G20 Maliye Bakanları ve Merkez Bankası Başkanları, 15 Nisan 2020 tarihinde, Suudi G20 Başkanlığı nezdinde bir araya gelerek COVID-19 salgınının (“COVID-19”) neden olduğu küresel zorluğun giderilmesine ilişkin acil eylemler hakkında görüşme sağlamışlardır. Buna paralel olarak, 15 Nisan 2020 tarihli G20 Maliye Bakanları ve Merkez Bankası Tebliği (“Tebliğ”) sanal olarak yayınlanmıştır.
Tebliğ yalnızca COVID-19’un finansal etkilerine karşı uluslararası ve ulusal düzeyde alınacak acil ve istisnai önlemleri sunmayı amaçlamaktadır. İşbu Tebliğ, ihtiyacı olan ülkelere yardım etmek amacıyla Uluslararası Para Fonu (“IMF”), Dünya Bankası Grubu (“WBG”) ve diğer finansal kurumlar tarafından atılan önemli adımlara olumlu yaklaşmaktadır.
Eylem planı; (i) Dünya Bankası Grubu ve çok taraflı kalkınma bankaları tarafından önerilen desteği acilen uygulayarak kapsamlı bir IMF destek paketi sunulması, (ii) gelir düzeyi düşük ülkelerin borçlarının ele alınması (iii) etkilerini en üst düzeye çıkarmak ve kaynak kullanımını optimize etmek için uluslararası kuruluşlar arasındaki koordinasyonun artırılmasına yöneliktir.
1. G20 EYLEM PLANI – COVID-19 SALGINI BOYUNCA KÜRESEL EKONOMİYE DESTEK
1.0.1. Giriş
Eylem Planının temel amacı; hayatları korumak, insanların işlerini ve gelirlerini korumak, güveni geri kazanmak, finansal istikrarı korumak, büyümeyi canlandırmak ve daha güçlü bir şekilde iyileşmek, küresel tedarik zincirlerindeki aksaklıkları en aza indirmek, yardıma muhtaç tüm ülkelere yardım sağlamak ve halk sağlığı ve mali tedbirler konusunda koordinasyon sağlamaktır.
1.0.2. Sağlık Müdahalesi- Hayat Kurtarmak
G20 üyeleri, sağlık müdahalesini desteklemek için aşağıda düzenlenen hususların ve taahhütlerin yerinde getirilmesini sağlayacaklardır.
- Uluslararası Sağlık Tüzüklerine (“IHR 2005”) tam anlamıyla riayet edilmesi, sağlık önlemleri ve ilaç dışı müdahalelerin etkinliği de dahil olmak üzere ülkeler arasında sürekli bilgi paylaşımının yapılması;
- Küresel sağlıkta finansman açığının kapatılması;
- Gerekli eylemleri ve finansman boşluklarını vurgulayan kanıta dayalı bir rapor hazırlanması,
- COVID-19 ile mücadelede acil ticari önlemlerin belirlenmesi;
- COVID-19 salgınının etkilerini ele almak ve hafifletmek için Sağlık Bakanları ile birlikte çalışılması ve gelecek aylarda Maliye ve Sağlık Bakanlarının ortak bir toplantısına katılım sağlanması.
1.0.3. Ekonomik ve Finansal Açıdan Tepkiler- Hassas ve Güçlü İyileşme Koşullarını Oluşturma ve Destekleme
COVID-19’un yerel ekonomilere veya küresel ekonomiye uzun vadeli zarar vermesini engellemek ya da ekonomik ve sosyal hayatın zarar görmesini minimize edebilmek ve küresel büyümeyi yeniden sağlamakla birlikte stabil piyasalar ve güçlü bir dirençle istihdam ve hane halkı geliri sağlamak için; hane halkı ve işletmeler arasında köprü kurulması son derece önemlidir.
Bu nedenle G20 üyeleri;
- İşletmelere, özellikle küçük-orta ölçekli işletmelere ve hane halklarına önemli destek sağlamayı;
- İşletmelere ve küçük-orta ölçekli işletmelere hedefli likidite ve fon desteği sağlamayı;
- Bireylerin ve hane halklarının işgücü piyasasına bağlılıklarını korumaları için desteklenmelerini;
- Bireylere destek sağlamayı;
- Geleneksel ve sorumlu dijital araçlarla erişilebilir ve uygun fiyatlı finansal ürün ve hizmetleri koruyarak finansal tüketicilerin korunmasını sağlarken finansal içermeyi teşvik etmeyi;
- Ekonomik ve finansal istikrarı desteklemek için kapsamlı bir para ve düzenleyici politika önlemleri paketi uygulamaya devam etmeyi;
- Ekonomiler arasındaki likidite akışını kolaylaştırmak için merkez bankaları ile koordineli eylemlerde bulunmayı;
- G20 COVID-19 raporunda belirtilen Finansal İstikrar Kurulu’nun (“FSB”) ilkelerine uymayı;
- Serbest, adil, ayrım gözetmeyen, şeffaf, öngörülebilir ve istikrarlı bir ticaret ve yatırım ortamı sağlamayı ve pazarların açık tutulması için birlik içerisinde çalışmayı,
- Ticaretle ilgili alınan önlemleri Dünya Ticaret Örgütü’ne bildirmeyi,
- Güncel ülke verileri, analizleri ve deneyimlerini, COVID-19 sınırlama önlemlerinin uygulanması ve etkisi üzerine politika oluşturma amaçlı paylaşmayı taahhüt etmektedirler.
1.0.4. Muhafaza Önlemleri Kaldırıldıktan Sonra Güçlü, Sürdürülebilir, Dengeli ve Kapsayıcı Büyümeye Dönüş
G20 üyeleri, başarılı bir küresel ekonomik toparlanmanın desteklenmesi ve sürdürülmesi için birlikte çalışacaktır. G20 üyelerinin birlikte çalışması, orta vadede daha güçlü, sürdürülebilir, dengeli ve kapsayıcı ekonomik büyümeye giden yolun sürdürülmesi için kritik olacaktır.
G20 üyeleri, güçlü, sürdürülebilir, dengeli ve kapsayıcı bir büyümeyi güvence altına almak için aşağıdaki eylemleri ve taahhütleri yerine getirecek ve uluslararası iş birliğinin kalkınmayı güvence altına almasının anahtarı olduğunu kabul edecektir:
- Ekonomik aksaklıkları en aza indirmenin kilit kolu, COVID-19’un yayılmasını kontrol altına almaktır.
- G20 üyeleri, ikincil enfeksiyon dalgaları riski de dahil olmak üzere COVID-19 sınırlama önlemleriyle ilgili en son bilgileri ve ülke deneyimlerini paylaşacaklardır.
- Standartlaştırılmış veri geliştirme, analiz etme ve ekonomileri yeniden başlatmak için etkili tedbirler hakkında bilgi paylaşma konusunda uluslararası kuruluşlar görevlendirilmiştir.
- G20 üyeleri, çok taraflı ticaret sistemini desteklemek ve ekonomik iyileşmeyi hızlandırmak için alınması gereken uzun vadeli eylemleri belirlemek üzere G20 Ticaret ve Yatırım Çalışma Grubu ile çalışmak için oldukça heveslidir.
- G20 üyeleri, yerel desteğin uygun bir zamanda normalleştirilmesini desteklemek için deneyimleri ve analizleri paylaşmak üzere G20 genelinde çalışmaya karar vermiştir. Özellikle, IMF bu çabaları desteklemek için zamanında analiz sağlamakla görevlendirilmiştir.
- G20 üyeleri, insan ve örgütsel sermaye kaybını en aza indirmek için aktif işgücü piyasası, eğitim ve yeniden pazarlama politikaları yoluyla işçileri desteklemeyi taahhüt etmiştir. Uluslararası Çalışma Örgütü’nün (“ILO”) ve İktisadi Kalkınma ve İş Birliği Örgütü’nün (OECD) istihdam üzerindeki etkisi hakkındaki analizi G20 Liderleri tarafından talep edildiği gibi incelenecektir.
- G20 üyeleri, orta vadede üretkenliği canlandırmayı ve artırmayı amaçlayan yapısal reformları teşvik etmek için politika önlemleri uygulama çabalarını iki katına çıkarmayı taahhüt etmiştir.
- G20 üyeleri, sürdürülebilir kamu maliyesini sağlamayı ve gelecekteki şoklara karşı yeterince sağlam olmak için devlet bilançolarını onarmayı taahhüt etmiştir.
- G20 üyeleri, kaliteli altyapı yatırımını teşvik etme ve özel altyapı finansmanı kaynaklarını harekete geçirme, üretkenliği artırma ve istihdam yaratmayı teşvik etme çabalarını yeniden ikiye katlamayı taahhüt etmiştir.
- G20 üyeleri çevresel açıdan sürdürülebilir ve kapsayıcı bir toparlanmayı desteklemeyi taahhüt etmiştir.
1.0.5. Yardıma İhtiyacı Olan Ülkelere Uluslararası Yardım
G20 üyesi ülkeler, ihtiyacı olan ülkelere yardım etmek ve finansal istikrarı korumak için aşağıdaki eylemleri ve taahhütleri üstlenmektedirler:
- G20 üyesi ülkeler IMF’nin kriz müdahale paketini desteklemekle birlikte, 1 trilyon Amerikan Doları tutarında kredi sağlama kapasitesini harekete geçirmeye hazırdır. G20 üyeleri Kısa dönem likit akışlarının yanında 2022 yılına ilişkin değerlendirmeleri çok güçlü temeller ve politikalarla desteklemektedirler. G20 üyeleri ayrıca IMF’yi, önceki krizlerden gelen ilgili deneyimlerden yararlanarak üyelerinin ihtiyaçlarına hizmet edebilecek ek araçların ortaya konmasını önermektedirler.
- G20 üyeleri, Küresel Finansal Güvenlik Ağı’nın (GFSN) merkezindeki güçlü, kota tabanlı ve yeterli kaynaklara sahip olan IMF’ye bağlılıklarını yinelemektedirler. G20 üyeleri, kotaların yeterliliğini yeniden gözden geçirmeye ve IMF yönetim reformu sürecini, rehber olarak yeni bir kota formülü de dahil olmak üzere, 16 Aralık 2023 tarihine kadar devam ettirmeye kararlıdırlar.
- G20 üyesi ülkeler, IMF ve bölgesel finansal düzenlemeleri arasındaki iş birliğini derinleştirmek için daha fazla ilerleme çağrısı yapmaktadırlar.
- G20 üyeleri, Dünya Bankası ve Bölgesel Kalkınma Bankaları tarafından kabul edilen acil müdahale paketlerinin hızlı bir şekilde uygulanması gerektiğine ilişkin çağrıda bulunmaktadırlar. Bu, gelişmekte olan ve düşük gelirli ülkeler için 200 milyar ABD Doları tutarında bedeliaşmaktadır. G20 üyeleri, kalkınma etkisini en üst düzeye çıkarmak için çok taraflı kalkınma bankalarını ülkeler düzeyindeki kalkınma ortaklarıyla birlikte ve yakın bir şekilde çalışmaya teşvik edecektirler.
- G20 üyeleri Yoksulluğu Azaltma ve Büyüme Fonu (PRGT) ve Felaket Sınırlama ve Yardım Fonunu (CCRT) yenilemek için daha fazla katkı çağrısında bulunmaktadırlar.
- G20 üyeleri, erteleme talebinde bulunmayan en yoksul ülkeler için de borç ödemelerinin zaman sınırlı askıya alınmasını desteklemektedirler. G20 üyeleri, Paris Kulübü tarafından da kabul edilen bu borç servisi askıya alma girişimi için temel özellikleri sağlayan ortak bir dönem belgesi ile koordineli bir yaklaşım üzerinde anlaşmışlardır. Tüm ikili resmi alacaklar, ulusal yasaları ve yerel prosedürler ile tutarlı olarak bu girişime katılacaktır.
- G20 üyeleri, kaynakların en çok ihtiyaç duyulan yerlere ve zamanında ulaşmasını sağlamak için çok taraflı, bölgesel ve ülkesel düzeyde ilgili tüm uluslararası kuruluşlar genelinde gelişmiş politika ve koordinasyonu desteklemektedirler. G20 üyeleri, bu uluslararası kuruluşlardan, özellikle IMF, Dünya Bankası ve bölgesel kalkınma bankalarından birlikte çalışmalarınıve düzenli olarak kendilerine rapor vermelerini talep etmektedirler.
- G20 üyeleri merkez bankalarının küresel finansal istikrarı destekleme kararlarını memnuniyetle desteklemektedirler.
1.0.6. Gelecek İçin Alınacak Dersler
Gelecekteki krizlere daha iyi hazırlanabilmek için daha kaliteli altyapı da dahil olmak üzere sağlık da dahil tüm sistemlere doğru yatırımlar yapılmalıdır.
G20 üyeleri benzer sağlık, sosyal ve ekonomik sıkıntıları önlemek için aşağıdaki eylemleri ve taahhütleri üstlenecektirler:
- G20 üyeleri, G20 Sağlık Bakanları ile birlikte, Dünya Sağlık Örgütü ve ilgili kuruluşların gelecek raporunu, G20 Başkanlığı’nın önerilen salgın hastalık hazırlık küresel girişimi hakkındaki değerlendirmelerini desteklemek için uzun vadeli salgın hazırlık eksikliklerini gözden geçirmeyi taahhüt etmektedirler.
- G20 üyeleri, mevcut altyapıyı, salgın hastalık da dahil olmak üzere tüm risklere karşı direncini artırmak için G20 altyapı çalışmalarını geliştirmeyi taahhüt etmektedirler.
- G20 üyeleri, salgın hastalıkların ekonomik risklerini, ilaca dirençli bulaşıcı hastalıkları ve yüksek etkili riskleri G20’nin küresel risk izleme ve hazırlığına daha sistematik olarak entegre etmeyi taahhüt etmektedirler.
G20 Maliye Bakanları ve Merkez Bankası Başkanları tarafından kararlaştırılan eylemler, COVID-19 krizinin etkisi ilerledikçe düzenli olarak gözden geçirilecektir. İlgili uluslararası kuruluşlardan, gelecekteki G20 bakanlık toplantılarından önce, bu planın uygulanmasına ve plandaki diğer güncellemelere yardımcı olmaları talep edilmektedirG20 üyeleri, güçlü, sürdürülebilir, dengeli ve kapsayıcı bir büyüme sağlamak ve negatif yönlü risklere karşı korunmak için mevcut tüm politika araçlarını kullanma taahhütlerini yinelemektedirler.
2. EYLEM PLANI EK-1- COVID-19 ULUSLARARASI YARDIMA İHTİYAÇ DUYAN ÜLKELER
2.0.1. Kapsamlı IMF Destek Paketi Sunulması ve Bölgesel Finansman Düzenlemelerindeki Mevcut Araçları Kullanmak
Geçici bir süre ile ortaya çıkan salgın sebebiyle, IMF acil durum olanaklarına erişim limiti iki katına çıkartılmıştır. Bu önlemler ile ülkelere acil ödeme dengesi ihtiyaçları konusunda finansal destek sağlamayı amaçlanmaktadır. Esnek Kredi Hattı ve İhtiyati ve Likidite Hattı enstrümanlarının yanı sıra IMF, G20 üyeleri için mevcut ve yeni programlarla 1 trilyon ABD Doları tutarında kredi kapasitesine sahiptir.
2.0. 2. Dünya Bankası ve Bölgesel Kalkınma Bankaları tarafından önerilen desteği hızlı bir şekilde uygulamak
Çok Taraflı Kalkınma Bankaları tarafından alınan önlemler Tebliğ’de teşvik edilmiştir. 200 milyar ABD Doları tutarından fazlası gelişmekte olan ve düşük gelirli ülkelerin finansmanına adanmıştır.
Tebliğ’de, ayrıca, çok taraflı yatırım bankaları’-nın salgın hastalık krizinden sonra iyileşme sürecinde anahtar rol oynayacağı savunulmaktadır.
2.0.3. Yoksul Ülkeler İçin Borç Hizmetinin Askıya Alınmasının Sağlanması
Gelişmekte olan ve düşük gelirli ülkeler için, Yoksulluğu Azaltma ve Büyüme Fonu ve Felaket Muhafaza ve Yardımlaşma Fonu tarafından eylem planları hâlihazırda açıklanmıştır. Tebliğ’e göre G20 ülkeleri tarafından feragat talebinde bulunan en yoksul ülkeler için borç hizmeti ödemelerinin zamana bağlı olarak askıya alınması desteklenecektir. Tüm ikili resmi alacaklılar, ulusal yasaları ve ülkesel prosedürleri ile tutarlı olarak bu girişime katılacaktır.
2.0.4. Kaynakların Kullanımının Optimize Edilmesi İçin Verimlilik ve Operasyonel Koordinasyonun Sağlanması
Tüm ulusal ve uluslararası kuruluşlar (IMF, Dünya Bankası ve Bölgesel Kalkınma Bankaları, vb.) fonların akıbeti hakkında düzenli olarak rapor verecektir.
2.0.5. Merkez bankalarının finansal istikrarı desteklemek için attığı önlemlerin memnuniyetle karşılanması
Tebliğe göre, Merkez Bankalarının ikili swap hatlarının yayılım planı, genişletilmesi ve devlet borçlarına ilişkin repo olanaklarının uygulanması da dahil olmak üzere küresel finansal, istikrar ve dayanıklılık desteklenmektedir.
