındaki dönemde konut ve ısınma amaçlı tüketiciler için sayaç okumaları azami 2 ayda bir yapılabilir. Ayrıca bu durumdaki tüketiciler için önceki ve sonraki dönem faturalarında bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen sürelere uygun faturalandırma yapılır. Bu uygulamayı yapan şirketler tarafından uygun kanallar vasıtasıyla tüketicilere gerekli bilgilendirmeler yapılır.
• Doğal gaz dağıtım şirketlerinin tercihlerine bağlı olarak; aynı adreste geriye dönük en az 12 aylık tüketimleri olan ve talepte bulunan müşteriler için sabit aylık ödeme sistemine geçilebilir. Dağıtım şirketleri aylık okumaları bu maddenin birinci fıkrasında belirlenen şekilde yapar ve tüketim bilgilerini müşterilere iletir. Müşteri ile dağıtım şirketi arasında mahsuplaşma dönemi yıllık olarak belirlenir. Belirlenen dönem sonunda gerçekleşen toplam ödeme tutarı ile toplam tüketilen miktar karşılığı tutar üzerinden mahsuplaşma yapılır. Mahsuplaşmada enflasyon güncellemesi dikkate alınır. Sabit aylık ödeme miktarının ilk belirlenmesinde müşterinin son bir yıl içindeki tüketimlerinin aylık ortalaması dikkate alınır. Sabit aylık ödeme miktarı her mahsuplaşma dönemi sonunda gerçekleşen tüketim miktarlarına göre güncellenir. Müşteri istediği zaman sabit aylık ödeme sistemini dağıtım şirketi ile mahsuplaşarak sonlandırabilir. Bu uygulamayı yapacak olan dağıtım şirketi Kuruma uygulama yöntemi ile ilgili olarak bildirim yapar.
• Sayacın okunamaması durumunda dağıtım şirketi tarafından müşteri adresine bırakılacak veya müşterinin dağıtım şirketinde kayıtlı olan iletişim kanallarına bildirilecek endeks bildirim belgesi en geç 3 gün içerisinde müşteri tarafından doldurulup dağıtım şirketine ulaştırılır veya dağıtım şirketinin uygun göreceği mobil, sabit veya elektronik iletişim kanalları ile endeks bilgisini dağıtım şirketine bildirir. Müşterinin kusuru dışında sayaç endeksinin belirlenememiş olması durumunda fatura bedeli, sayacın okunamadığı aylardaki perakende satış fiyatlarının, düzeltme katsayısının ve üst ısıl değerin ortalaması alınarak hesaplanan değerler ile hesaplanır ve okunamayan ay sayısı kadar taksitlendirilir.
• Dağıtım şirketi, ön ödemeli sayaç kullananlar için kolaylıkla ulaşılabilecek ve şehir yerleşiminin yoğun olduğu yerlerde yeterli sayıda bedelsiz işlem yapacak doğal gaz yükleme merkezleri kurar veya bu kapsamda hizmet alır. Ayrıca tüketici tercihine bağlı olarak hizmet bedeli karşılığı işlem yapan yükleme imkanı sağlayan merkezlerle anlaşabilir veya yükleme imkanı sağlayan cihazlar tesis edebilir.
• Yönetmeliğin “Faturaların ödenmesi” kenar başlıklı 49. maddesi değiştirildi. Buna göre;
• Faturada belirtilen doğal gaz tüketim bedeli, faturada yazılı bulunan yerlere belirtilen ödeme günleri içinde ödenir. Zamanında ödenmeyen faturaya konu tüketim bedeline gecikme zammı/bedeli dağıtım şirketi tarafından gecikmeye konu fatura ile birlikte peşin olarak veya bir sonraki faturaya eklenerek tahsil edilir. Son ödeme tarihinden sonra yapılan ödemeler için sözleşmede belirtilen gecikme zammı oranı günlük olarak uygulanır. Serbest tüketiciler için faturanın son ödeme tarihi ve gecikme zammı oranı taraflarca sözleşmede belirlenir. Gecikme zammı oranı, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51. maddesine göre belirlenen gecikme zammı oranını aşamaz.
• Dağıtım şirketi şebeke büyüklüğü ve tüketici sayısına uygun olarak dağıtım bölgesi içerisinde yeterli sayıda bedelsiz işlem yapacak ödeme merkezi kurar veya bedelsiz ödeme yapılabilecek ödeme merkezleri ile anlaşır. Bedelsiz ödeme yapılabilecek tüm merkezlere ilişkin bilgiyi internet sitesinde ve faturanın arka yüzünde yayımlar. Tüketiciler kendi tercihleri ile hizmet bedeli karşılığı hizmet veren kuruluşlara ödeme yapabilir ancak, dağıtım şirketleri ödeme merkezleri arasındaki rekabeti engelleyici hiçbir faaliyette bulunamaz.
• Fatura bedelinin zamanında ödenmemesi nedeniyle doğal gazı kesilen müşteri, ödemediği fatura bedelini, gecikme zammı ve sayaç açma-kapama masraflarıyla birlikte ödeyerek yeniden doğal gaz verilmesini dağıtım şirketinden talep edebilir. Bu durumda dağıtım şirketi, müşterinin talebini 45. madde hükümlerine göre yerine getirir. Dağıtım şirketi açma-kapama bedelini sayacın açılmasından sonraki ilk faturada tahsil edebilir.
• Yönetmeliğin “Kaçak doğal gaz kullanımı” kenar başlıklı 52. maddesi değiştirildi. Buna göre;
• Dağıtım veya ölçüm sistemine ya da tesisata herhangi bir şekilde müdahale edilerek tüketimin doğru tespit edilmesini engellemek suretiyle, tüketimin eksik veya hatalı ölçülerek ya da hiç ölçülmeden veya yasal şekilde tesis edilmiş sayaçtan geçirilmeden mevzuata aykırı bir şekilde tüketilmesi, kaçak doğal gaz kullanımı olarak kabul edilir. Kaçak doğal gaz kullanımının tespit edilmesinde, dağıtım şirketinin tespitini doğru bulgu ve belgelere dayandırması ve tüketici haklarının ihlal edilmemesi esastır.
• Kaçak doğal gaz kullanıldığının tespit edilmesi halinde, dağıtım şirketi tarafından fotoğraf, video ve benzeri uygun kayıt araçlarıyla görüntü alınarak tutanak düzenlenir ve arşivlenir. Dağıtım şirketi tarafından kaçak kullanımın engellenmesi için gereken önlemler alınır.
• Kaçak doğal gaz kullanımının tespiti halinde, ölçüm ve kontrol sonuçlarına göre düzenlenen belgelere dayanılarak hesaplanmak suretiyle kullanım süresi ve bu süre içerisinde tüketilen doğal gaz miktarı dikkate alınarak dağıtım şirketi tarafından bu fiili işleyene veya yararlanana tahakkuk ettirilecek bedel içerisine, sebep olunan zarar ve ziyan, hesaplama ile elde edilen doğal gaz miktarı karşılığı bedel ve hesaplanan bu miktarın 2 katı karşılığı kaçak kullanım bedeli yansıtılır. Kaçak kullanımın aynı tüketici tarafından iki yıl içerisinde tekrarı halinde her bir tekrarda kaçak kullanım bedeli katsayısı bir öncekinin 2 katı olarak uygulanır.
• Sözleşme sahibinin her türlü hukuki ve mali sorumluluğu üstlendiğine dair dağıtım şirketine yazılı bir taahhütname vermesi kaydıyla aynı adreste yaşayan birinci dereceye kadar alt soy ve üst soy ile eş için kendi adına sözleşme yapmadan yapılan kullanımlar usulsüz kullanım sayılmaz. Bu durumlarda fiili kullanıcının bilgileri dağıtım şirketi tarafından kayıt altına alınarak sistemlerinde gerekli güncellemeler yapılır.
• Müşterinin iç tesisatta onaysız tadilat yaparak doğal gaz kullanması halinde onaysız yapılan tadilat neticesinde tesisata ilave cihaz eklenmesi ile tüm yakıcı cihazların toplam kapasitesinin kullanılan sayacın ölçüm aralığını aşması halinde durumun tüketiciye bildirilmesi kaydıyla, yapılan tadilat tarihinden itibaren tüm tüketim faturaları kullanılan tüm yakıcı cihazların toplam kapasitesi esas alınarak bulunan yeni değer ile adreste bulunan sayacın azami ölçüm kapasitesi arasındaki farka göre tahakkuk ettirilir. Tadilat tarihinin üzerinden 1 yıldan çok süre geçmesi halinde son 1 yıllık süre üzerinden işlem yapılır.
• Usulsüz kullanım tespiti durumunda fiili kullanıcıya Kurul tarafından belirlenen usulsüz kullanım bedeli yansıtılır.
• Kaçak ve usulsüz doğal gaz kullanımına ilişkin olarak;

1. 1. Tespit,
   2. Süre,
   3. Tüketim miktarı hesaplama,
   4. Tahakkuk,
   5. Ödeme,

yöntemleri ile diğer usul ve esaslar Kurul tarafından belirlenir.

• Yönetmeliğin “Dağıtım şirketinin uyacağı usul ve esaslar” kenar başlıklı 57. maddesinde birtakım değişiklikler yapıldı. Buna göre, dağıtım şirketi;
• Sorumluluk alanında talebe uygun kapasiteyi sağlar, değişen doğal gaz talebine ve şehrin imar planlarının gerektirdiği nüfus yoğunluğuna göre mevcut şebekeyi genişletir, iyileştirir veya yeni şebeke yatırımı planlanmasını yapar ve uygular, yıllık yatırım planlamalarını ilgili yılın ilk çeyreği sonuna kadar hazırlar ve talep edilmesi halinde yatırım planlamaları hakkında doğru bilgilendirme yapar.
• Müşterilerini belirli bir marka ya da şirkete yönlendiremez, rekabeti bozucu uygulamalar yapamaz.
• Dağıtım bölgesinde müşterisi olan tedarikçilere iletim şebekesi üzerinden verilen hizmetler ve iletim şebekesinin işletimi için gerekli olan verileri, iletim şirketinin talebi ve Kurumun onayı ile belirlenen zaman aralıklarında ve kapsamda vermekle yükümlüdür.
• Acil müdahale hizmetleri için hizmet alamaz. Bunun haricinde hizmet alınamayacak diğer hususlar Kurul tarafından belirlenir.
• Yönetmeliğin “Bakım ve onarım faaliyetleri” kenar başlıklı 57. maddesinde birtakım değişiklikler yapıldı. Buna göre, dağıtım şirketi;
• Yıllık ve beş yıllık bakım programları oluşturarak periyodik bakım ve yedek parça stokunu planlar. Bu planlara uygun bakımları yaparak raporlarını tutar ve talep halinde Kuruma verir,
• Tüketicilere güvenli ve kesintisiz gaz arzının sağlanmasını teminen, dağıtım şebekesinin ve şebeke işletmeciliğinde kullanılan ekipmanların yerinde fiziki kontrollerini ve bakım onarımını ilgili mevzuat, standartlar ve üretici firma tavsiyelerine uygun olarak dağıtım bölgesinin özelliklerine göre planlar ve uygular.
• Dağıtım şebekesinde oluşan büyük çapta hasar ve gaz kesintilerinde, dağıtım şirketi şebeke içerisinde gerekli doğal gaz akışları ile alakalı operasyonları yapar ve alternatif gaz arzı imkanlarını da değerlendirerek iletim şirketi ve Kuruma bilgi verir.
• Dağıtım şirketi, güvenlik açısından olası kaçakların tespiti ve bunun için gerekli tedbirlerin alınması amacıyla asgari yılda iki defa olmak üzere kaçak kontrolü yapar ve sonuçlarını kayıt altına alır. Kaçak tarama sonucunda gereği halinde şebekeye müdahale edilir.
• Dağıtım şirketi, ihbarları kayıt edecek personeli ve kullanılacak acil müdahale araçlarından en az birini personeli ile birlikte yirmi dört saat hazır durumda tutar. Acil müdahale gerektiren ihbarlara, abone sayısı beş binin altında olan ve şehir merkezi ile en yakın işletme merkezine karayolu mesafesi on beş km üstünde olan genişleme yoluyla dağıtım bölgesine dahil edilen yerleşim yerleri için en geç 30 dakika içinde, dağıtım bölgesindeki diğer yerleşim yerleri için ise en geç 15 dakika içinde ulaşacak organizasyonu yapar. Arıza sayısı ve sıklığına bağlı olarak yeterli sayıda bakım-onarım personelinin iş başında olmasını sağlar.
• Dağıtım şirketi, acil müdahale personelini dağıtım şebekesine ilişkin asgari olarak arıza ve hasar tespiti ile onarımı, alet, cihaz ve ekipmanların kullanımı, iş emniyeti tedbirleri, tespit edilemeyen veya giderilemeyen arıza ve hasar hallerinde uygulanacak usuller konusunda eğitir veya eğitim almasını sağlar. Bu konularda mesleki yeterlilik belgesi olmayan personel, acil müdahale faaliyetlerinde çalıştırılamaz.
• Acil müdahale hizmetleri ücretsiz verilir. Ancak, dağıtım şebekesine üçüncü şahıslar veya diğer altyapı kuruluşları tarafından hasar verilmesi durumunda, meydana gelen zarar, hasar veren tarafından karşılanır. Bununla birlikte, acil müdahale sonucunda iç tesisatta yapılacak tamir ve tadilat müşterinin sorumluluğundadır.
• Tüketim miktarı Kurul tarafından belirlenen miktarın üzerinde olan serbest tüketiciler, tedarikçi seçme hakkını kullanan serbest tüketiciler ve Kurul tarafından belirlenecek diğer serbest tüketiciler dağıtım şirketinin bildirim tarihinden itibaren en geç 30 gün içerisinde sevkiyat kontrol merkezi ile haberleşme sistemlerini dağıtım şirketinin belirlediği kriterler çerçevesinde bedeli kendilerine ait olmak üzere tesis eder. Serbest tüketicinin haberleşme sistemini bildirim tarihinden itibaren 30 gün içerisinde tesis etmemesi halinde haberleşme sistemi dağıtım şirketi tarafından tesis edilerek serbest tüketiciye fatura edilir. Serbest tüketicilerin diğer mevzuata göre ekonomik ömrünü doldurmuş otomatik hacim düzelticileri ve haberleşme imkanı sağlayacak sistemleri ile ilgili olarak bu maddedeki usul ile yenileme yapılır. Tesis edilen bu sistemlerin işletimi, ilgili standartlara uygunluğu ve siber güvenlik yükümlülükleri dağıtım şirketinin sorumluluğunda olup tüm bakım, onarım, haberleşme ve işletme masrafları dağıtım şirketi tarafından karşılanır.
• Dağıtım şirketi, sayaçların muayenesi ile tamir ve ayar işlemlerini, Ölçü Aletleri Mevzuatına göre yapar veya yaptırır. Sayaçların mevzuatta belirtilen periyotlara ve üretici firmaların tavsiyelerine uygun olarak kalibrasyonunu yapar, rapor tutar ve muhafaza eder. Doğal gaz dedektörlerinin, üretici firmaların tavsiyelerine uygun periyotlarda kalibrasyonunun yapılmasını sağlar. Ayrıca ölçüm sisteminde kullanılmakta olan diğer ekipmanın kalibrasyonu da ilgili mevzuat, standartlar, eğer ilgili mevzuat ve standart yok ise üretici tavsiyelerine göre yapılır.
• 4646 sayılı Kanunun 4. maddesi uyarınca doğal gaz dağıtım şirketlerinin dağıtım bölgelerine ilave edilecek yeni genişleme bölgelerinde yerleşim yeri belediyesince doğal gaz dağıtım şirketine yatırım yapılması talebinde bulunulması halinde; ilgili dağıtım şirketinden teminat, kontrollük hizmet bedeli, kaplama bedeli, zemin/alan tahrip bedeli, hafriyat döküm bedeli ve benzeri adlarla herhangi bir bedel alınmaz ve altyapı kazı alanının üst kaplamaları ilgili belediye tarafından bedelsiz olarak yapılır.
• Dağıtım şirketleri, yönetmelik hükümleri uyarınca altyapılarında ve/veya sistemlerinde yapılması gereken işlemleri yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 6 ay içerisinde tamamlamakla yükümlüdür.

LPG PİYASASINA İLİŞKİN DÜZENLEMELER

OTOGAZ LPD’NİN ÖZELLİKLERİNİ BELİRLEYEN STANDARDIN “PROPAN İÇERİĞİ” LİMİTLERİ KISMININ UYGULAMA TARİHİ ERTELENDİ.

Enerji Piyasası Düzenleme Kurulunun 26/05/2022 tarihli ve 10988 sayılı Kararı 28 Mayıs 2022 tarihli 31849 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• Otogaz LPD’nin özelliklerini belirleyen “TS EN 589+A1:2022 Otomotiv yakıtları – LPG – özellikler ve deney yöntemleri” standardının “propan içeriği” limitleri kısmının uygulama tarihi 01.01.2024 tarihinde kadar ertelendi. 

MİLLETLERARASI ANDLAŞMALAR

TÜRKİYE CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ İLE AZERBAYCAN CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ ARASINDA BALIKÇILIK ALANINDA İŞBİRLİĞİ ANLAŞMASI ONAYLANDI. 

Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Azerbaycan Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Balıkçılık Alanında İşbirliği Anlaşmasının Onaylanması Hakkında Karar (Karar Sayısı: 5605) 26 Mayıs 2022 tarihli 31847 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• Taraflar, aşağıdaki alanlarda işbirliği yapma niyetlerini ifade ederler: 

1. 1. Balıkçılık ve su ürünleri yetiştiriciliği alanındaki politikaları ve pratik uygulamaları koordine etmek,
   2. Sucul canlı kaynaklarının ve doğal yaşam koşullarının değerlendirilmesi hususunda ortak çalışmalar yürütmek,
   3. Tarafların ilgili bilim ve devlet kurumları arasında, sucul canlı kaynaklarının kullanımına, geliştirilmesine yönelik bilimsel ve endüstriyel istatistikler de dahil olmak üzere teknik ve bilimsel verilerin değişimi,
   4. Tarafların balıkçılık ve su ürünleri yetiştiriciliğiyle ilgili kurum ve kuruluşlarında faaliyet gösteren balıkçılık uzmanlarına yönelik eğitimler düzenlemek ve uzman değişimi yoluyla tecrübe paylaşımında bulunmak.

• Taraflar, bu Anlaşmanın hükümlerinin uygulanmasını izlemek ve değerlendirmek amacıyla bir Balıkçılık Ortak Komitesi kurulması konusunda mutabık kalmışlardır.
• Anlaşma, tarafların anlaşmanın yürürlüğe girmesi için gerekli iç yasal usullerin tamamlandığına dair son yazılı bildirimin alındığı tarihte yürürlüğe girer ve yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 4 yıllık bir dönem için yürürlükte kalır. Taraflardan biri, diğer Tarafa, anlaşmanın bitim tarihinden 6 ay önce diplomatik kanallar aracılığı ile yazılı olarak anlaşmayı sona erdirme niyetini bildirmediği takdirde, yürürlük süresi kendiliğinden 4’er yıllık süreler halinde otomatik olarak yenilenir.

ATAMA VE GÖREVLENDİRMELER

CUMHURBAŞKANLIĞI TARAFINDAN BİRTAKIM ATAMALAR YAPILDI.

Cumhurbaşkanlığı Tarafından Yapılan Atamalar Hakkında Kararlar (Karar: 2022/205, 206, 207, 208) 11 Mayıs 2022 tarihli 31832 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığında açık bulunan iş başmüfettişliklerine 208 iş müfettişi atandı.
• Bakanlıkta açık bulunan iş müfettişliklerine ise yapılan yeterlik sınavında başarı gösteren 8 iş müfettiş yardımcısı atandı.

Cumhurbaşkanlığı Tarafından Yapılan Atamalar Hakkında Kararlar (Karar: 2022/209) 12 Mayıs 2022 tarihli 31833 sayılı Resmi Gazete’de yürürlüğe girdi. Buna göre;

• Şanlıurfa Valisi Abdullah ERİN Vali Mülkiye Başmüfettişi olarak atandı.  
• Bolu Valisi Ahmet ÜMİT Vali Mülkiye Başmüfettişi olarak atandı.  
• Van Valisi Mehmet Emin BİLMEZ Vali Mülkiye Başmüfettişi olarak atandı.  
• Diyarbakır Valisi Münir KARALOĞLU Vali Mülkiye Başmüfettişi olarak atandı.  
• Bartın Valisi Sinan GÜNER Vali Mülkiye Başmüfettişi olarak atandı.  
• Kayseri Valisi Şehmus GÜNAYDIN Vali Mülkiye Başmüfettişi olarak atandı.  
• Uşak Valisi Funda KOCABIYIK Vali Mülkiye Başmüfettişi olarak atandı.  
• Karaman Valisi Mehmet Alpaslan IŞIK Vali Mülkiye Başmüfettişi olarak atandı.  
• Isparta Valisi Ömer SEYMENOĞLU Vali Mülkiye Başmüfettişi olarak atandı.  
• Göç İdaresi Başkanvekili Savaş ÜNLÜ Göç İdaresi Başkanı olarak atandı.
• Kırşehir Valisi İbrahim AKIN Teftiş Kurulu Başkanı olarak atandı.
• Mülkiye Müfettişi Selçuk ASLAN İller İdaresi Genel Müdürü olarak atandı.
• Bilgi Teknolojileri Genel Müdür Vekili Volkan Barış GÖÇMEZ Bilgi Teknolojileri Genel Müdürü olarak atandı.

Cumhurbaşkanlığına, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat OKTAY’ın Vekâlet Etmesine Dair Tezkere 17 Mayıs 2022 tarihli 31838 sayılı Resmi Gazete 1. Mükerrer’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• Cumhurbaşkanı, 17 Mayıs 2022 tarihinde Birleşik Arap Emirlikleri’ne ziyarette bulunduğundan dönüşüne kadar Cumhurbaşkanlığına Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat OKTAY vekalet etti. 

Cumhurbaşkanlığı Tarafından Yapılan Atamalar Hakkında Kararlar (Karar: 2022/210, 211, 212, 213, 214, 215, 216) 21 Mayıs 2022 tarihli 31842 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Bilgi Teknolojileri Genel Müdürü Nejat FIRAT görevden alındı.
• Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Çalışma Genel Müdür Yardımcısı Hüseyin SEYREKOĞLU görevden alındı.
• Tarım ve Orman Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdür Yardımcısı Erdem İSMETOĞLU görevinden alındı.
• Anayasa Mahkemesi Başkanlığı, Hazine ve Maliye Bakanlığı, Türk Patent ve Marka Kurumu ve Milli Saraylar İdaresi Başkanlığına ait dolu ve boş kadrolarda değişiklikler yapıldı.

Cumhurbaşkanlığına, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat OKTAY’ın Vekâlet Etmesine Dair Tezkere 28 Mayıs 2022 tarihli 31849 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre; 

• Cumhurbaşkanı, 28.05.2022 tarihinde Azerbaycan Cumhuriyeti’ne ziyarette bulunduğundan dönüşüne kadar Cumhurbaşkanlığı’na Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat OKTAY vekalet etti. 

GÜMRÜK, TİCARET, YATIRIM VE İTHALAT MEVZUATI KAPSAMINDAKİ DÜZENLEMELER

KAMU İHALE MEVZUATI KAPSAMINDA UYGULANACAK FİYAT FARKINA İLİŞKİN ESASLAR YÜRÜRLÜĞE GİRDİ.

4735 Sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun Geçici 6 ncı Maddesinin Uygulanmasına İlişkin Esaslar ve 4735 Sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun Geçici 5 inci Maddesinin Uygulanmasına İlişkin Esaslarda Değişiklik Yapılmasına Dair Esaslar ile 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Mal Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslarda Değişiklik Yapılmasına Dair Esasların Yürürlüğe Konulması Hakkında Karar (Karar Sayısı: 5546) 13 Mayıs 2022 tarihli 31834 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun Geçici 6 ncı Maddesinin Uygulanmasına İlişkin Esaslar ve 4735 Sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun Geçici 5 inci Maddesinin Uygulanmasına İlişkin Esaslarda Değişiklik Yapılmasına Dair Esaslar ile 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Mal Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslarda Değişiklik Yapılmasına Dair Esaslar yürürlüğe girdi. 

ALT BÖLGE DESTEĞİNDEN YARARLANABİLECEK İLÇELERDE DEĞİŞİKLİK YAPILDI. 

Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Karar (Karar Sayısı: 5548) 13 Mayıs 2022 tarihli 31834 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• Alt bölge desteğinden yararlanabilecek ilçeler yeniden belirlendi. 

BAZI KIYMETLİ MADENLER İÇİN DEVLET HAKKI ORANLARI YENİDEN BELİRLENDİ. 

3213 Sayılı Maden Kanununun 2 nci Maddesi Kapsamında Yer Alan I., II. ve III. Grup Madenler, Daha Önce %25 Artırımlı Olarak Uygulanması Kararlaştırılan Altın, Alüminyum, Bakır, Çinko, Demir, Gümüş, Krom ve Kurşun Dışındaki IV. Grup Madenler ile V. Grup Madenler İçin 3213 Sayılı Kanun ile Belirlenmiş Olan Devlet Hakkı Oranlarının %25 Artırımlı Olarak Uygulanması Hakkında Karar (Karar Sayısı: 5553) 13 Mayıs 2022 tarihli 31834 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• Daha önce %25 artırımlı olarak uygulanması kararlaştırılan altın, alüminyum, bakır, çinko, demir, gümüş, krom ve kurşun dışında kalan madenler için, belirlenmiş olan Devlet hakkı oranlarının %25 artırımlı olarak uygulanmasına karar verildi.

ÇİN HALK CUMHURİYETİ MENŞELİ MUHTELİF MAFSAL HALKALI ZİNCİRLER VE AKSAMI ÜRÜNÜN İTHALATINA YÖNELİK SORUŞTURMA NETİCESİNDE ALINAN KARAR YÜRÜRLÜĞE GİRDİ. 

İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesine İlişkin Tebliğ (No: 2022/14) 13 Mayıs 2022 tarihli 31834 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• Çin Halk Cumhuriyeti menşeli “muhtelif mafsal halkalı zincirler ve aksamı” ürünü ithalatına yönelik başlatılan nihai gözden geçirme soruşturmasının sonucunda, mevcut önlemin yürürlükten kalkması durumunda dampingin ve zararın devam etmesinin veya yeniden meydana gelmesinin muhtemel olduğu saptandı.
• Bu çerçevede, soruşturma neticesinde ulaşılan tespitleri değerlendiren Kurulun kararı ile İthalatta Haksız Rekabetin Önlemesine İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2016/19) ile yürürlükte olan dampinge karşı önlemin, İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi Hakkında Yönetmelik’in 42. maddesi çerçevesinde tebliğ ekindeki tabloda gösterilen biçimde uygulanmaya devam edilmesine karar verildi.
• Gümrük idareleri, 4. maddede GTİP’i, eşya tanımı ve menşe ülkesi belirtilen eşyanın, diğer mevzuat hükümleri saklı kalmak kaydıyla, serbest dolaşıma giriş rejimi kapsamındaki ithalatında karşısında gösterilen oranda dampinge karşı kesin önlemi tahsil edeceklerdir.
• Önleme tabi ürünün İstatistik Pozisyonlarına Bölünmüş Türk Gümrük Tarife Cetveli’nde yer alan tarife pozisyonunda ve/veya tanımında yapılacak değişiklikler tebliğ hükümlerinin uygulanmasına engel teşkil etmeyecektir.

KAMU TAŞINMAZLARININ TURİZM YATIRIMLARINA TAHSİSİ HAKKINDA YÖNETMELİKTE DEĞİŞİKLİK YAPILDI. 

Kamu Taşınmazlarının Turizm Yatırımlarına Tahsisi Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 14 Mayıs 2022 tarihli 31835 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• Arazi Tahsis Komisyonu gerekçesini belirtmek suretiyle taşınmazı tahsis edip etmemekte serbesttir. Tahsis etmeme yönünde karar alınması halinde girişimcilerin teminatları iade edilir. Müzakere sonucunda Arazi Tahsis Komisyonunca tahsis kararı alınması halinde, sosyal ve teknik altyapıya en fazla katılım payını öneren girişimciden, teklif ettiği tutarın yazılı tebligat tarihinden itibaren en geç bir ay içerisinde nakden Bakanlık Döner Sermaye İşletmesi Merkez Müdürlüğü hesabına yatırılması istenir. Bu yükümlülüğünü yerine getiren girişimci adına Arazi Tahsis Komisyonu kararı ile ön izin verilir. Bu durumda müzakereye katılmak için verilen teminat iade edilir.
• Ek alan tahsislerinde, ön izin döneminde 16. maddeye göre; kesin tahsis döneminde 17. maddeye göre teminat alınır. Kesin tahsis döneminde alınan teminat mektubu tesise Turizm İşletmesi Belgesi düzenlenmesi halinde iade edilir.
• Mücbir veya kamudan kaynaklanan sebepler dışında girişimcinin ön izin süresi içerisinde yükümlülüğünü yerine getirmemesi halinde, ön izin Bakanlıkça iptal edilir. Bu durumda peşin tahsil edilen ön izin bedeli iade edilmez. Girişimciden ön izin dönemi için alınan teminatlar Hazineye irat kaydedilir. Müzakere sonucunda girişimci tarafından Bakanlık Döner Sermaye İşletmesi Merkez Müdürlüğü hesabına yatırılan sosyal ve teknik altyapıya katılım payı iade edilmez.
• Turizm yatırımı gerçekleştirilmek amacıyla, Tarım ve Orman Bakanlığınca yapılan ve 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu’nun geçici 12. maddesinde belirtilen kiralama sözleşmeleri ile ön izin ve kesin izinler ve bu izinlere bağlı olarak Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığınca irtifak hakkı tesis edilen veya kullanma izni verilen yatırımcı ve işletmecilerin sözleşmeleri; 28.07.2022 tarihine kadar başvuruda bulunulması ve ayrıca,

1. 1. Kiralama, ön izin, kesin izin, irtifak hakkı veya kullanma iznine ilişkin olarak varsa açılan davalardan tüm yargılama giderleri üstlenilerek kayıtsız ve şartsız olarak feragat edilmesi,
   2. Kiralama, ön izin, kesin izin, irtifak hakkı veya kullanma izninden doğan her türlü mali ve diğer yükümlülüklerin yerine getirilmesi,
   3. Bakanlıkça tesiste yapılacak son durum tespiti üzerine tesisin mevcut tür, sınıf ve kapasitesine göre bu Yönetmelik hükümleri uyarınca yeniden belirlenecek kullanım bedeli, hasılat payı ve tahsis koşullarının ve ayrıca, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından bu bedeller üzerinden ve yeni koşullarla düzenlenecek sözleşmenin imzalanacağının kabul ve taahhüt edildiğine dair noter onaylı taahhütnamenin,

Bakanlığa ibraz edilmesi kaydıyla, yönetmelik hükümlerine uyarlanır.

• Kanunun geçici 13. maddesinde belirtilen, 15.05.2008 tarihinden önce kesin tahsisi yapılan orman vasıflı taşınmazlar için tahsis süreci içerisinde belirlenen yapılaşmaya esas inşaat haklarından lehe olan, tahsisin ilk süresinin sonuna kadar kullanılabilir. Ancak yönetmeliğin 25. maddesi uyarınca aynı yatırımcıya yeniden tahsis edilen veya 4706 sayılı Hazineye Ait Taşınmaz Malların Değerlendirilmesi ve Katma Değer Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun geçici 23. maddesi uyarınca süre uzatımı yapılan kamu taşınmazları için yenilenen veya uzatılan tahsis süresinin başlangıcından itibaren yürürlükteki yapılaşmaya esas inşaat hakkı kullanılır.

ELEKTRONİK İHALE UYGULAMA YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILDI. 

Elektronik İhale Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 18 Mayıs 2022 tarihli 31839 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• Açık ihale usulü ile gerçekleştirilen ve yaklaşık maliyeti 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 8. maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına kadar olan ihalelerden 01.08.2022 tarihi veya sonrasında ilan edilenlerin uygulama yönetmeliklerinin “elektronik ihale” başlıklı maddelerine göre yapılması zorunludur.
• 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 21. maddesinin birinci fıkrasının (b), (c) ve (f) bentleri gereğince pazarlık usulü ile gerçekleştirilen ihaleler ile açık ihale usulü ile gerçekleştirilen ve yaklaşık maliyeti anılan Kanunun 8. maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına eşit veya üzerinde olan ihalelerden 03.10.2022 tarihi veya sonrasında ilan edilen ya da duyurulanların uygulama yönetmeliklerinin “elektronik ihale” başlıklı maddelerine göre yapılması zorunludur.
• Kamu İhale Kurumu, yukarıdaki paragraflarda yer alan tarihleri; ihale usulü, alım türü, konusu ve yaklaşık maliyet kriterlerinden biri, birkaçı veya tamamını dikkate alarak 02.01.2023 tarihine kadar bir veya birden fazla kez ertelemeye yetkilidir.
• 28.05.2022 tarihinden önce ilanı veya duyurusu yapılmış olan ihaleler, ilanın veya duyurunun yapıldığı tarihte yürürlükte olan yönetmelik hükümlerine göre sonuçlandırılır.

HİZMET ALIMI İHALELERİ UYGULAMA YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILDI.

• Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 18 Mayıs 2022 tarihli 31839 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;
• Cezalar, aykırılık halleri ve sözleşmenin feshine ilişkin hususlarla ilgili olarak sözleşme tasarısı dışındaki diğer ihale dokümanında yapılan düzenlemeler dikkate alınmaz.
• 28.05.2022 tarihinden önce ilanı veya duyurusu yapılmış olan ihaleler, ilanın veya duyurunun yapıldığı tarihte yürürlükte olan yönetmelik hükümlerine göre sonuçlandırılır.
• Yönetmeliğin Ek-7’sinde yer alan Hizmet Alımlarına Ait Tip Sözleşme’nin “Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı 16. maddesi yukarıda yer alan değişiklik ile uyumlu hale getirildi.
• Yönetmeliğin Ek-8’inde yer alan Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Kontrol teşkilatı ve yetkileri” 26. maddesine, yukarıdaki değişiklik doğrultusunda “Cezalar, aykırılık halleri ve sözleşmenin feshine ilişkin hususlarla ilgili olarak sözleşme dışındaki diğer ihale dokümanında yapılan düzenlemeler sözleşmenin uygulanmasında dikkate alınmaz.” cümlesi eklendi.

MALİ SUÇLARI ARAŞTIRMA KURULU GENEL TEBLİĞİ (SIRA NO: 19)’NDE DEĞİŞİKLİK YAPILDI. 

• Mali Suçları Araştırma Kurulu Genel Tebliği (Sıra No: 19)’nde Değişiklik Yapılmasına İlişkin Tebliğ (Sıra No: 20) 18 Mayıs 2022 tarihli 31839 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;
• Yurt Dışında Yerleşik Vatandaşlar Mevduat ve Katılım Sistemi (YUVAM) Hesapları Hakkında Tebliğ (Sayı: 2022/7) kapsamındaki hesap açılışlarında uygulanacak uzaktan kimlik tespitinde, Türkiye Cumhuriyeti Kimlik Kartı Yönetmeliğinde tanımlanan kimlik kartının kullanılması zorunlu değildir. Söz konusu uygulama kapsamında 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun 28. maddesi uyarınca Mavi Kart verilen gerçek kişiler, tebliğ kapsamında müşteri kabul edilir.
• Aracı kurumlar ve portföy yönetim şirketleri müşterileriyle sürekli iş ilişkisi tesisinde uzaktan kimlik tespitini, Aracı Kurumlar ve Portföy Yönetim Şirketleri Tarafından Kullanılacak Uzaktan Kimlik Tespiti Yöntemlerine ve Elektronik Ortamda Sözleşme İlişkisinin Kurulmasına İlişkin Tebliğ (III-42.1)’de belirlenen yöntem ve tedbirler kapsamında gerçekleştirir.
• Finansal kiralama, faktoring, finansman ve tasarruf finansman şirketleri müşterileriyle sürekli iş ilişkisi tesisinde uzaktan kimlik tespitini, Finansal Kiralama, Faktoring, Finansman ve Tasarruf Finansman Şirketlerince Kullanılacak Uzaktan Kimlik Tespiti Yöntemlerine ve Elektronik Ortamda Sözleşme İlişkisinin Kurulmasına İlişkin Yönetmelikte belirlenen yöntem ve tedbirler kapsamında gerçekleştirir. Ancak anılan yönetmeliğin 14. maddesi kapsamında yapay zeka temelli uygulamalara ilişkin belirlenecek yöntemler hakkında Başkanlığın görüşü alınır.

KAMU İHALE GENEL TEBLİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILDI.

Kamu İhale Genel Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ 18 Mayıs 2022 tarihli 31839 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• Mala ilişkin fiyat teklifi verilebilmesi için fiyat teklifini veren kişi tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 45.1.2.1. maddeye göre ihale komisyonunca belirlenen sorgulamaya tabi tutulacak iş kalemleri/gruplarında kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mal miktarının en az 1/20’si kadar alım yapılmış olması gerekir.
• Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için öncelikle fiyat teklifini veren kişi tarafından son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 45.1.2.1. maddeye göre ihale komisyonunca belirlenen sorgulamaya tabi tutulacak iş kalemleri/ gruplarında kullanılması öngörülen fiyat teklifi konusu mamul/mal/hizmet miktarının en az 1/20’si kadar satış yapılmış olması, teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin tebliğin Ek-O.6’sında yer alan formunda yapılması gerekmektedir.
• Maliyetler dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması ve isteklinin son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 45.1.2.1. maddeye göre ihale komisyonunca belirlenen sorgulamaya tabi tutulacak iş kalemleri/gruplarında kullanılması öngörülen mal miktarının en az 1/20’si kadar alım yapmış olması gerekir. 
• Satışlar dayanak alınarak yapılan açıklamanın geçerli olabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, malın ticaretinin isteklinin faaliyet alanında olması ve son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminde 45.1.2.1. maddeye göre ihale komisyonunca belirlenen sorgulamaya tabi tutulacak iş kalemleri/gruplarında kullanılması öngörülen mal miktarının en az 1/20’si kadar satış yapılmış olması gerekir.
• 28.05.2022 tarihinden önce ilanı veya duyurusu yapılmış olan ihaleler, ilanın veya duyurunun yapıldığı tarihte yürürlükte olan tebliğ hükümlerine göre sonuçlandırılır.
• Tebliğin Ek-O.6’sında yer alan Satış Tutarı Tespit Tutanağı’nın “Ağırlıklı Ortalama Birim Satış Tutarı” başlıklı 4. maddesi yukarıda yer alan değişiklikler ile uyumlu hale getirildi.
• Tebliğin Ek-O.7’sinde yer alan Maliyet/Satış Tutarı Tespit Tutanağı’nın “Ağırlıklı Ortalama Birim Maliyeti” başlıklı 4. maddesi yukarıda yer alan değişiklikler ile uyumlu hale getirildi.

HAZİNE VE MALİYE BAKANLIĞI TARAFINDAN YAPILACAK İHALELERE İLİŞKİN USUL VE ESASLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILDI.

• Hazine ve Maliye Bakanlığı Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü Tarafından 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununun 3 üncü Maddesinin (b) Bendi Kapsamında Yapılacak İhalelere İlişkin Usul ve Esaslarda Değişiklik Yapılmasına Dair Usul ve Esaslar (Karar Sayısı: 5592) 19 Mayıs 2022 tarihli 31840 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;
• Hazine ve Maliye Bakanlığı Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü (Genel Müdürlük), usul ve esaslar kapsamındaki ihtiyaçlarını, mal alımı, hizmet alımı ve yapım işi alımlarını yapan Genel Müdürlük birimlerince öngörülmeyen durumların ortaya çıkması halinde yazılı gerekçe düzenlemek ve söz konusu durumun ispatına yönelik kanıtlayıcı belgelerin saklanması kaydıyla mal ve hizmet alımları ile yapım işinin zorunlu olması veya pazarlık usulünün uygulanmasına yeterli süre bulunmayan acil ihtiyaçlara yönelik mal ve hizmet alımları ile yapını işleri bakımından ilan yapılmaksızın, fiyat üzerinde görüşme yaparak doğrudan temin edebilir.
• Teklif mektupları ve eki cetveller, Türk Lirası cinsinden ya da yabancı ülke para birimi olarak hazırlanır ve o para birimi üzerinden ödemesi yapılır.
• Usul ve esasların uygulanmasında, tedavüldeki Türk parası, bankalar tarafından verilen teminat mektupları, Devlet İç Borçlanma Senetleri ve bu senetler yerine düzenlenen belgeler ile Türkiye’de yerleşik sigorta şirketleri tarafından kefalet sigortası kapsamında düzenlenen kefalet senetleri teminat olarak kabul edilir.
• Usul ve esaslar kapsamındaki alımlarda geçici ve kesin teminat mektupları süresiz olarak düzenlenebilir.
• Türk Lirası esas alınarak yapılan madeni para pulu alımı ihalelerinde fiyat farkı, işe ait idari şartname ile sözleşmede belirtilen esaslara göre ödenebilir.
• Usul ve esaslar kapsamında ihalesi veya alımı yapılan mal ve hizmet alımları ile yapım işlerine ilişkin Türk Lirası üzerinden yapılan sözleşmelerde (doğrudan temin usulü ile yapılan alımlar dahil), 5203 sayılı Cumhurbaşkanı Karan ile yürürlüğe konulan 4735 Sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun Geçici 5 inci Maddesinin Uygulanmasına İlişkin Esaslar doğrultusunda ek fiyat farkı hesaplanabilir ve/veya bu sözleşmeler devredilebilir.

ULUSAL MESLEK STANDARTLARINA DAİR TEBLİĞLERDE DEĞİŞİKLİK YAPILDI. 

Ulusal Meslek Standartlarına Dair Tebliğde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (No: 2022/4) 23 Mayıs 2022 tarihli 31844 sayılı Resmi Gazete 1. Mükerrer ’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• Tebliğin Ek-8 ve Ek-9’unda yer alan sistem işletmeni (seviye 4 ve seviye 5) ulusal meslek standartlarında değişiklik yapıldı. 

Ulusal Meslek Standartlarına Dair Tebliğde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (No: 2022/8) 23 Mayıs 2022 tarihli 31844 sayılı Resmi Gazete 1. Mükerrer ’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• Tebliğin Ek-13 ve Ek-14’ünde yer alan güneş ısıl sistem personeli (seviye 4 ve seviye 5) ulusal meslek standartlarında değişiklik yapıldı. 

Ulusal Meslek Standartlarına Dair Tebliğ (No: 2022/9) 23 Mayıs 2022 tarihli 31844 sayılı Resmi Gazete 1. Mükerrer ’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.  Buna göre;

• Tehlikesiz atık toplayıcısı (seviye 3), atık ayırma işçisi (seviye 3), tehlikeli atık toplayıcısı (seviye 3), atık madeni yağ rafinasyon elemanı (seviye 4) ve yatırım destekleri danışmanı (seviye 6) ulusal meslek standartları yürürlüğe konuldu.

Ulusal Meslek Standartlarına Dair Tebliğ (No: 2022/10) 23 Mayıs 2022 tarihli 31844 sayılı Resmi Gazete 1. Mükerrer ’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• Blok zinciri programcısı (seviye 5), dijital dönüşüm personeli (seviye 5), etik hacker (seviye 5), yapay zeka programcısı (seviye 5), atık kağıt geri dönüşüm elemanı (seviye 4), otomotiv arındırma ve söküm elemanı (seviye 4), hafriyat toprağı döküm sahası elemanı (seviye 3) ve otomotiv arındırma ve söküm sorumlusu (seviye 5) ulusal meslek standartları yürürlüğe konuldu.

FİNANSAL KİRALAMA, FAKTORİNG, FİNANSMAN VE TASARRUF FİNANSMAN ŞİRKETLERİNİN MUHASEBE UYGULAMALARI İLE FİNANSAL TABLOLARI HAKKINDA YÖNETMELİKTE DEĞİŞİKLİK YAPILDI.

Finansal Kiralama, Faktoring, Finansman ve Tasarruf Finansman Şirketlerinin Muhasebe Uygulamaları ile Finansal Tabloları Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 24 Mayıs 2022 tarihli 31845 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• Bir borçludan olan 500 Türk Lirası ve altındaki toplam alacak tutarı için özel karşılık ayrılması ve bunların “Tasfiye Olunacak Alacaklar” veya “Zarar Niteliğindeki Alacaklar” hesaplarında izlenmesi şirketlerin ihtiyarındadır. Ancak, bu tutarın borçlu müşterinin söz konusu şirket ve şirketin konsolide edilen finansal kuruluş niteliğindeki bağlı ortaklıkları nezdindeki, ortaklık payları hariç, bilanço içi borçları toplamının % 1’ini geçmemesi şarttır. Söz konusu tutar her yıl Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan yıllık üretici fiyat endeksindeki artış oranı kadar ocak ayında artırılır ve bulunan tutar kendisinden küçük en yakın yüzlük tamsayıya yuvarlanmak suretiyle uygulanır.

ÖZELLEŞTİRME UYGULAMALARINA İLİŞKİN BİRTAKIM DEĞİŞİKLİKLER YAPILDI. 

Özelleştirme Fonu Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 29 Mayıs 2022 tarihli 31850 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun’un 17/B maddesine göre programa alınan kuruluşlara Kanunun 10/ı maddesi kapsamında borç olarak finansman sağlanması kapsamında borç verilmesi işlemi, Finansman Fon Yönetimi ve Sermaye Piyasaları Daire Başkanlığının bağlı bulunduğu Başkan Yardımcısının başkanlığında;

1. 1. Finansman Fon Yönetimi ve Sermaye Piyasaları Daire Başkanından,
   2. Finansman Fon Yönetimi ve Sermaye Piyasaları Daire Başkanlığında görevli bir uzmandan,
   3. Borç talebinde bulunan ilgili Proje Grup Başkanından

oluşan Kredi Komitesinin uygun görüşü çerçevesinde “Başkanlık Makamı Olur’u” ile gerçekleşir.

• 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamaları Hakkında Kanun’un 17/B maddesine göre özelleştirme kapsamına alınan kuruluşlara, Kanunun 4/n maddesi gereğince özelleştirme uygulamalarının gerektirdiği hallerde borç verilmesi işlemi, Finansman Fon Yönetimi ve Sermaye Piyasaları Daire Başkanlığının bağlı bulunduğu Başkan Yardımcısının başkanlığında;

1. 1. Finansman Fon Yönetimi ve Sermaye Piyasaları Daire Başkanı,
   2. Finansman Fon Yönetimi ve Sermaye Piyasaları Daire Başkanlığında görevli bir uzman,
   3. Borç talebinde bulunan ilgili Daire ve/veya Proje Grup Başkanından

oluşan Kredi Komitesinin uygun görüşü çerçevesinde “Başkanlık Makamı Olur’u” ile gerçekleşir.

Özelleştirme Uygulamalarında Değer Tespiti ve İhale Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 29 Mayıs 2022 tarihli 31850 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• Değer tespit sonuçları, kuruluşun özelleştirme işlemi tamamlanarak devir sözleşmesinde yer alan yükümlülüklerin yerine getirilmesinden sonra kamuoyuna duyurulur.
• İhale, Özelleştirme İdaresi Başkanı’nın onayı ile yurt içinde yayınlanan ve Basın İlan Kurumu tarafından bildirilen üstede yer alan tirajı yüksek en az bir gazetede, gerektiğinde yurtdışında yayın yapan basın ve yayın organlarında ve özelleştirilecek kuruluşun bulunduğu yerdeki yerel basın organlarında ve diğer yayın organlarında ve bir defaya mahsus olmak üzere Resmi Gazete’de yayımlanmak suretiyle duyurulur.
• Özelleştirme İdaresi Başkanlığı tarafından teklif verme süresi belirli bir tarihe kadar veya bilahare belirlenecek bir tarihe kadar uzatılabilir. Bu husus teklif verme süresinin sona ermesinden önce Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’nın internet sayfasında duyurulur.
• 4 sayılı Bakanlıklara Bağlı, İlgili, İlişkili Kurum ve Kuruluşlar ile Diğer Kurum ve Kuruluşların Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 353. maddesinin 3. fıkrası gereğince, özelleştirme programındaki kuruluşların yetkilendirilmesi halinde; uygulanacak ihale usulü ile değer tespit ve ihale komisyonlarının teşkili, ilgili kuruluşun karar almaya yetkili organının kararı ile belirlenir.

BANKACILIK MEVZUATI KAPSAMINDAKİ DÜZENLEMELER

ZORUNLU KARŞILIK ORANLARINDA DEĞİŞİKLİK YAPILDI. 

Zorunlu Karşılıklar Hakkında Tebliğ (Sayı: 2013/15)’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sayı: 2022/18) 11 Mayıs 2022 tarihli 31832 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• Finansman şirketlerine tebliğin 6. maddesinin 1. fıkrasındaki Türk lirası yükümlülükler için zorunlu karşılık oranları 13.05.2022 (dahil) hesaplama tarihine kadar % 0 olarak uygulanacaktır.
• Finansman şirketlerine tebliğin 6. maddesinin 2. fıkrasındaki yabancı para yükümlülükler için zorunlu karşılık oranları 13.05.2022 (dahil) hesaplama tarihine kadar % 0, 23.05.2022 (dahil) hesaplama tarihine kadar % 3 olarak uygulanacaktır.

KREDİ GARANTİ KURUMLARINA SAĞLANAN HAZİNE DESTEĞİNİN KAPSAMI GENİŞLETİLDİ VE BAŞVURU SÜRELERİ UZATILDI.

Kredi Garanti Kurumlarına Sağlanan Hazine Desteğine İlişkin Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Karar (Karar Sayısı: 5539) 11 Mayıs 2022 tarihli 31832 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• İmzalanan karar kapsamında Kredi Garanti Kurumlarına Sağlanan Hazine Desteği kapsamında yeni kurallar belirlenmiş, kapsam genişletilmiş ve başvuru süreleri uzatıldı ve artık Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası kaynaklarından sağlanan reeskont kredilerinde asgari 6 ay vade şartı aranmayacaktır.
• Kefalet sistemi kapsamında kredi garanti kurumlarının asgari nitelikleri baştan belirlenmiş ve limitler yeniden düzenlenerek arttırıldı.
• Hazine Destekli Kefalet Sistemi Kapsamında Kredi Garanti Kurumlarının Asgari Nitelikleri de baştan belirlenmiş ve yeni şartlarda şirketin anonim şirket olması, ana sözleşmesinde ana faaliyet konusunun kefalet verme olması, sermayesinin en az 50 milyon TL olması şartları eklendi.
• Yeni düzenlemeye eklenen geçici maddeler ile turizm sektöründe tur operatörü olarak faaliyet gösteren işletmelerin kefalet başvurularında 31 Aralık 2022 tarihine kadar limit hesaplamasında kefalet bakiyesi istisnası getirilmiş ve KOBİ tanımı değişikliği yapılması nedeniyle artık KOBİ sınıfına giren şirketlere de 31 Aralık 2023 tarihine kadar KOBİ dışı işletmeler için belirlenen kredi limitlerinden yayımlanma hakkı tanındı.
• Yapılan düzenlemeler için yeni asgari şartları taşıyan ve kefalet işlerini yürüten kredi garanti kurumlarının 1 sene içerisinde evraklarını bakanlığa yazılı olarak bildirme yükümlülüğü getirildi.

KREDİLERİN SINIFLANDIRILMASI VE BUNLAR İÇİN AYRILACAK KARŞILIKLARA İLİŞKİN USUL VE ESASLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILDI. 

Kredilerin Sınıflandırılması ve Bunlar İçin Ayrılacak Karşılıklara İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 24 Mayıs 2022 tarihli 31845 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• Bir borçludan olan 2.500 Türk Lirası ve altındaki toplam alacak tutarının donuk alacak olarak sınıflandırılması bankanın ihtiyarındadır. Ancak, bu tutarın borçlu müşterinin söz konusu banka ve bankanın konsolide edilen finansal kuruluş niteliğindeki bağlı ortaklıkları nezdindeki, ortaklık payları hariç, bilanço içi borçları toplamının %1’ini geçmemesi şarttır. Tüketici kredileri bakımından yukarıdaki eşik tutar 500 Türk Lirası olarak uygulanır ve bu eşik tutar ile bu fıkradaki oransal sınır ilgili kredi bazında dikkate alınır. Söz konusu tutarlar her yıl Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan yıllık üretici fiyat endeksindeki artış oranı kadar ocak ayında artırılır ve bulunan tutarlar kendisinden küçük en yakın yüzlük tamsayıya yuvarlanmak suretiyle uygulanır.

ELEKTRONİK ÜRÜN SENEDİ YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILDI. 

Elektronik Ürün Senedi Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 25 Mayıs 2022 tarihli 31846 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• Ürünün son depolama tarihine kadar geri alınması gerektiği, aksi takdirde son depolama tarihinden sonra ürünü temsil eden elektronik ürün senedinin iptal edilerek bu ürünün lisanslı depo işletmesince satılabileceği hususu, mudiye veya yetkili temsilcisine lisanslı depo işletmesi tarafından yazılı olarak azami depolama süresinden 45 gün önce bildirilir. Azami depolama süresinin sonunda geri alınmayan ürünler, lisanslı depo işletmesince satılabilir.
• Türkiye Ürün İhtisas Borsası Anonim Şirketi’nin tabi olduğu aracılık faaliyetleri ve üyelik düzenlemeleri çerçevesinde üyelik yetkisi verilen kurumların aracılık yapmaya başladığı tarihten itibaren; yetkilendirilen kurumların borsada alım satım işlemlerinde, kendi nam ve hesabına yapılanlar dahil, bu yönetmelik kapsamında elektronik kayıt kuruluşu tarafından düzenlenen Elektronik Ürün Senedi Alım Satım Belgesi yerine, Türkiye Ürün İhtisas Borsası Anonim Şirketi üyeleri tarafından, borsada yapılan alım satımların, verilen hizmetlerin ve bunlar için alınan nakdin mahiyetini göstermek ve gerektiğinde ibraz edilmek üzere en geç işlemin gerçekleştiği günü izleyen iş günü içerisinde müteselsil numaralı Elektronik Ürün Senedi İşlem Sonuç Belgesi mudilere elektronik ortamda iletilir. Elektronik Ürün Senedi İşlem Sonuç Belgesinde en az aşağıdaki bilgiler bulunacaktır:
• Borsa üyesi yetkili kurumun unvanı ve vergi kimlik numarası,
• İşlemin tarafı alıcının veya satıcının adı soyadı/ticaret unvanı, T.C. kimlik numarası/vergi kimlik numarası ile işlemin karşı tarafı Borsa üyesinin unvanı ve vergi kimlik numarası,
• Düzenleme tarihi ve belge sıra numarası,
• İşlem tarihi, işlem numarası ve işlem tipi,
• Elektronik ürün senedine dayanak olan emtiaya ilişkin bilgileri içeren kod (ISIN), elektronik ürün senedinin temsil ettiği ürünün türü, tipi, miktarı, hasat yılı ile lisanslı depo işletmesinin unvanı ve ürünün depolandığı yer,
• Alım veya satım bedeli,
• Komisyon tutarı ve diğer kesintiler.

GÜMRÜK YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILDI. 

Gümrük Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 25 Mayıs 2022 tarihli 31846 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• İthal eşyasının gümrük kıymetine veya katma değer vergisi matrahına girmesi gereken, ancak gümrük beyannamesinin tescili anında beyan sahibi tarafından mevcudiyetinin bilinmesi mümkün olmayan kıymet veya matrah unsurları için, en geç söz konusu kıymet veya matrah unsurunun muhasebe kayıtlarına intikal ettirildiği ayı takip eden ayın 26. günü akşamına kadar beyanda bulunulur ve vergileri de aynı süre içinde ödenir.
• Gümrük işlemleri bitirilen ve gümrük işlemlerinin sistem üzerinde tamamlandığının anlaşılması üzerine bilgisayar sisteminde çıkış onayı verilen eşya; eşyanın teslimine ilişkin 130. madde hükümleri çerçevesinde eşya sahibi, temsilcisi veya eşya sahibinin bu kapsamda vekalet verdiği diğer kişi tarafından geçici depolama yerinden çıkarılabilir.
• Tabi tutulduğu gümrükçe onaylanmış işlem ve kullanımın gerektirdiği şartların yerine getirilmesi ve gümrük vergilerinin ödenmesi veya teminata bağlanması suretiyle gümrük işlemlerinin bitirilmesi halinde eşya teslim edilebilir duruma gelir. Eşyanın teslimi; eşya sahibi, taşıyıcı, işletici kuruluş veya bunların temsilcileri arasındaki sözleşme hükümlerine göre gerçekleştirilir.
• İzinli gönderici yetkisi kapsamında taşıması gerçekleştirilecek ihracat beyannameleriyle sınırlı olarak, gümrük beyannamesinin izinli gönderici tesisinin bağlı bulunduğu gümrük idaresi yerine kişinin yerleşik olduğu yerdeki gümrük idaresine verilmesine izin verilebilir. Bu kapsamda tescil edilen beyannamelerde eşyanın sunulduğu yerde görevli muayene memuru; belge kontrolü, muayene ve rejimin gerektirdiği diğer işlemleri beyanın verildiği yer gümrük idaresi adına gerçekleştirir.
• Gümrük idareleri, 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 225. maddesinin 1. fıkrası hükmü uyarınca dolaylı temsilci olarak yetkilendirilen posta idaresi ve hızlı kargo taşımacılığı yapan şirketlerin beyannameye eklenmesi gereken faturanın eklenmediği gümrük beyanını, beyan için gerekli bilgileri içeren e-irsaliyenin beyannameye eklenmesi kaydıyla kabul edebilir. Bu kapsamda basitleştirilmiş usule göre verilen beyanı takiben 7 iş günü içerisinde tamamlayıcı beyan verilir.
• Yukarıda yer alan hüküm ve ihracat rejiminde beyanname yerine ticari veya idari belgeye ilişkin 156. madde hükümleri saklı kalmak üzere, ihracat rejimi beyanını basitleştirilmiş usuller çerçevesinde yapabilmek için Onaylanmış Kişi Statü Belgesine veya yetkilendirilmiş yükümlü sertifikasına sahip olmak gerekir.
• Satıcı veya göndericisi ile yurtdışındaki alıcısı belli olan eşya Taşıma İşleri Organizatörlüğü Yönetmeliği kapsamında yetki belgesi sahibi olan ve taşıma belgesinde bildirim tarafı olarak yer alan taşıma işleri organizatörleri tarafından antrepo beyannamesi verilerek genel antrepolara konulabilir. Elleçleme işlemine tabi tutulması ve yurtdışındaki alıcısına sevki dışında bu eşya hakkında başka bir tasarrufta bulunulmasına izin verilmez. Kullanıcı olarak taşıma işleri organizatörleri, gümrük idaresine karşı sorumluluğa ilişkin 522. maddede belirtilen yükümlülükleri yerine getirmekten sorumludur.
• Antrepolar için antrepo açma ve işletme izinleri süresiz olarak verilir. Yapılan kontrol, inceleme ve denetimlerde yönetmelikte belirtilen yükümlülükleri yerine getirmeyen antrepolarla ilgili olarak antrepoya eşya girişinin durdurulması ve iznin geri alınmasına ilişkin 525. madde hükümleri uygulanacaktır.
• Yetkilendirilmiş gümrük müşavirlerince kurulan şirketlerin tespit işlemlerini yapabilmesi için şirket ortaklarının tamamı ile şirketi temsil ve ilzama yetkili müdürlerinin ve anonim şirketlerde yönetim kurulu üyelerinin yetkilendirilmiş gümrük müşaviri olması şarttır.
• İdarece yapılan inceleme sonunda, tahlile itirazın kanuni süresi içinde yapıldığı ve eşyanın örneklerinin henüz gümrükte bulunduğu tespit olunursa, ikinci tahlil için numune başına alınacak ücret 650 TL’den 885 TL’ye çıkarıldı.

KOMBİNE TAŞIMACILIK YÖNETMELİĞİ YAYIMLANDI.

Kombine Taşımacılık Yönetmeliği 27 Mayıs 2022 tarihli 31848 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• Yönetmeliğin amacı, kombine yük taşımacılığı ve yeşil lojistik faaliyetlere ilişkin ilke, esas ve koşulların belirlenerek bütünleşik, dengeli ve çevreyle dost bir taşımacılık düzeninin oluşturulması, yaygınlaştırılmasının desteklenmesi ve teşvik edilmesidir.
• Yönetmelik kapsamında yapılan kombine yük taşımacılığı faaliyetlerinde;

1. 1. Yönetmelikte tanımlanan taşıma birimlerinin kullanılması,
   2. Taşımacılığın sadece ilk ve/veya son aşamalarının karayoluyla gerçekleştirilmesi,
   3. Gerçekleştirilen demiryolu, denizyolu veya iç suyolu taşımacılığının kuş uçumu olarak 100 km’den fazla olması,
   4. Yükün elleçlendiği ve teslimatın gerçekleştirildiği adreslere; en yakın demiryolu istasyonlarının kullanılması ve/veya kuş uçumu 150 km’yi aşmayan bir yarıçap içerisinde yer alan limanların kullanılması

gerekmektedir.

• Yönetmelik kapsamında belirlenen yeşil lojistik faaliyetler, aşağıdaki şekildedir:

1. 1. Yılda en az 200 adet kombine yük taşımacılığı seferi gerçekleştirmek.
   2. İşletmenin enerji tüketiminin en az %5’inin yenilenebilir enerji kaynaklarından üretilen elektrikten karşılandığını gösteren Yenilenebilir Enerji Kaynak Garanti Belgesine (YEK-G) veya Uluslararası Yeşil Enerji Sertifikasına (I-REC) sahip olmak.
   3. İşletmenin tüm iklimlendirme süreçlerinde, Düşük Küresel Isınma Potansiyeli (KIP) değerine sahip gazlar içeren iklimlendirme sistemleri kullanmak.
   4. Yıllık asgari %5 oranında yeşil paketleme faaliyeti yürütmek.
   5. Orman Genel Müdürlüğüne, Türkiye genelinde uygun bulunan ağaçlandırma sahaları için yılda en az 500 adet fidan bağışı yapmak.
   6. İşletme içerisinde oluşan atıkların yönetimine yönelik 12.07.2019 tarihli ve 30829 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Sıfır Atık Yönetmeliği kapsamında sıfır atık yönetim sistemine sahip olmak.
   7. ISO 14046 Su Ayak İzi Yönetim Sistemi belgesine sahip olmak.
   8. ISO 50001 Enerji Yönetim Sistemi belgesine sahip olmak.
   9. ISO 14001 Çevre Yönetim Sistemi belgesine sahip olmak.
   10. ISO 14064 Sera Gazı Yönetim Sistemi belgesine sahip olmak.

• Yeşil lojistik belgesinin alınabilmesi için aranan şartlar ve talep edilen belgeler Yönetmelik ve eklerinde düzenlendi.
• Yeşil Lojistik Belgesi sahibi işletme, belge geçerlilik süresi dahilinde aşağıda yer alan desteklerden faydalandırılır.

1. 1. İlk kez başvurulan taşıma yetki belgesi, DB2, TMFB ve TMFB-Dmr ücretlerinde %50 indirim uygulanır.
   2. TMFB, TMFB-Dmr, TİOYB, L1, L2 ve DB2 belgelerinin yenileme ücretlerinde %50 indirim uygulanır.
   3. İşletmenin taşımacı yetki belgesi eki taşıt belgesine ilave edilecek 100 taşıt için taşıt kartı ücretinde %95 indirim uygulanır.
   4. UBAK İzin Belgesi başvurularında işletmeye ilave 5 puan verilir.

BANKACILIK KANUNU İLE BAZI KANUNLARDA VE 655 SAYILI KANUN HÜKMÜNDE KARARNAMEDE DEĞİŞİKLİK YAPILDI. 

7407 Bankacılık Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve 655 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun 28 Mayıs 2022 tarihli 31849 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak 1. maddesi yayımı tarihinden 3 ay sonra, diğer maddeleri yayımı tarihinde yürürlüğe girecektir. Buna göre;

• 5411 sayılı Bankacılık Kanunu’nda yapılan önemli değişikliklere aşağıda yer verildi:
• Kredi kuruluşları nezdlerindeki resmi kuruluşlar, kredi kuruluşları ve finansal kuruluşlara ait olanlar haricindeki tüm mevduat ve katılım fonları, Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF) tarafından sigorta edilir.
• Kredi kuruluşları, nezdlerindeki mevduat ve katılım fonlarını, sigortaya tabi kısım üzerinden sigorta ettirmek ve bunun üzerinden prim ödemek zorundadır.
• Faaliyet izni kaldırılan kredi kuruluşları nezdinde bulunan ve doğruluğu hiçbir şüpheye yer vermeyecek şekilde kanıtlanan mevduat ve katılım fonunun sigorta kapsamındaki kısmı, TMSF tarafından mevduat sigorta rezervinden ödenir.
• Sigortaya tabi olacak mevduat ve katılım fonlarının kapsamı ve tutarı, Hazine ve Maliye Bakanlığı, Merkez Bankası ve Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu’nun olumlu görüşü alınmak suretiyle TMSF Kurulu tarafından belirlenir. Risk esaslı sigorta priminin oranı, yıllık bazda sigortaya tabi mevduat ve katılım fonunun binde 20’sini aşamaz. Risk esaslı sigorta priminin tarifesi, tahsil zamanı, şekli, mevduat sigorta rezervinin ulaşması hedeflenen minimum seviyesi ile diğer hususlar Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu’nun görüşü alınmak suretiyle TMSF Kurulu tarafından belirlenir.
• Kredi kuruluşları sigortalı mevduat ve katılım fonunun hesaplanmasına, takibine, doğrulanmasına ve ödenmesine esas teşkil edecek her türlü bilgiyi TMSF’ye iletmekle ve buna ilişkin sistemlerini kurmakla yükümlüdür. Bu sistemin kuruluş, işleyiş ve denetimine ilişkin usul ve esaslar Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu’nun görüşü alınmak suretiyle TMSF Kurulu tarafından belirlenir.
• Aşağıda sayılan mevduat ve katılım fonu hesapları sigortaya tabi değildir:

1. 1. İlgili kredi kuruluşunun hakim ortakları ya da nitelikli pay sahiplerine, bunların kontrolünde bulunan tüzel kişilere, gerçek kişi hakim ortakların ana, baba, eş ve velayet altındaki çocuklarına ait mevduat ve katılım fonu ile diğer hesaplar.
   2. İlgili kredi kuruluşunun yönetim veya müdürler kurulu başkan ve üyeleri, genel müdür ve yardımcıları ile bunların tek başına veya birlikte kontrol ettiği tüzel kişiler ve ortaklıklar ile ana, baba, eş ve velayet altındaki çocuklarına ait mevduat ve katılım fonu ile diğer hesaplar.
   3. 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 282. maddesindeki suçtan kaynaklanan malvarlığı değerleri kapsamına giren mevduat ve katılım fonu ile diğer hesaplar.
   4. TMSF Kurulu tarafından Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu’nun görüşü alınmak suretiyle belirlenen diğer mevduat, katılım fonu ve hesaplar.

• TMSF alacaklarının tahsilini teminen, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri uyarınca haczedilen aktif değerler ile lisans, ruhsat ve imtiyaz sözleşmelerinden doğan haklar ve bu varlıkların feri veya mütemmim cüzü niteliğindeki sözleşmelerden doğan, ancak başlı başına iktisadi değeri olmayanlar da dahil olmak üzere diğer tüm hak ve varlıkları ile bunlarla bağlantılı finansal kiralama sözleşmeleri ve bu sözleşmelere konu varlıkları bir araya getirerek, ticari ve iktisadi bütünlük oluşturarak alıcısına geçişini sağlayacak şekilde satışına, hacizli malların birden fazla borçluya ait olması ve/veya birden fazla alacaklının haczi olması halinde de satışı yaptırmaya, ihale bedelinin ödenme şeklini, para birimini, alıcıların sahip olması gereken şartları, ödeme tarihini ve ihalenin sair usul ve esasları ile satış şartlarını 6183 sayılı Kanun hükümlerine bağlı olmaksızın belirlemeye, satışa konu ticari ve iktisadi bütünlüğü alacağına mahsuben satın almaya, satışa konu varlıkların ait olduğu şirketlerin teknik bilgi, yazılım, donanım, ekipman, mal ve hizmet alımından doğan geçmiş dönem borçlarını; ticari ve iktisadi bütünlük içinde yer alan mal, hak ve/veya varlıklar ile ilgili olması veya ticari ve iktisadi bütünlüğün değerinin korunması için gerekli veya değerini artırır mahiyette olması, taraflarca borç miktarının tespitinde mutabakata varılmış olması, varlıkları ticari ve iktisadi bütünlük satışına konu edilen tarafça bahsi geçen mutabakattan sonra TMSF’ye müracaat edilmesi ve işlemlerin en geç TMSF Kurulu’nun ihaleyi onay tarihine kadar tekemmül ettirilmesi şartıyla öncelikli olarak ihale bedelinden ödemeye veya ihale alıcısına ödetmeye TMSF Kurulu yetkilidir. Bu şartlara uygun olmayan müracaatlar TMSF tarafından işleme alınmaz.
• İhale bedelinin dağıtımına esas sıra cetveli satış komisyonu tarafından düzenlenir. Sıra cetveline itiraz süresi, sıra cetvelinin Resmi Gazetede yayımlanmasından itibaren 15 gündür.
• Ticari ve iktisadi bütünlük oluşturulmasına karar verilmesinden itibaren 2 yıl içerisinde ticari ve iktisadi bütünlük oluşturan varlıklar ile ilgili işletmelere ait menkul, gayrimenkul ve her türlü hak ve alacaklar ile 3. kişiler nezdindekiler de dahil nakit varlıklarının imtiyazlı alacaklılar dahil 3. kişiler tarafından haczi, muhafaza altına alınması ve satışı talep edilemez, mahcuzların maliklerinin iflasına karar verilemez, finansal kiralama sözleşmelerinin feshi talep edilemez, işbu sözleşmeler kapsamındaki varlıkların iadesine karar verilemez, ilgili takyidatlar hakkında zamanaşımı ve hak düşürücü süreler işlemez.
• Gerçek ve tüzel kişilerin sahip olduğu varlıkların, 134. maddede yer alan hükümler çerçevesinde ticari ve iktisadi bütünlük kapsamında satışlarından elde edilen bedelden; satış masrafları düşüldükten sonra satış tarihine kadar tahakkuk etmiş olmak şartıyla sırasıyla, rehinle teminat altına alınmış borçlar, bütünlük kapsamındaki varlıkların aynından kaynaklanan amme borçları, 134. maddenin 5. fıkrasında belirtilen geçmiş dönem borçları, kişilerin Devlete ve sosyal güvenlik kuruluşlarına olan 6183 sayılı Kanun kapsamındaki borçları ile GSM imtiyaz sözleşmesinden doğan Hazine payı borçları ödendikten sonra kalan kısım, kişilerin diğer kamu kurum ve kuruluşları ile üst kurullara olan borçlarına garameten taksim edilerek ödenir. Finansal kiralama kapsamındaki varlıklara ait ekspertiz raporlarına göre ihale bedelinden isabet eden tutar ile finansal kiralama sözleşmesi kapsamındaki borç tutarından hangisi düşükse o tutar, finansal kiralayana ihale bedelinden sıra cetvelinin düzenlenmesi ve kesinleşmesi beklenmeksizin öncelikli olarak ödenerek TMSF’nin bildirimi ile sözleşmeye konu varlıklar ihale alıcısına devredilir. Bu alacaklılara tamamen ödeme yapıldıktan sonraki bakiye, diğer alacaklılara garameten ödenir.

5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nda yapılan değişikliklere aşağıda yer verildi:

• Kurumların 31.03.2022 tarihli bilançolarında yer alan yabancı paralarını 2022 yılı sonuna kadar Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarına dönüşümün desteklenmesi kapsamında dönüşüm kuru üzerinden Türk lirasına çevirmeleri ve bu suretle elde edilen Türk lirası varlığı en az 3 ay vadeli Türk lirası mevduat ve katılma hesaplarında değerlendirmeleri durumunda söz konusu hesapların dönem sonu değerlemesinden kaynaklananlar da dahil olmak üzere vade sonunda elde edilen faiz ve kar payları ile diğer kazançlar kurumlar vergisinden müstesnadır. Cumhurbaşkanı istisnayı 30.06.2022 ve/veya 30.09.2022 tarihli bilançolarda yer alan yabancı paralar itibarıyla da uygulatmaya yetkilidir.
• Yukarıdaki paragraf dahil anılan kanunun geçici 14. maddesi kapsamındaki istisnalar 2022 yılı sonuna kadar vade sonunda yenilenen hesaplara da uygulanır.

6758 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabul Edilmesine Dair Kanun’da yapılan önemli değişikliklere aşağıda yer verildi:

• 5411 sayılı Bankacılık Kanunu ile temettü hariç ortaklık hakları ile yönetim ve denetimi TMSF tarafından devralınan banka/şirketler ve bunların varlıkları ile ilgili olarak TMSF’ye verilen yetkiler, bu kanun ile TMSF’ye verilen kayyımlık görevi ile satış veya tasfiye işlemlerinde, bu şirketlerin yahut bunların sahiplerinin TMSF’ye borçlu olup olmadığına ve varlıkları üzerinde TMSF haczi bulunup bulunmadığına bakılmaksızın kıyasen uygulanır. Yönetim ve denetimi veya kayyımlık yetkisi TMSF’ye devredilen veya TMSF’nin kayyım olarak atandığı banka/şirketleri ve ortaklık paylarını soruşturma, kovuşturma veya iflas ve tasfiye süresince yönetmek ve temsil etmek üzere atananlar, görevlendirilenler veya atananlar tarafından temsil yetkisini haiz olmak üzere görevlendirilenler ile 5271 sayılı Kanunun 128. maddesinin 10. fıkrasına göre malvarlığı değerlerinin yönetimi amacıyla atananlar, görevlendirilenler veya atananlar tarafından temsil yetkisini haiz olmak üzere görevlendirilenler ve bu kapsamda icra edilen iş ve işlemler hakkında 6755 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Alınması Gereken Tedbirler ile Bazı Kurum ve Kuruluşlara Dair Düzenleme Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabul Edilmesine Dair Kanun’un 37. ve 38. maddeleri uygulanır.
• TMSF’nin kayyım olarak atandığı şirketlerin ya da ortaklık paylarının bu madde kapsamında satışından elde edilecek tutardan, TMSF’nin satış, dava veya avukatlık masrafları düşüldükten sonra kalan tutar yargılamanın kesin hükümle sonuçlandırılmasına kadar bir hesapta nemalandırılır. Şirket varlıklarının veya malvarlığı değerlerinin bu madde kapsamında satışından elde edilecek tutarlar ise, 5411 sayılı Kanunun 134. maddesi uyarınca oluşturulan sıra cetveline göre dağıtılır. Sıra cetveline göre dağıtım yapıldıktan sonraki bakiye, bu kanunun 19. maddesinin 4. fıkrasında yer alan işlemlerin tesisi için şirket hesaplarına aktarılır. Ortaklık paylarının satışında, satışa ilişkin masraflar ile dava veya avukatlık masrafları milli güvenliğe tehdit oluşturduğu tespit edilen yapı, oluşum veya gruplara ya da terör örgütlerine üyeliği veya iltisakı ya da bunlarla irtibatı bulunmayan hissedarların payından düşülmez.
• Şirket varlıklarının ticari ve iktisadi bütünlük yoluyla satışına karar verilmesi halinde TMSF Kurulu, geçmiş dönem borçlarını, bu borçlarını FETÖ/PDY terör örgütüne aidiyeti, iltisakı veya irtibatı olmayan kişilerle gerçek mal veya hizmet ilişkisine dayanması ve 5411 sayılı Kanunun 134. maddesinde belirtilen koşullan karşılaması şartıyla ihale bedelinden ödemeye veya ihale alıcısına ödettirmeye yetkilidir.

ONAYLANMIŞ KİŞİ STATÜSÜNE İLİŞKİN GÜMRÜK GENEL TEBLİĞİ (SIRA NO: 1)’NDE DEĞİŞİKLİK YAPILDI. 

Onaylanmış Kişi Statüsüne İlişkin Gümrük Genel Tebliği (Sıra No: 1)’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Sıra No: 7) 30 Mayıs 2022 tarihli 31851 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• Dış ticaret sermaye şirketleri, sektörel dış ticaret şirketleri, Ar-Ge merkezi belgesine sahip kişiler ile bakım onarım faaliyeti yürüten ticari hava taşımacılığı şirketleri hariç olmak üzere, bu izin için başvuru yapıldığı tarihten geriye dönük 1 yıl içinde ortalama en az 100 işçi istihdam ediyor olması gerekir. İşçi sayısının tevsikine ilişkin olarak, onaylanmış kişi statüsü başvurusu ile bu maddede düzenlenen kolaylaştırmalardan yararlanma izin başvurusunun eş zamanlı yapılması durumunda, OK1 tespit sözleşmesinin yapıldığı tarih itibarıyla, sadece beyanın kontrol türüne ilişkin kolaylaştırma iznine başvurulması halinde ise yetkili bölge müdürlüğüne başvuru yapıldığı tarih itibarıyla Sosyal Güvenlik Kurumu mevzuatı uyarınca yasal verilme süresi geçmiş aylık prim ve hizmet belgelerinin esas alınacağı yazı aslı dikkate alınır. Grup ihracatçıları ve grup ithalatçıları için bu paragrafta belirtilen koşul aranmaz. Ancak, grup ihracatçıları veya grup ithalatçıları tarafından yapılan başvurularda, dış ticaret işlemlerinde adlarına aracılık yapıldığı bildirilen grup imalatçıları tarafından bu bentte yer alan koşulun sağlanması zorunludur. Bu koşulu sağlayan statü belgesi sahiplerine ait gümrük beyannamesi kapsamı ithalat ve ihracat eşyası, bu koşulları sağlamayan statü belgesi sahiplerine göre daha az muayeneye tabi tutulabilir. Bu koşulun sağlanmasında, grup imalatçılarının işçi sayıları toplamı dikkate alınır.
• Statü belgesi kapsamında mavi hatta işlem görmüş ve çıkış işlemleri tamamlanmış olan ihracat beyannamelerinin sonradan kontrolü, Sonradan Kontrol ve Riskli İşlemlerin Kontrolü Yönetmeliği ile Ticaret Bakanlığı Taşra Teşkilatı Hakkında Yönetmeliğin 16. maddesi hükümlerine göre gerçekleştirilir.
• Gümrük Yönetmeliğinin 23. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde sayılan kişiler hakkında aynı bentte sayılan kanunlar uyarınca başlatılan inceleme ve soruşturma sonucunda Cumhuriyet savcılığı tarafından dava açıldığının öğrenilmesi durumunda dava sürecinin sonunda beraat kararı ile kesin olarak lehlerine sonuçlanıncaya kadar statü belgesi sahibinin bu bölümde yer alan beyanın kontrol türüne ilişkin kolaylaştırmalardan yararlanmasına izin verilmez.
• Yukarıdaki paragrafın uygulanmasına yönelik olarak takibat ile gerektiğinde statü belgesi sahibinin bu bölümde yer alan beyanın kontrol türüne ilişkin kolaylaştırmalardan yararlanmasına izin verilmemesi işlemleri statü belgesini düzenlemiş olan gümrük ve dış ticaret bölge müdürlüğü tarafından yerine getirilir. Dava konusu olayın ortaya çıkış şekli ve boyutu, yarattığı risk, tekerrür durumu ve beyanın kontrol türüne ilişkin kolaylaştırmalardan yararlanma izninin kullandırılmamasının firmanın ihracat operasyonlarına etkisi bir arada değerlendirilmek suretiyle yukarıdaki paragrafın uygulanmamasına yönelik karar almaya statü belgesi sahibinin başvurusu üzerine genel müdürlük yetkilidir.
• Statü belgesi başvurularının elektronik ortamda kabulü ve başvuru sürecinin elektronik ortamda yürütülmesine ilişkin usul ve esasları belirlemeye genel müdürlük yetkilidir.
• Onaylanmış kişi statü belgesi sahibi olan veya onaylanmış kişi statü belgesi için başvuruda bulunan şirket yönetiminin kamu kurumlarına devredilmesi durumunda Gümrük Yönetmeliğinin 23. maddesinin 1. fıkrasının (d), (e) ve (f) bentlerinde sayılan koşullar aranmaz.
• 6. madde uyarınca adli sicil belgesi sunulan şahıs hakkında yasaklanmış hakların geri verilmesi kararı bulunması halinde ilgili suçtan ceza veya mahkûmiyet kararı bulunmaması koşulu sağlanmış kabul edilir.
• 6. madde uyarınca adli sicil belgesi sunulan şahıs hakkında açılmış bir davada hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilmiş olması halinde bu durum statü belgesi düzenlenmesine engel oluşturmaz ve askıya alma hükümleri uygulanmaz.
• 6. madde uyarınca statü belgesi başvurularında sunulması gereken belgelerin düzenleyen kuruluşun veri tabanı üzerinden elektronik olarak kontrol edilebilmeleri şartıyla başvuru esnasında söz konusu belgelerin aslı aranmaz.
• 01.01.2023 tarihi itibarıyla mevcut ve geçerli bir onaylanmış kişi statü belgesi kapsamında 42/A maddesi uyarınca beyanın kontrol türüne ilişkin kolaylaştırmalardan yararlanma hakkı bulunan kişiler için, askıya alma, geri alma ve iptal hükümleri saklı kalmak kaydıyla belge geçerlilik süresinin sonuna kadar 1 yıl içinde ortalama en az 100 işçi istihdam ediyor olma koşulu aranmaz.

VERGİ MEVZUATI KAPSAMINDAKİ DÜZENLEMELER

KURUMLAR VERGİSİ GENEL TEBLİĞİ’NDE İHRACAT VE ÜRETİM YAPAN KURUMLARA İLİŞKİN VERGİ İNDİRİMLERİNE YÖNELİK DEĞİŞİKLİK YAPILDI. 

Kurumlar Vergisi Genel Tebliği (Seri No: 1)’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Seri No: 20) 14 Mayıs 2022 tarihli 31835 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• Hazine ve Maliye Bakanlığınca kendilerine özel hesap dönemi tayin edilmiş olan mükellefler 2022 takvim yılında başlayan özel hesap döneminin başından itibaren bu kapsamda elde edecekleri kazançlarına 1 puanlık oran indirimini uygulayabileceklerdir. 
• İhracat yapan kurumlar, gerek mal gerekse hizmet ihraçlarından elde ettikleri kazançlarına münhasır olmak üzere ilgili dönemde geçerli olan kurumlar vergisi oranını 1 puan indirimli uygulayabileceklerdir. Bu madde uygulamasında hizmet ihracı, yurt dışındaki bir müşteri için yapılan ve yurt dışında faydalanılan hizmetleri kapsamaktadır. 
• Yurt dışından satın alınan malların Türkiye’ye girmeksizin başka bir ülkedeki müşteriye satılmak suretiyle ihraç edilmesi halinde de bu faaliyetten elde edilen kazanç için 1 puan indirimden yararlanılabilecektir. Yurt içinden, serbest bölgeler ile gümrüksüz satış mağazalarında satılmak üzere bu mağazalara yapılan satışlar da ihracat olarak kabul edilecek ve bu faaliyetten elde edilen kazançlara 1 puan indirim uygulanabilecektir.
• Sanayi sicil belgesini haiz olan ve fiilen üretim faaliyetiyle iştigal eden kurumlar, münhasıran bu üretim faaliyetlerinden elde ettikleri kazançlarına kurumlar vergisi oranını 1 puan indirimli uygulayabileceklerdir. Birden fazla konuda üretim faaliyetinde bulunan mükelleflerin üretimden elde ettikleri kazancın tespitinde, üretim faaliyetlerinden elde edilen kazançlar (varsa üretimden doğan zararlarla) bir bütün olarak değerlendirilecektir. Sanayi sicil belgesini haiz olan ve münhasıran bu belge kapsamında yazılım, bilişim ve benzeri hususlarda gerçekleştirilen üretim faaliyeti sonucu elde edilen kazançlara da kurumlar vergisi oranı 1 puan indirimli uygulanabilecektir.
• Mükellefler, ürettikleri ürünlerin gerek yurt içi piyasalarda gerekse yurt dışı piyasalarda satışını gerçekleştirebilmektedirler. Sanayi sicil belgesini haiz ve fiilen üretim faaliyetiyle iştigal eden mükelleflerin ürettikleri ürünlerin satışından elde ettikleri kazançlarına kurumlar vergisi oranı, üretilen ürünlerin yurt içinde ve yurt dışında satılmasına göre ayrım yapılmaksızın, “üretim faaliyetinden elde edilen kazanç” olarak 1 puan indirimli uygulanacaktır.
• İhracat faaliyetiyle iştigal eden mükelleflerin hizmet ihracından elde ettikleri kazancın % 50’lik kısmının kurumlar vergisi matrahının tespitinde indirim olarak dikkate alınmış olması halinde, ihracat kazancının zaten söz konusu indirime konu edilerek vergi dışı bırakılmış olan kısmı için kurumlar vergisi oranının 1 puan indirimli uygulanması söz konusu olmayacaktır. İhracat faaliyetinden elde edilen kazancın bu indirime konu edilen kısmı indirildikten sonra kalan tutar 1 puan indirimli oranın uygulanacağı matrahın tespitinde dikkate alınabilecektir. Aynı şekilde, 1 puan indirim uygulanacak matrahın hesabında indirime konu edilerek vergi dışı bırakılmış olan üretim veya ihracat kazancı, ticari bilanço karından da çıkarılacaktır.
• Gerek bu kanundaki gerekse diğer kanunlardaki muhtelif düzenlemeler dolayısıyla mükelleflerin üretim ve ihracat faaliyetlerinden elde ettikleri kazançlarına kurumlar vergisi istisnası uygulanabilmektedir.
• Yatırım teşvik belgesi kapsamındaki yatırımlardan elde edilen kazançlara, ilgili teşvik belgesinde yer alan yatırıma katkı ve vergi indirim oranları dikkate alınarak yatırımın kısmen veya tamamen işletilmesine başlanılan hesap döneminden itibaren, yatırıma katkı tutarına ulaşılıncaya kadar indirimli kurumlar vergisi uygulanabilmektedir. Ayrıca, bu mükelleflerin yatırım teşvik belgesi kapsamındaki yatırımları dolayısıyla yatırım döneminde diğer faaliyetlerden elde ettikleri kazançlarına indirimli kurumlar vergisi uygulanması mümkün bulunmaktadır.
• Gider ve maliyet unsurlarının ayrı hesaplarda izlenmek suretiyle tespitinin mümkün olmadığı hallerde ise müşterek genel giderler, indirim kapsamında olan faaliyetler ile indirim kapsamında olmayan faaliyetler arasında uygun bir dağıtım anahtarı tespit edilerek dağıtılabilecektir.

AMORTİSMANA TABİ İKTİSADİ KIYMETLERİN YENİDEN DEĞERLEMEYE TABİ TUTULMASINA İLİŞKİN VERGİ USUL KANUNU GENEL TEBLİĞİ YÜRÜRLÜĞE GİRDİ. 

Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No: 537) 14 Mayıs 2022 tarihli 31835 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• Tam mükellefiyete tabi ve bilanço esasına göre defter tutan; kolektif, adi komandit ve adi şirketler de dahil olmak üzere ferdi işletme sahibi gelir vergisi mükellefleri ile kurumlar vergisi mükellefleri bilançolarına kayıtlı amortismana tabi iktisadi kıymetlerini 213 sayılı Kanunun mükerrer 298. maddesinin (Ç) fıkrasında ve tebliğin 6. maddesinde belirtilen istisnalar dışında, yeniden değerleme hakkına sahip bulunmaktadırlar. 
• Aşağıda yer alan mükellefler, 213 sayılı Kanunun mükerrer 298. maddesinin (Ç) fıkrası hükümlerinden yararlanamaz:
• Dar mükellefiyet esasında vergilendirilen mükellefler.
• İşletme hesabı (zirai işletme hesabı dahil) esasına göre defter tutan mükellefler.
• Serbest meslek kazanç defteri tutan serbest meslek erbabı mükellefler.
• Münhasıran sürekli olarak işlenmiş altın, gümüş alım-satımı ve imali ile iştigal eden mükellefler.
• Kayıtlarını Türk para birimi dışında başka bir para birimiyle tutmalarına izin verilen mükellefler.
• Hesap dönemi takvim yılı olan bir mükellef tarafından yabancı para cinsinden kullanılan kredi ile finanse edilerek 2021 yılında iktisap edilen makinenin maliyetine eklenen 2021 yılı sonuna kadar oluşan kredi faizleri ve kur farkları ile bunlara tekabül eden amortisman tutarları yeniden değerleme kapsamına girmekte, ancak 2022 ve sonraki yıllara ilişkin olarak anılan makinenin maliyetine dahil edilen kredi faizleri ve kur farkları ile bunlara tekabül eden amortisman tutarları, yeniden değerleme kapsamına girmemektedir.
• Amortismanların yeniden değerlemeye tabi tutulmasında, esas itibarıyla, kapsam dahilindeki iktisadi kıymetlere ilişkin olarak ayrılmış olup bilançonun pasifinde gösterilen amortismanlar yeniden değerlemede dikkate alınır. Ancak, iktisadi kıymetlerin amortismanının herhangi bir yılda eksik ayrılması veya hiç ayrılmamış olması durumunda, yeniden değerlemeye esas alınacak değer, bu amortismanlar tam olarak ayrılmış varsayılarak belirlenir.
• Enflasyon düzeltmesi yapılması şartlarının oluştuğu dönemlerde (213 sayılı Kanunun geçici 33. maddesi uyarınca şartların gerçekleşmemiş sayıldığı dönemler hariç), aynı maddenin (Ç) fıkrası uyarınca yeniden değerleme yapılamaz. Enflasyon düzeltmesine ilişkin şartların gerçekleşmediği müteakip ilk hesap döneminden itibaren, mezkur maddenin (Ç) fıkrası hükümleri uyarınca yeniden değerleme uygulamasına devam olunabilir. Bu durumda amortismana tabi iktisadi kıymetlerin yeniden değerlemesine esas değerler olarak, enflasyon düzeltmesine tabi tutulmuş son bilançoda yer alan değerler dikkate alınır. Bu değerin tespitinde, iktisadi kıymetler için amortismanın herhangi bir yılda ayrılmamış olması durumunda, bu amortismanlar tam olarak ayrılmış varsayılır.
• 213 sayılı Kanunun mükerrer 298. maddesinin (Ç) fıkrası kapsamında yeniden değerleme, uygulamadan yararlanma hakkını haiz mükelleflerin fıkranın yürürlüğe girdiği 01.01.2022 tarihinden itibaren, enflasyon düzeltmesi yapma şartlarının gerçekleşmediği dönemlerde, değerlemenin yapılacağı dönem sonu itibarıyla, yasal det1er kayıtlarında yer alan amortismana tabi iktisadi kıymetler ve bunlara ait amortismanların yeniden değerlemeye esas değerleri üzerinden yapılır.
• Kendilerine özel hesap dönemi tayin olunan mükellefler için, özel hesap döneminin başladığı takvim yılına ait oran esas alınır. 
• Yeniden değerleme neticesinde (amortismana tabi iktisadi kıymetlerin yeniden değerlemeden önceki net bilanço aktif değerinin, yeniden değerleme oranı ile çarpımından sonra bulunacak net bilanço aktif değerinden indirilmesi suretiyle) hesaplanan değer artışı, yeniden değerlemeye tabi tutulan amortismana tabi iktisadi kıymetlerin her birine isabet eden değer artışları ayrıntılı olarak gösterilecek şekilde, bilançonun pasifinde özel bir fon hesabına alınır.
• Tebliğin bu bölümü kapsamında yapılan yeniden değerleme neticesinde hesaplanan ve pasifte özel bir fon hesabında gösterilen değer artışı tutarı üzerinden %2 oranında hesaplanan vergi, yeniden değerleme işleminin yapıldığı tarihi izleyen ayın son günü akşamına kadar gelir veya kurumlar vergisi yönünden (kolektif, adi komandit ve adi şirketlerce katma değer vergisi yönünden) bağlı olunan vergi dairesine beyan edilip, üç eşit taksitte (ilk taksiti beyanname verme süresi içinde, izleyen taksitler sırasıyla beyanname vcm1e süresini takip eden ikinci ve dördüncü ayda olmak üzere) ödenir. Beyan edilen tutarın tamamının ilk taksit ödeme süresi içerisinde ödenebilmesi mümkün olduğu gibi, ikinci ve üçüncü taksitlerin toplamının ikinci taksit ödeme süresi içerisinde ödenebilmesi de mümkündür.

GELİR VERGİSİ GENEL TEBLİĞİ (SERİ NO: 320) YAYIMLANDI.

Gelir Vergisi Genel Tebliği (Seri No: 320) 26 Mayıs 2022 tarihli 31847 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• Tebliğin amacı, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu (Kanun)’nda, 7338 sayılı Vergi Usul Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile yapılan değişiklikler ile Kanun’la ilgili diğer bazı hususların açıklanmasına ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
• Kendi işinde bilfiil çalışan veya bulunan, Kanun’un 47. maddesinde belirtilen kira tutarını (2021 takvim yılı için büyükşehir belediye sınırları içinde kalan yerler için 12.000 TL, diğer yerler için 7.600 TL, 2022 takvim yılı için büyükşehir belediye sınırları içinde kalan yerler için 16.000 TL, diğer yerler için 10.000 TL) aşmayan ve 48. maddesinde yer alan alış-satış ve/veya hasılat sınırı altında kalan küçük esnaf ve sanatkarların kazançları basit usulde tespit edilmektedir.
• Kanun’un 51. maddesinde basit usulden faydalanamayacak olanlar bentler halinde sayıldı. Bu maddede sayılan mükelleflerin kazançları, şartları taşısalar dahi hiçbir şekilde basit usulde tespit edilmez. (3) 193 sayılı Kanunun 51. maddesinde yer alan yetki kullanılarak yayımlanan 25.10.1982 tarihli ve 8/5521 sayılı, 31.01.1992 tarihli ve 92/2683 sayılı ve 12.01.1995 tarihli ve 95/6430 sayılı Bakanlar Kurulu Kararları ile bazı mükellefler gerçek usulde vergilendirme kapsamına alındı.
• Kanun’un 51. maddesinde yer alan yetki kullanılarak yayımlanan 25.10.1982 tarihli ve 8/5521 sayılı, 31.01.1992 tarihli ve 92/2683 sayılı ve 12.01.1995 tarihli ve 95/6430 sayılı Bakanlar Kurulu Kararları ile bazı mükellefler gerçek usulde vergilendirme kapsamına alındı.
• (i) Basit usule tabi olmanın şartlarından herhangi birini takvim yılı içinde kaybeden mükellefler, ertesi takvim yılı başından, (ii) basit usulün şartlarını haiz olanlardan, bu usulden yararlanmak istemediklerini yazı ile bildirenler dilekçelerinde belirttikleri tarihten veya izleyen takvim yılı başından, (iii) yeni işe başlayanlar işe başlama tarihinden, (iv) basit usule tabi iken Kanun’un 51. maddesinde yer alan basit usulden faydalanılamayacak faaliyetlere başlayan mükellefler bu faaliyete başladıkları tarihten itibaren gerçek usulde vergilendirilmektedir.
• Kanun’un 47. maddesinde yazılı şartları topluca taşıyan ve arka arkaya son 2 yıl alış, satış ve/veya hasılat tutarlarının her biri Kanun’un 48. maddesinde yazılı hadlerden düşük olan gerçek usule tabi mükellefler, bu şartın gerçekleşmesini izleyen yılın Ocak ayının başından 31. günü akşamına kadar yazılı olarak bağlı bulundukları vergi dairesine başvurmaları halinde basit usule geçebileceklerdir.
• Basit usule tabi mükelleflerin Kanun’un 46. maddesine göre tespit edilen ticari kazançları gelir vergisinden istisna edildi. Basit usulde kazanç istisnasından yararlanacak olan mükellefler, istisna kapsamındaki bu kazançlar için yıllık beyanname vermeyecek ve diğer gelirleri dolayısıyla beyanname vermeleri halinde de bu kazançlarını beyannameye dahil etmeyeceklerdir. Basit usulde kazanç istisnası, 01.01.2021 tarihinden itibaren elde edilen kazançlara uygulanmak üzere yürürlüğe girdiğinden, basit usule tabi mükelleflerin 2021 yılında elde ettiği ticari kazançları da bu istisna kapsamındadır.
• Kanun’a eklenen mükerrer 20/A maddesi ile basit usule tabi mükelleflerin elde ettikleri ticari kazançları gelir vergisinden istisna edilmiş olup, belge düzeni ve kayıtların tutulması uygulaması ve mükellefiyeti ile ilgili diğer ödevlerin yerine getirilmesi hususlarında herhangi bir değişiklik yapılmadı. Dolayısıyla, basit usule tabi mükellefler; kayıtlarının tutulması, belge düzeni ve mükellefiyetleri ile ilgili diğer yükümlülüklerini, mevcut mevzuat hükümleri kapsamında yerine getirmeye devam edeceklerdir.
• 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun 5. maddesinde, gelir vergisi mükellefleri (kazancı basit usulde tespit edilenler dahil) ile sermaye şirketlerinin her yıl Mayıs ayının son gününe kadar vergi tarhına esas olan kazanç tutarları ile bunlara isabet eden vergi miktarlarını gösteren levhayı almak zorunda oldukları belirtildi. Basit usule tabi mükelleflerin 01.01.2021 tarihinden itibaren Kanun’un 46. maddesine göre tespit edilen ticari kazançları gelir vergisinden istisna edildiğinden ve bu kazançlar için yıllık beyanname verilmeyeceğinden, bu kapsamda bulunan mükelleflerin ticari kazançları üzerinden vergi tarhiyatı yapılması söz konusu değildir. Dolayısıyla, ticari kazançları vergi tarhına esas olmayan basit usule tabi mükelleflerin vergi levhası alma zorunlulukları bulunmamaktadır.
• Basit usule tabi mükelleflerin, sahibi veya işleticisi sıfatıyla birden fazla motorlu araçla veya birden fazla işyerinde ticari faaliyette bulunmaları, “kendi işinde bilfiil çalışmak veya bulunmak” şartının ihlali sayılacaktır. Dolayısıyla bu şekilde faaliyette bulunan mükellefler basit usulden faydalanamayacaktır.
• Basit usule tabi olan mükelleflerin, başka bir iş yerinde ücretli olarak çalışmaları, kendi işinde bilfiil çalışma veya bulunma şartının ihlali olarak kabul edilmekte ve bu mükelleflerin basit usulden faydalanmaları mümkün bulunmamaktadır. Ancak, işin başında bilfiil çalışmak veya bulunmak kaydıyla, basit usulde faaliyette bulunulmadığı zamanlarda ücretli olarak çalışılması (kısmi süreli çalışma veya mevsimlik işçi olarak çalışma gibi), işin başında bilfiil çalışma veya bulunma şartının ihlali sayılmayacaktır. Başka bir işyerinde ücretli olarak çalışan basit usule tabi mükelleflerin kendi işlerinde bilfiil çalışıp çalışmadıkları veya işlerinin başında bulunup bulunmadıkları hususu vergi dairelerince yoklama ile tespit edilecek ve mükellefiyet durumları bu tespite göre değerlendirilecektir.

AR-GE VE TASARIM MERKEZLERİNİN VERGİLENDİRİLMESİNE İLİŞKİN DEĞİŞİKLİK YAPILDI. 

5746 Sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun Genel Tebliği (Seri No: 9) 27 Mayıs 2022 tarihli 31848 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• Tebliğin amacı, 5746 sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanun’un 3. maddesinde ve 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu’nun geçici 2. maddesinde gelir vergisi stopaj teşvikine yönelik olarak 7346 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 20. ve 28. maddeleri ile yapılan değişikliklerin uygulamasına ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.
• Gelir vergisi stopajı teşviki kapsamında, Ar-Ge veya tasarım merkezleri ile teknoloji geliştirme bölgelerinde çalışan personelin toplam sayısının veya teşvike konu edilen toplam çalışma sürelerinin % 20’sini aşmamak kaydıyla bu merkezler veya bölgeler dışında geçirilen süreler de gelir vergisi stopajı teşviki kapsamında değerlendirilecektir. Cumhurbaşkanına, % 20 olarak belirlenen bu oranı, belirleyeceği bölgesel ve/veya sektörel alanlarda, % 75’e kadar artırma veya tekrar kanuni oranına kadar indirme yetkisi verildi.
• 16.10.2021 tarihli ve 4625 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile Ar-Ge veya tasarım merkezleri ile teknoloji geliştirme bölgelerinde çalışan personelin, 4691 sayılı Kanunun geçici 2. maddesinin 3. fıkrası ile 5746 sayılı Kanunun 3. maddesinin 2. fıkrasında yer alan ve gelir vergisi stopajı teşvikine konu edilen toplam çalışma sürelerine uygulanmak üzere söz konusu bölge ve merkezler dışında geçirdikleri süreler bakımından % 20 olarak belirlenen oranın, 31.12.2022 tarihine kadar % 50 olarak uygulanmasına karar verildi.
• % 50 oranının geçerli olduğu dönemlerde Ar-Ge, tasarım veya destek personelinin, çalışma süresinin yarısını merkez veya bölge içinde, yarısını merkez veya bölge dışında çalışarak geçirmiş olması durumunda, bu personele ödenen ücretin tamamı teşvik kapsamında değerlendirilecektir.

KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU KAPSAMINDA BAZI İNŞAAT İŞLERİ İLE MÜHENDİSLİK HİZMETLERİNDE İSTİSNA UYGULAMALARINA İLİŞKİN ESASLAR BELİRLENDİ. 

Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Seri No: 42) 28 Mayıs 2022 tarihli 31849 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre; 

• 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun geçici 37. maddesi kapsamında imalat sanayii ile turizme yönelik yatırım teşvik belgesi kapsamındaki inşaat işlerine ilişkin istisnanın uygulamasına ilişkin usul ve esaslar belirlendi.
• 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun geçici 42. maddesi kapsamında elektrik motorlu taşıt araçlarının geliştirilmesine yönelik verilen mühendislik hizmetlerinde istisnanın uygulamasına ilişkin usul ve esaslar belirlendi.

YETKİLİ GÜMRÜK MÜDÜRLÜKLERİ LİSTESİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILDI. 

Gümrük Genel Tebliği (Gümrük İşlemleri) (Seri No: 104)’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (Gümrük İşlemleri) (Seri No: 182)  28 Mayıs 2022 tarihli 31849 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre; 

• Tebliğ’in 3. maddesinin 1. fıkrasında yer alan yetkili gümrük müdürlükleri listesinde Habur Gümrük Müdürlüğünün bulunduğu satır aşağıdaki şekilde değiştirildi:

• Aynı listeye aşağıdaki satırlar eklendi:

VERGİ USUL KANUNU GENEL TEBLİĞİ (SIRA NO: 538) YAYIMLANDI.

Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No: 538) 31 Mayıs 2022 tarihli 31852 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• Vergiye uyum düzeyinin ve kayıt dışı ekonomi ile mücadelede etkinliğin artırılmasına hizmet etmek amacıyla vergi kanunları çerçevesinde vergiye tabi olay ve bu olaya ilişkin işlemlerin kavranabilmesi kapsamında internet ortamında yayımlanan ilanlara yönelik bazı bilgilerin alınmasına ilişkin usul ve esasların belirlenmesi tebliğin amaç ve kapsamını oluşturmaktadır.
• Taşınır ve taşınmazlar ile mal ve hizmetlerin alınması, satılması veya kiralanmasının temin edilmesine yönelik olarak verilen ilanların yayımlanmasına aracılık eden aracı hizmet sağlayıcıları, sosyal ağ sağlayıcıları ile yer sağlayıcılar takvim yılının birer aylık süreleri içerisinde gerçekleştirmiş oldukları söz konusu işlemlere ilişkin olarak;

1. 1. Verilen hizmetin sağlandığı internet adres veya adreslerini,
   2. Hizmet verilen gerçek ya da tüzel kişilere ait ad soyad/unvan, Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası/yabancı kimlik numarası/vergi kimlik numarası bilgileri ile işyeri adres bilgilerini,
   3. Hizmet verilenler adına gerçekleştirilen taşınır, taşınmaz, mal ve hizmet satış/kiralama işlemlerine ilişkin her bir tahsilat veya satış işlemi tutarı ve tarihi ile tahsil edilen tutarların aracılık hizmeti verilenlere ödenmesine ilişkin banka hesap bilgilerini,
   4. Başkanlık tarafından belirlenecek diğer bilgileri,

elektronik ortamda tebliğin 5. maddesinde açıklanan yöntemle Gelir İdaresi Başkanlığı sistemlerine bildirmek zorundadır.

• Aracı hizmet sağlayıcıları, sosyal ağ sağlayıcıları ile yer sağlayıcılar üzerinden ilan verenler, verdikleri ilanlara yönelik olarak söz konusu sağlayıcıların bu madde kapsamında Gelir İdaresi Başkanlığı’na bildirmek zorunda olduğu bilgileri bunlara vermek zorundadırlar. Verilen ilanın konusu olan taşınır, taşınmaz, mal veya hizmetlerin mülkiyetinin ilan veren dışındaki bir gerçek veya tüzel kişiye ait olması durumunda, mülkiyet sahibine ilişkin bilgilerin de aracı hizmet sağlayıcıları, sosyal ağ sağlayıcıları ile yer sağlayıcılara bildirilmesi zorunludur.
• Tebliğin 4. maddesi kapsamında sürekli bilgi verme yükümlülüğü getirilenlerin bildirmesi gereken bilgilere ilişkin veri format ve standardı Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından Gelir İdaresi Başkanlığı Bilgi Transfer Sistemi aracılığıyla duyurulacak ve bilgiler bu sistem üzerinden Gelir İdaresi Başkanlığı’na bildirilecektir.
• Tebliğ kapsamında bildirilmesi zorunlu olan bilgiler Gelir İdaresi Başkanlığı’na aylık olarak bildirilecektir. Bir aya ait bilgilerin, takip eden ayın son günü saat 23.59’a kadar bildirilmesi zorunludur.
• İlan verenler, aracı hizmet sağlayıcıları, sosyal ağ sağlayıcıları ile yer sağlayıcıların tebliğ kapsamında bildirmek zorunda oldukları bilgileri bunlara temin etmek zorunda olduğu gibi bu bilgilerin doğruluğundan da sorumludurlar.
• Aracı hizmet sağlayıcıları, sosyal ağ sağlayıcıları ile yer sağlayıcılar ilan verenlerin tebliğ gereğince temin etmeleri gereken bilgilerin kendilerine bildirilebilmesi için gerekli olan koşulları yerine getirmek zorundadır.
• Aracı hizmet sağlayıcıları, sosyal ağ sağlayıcıları ile yer sağlayıcılar Gelir İdaresi Başkanlığı Bilgi Transfer Sistemi aracılığıyla bildirdikleri bilgilerin doğruluğundan sorumlu oldukları gibi bu bilgileri Başkanlığın belirlemiş olduğu format, standart ve bildirim yöntemine uygun olarak bildirmek zorundadırlar.
• Tebliğ kapsamında sürekli bilgi verme yükümlülüğü getirilenler, ilk bildirimlerini ilk kez 2022 Haziran ayında verilen ilanlara ilişkin olarak 01.08.2022 tarihine (31.07.2022 tarihinin hafta sonuna isabet etmesi nedeniyle) kadar Gelir İdaresi Başkanlığı’na yapmak zorundadır. Tebliğ kapsamında sürekli bilgi verme yükümlülüğü getirilenlerin, söz konusu ilanların yukarıdaki paragraflar gereği bildirilmesi zorunlu olan bilgileri içerecek şekilde alınması için gerekli olan teknik çalışmaları en kısa sürede tamamlamaları gerekmektedir. Bahse konu ilanların mezkûr maddeler gereğince bu fıkra kapsamında bildirime konu edilebilmesi için ilan verenler tarafından ilanlara ilişkin ilave bilgi verilmesinin gerekmesi halinde bu durum ilan verenlere uygun yöntemlerle duyurulacak ve bu duyuruya rağmen bildirilmesi zorunlu olan bilgilerini tamamlamayanlar Gelir İdaresi Başkanlığı’na bildirilecektir. 2022 Temmuz ve sonraki aylara ilişkin bildirimler tebliğin 5. maddesinde yapılan açıklamalar uyarınca yapılacaktır.
• Tebliğ kapsamında sürekli bilgi verme yükümlülüğü getirilenlerin tebliğin yayımlandığı tarih itibarıyla yayında olan ilanlar ile tebliğin yayımlandığı tarihten 31.05.2022 tarihine kadar (bu tarih dahil) ilk kez verilen ilanlara (bunlardan tebliğin yayımlandığı tarihten 31.05.2022 tarihine kadar yayından kaldırılanlar ile 2022 Haziran ayında yayını devam eden veya yayından kaldırılanlar dahil) ilişkin bildirimi 31.08.2022 tarihine kadar yapmaları gerekmektedir. Bu bildirimin yapılabilmesi için ilan verenler tarafından ilanlara ilişkin ilave bilgi verilmesinin gerekmesi halinde bu durum ilan verenlere uygun yöntemlerle duyurulacak ve bu duyuruya rağmen bildirilmesi zorunlu olan bilgilerini tamamlamayanlar Başkanlığa bildirilecektir.

VATANDAŞLIK MEVZUATINA İLİŞKİN DÜZENLEMELER

YATIRIM YOLU İLE TÜRK VATANDAŞLIĞINA GEÇİŞ ŞARTLARINDA DEĞİŞİKLİK YAPILDI.

Türk Vatandaşlığı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (Karar Sayısı: 5554) 13 Mayıs 2022 tarihli 31834 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• Türk Vatandaşlığı Kanununun uygulanmasına ilişkin yönetmelikle yapılan değişiklik ile Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığına geçiş için belirlenen 250 bin Dolar tutarında taşınmaz satın alınması şartı, 400 bin Dolar tutarına yükseltildi.
• En az 500 bin dolar veya karşılığı döviz tutarında katkı payı ile bireysel emeklilik sistemine giren ve 3 yıl sistemde kalan yabancılara Türkiye vatandaşlığı verilebilecektir.

BİLGİ EDİNME BAŞVURULARINDA, KARŞILIKLILIK İLKESİ KAPSAMINDA BULUNAN ÜLKELER BELİRLENDİ. 

4982 Sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu ve Buna Bağlı Yönetmelik Uyarınca Karşılıklılık İlkesi Kapsamında Bulunan Ülkeler Hakkında Tebliğ 19 Mayıs 2022 tarihli 31840 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• Tebliğin amacı, Türkiye’de ikamet eden yabancılar ile Türkiye’de faaliyette bulunan yabancı tüzel kişilerin, 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu ve buna bağlı Yönetmelik hükümlerinden yararlanarak gerçekleştirecekleri bilgi edinme başvurularında, karşılıklılık ilkesi kapsamında bulunan ülkelerin belirlenmesidir.
• Tebliğ, Türkiye’de ikamet eden yabancılar ile Türkiye’de faaliyette bulunan yabancı tüzel kişilerin Bilgi Edinme Hakkı Kanunu ve ilgili mevzuat uyarınca gerçekleştirdikleri bilgi edinme başvurularında uygulanır.
• Azerbaycan, karşılıklılık ilkesi kapsamında bulunan ülkeler arasında yer almaktadır:

KARAYOLLARI MEVZUATI KAPSAMINDAKİ DÜZENLEMELER

KARAYOLLARI TRAFİK YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILDI.

Karayolları Trafik Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 26 Mayıs 2022 tarihli 31847 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü, Sahil Güvenlik Komutanlığı ile Milli İstihbarat Teşkilatı adına karayolu uygunluk belgesi düzenlenerek tescili yapılan araçların satış, devir veya hibe edilmesi halinde, imal edildikleri tarihte yönetmeliğin Araçlara ait teknik şartlar ve araçların karayoluna uygunluğuna ilişkin 63. maddesinin 1. fıkrasında belirtilen mevzuattaki teknik şartlara ilişkin muafiyetlerin kapsamı ilgili kuruluşlar tarafından tescil ve muayeneye yetkili kuruluşlara bildirilmesi halinde bu araçların teknik denetim ve muayenelerinde mevcut muafiyetlerine ilişkin 1. fıkrada belirtilen uygunluk aranmayacaktır.

ÇEVRE VE ORMAN MEVZUATINA İLİŞKİN DÜZENLEMELER

TABİAT VARLIKLARI VE DOĞAL SİT ALANLARI İLE ÖZEL ÇEVRE KORUMA BÖLGELERİNDE BULUNAN DEVLETİN HÜKÜM VE TASARRUFU ALTINDAKİ YERLERİN İDARESİ HAKKINDA YÖNETMELİKTE DEĞİŞİKLİK YAPILDI.

Tabiat Varlıkları ve Doğal Sit Alanları ile Özel Çevre Koruma Bölgelerinde Bulunan Devletin Hüküm ve Tasarrufu Altındaki Yerlerin İdaresi Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 31 Mayıs 2022 tarihli 31852 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• Ön izin verilen hallerde, ilk yıl kullanma izni bedeli; ihale ile belirlenen bedelin ön izinde geçen süre dikkate alınarak Türkiye İstatistik Kurumunca yayımlanan Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE-12 aylık ortalamalara göre yüzde değişim) oranında artırılması suretiyle tespit edilecek bedeldir.
• 1 yıldan uzun süreli kira, kullanma izni ve işletme hakkı sözleşmelerinde ikinci ve izleyen yıllar bedelleri, Türkiye İstatistik Kurumunca yayımlanan Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE-12 aylık ortalamalara göre yüzde değişim) oranında arttırılır.
• Kullanma izni ihalesi sonucunda, yapılacak yatırım için ön izne ihtiyaç duyulması halinde kullanma izni verilecek yatırımcıya; fiili kullanım olmaksızın her tür ve ölçekteki imar planları ve koruma amaçlı imar planlarının yaptırılması, uygulama projelerinin hazırlanması ve onaylatılması gibi işlemlerin yerine getirilebilmesi için, 1 yıla kadar ön izin verilir. Gerekli hallerde bu süre toplamı 4 yılı geçmemek üzere uzatılabilir. Uzatılan süreye ilişkin ön izin bedeli, bir önceki yıl ön izin bedelinin Türkiye İstatistik Kurumunca yayımlanan Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE-12 aylık ortalamalara göre yüzde değişim) oranında artırılması suretiyle tespit edilen bedeldir.

İCRA VE İFLAS MEVZUATI KAPSAMINDAKİ DEĞERLENDİRMELMER

İCRA VE İFLAS KANUNU KAPSAMINDA BORÇLUYA SATIŞ YETKİSİ VERİLMESİNE İLİŞKİN ESASLAR DÜZENLENDİ. 

İcra ve İflâs Kanunu Uyarınca Borçluya Satış Yetkisi Verilmesine Dair Yönetmelik 28 Mayıs 2022 tarihli 31849 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre; 

• Yönetmeliğin amacı, 2004 sayılı İcra ve İflas Kanununun 111/a maddesinde düzenlenen borçluya satış yetkisi verilmesine dair hükmün uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemektir.
• Borçlunun rızaen satış işlemlerinde, yönetmeliğin ekinde yer alan rızaen satış yetki belgesi basılı kağıt olarak kullanılır. Yönetmelik ekinde bulunan örnekteki esaslar bozulmamak şartıyla bu basılı kağıda icra dairesince gerekli ilaveler yapılabilir.
• Haczedilen malın kıymetinin takdirine ilişkin bilirkişi tarafından tanzim edilen rapor icra dairesince borçluya tebliğ edilir.
• Borçlunun veya borçlu namına 7201 sayılı Tebligat Kanunu hükümlerine göre tebellüğe yetkili kimse huzurunda yapılan hacizlerde, kıymet takdirini içeren haciz tutanağının borçluya ayrıca tebliğ edilmesi gerekmez. Borçlunun veya borçlu namına Tebligat Kanunu hükümlerine göre tebellüğe yetkili kimsenin yokluğunda yapılan hacizlerde ise kıymet takdirini içeren haciz tutanağı borçluya tebliğ edilir.
• Borçlu, kıymet takdirinin tebliğinden itibaren yedi gün içinde icra dairesine müracaat ederek malın satışı için kendisine yetki verilmesini talep edebilir.
• İcra müdürü, rızaen satış yetkisi verilmesini isteyen borçluya, kıymet takdirinin kesinleşmesinden sonra cebri satış işlemlerini durdurarak haczedilen malın rızaen satışı için bir yetki belgesi düzenleyerek tebliğ eder.
• Rızaen satış için düzenlenen yetki belgesiyle borçluya 15 günlük süre verilir. Bu süre, yetki belgesinin borçluya tebliğinden itibaren başlar.
• Alıcının, belirlenen asgari rızai satış bedelinden az olmamak kaydıyla, borçluyla anlaştıkları bedeli borçluya verilen 15 günlük süre içinde icra dairesinin banka hesabına ödemesi zorunludur.
• Alıcının, borçluyla anlaştıkları bedeli yukarıdaki maddeler uyarınca borçluya verilen on beş günlük süre içinde dosyaya ödemesi halinde icra müdürü, gerekli bilgi ve belgeleri temin ettikten sonra rızai satışın şartlarının sağlandığını tespit ederse, satışın onayı ile malın devir ve teslim işlemlerinin yapılmasına karar verilmesi için dosyayı derhal mahkemeye gönderir.
• Mahkeme, en geç 10 gün içinde dosya üzerinden yapacağı inceleme sonucunda talebin kabulüne veya reddine kesin olarak karar verir. Mahkemece verilen karar UYAP vasıtası ile icra dairesine bildirilir.
• Mahkemece rızaen satış talebinin reddine karar verilmesi durumunda, bu kararın icra dairesine gönderilmesinden itibaren 3 iş günü içinde satış bedeli alıcının bildirdiği banka hesabına iade edilir. Ayrıca icra müdürü, 7. madde gereğince işlenen şerhin terkini için gerekli işlemleri yapar.
• Devir ve teslim işlemleri, mal üzerindeki tüm hacizlerin kaldırılması suretiyle gerçekleştirilir.
• Rızaen satış talep kaydı, ilgili icra dairesine veya ilgili mahallin tamamına ait rızaen satış taleplerinin aşama ve sonuçlarının UYAP’a işlendiği kayıttır. Bu kayıtta; sıra numarası, icra dairesi, dosya numarası, haczedilen malın cinsi, talep tarihi, yetki belgesi düzenleme tarihi, rızai satış bedelinin ödenme tarihi, dosyanın mahkemeye gönderilme tarihi, talep konusunda mahkemenin kararı ve tarihi yer alır.

SİGORTACILIK MEVZUATINA İLİŞKİN DÜZENLEMELER 

KARAYOLLARI MOTORLU ARAÇLARIN YAKIT CİNSİNE VE EMİSYON DEĞERLERİNE PRİM İNDİRİM VE ARTIRIM ORANLARINDA DEĞİŞİKLİK YAPILDI. 

Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortasında Tarife Uygulama Esasları Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik 17 Mayıs 2022 tarihli 31838 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun araçların yakıt cinsine ve emisyon değerlerine göre yönetmelikte düzenlenen prim indirim ve artırım oranlarına ek olarak uygulayabileceği indirim veya artırım oranı % 10’dan % 20’ye çıkarıldı.
• Yönetmeliğin Ek-1’inde yer alan azami prim tutarları, 2017 yılı Mayıs ayından itibaren aylık % 1 (bir önceki ayın azami prim tutarları üzerinden) olarak arttırılacaktır. Anılan azami prim tutarları, 2022 yılı Şubat ayından itibaren aylık % 1,5 (bir önceki ayın azami prim tutarları üzerinden) olarak arttırılacaktır. Kurum, hasar frekansı, hasar maliyetleri ve diğer hususları göz önünde bulundurarak bu oranı % 50’sine kadar azaltmaya veya iki katına kadar arttırmaya yetkilidir.
• 01.06.2022 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere uygulanacak azami primler, 2022 yılı Mayıs ayında uygulanan azami primlere % 25 eklenerek uygulanır.

KÜÇÜK VE ORTA ÖLÇEKLİ İŞLETMELERE YÖNELİK DEVLET DESTEKLİ TİCARİ ALACAK SİGORTASI TARİFE VE TALİMATLARINDA DEĞİŞİKLİK YAPILDI. 

Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelere Yönelik Devlet Destekli Ticari Alacak Sigortası Tarife ve Talimat Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ 27 Mayıs 2022 tarihli 31848 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Buna göre;

• Alacak sigortası, Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmelerin Tanımı, Nitelikleri ve Sınıflandırılması Hakkında Yönetmelikte yer alan yıllık net satış hasılatı veya mali bilanço rakamı dikkate alınarak belirlenecek mikro, küçük ve orta büyüklükteki işletmelerden bir önceki mali yılda yurtiçi satışlardan elde ettiği cirosu 250 milyon Türk Lirasından (dahil) az olanlara sunulur.
• Alacak sigortası kapsamında teminat verilecek alıcıların belirlenmesi amacıyla yapılacak risk değerlendirmesine ilişkin teklif aşamasındaki sorgulama ücreti, risk değerlendirmesi yapılan her bir alıcı için KDV dahil 10 TL’den 15 TL’ye yükseltildi.
• Prim hesabında, alacak sigortası talebinde bulunan işletmenin beyan ettiği ve son mali yıldaki vadeli satışlarından elde ettiği cirosunun tamamı esas alınır. Net prim ve azami teminat tutarının, vadeli satışlardan elde edilen ciro esas alınmak suretiyle hesaplanmasına dayanak teşkil eden tabloda değişiklik yapıldı.
• Risk değerlendirmesinde, sigorta talebinde bulunan işletmenin tüm alıcılarının dikkate alınması esastır. Ancak bunun mümkün olmaması durumunda, söz konusu işletmenin yurt içi vadeli satışlardan elde ettiği cirosunun en az %50’sini oluşturan ve ciro büyüklüğüne göre büyükten küçüğe doğru sıralanan alıcıları dikkate alınır.